- 14 ءساۋ. 2023 00:00
- 234
جەتى قازىنانىڭ ءبىرى
تاقىرىبى: «جەتى قازىنانىڭ ءبىرى» (ەرتەگىنى ايتىپ بەرۋ)
ماقساتى: بالالارعا جەتى سانىنىڭ كيەلى ەكەنىن، جەتى سۋرەت بويىنشا اجىراتۋ، جەتى قازىنانى اتاۋعا، ەلىنە ەلەۋلى قىزمەت جاسايتىن ازامات بولۋعا، اتالعان ەرتەگى بويىنشا قويىلعان سۇراققا تولىق جاۋاپ بەرۋگە داعدىلاندىرۋ، ەرتەگى بويىنشا انىق، مانەرلى سويلەۋگە ۇيرەتۋ.
جاڭا سوزدەر: جەتى قازىنا، قىران بۇركىت، بەرەن مىلتىق.
كورنەكىلىك: جەتى قازىنانىڭ سۋرەتى.
ساباقتىڭ بارىسى:
پەداگوگ: بۇگىنگى كۇنىمىزدى ءبىر – بىرىمىزگە جاقسى تىلەك ايتۋدان باستايىق.
ارمىسىز، قايىرىمدى اسپان اتا!
ارمىسىز، مەيىرىمدى جەر- انا!
ارمىسىز، شۇعىلالى التىن – كۇن!
قۋان، شاتتان الاقاي!
قايىرلى تاڭ، قايىرلى كۇن!
ءبارىمىز كۇندەي جارقىرايىق!
ءبارىمىز دوس بولايىق!
پەداگوگ: ءبىزدىڭ بۇگىنگى اڭگىمەلەيتىن تاقىرىبىمىز جەتى سانىنا بايلانىستى. بالالار ءبىر اپتادا نەشە كۇن بار؟
سەندەر باقشاعا نەشە كۇن كەلەسىڭدەر؟
ال نەشە كۇن دەمالاسىڭدار؟
سوندا بارلىعى نەشە كۇن بولادى؟ (ساۋساقتارىمەن كورسەتەدى).
وسى جەتى كۇندى ءبىر سوزبەن جيناقتاپ قالاي اتايمىز؟
اپتا كۇندەرىن اتاڭدار.
بالالار ءبىزدىڭ قازاق حالقى جەتى سانىن «قاسيەتتى كيەلى سان»- دەپ ەسەپتەيدى. مىسالى، ايتاتىن بولساق، جەتى اتا، جەتى شەلپەك، جەتى قازىنا.
بايقاپ وتىرعان شىعارسىڭدار، بارلىعى جەتى سانىمەن ايتىلادى. بۇگىن ءبىز سەندەرمەن جەتى قازىنا دەپ نەنى ايتامىز، سونى ۇيرەنەمىز جانە «جەتى قازىنا» ەرتەگىسىمەن تانىسامىز. كانەكي، جەتى قازىنانى مىنا سۋرەتتىڭ كومەگىمەن اجىراتايىق.
ەر جىگىت
ايەل (بۇل انا)
اقىل، ءبىلىم
جۇيرىك ات
بەرەن مىلتىق
قىران بۇركىت
جۇيرىك تازى (يت)
ەر جىگىت دەگەنىمىز – ەلىمىزدى، جەرىمىزدى قورعايتىن ەر ازامات؛
ايەل – ول انامىز، ءبىزدىڭ اقىلشىمىز؛
اقىل، ءبىلىم ەكەۋى بىرگە جۇرەدى، ادامزات اقىلمەن ويلاپ، بىلىممەن وقىپ ىزدەنىپ، ءبىلىمىن تولىقتىرىپ، ءار نارسەنى شەشىپ وتىرادى؛
جۇيرىك ات - ادامزات بالاسىن بارامىن دەگەن جەرىنە جىتكىزەدى. بۇرىن ات بولسا، قازىرگى كەزدە كولىك؛
بەرەن مىلتىق – مىلتىڭىع بولسا، اش بولماكيسىڭ، اڭ اۋلاساڭدا كۇنىڭدى كورەسىڭ.
قىران بۇركىت – قۇستىڭ مىقتىسى بۇركىتىڭ بولسا، ول سەنىڭ قورعاۋشىڭ، اسىراۋشىڭ دەپ ەسەپتە؛
جۇيرىك يت – ادامنىڭ دوسى، كومەكشىسى، قورعاۋشىسى. ادامدار بۇرىن اڭ اۋلاۋعا، الىس جولعا شىققاندا وزىمەن بىرگە الىپ جۇرگەن.
(بالالار، ءار قايسىسىن سۋرەتتەن كورسەتىپ اجىراتادى). وسى جەتى نارسە ادامدا بولسا، ول ادام باقىتتى.
سەرگىتۋ ءساتى: 1-دە تۇرايىق،
2، 3، 4-الاقاندى سوعايىق.
وڭ جاققا بۇرىلىپ،
سول جاققا بۇرىلىپ،
ءبىز شىنىعىپ الايىق.
ابدۋللايەۆا فاريزا