- 05 ناۋ. 2024 02:26
- 209
جىگىت سۇلتانى - 2023
ءمۇعالىم: ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى ناۋرىز مەيرامىن ايرىقشا وتكىزىپ كەلەدى. ناۋرىزدىڭ 22 - ءشى جۇلدىزىندا كۇن مەنەن ءتۇن تەڭەلەدى. قىس ءوتىپ، كوكتەم كەلىپ، مال تولدەيدى. بار تىرشىلىك جاندانىپ، اينالا قۇلپىرا تۇسەدى. سوندىقتان دا ناۋرىز – جىل باسى بولىپ سانالادى. اتا – بابالارىمىزدىڭ سالتىندا ۇلتتىق مەرەكەنى توي – دۋمان مەن ويىن – كۇلكى، ءان – جىرمەن اتاپ وتكەن.
ىلەسىپ ناۋرىز بەن كوكتەم جەتسىن،
كوڭىلىن ۇلكەن – كىشى كوككە ورلەتسىن.
ەڭسەسى كوتەرىلىپ ەر – ازامات،
ەسكى جىلمەن رەنىش، وكپە كەتسىن، - دەگەندەي، جاڭا جىل قۇتتى بولسىن! ناۋرىز تەك قانا جاقسىلىعىن، جاقسى جاڭالىعىن اكەلسىن. اق مول بولسىن، ەلىمىزدە مولشىلىق بولسىن!
1. حور «ناۋرىز جىرى»
وسى ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىنە وراي جىگىتتەرىمىزدىڭ اراسىندا «جىگىتتەر سۇلتانىن» وتكىزبەكپىز.
ۋا، حالايىق، حالايىق،
مۇندا نازار سالايىق.
اتا جولىن جالعاماق،
ەل ءداستۇرىن ساقتاماق،
ەل نامىسىن قورعاماق،
جىگىتتەر شىقسىن ورتاعا،
بۇگىن «سۇلتان» اتانباق.
ورتاعا جىگىتتەر شىعادى.
ۋا، جىگىتتەر، جىگىتتەر
بار ونەردى سالىڭدار.
سۇلتان اتىن لايىقتى،
بىرەۋىڭ جەڭىپ الىڭدار.- دەي كەلە جىگىتتەرىمىزگە ساتتىلىك تىلەيىك.
1. جىگىتتەر كەلىپ جەتتى تانىسۋعا،
بويىنداعى بار دارىندى كورسەتۋگە.
تىڭداڭىزدار، حالايىق، جىگىتتەردىڭ،
وزدەرىن تانىستىرۋ كەزەڭىندە.
1 - كەزەڭ تانىستىرۋ كەزەڭى
2. بي «بيپىل»
2. قايسىسى بىلگىر، ءبىلىمدى،
تالابىنا قارايىق.
كىمدەر زەرەك، كىم جىلدام،
تالانتتارىن تابايىق.
2 - كەزەڭ ويلان، تاپ (سۇراق - جاۋاپ)
1. جەتى اتانى اتا
(اتا، اكە، بالا، نەمەرە، شوبەرە، شوپشەك، نەمەنە)
2. جىل مەزگىلدەرىن اتا.
3. كوكتەم ايلارىن اتا.
4. «ناۋرىز» قانداي ۇعىمدى بىلدىرەدى؟ (جاڭا كۇن)
5. ناۋرىز كۇنى جاسالاتىن ۇلتتىق تاعام.
6. سۇتتەن جاسالاتىن ۇلتتىق تاعامداردى اتا.
7. ۇلتتىق ويىنداردى اتا. ( كوكپار، التىباقان، قىز قۋۋ، اقسۇيەك، توعىزقۇمالاق، ت. ب.)
8. اپتا كۇندەرىن اتا
9. ناۋرىز ايى تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
10. ءتورت تۇلىكتى اتا.
11. ەر قاناتى نە؟ ءتولى قالاي اتالادى؟
12. امانداسۋ تۇرلەرىن اتا.
3. حور «كوكتەم»
3. ات ونەرى بىلىنبەس،
بايگەگە ءتۇسىپ جارىسپاي.
جىگىت تومەن كورىنبەس،
سايىستا جۇرسە قالىسپاي.
3 - كەزەڭ بىلەكتى ءبىردى جىعار... (كۇش سىناسۋ)
4. قازاقشا بيمەن ورتاعا ارۋلارىمىزدى شاقىرامىز
4. تويدا ونەر سىنايىق،
ونەر جاسقا لايىق.
جەڭىسكە جەتەر بىرلەسكەن،
ال، كانە، شاپشاڭ جينايىق.
4 - كەزەڭ سۋرەت قۇراستىرۋ (قيىلعان بولىكتەردەن)
اسىل انام، اناشىم – ايتار ءانىم،
ايمالاۋمەن بەينەڭدى ءجاي تابامىن.
امان جۇرسەم ومىردە اق ءسۇتىڭدى،
ۇلبىرەگەن جىر – گۇلمەن قايتارامىن.
5. حور «اناعا تىلەك»
ءبىزدىڭ حالىق ونەرگە مول، باي تەگى،
ءانشى دەپ تە، ءبيشى دەپ تە ايت ونى.
انگە سەنىڭ قاشاندا يكەمىڭ بار،
بار ونەرىڭدى بۇگىن سەن ورتاعا سال.
5 - كەزەڭ ءوز ونەرى
6. «ەرتەگىلەر» انىمەن ورتاعا باتىربەكوۆا لۋنارانى شاقىرامىز
بويلارىڭدا وت بار ەكەن بايقادىم
جۇرەكتەردە شوق بار ەكەن بايقادىم.
ءارقاشاندا وسى شوقتى وشىرمەي،
جالىنداتىپ شارىقتاڭدار ءاردايىم.
قازىلار القاسىنا ءسوز بەرىلەدى.
7. قابيداش اسىلجاننىڭ ورىنداۋىندا قازاق ءبيى
ونەرمەن ورگە ءجۇزىپ شارىقتاڭدار،
ماقساتىڭدى تالاپپەن انىقتاڭدار.
حالقىمىزدىڭ ءارقاشاندا ۇلگىسى بوپ،
قۋانتادى وزدەرىڭدى تانىتقانىڭ – دەي كەلە
بۇگىنگى سايىسىمىز اياقتالدى.
8. حور «قازاقى داستارحانى»
ىلەسىپ ناۋرىز بەن كوكتەم جەتسىن،
كوڭىلىن ۇلكەن – كىشى كوككە ورلەتسىن.
ەڭسەسى كوتەرىلىپ ەر – ازامات،
ەسكى جىلمەن رەنىش، وكپە كەتسىن، - دەگەندەي، جاڭا جىل قۇتتى بولسىن! ناۋرىز تەك قانا جاقسىلىعىن، جاقسى جاڭالىعىن اكەلسىن. اق مول بولسىن، ەلىمىزدە مولشىلىق بولسىن!
1. حور «ناۋرىز جىرى»
وسى ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىنە وراي جىگىتتەرىمىزدىڭ اراسىندا «جىگىتتەر سۇلتانىن» وتكىزبەكپىز.
ۋا، حالايىق، حالايىق،
مۇندا نازار سالايىق.
اتا جولىن جالعاماق،
ەل ءداستۇرىن ساقتاماق،
ەل نامىسىن قورعاماق،
جىگىتتەر شىقسىن ورتاعا،
بۇگىن «سۇلتان» اتانباق.
ورتاعا جىگىتتەر شىعادى.
ۋا، جىگىتتەر، جىگىتتەر
بار ونەردى سالىڭدار.
سۇلتان اتىن لايىقتى،
بىرەۋىڭ جەڭىپ الىڭدار.- دەي كەلە جىگىتتەرىمىزگە ساتتىلىك تىلەيىك.
1. جىگىتتەر كەلىپ جەتتى تانىسۋعا،
بويىنداعى بار دارىندى كورسەتۋگە.
تىڭداڭىزدار، حالايىق، جىگىتتەردىڭ،
وزدەرىن تانىستىرۋ كەزەڭىندە.
1 - كەزەڭ تانىستىرۋ كەزەڭى
2. بي «بيپىل»
2. قايسىسى بىلگىر، ءبىلىمدى،
تالابىنا قارايىق.
كىمدەر زەرەك، كىم جىلدام،
تالانتتارىن تابايىق.
2 - كەزەڭ ويلان، تاپ (سۇراق - جاۋاپ)
1. جەتى اتانى اتا
(اتا، اكە، بالا، نەمەرە، شوبەرە، شوپشەك، نەمەنە)
2. جىل مەزگىلدەرىن اتا.
3. كوكتەم ايلارىن اتا.
4. «ناۋرىز» قانداي ۇعىمدى بىلدىرەدى؟ (جاڭا كۇن)
5. ناۋرىز كۇنى جاسالاتىن ۇلتتىق تاعام.
6. سۇتتەن جاسالاتىن ۇلتتىق تاعامداردى اتا.
7. ۇلتتىق ويىنداردى اتا. ( كوكپار، التىباقان، قىز قۋۋ، اقسۇيەك، توعىزقۇمالاق، ت. ب.)
8. اپتا كۇندەرىن اتا
9. ناۋرىز ايى تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
10. ءتورت تۇلىكتى اتا.
11. ەر قاناتى نە؟ ءتولى قالاي اتالادى؟
12. امانداسۋ تۇرلەرىن اتا.
3. حور «كوكتەم»
3. ات ونەرى بىلىنبەس،
بايگەگە ءتۇسىپ جارىسپاي.
جىگىت تومەن كورىنبەس،
سايىستا جۇرسە قالىسپاي.
3 - كەزەڭ بىلەكتى ءبىردى جىعار... (كۇش سىناسۋ)
4. قازاقشا بيمەن ورتاعا ارۋلارىمىزدى شاقىرامىز
4. تويدا ونەر سىنايىق،
ونەر جاسقا لايىق.
جەڭىسكە جەتەر بىرلەسكەن،
ال، كانە، شاپشاڭ جينايىق.
4 - كەزەڭ سۋرەت قۇراستىرۋ (قيىلعان بولىكتەردەن)
اسىل انام، اناشىم – ايتار ءانىم،
ايمالاۋمەن بەينەڭدى ءجاي تابامىن.
امان جۇرسەم ومىردە اق ءسۇتىڭدى،
ۇلبىرەگەن جىر – گۇلمەن قايتارامىن.
5. حور «اناعا تىلەك»
ءبىزدىڭ حالىق ونەرگە مول، باي تەگى،
ءانشى دەپ تە، ءبيشى دەپ تە ايت ونى.
انگە سەنىڭ قاشاندا يكەمىڭ بار،
بار ونەرىڭدى بۇگىن سەن ورتاعا سال.
5 - كەزەڭ ءوز ونەرى
6. «ەرتەگىلەر» انىمەن ورتاعا باتىربەكوۆا لۋنارانى شاقىرامىز
بويلارىڭدا وت بار ەكەن بايقادىم
جۇرەكتەردە شوق بار ەكەن بايقادىم.
ءارقاشاندا وسى شوقتى وشىرمەي،
جالىنداتىپ شارىقتاڭدار ءاردايىم.
قازىلار القاسىنا ءسوز بەرىلەدى.
7. قابيداش اسىلجاننىڭ ورىنداۋىندا قازاق ءبيى
ونەرمەن ورگە ءجۇزىپ شارىقتاڭدار،
ماقساتىڭدى تالاپپەن انىقتاڭدار.
حالقىمىزدىڭ ءارقاشاندا ۇلگىسى بوپ،
قۋانتادى وزدەرىڭدى تانىتقانىڭ – دەي كەلە
بۇگىنگى سايىسىمىز اياقتالدى.
8. حور «قازاقى داستارحانى»