جازىق گەومەتريالىق فيگۋرالاردى سالۋ
ماتەماتيكا
ۇزاق مەرزىمدى جوسپار ءبولىمى: 1ۆ ءبولىم – گەومەتريالىق پىشىندەر
ساباق تاقىرىبى: جازىق گەومەتريالىق فيگۋرالاردى سالۋ
وسى ساباقتا قول جەتكىزىلەتىن وقۋ ماقساتتارى (وقۋ باعدارلاماسىنا سىلتەمە)
1. 3. 1. 2 جازىق فيگۋرالاردى (ءۇشبۇرىش، دوڭگەلەك، شارشى، تىكتورتبۇرىش) جانە كەڭىستىك فيگۋرالاردى (كۋب، شار، سيليندر، كونۋس، پيراميدا، تىكبۇرىشتى پاراللەپيپەد) تانۋ جانە قورشاعان ورتاداعى زاتتارمەن سايكەستەندىرۋ
ساباق ماقساتتارى: جازىق جانە كەڭىستىك فيگۋرالاردى اجىراتادى، ولاردى قورشاعان ورتاداعى زاتتارمەن سالىستىرا الادى.
تىلدىك ماقسات: ءۇشبۇرىش؛
دوڭگەلەك؛
شارشى؛
تىكتورتبۇرىش؛
جاق.
باعالاۋ كريتەرييلەرى: گەومەتريالىق فيگۋرالاردى اتايدى جانە اجىراتادى
قۇندىلىقتاردى دارىتۋ: وقۋشىلاردا ءبىر - بىرىنە دەگەن قۇرمەت كورسەتۋ قاسيەتىن تاربيەلەۋ.
ءپانارالىق بايلانىستار: قازاق ءتىلى، ونەر
اكت قولدانۋ داعدىلارى: ينتەراكتيۆتى تاقتا
باستاپقى ءبىلىم: زاتتاردى ماتەريالىنا قاراي اجىراتادى
ساباقتىڭ باسى
5 مينۋت «تاڭعى شەڭبەر»
وسەمiز بiز كۇلiپ - ويناپ،
ون ساۋساقتىڭ سالاسىنداي،
وسەمiز بiز كۇلiپ - ويناپ،
بiر ادامنىڭ بالاسىنداي.
– بالالار، ءبىر - ءبىرىمىزدىڭ قولىمىزدان ۇستاپ، الاقان ارقىلى جۇرەكتىڭ جىلۋىن سەزىنىپ ۇيرەنگەن قانداي تاماشا، قانداي قۋانىش!
ءىى. وتكەندى قايتالاۋ.
1. وتكەن ساباقتا قانداي گەومەتريالىق فيگۋرالارمەن تانىستىق؟
2. گەومەتريالىق فيگۋرالاردى اتاۋ
3. قولدارىنا ءجىپ بەرۋ ارقىلى ءتۇزۋ سىزىق، قيسىق سىزىق، كەسىندى، سىنىق سىزىقتار جاساتۋ.
4. كەسىندى مەن سىزىقتىڭ ايىرماشىلىعىن سۇراۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: جازىق گەومەتريالىق فيگۋرالاردى سالىپ ۇيرەنەمىز
ساباقتىڭ ورتاسى
1. تاجىريبە جاساۋ:
توپتارعا تاپسىرمالار بەرىلەدى
تاپسىرمالار:
1. كونۋس، پيراميدا، پاراللەپيپەد سياقتى كەڭىستىك فيگۋرالارىن بەرىپ، اق قاعازعا تابانىن سىزعىزۋ
2. شىققان فيگۋرانى قيىپ الۋ
3. سۋرەتىن سالعان فيگۋرامەن سالىستىرۋ
وقۋشىلاردان نە بايقاعانىن سۇراۋ كورگەندەرى بويىنشا قورىتىندى جاساتۋ. كونۋستىڭ ۇستەل ۇستىنەن جوعارى تۇرعانىن، ونىڭ تەك تابانى عانا ۇستەلدە جاتقانىن، ال دوڭگەلەك تۇگەلىمەن ۇستەل بەتىندە ورنالاسقانىن باقىلاۋ ارقىلى قورىتىندى جاساتقىزۋ. سوندىقتان كونۋس پەن دوڭگەلەكتىڭ ەكى ءتۇرلى فيگۋرالار بولاتىنىن ايتامىن.
ولاردىڭ نەگىزگى ايىرماشىلىعى: دوڭگەلەك — جازىق، ال كونۋس — كەڭىستىك گەومەتريالىق فيگۋرا ەكەندىگىن ايتىپ، قورىتىندى جاساۋ.
وقۋشىلاردان تاعى دا قانداي فيگۋرا ارقىلى دوڭگەلەكتى سالۋعا بولاتىنىن سۇرايمىن. جاۋاپتارىن ايتقىزىپ، ولاردىڭ دۇرىستىعىن تەكسەرۋدى ۇسىنامىن. وقۋشىلار شار مەن ءسيليندردى ايتۋى مۇمكىن. ءسيليندردى قولدانىپ، تاجىريبەنى قايتالاپ كورۋگە بولادى جانە سىزعاننان پايدا بولعان دوڭگەلەكتى كورسەتەمىن. ال شاردى باستىرىپ سىزۋدىڭ مۇمكىن ەمەس ەكەنىن، ءبىراق ول دا كەڭىستىك فيگۋراسىنا جاتاتىنىن ايتىپ قورىتىندىلاۋ. سونىمەن شار مەن سيليندر — كەڭىستىك فيگۋرالارى، ال دوڭگەلەك — جازىق فيگۋرا ەكەنىنە تاجىريبە ارقىلى كوز جەتكىزەدى.
2. ورىنداپ كور. بەرىلگەن تاپسىرمادا وقۋشىلارعا اينالاسىن زەرتتەي وتىرىپ، ءپىشىنى جازىق فيگۋرالار بولاتىن نەمەسە ءىزى جازىق فيگۋرانىڭ ءپىشىنىن ەلەستەتەتىن زاتتاردى تابۋدى ۇسىنامىن.
3. شىعارىپ كور. وقۋشىلارعا تاپسىرمادا كورسەتىلگەن سۋرەتتەگى زاتتارعا مۇقيات قاراپ، ولاردىڭ جاقتارىنىڭ قانداي ءپىشىن قۇرايتىنىن انىقتايدى. تاپسىرمانى ورىنداۋ بارىسىندا وقۋشىلاردى كەڭىستىك جانە جازىق فيگۋرالار تۋرالى العان بىلىمدەرىن تالداي بىلەدى.
داپتەرمەن جۇمىس:
فيگۋرالاردى توپتاستىر. تاپسىرما فيگۋرالاردىڭ تيپتەرىن اجىراتۋ داعدىسىن دامىتۋعا ارنالعان. وقۋشىلار فيگۋرالاردى توپتارعا ءبولىپ، ءار توپتى وزىنە ءتان تۇيىق سىزىقپەن اينالدىرىپ سىزۋ كەرەك.
فيگۋرالار مەن زاتتاردىڭ پىشىندەرىن سالىستىر. تاپسىرما وقۋشىلاردىڭ قانداي جازىق گەومەتريالىق فيگۋرا بەرىلگەن زاتتىڭ بەينەسىنە سايكەس كەلەتىنىن انىقتاي ءبىلۋ داعدىسىن تەكسەرۋگە ارنالعان. وقۋشىلار كەڭىستىكتەگى زاتتىڭ ءپىشىنىنىڭ جازىق گەومەتريالىق فيگۋرانىڭ قايسىسىنا سايكەس كەلەتىنىن انىقتاپ، فيگۋرانى زاتتىڭ تۇسىنە سايكەس بوياۋمەن بوياۋى ءتيىس.
قوسىمشا تاپسىرما: سىرىڭكە تاياقشالارى مەن ەرمەكسازدى پايدالانىپ، جازىق فيگۋرالارىن جاساۋ.
كوكشەتاۋ قالاسىنداعى فيزيكا - ماتەماتيكا باعىتىنداعى
نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى
ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى: سابيتوۆا ا. س.
جازىق گەومەتريالىق فيگۋرالاردى سالۋ جۇكتەۋ
ۇزاق مەرزىمدى جوسپار ءبولىمى: 1ۆ ءبولىم – گەومەتريالىق پىشىندەر
ساباق تاقىرىبى: جازىق گەومەتريالىق فيگۋرالاردى سالۋ
وسى ساباقتا قول جەتكىزىلەتىن وقۋ ماقساتتارى (وقۋ باعدارلاماسىنا سىلتەمە)
1. 3. 1. 2 جازىق فيگۋرالاردى (ءۇشبۇرىش، دوڭگەلەك، شارشى، تىكتورتبۇرىش) جانە كەڭىستىك فيگۋرالاردى (كۋب، شار، سيليندر، كونۋس، پيراميدا، تىكبۇرىشتى پاراللەپيپەد) تانۋ جانە قورشاعان ورتاداعى زاتتارمەن سايكەستەندىرۋ
ساباق ماقساتتارى: جازىق جانە كەڭىستىك فيگۋرالاردى اجىراتادى، ولاردى قورشاعان ورتاداعى زاتتارمەن سالىستىرا الادى.
تىلدىك ماقسات: ءۇشبۇرىش؛
دوڭگەلەك؛
شارشى؛
تىكتورتبۇرىش؛
جاق.
باعالاۋ كريتەرييلەرى: گەومەتريالىق فيگۋرالاردى اتايدى جانە اجىراتادى
قۇندىلىقتاردى دارىتۋ: وقۋشىلاردا ءبىر - بىرىنە دەگەن قۇرمەت كورسەتۋ قاسيەتىن تاربيەلەۋ.
ءپانارالىق بايلانىستار: قازاق ءتىلى، ونەر
اكت قولدانۋ داعدىلارى: ينتەراكتيۆتى تاقتا
باستاپقى ءبىلىم: زاتتاردى ماتەريالىنا قاراي اجىراتادى
ساباقتىڭ باسى
5 مينۋت «تاڭعى شەڭبەر»
وسەمiز بiز كۇلiپ - ويناپ،
ون ساۋساقتىڭ سالاسىنداي،
وسەمiز بiز كۇلiپ - ويناپ،
بiر ادامنىڭ بالاسىنداي.
– بالالار، ءبىر - ءبىرىمىزدىڭ قولىمىزدان ۇستاپ، الاقان ارقىلى جۇرەكتىڭ جىلۋىن سەزىنىپ ۇيرەنگەن قانداي تاماشا، قانداي قۋانىش!
ءىى. وتكەندى قايتالاۋ.
1. وتكەن ساباقتا قانداي گەومەتريالىق فيگۋرالارمەن تانىستىق؟
2. گەومەتريالىق فيگۋرالاردى اتاۋ
3. قولدارىنا ءجىپ بەرۋ ارقىلى ءتۇزۋ سىزىق، قيسىق سىزىق، كەسىندى، سىنىق سىزىقتار جاساتۋ.
4. كەسىندى مەن سىزىقتىڭ ايىرماشىلىعىن سۇراۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: جازىق گەومەتريالىق فيگۋرالاردى سالىپ ۇيرەنەمىز
ساباقتىڭ ورتاسى
1. تاجىريبە جاساۋ:
توپتارعا تاپسىرمالار بەرىلەدى
تاپسىرمالار:
1. كونۋس، پيراميدا، پاراللەپيپەد سياقتى كەڭىستىك فيگۋرالارىن بەرىپ، اق قاعازعا تابانىن سىزعىزۋ
2. شىققان فيگۋرانى قيىپ الۋ
3. سۋرەتىن سالعان فيگۋرامەن سالىستىرۋ
وقۋشىلاردان نە بايقاعانىن سۇراۋ كورگەندەرى بويىنشا قورىتىندى جاساتۋ. كونۋستىڭ ۇستەل ۇستىنەن جوعارى تۇرعانىن، ونىڭ تەك تابانى عانا ۇستەلدە جاتقانىن، ال دوڭگەلەك تۇگەلىمەن ۇستەل بەتىندە ورنالاسقانىن باقىلاۋ ارقىلى قورىتىندى جاساتقىزۋ. سوندىقتان كونۋس پەن دوڭگەلەكتىڭ ەكى ءتۇرلى فيگۋرالار بولاتىنىن ايتامىن.
ولاردىڭ نەگىزگى ايىرماشىلىعى: دوڭگەلەك — جازىق، ال كونۋس — كەڭىستىك گەومەتريالىق فيگۋرا ەكەندىگىن ايتىپ، قورىتىندى جاساۋ.
وقۋشىلاردان تاعى دا قانداي فيگۋرا ارقىلى دوڭگەلەكتى سالۋعا بولاتىنىن سۇرايمىن. جاۋاپتارىن ايتقىزىپ، ولاردىڭ دۇرىستىعىن تەكسەرۋدى ۇسىنامىن. وقۋشىلار شار مەن ءسيليندردى ايتۋى مۇمكىن. ءسيليندردى قولدانىپ، تاجىريبەنى قايتالاپ كورۋگە بولادى جانە سىزعاننان پايدا بولعان دوڭگەلەكتى كورسەتەمىن. ال شاردى باستىرىپ سىزۋدىڭ مۇمكىن ەمەس ەكەنىن، ءبىراق ول دا كەڭىستىك فيگۋراسىنا جاتاتىنىن ايتىپ قورىتىندىلاۋ. سونىمەن شار مەن سيليندر — كەڭىستىك فيگۋرالارى، ال دوڭگەلەك — جازىق فيگۋرا ەكەنىنە تاجىريبە ارقىلى كوز جەتكىزەدى.
2. ورىنداپ كور. بەرىلگەن تاپسىرمادا وقۋشىلارعا اينالاسىن زەرتتەي وتىرىپ، ءپىشىنى جازىق فيگۋرالار بولاتىن نەمەسە ءىزى جازىق فيگۋرانىڭ ءپىشىنىن ەلەستەتەتىن زاتتاردى تابۋدى ۇسىنامىن.
3. شىعارىپ كور. وقۋشىلارعا تاپسىرمادا كورسەتىلگەن سۋرەتتەگى زاتتارعا مۇقيات قاراپ، ولاردىڭ جاقتارىنىڭ قانداي ءپىشىن قۇرايتىنىن انىقتايدى. تاپسىرمانى ورىنداۋ بارىسىندا وقۋشىلاردى كەڭىستىك جانە جازىق فيگۋرالار تۋرالى العان بىلىمدەرىن تالداي بىلەدى.
داپتەرمەن جۇمىس:
فيگۋرالاردى توپتاستىر. تاپسىرما فيگۋرالاردىڭ تيپتەرىن اجىراتۋ داعدىسىن دامىتۋعا ارنالعان. وقۋشىلار فيگۋرالاردى توپتارعا ءبولىپ، ءار توپتى وزىنە ءتان تۇيىق سىزىقپەن اينالدىرىپ سىزۋ كەرەك.
فيگۋرالار مەن زاتتاردىڭ پىشىندەرىن سالىستىر. تاپسىرما وقۋشىلاردىڭ قانداي جازىق گەومەتريالىق فيگۋرا بەرىلگەن زاتتىڭ بەينەسىنە سايكەس كەلەتىنىن انىقتاي ءبىلۋ داعدىسىن تەكسەرۋگە ارنالعان. وقۋشىلار كەڭىستىكتەگى زاتتىڭ ءپىشىنىنىڭ جازىق گەومەتريالىق فيگۋرانىڭ قايسىسىنا سايكەس كەلەتىنىن انىقتاپ، فيگۋرانى زاتتىڭ تۇسىنە سايكەس بوياۋمەن بوياۋى ءتيىس.
قوسىمشا تاپسىرما: سىرىڭكە تاياقشالارى مەن ەرمەكسازدى پايدالانىپ، جازىق فيگۋرالارىن جاساۋ.
كوكشەتاۋ قالاسىنداعى فيزيكا - ماتەماتيكا باعىتىنداعى
نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى
ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى: سابيتوۆا ا. س.
جازىق گەومەتريالىق فيگۋرالاردى سالۋ جۇكتەۋ