جىل قايىرۋ-ۋاقىتتى «ون ەكى جىل-مۇشەل» جۇيەسىمەن ەسەپتەۋدى ۇيرەتۋ
تاقىرىبى: جىل قايىرۋ - ۋاقىتتى «ون ەكى جىل - مۇشەل» جۇيەسىمەن ەسەپتەۋدى ۇيرەتۋ.
بارىسى:
I قازاقشا جىل باسى ناۋرىز ايىنىڭ 22 - نەن باستالادى.
II جىل قايىرۋ، جىلداردىڭ ءداستۇرلى رەتىن ولەڭ جولدارى ارقىلى ەستە ساقتاۋ.
III «بويىنا سەنگەن تۇيە جانە قۋ تىشقان» ەرتەگىسىنەن ءۇزىندى.
IV ءوز مۇشەل جاسىندى ايقىنداي الاسىڭ با؟
V مۇسىلمان جىلتىزبەسى.
قورىتىندى:
قازاقشا جىل باسى ناۋرىز ايىنىڭ 22 - نەن( كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلگەن كەزى) باستالادى. بۇل كۇندى حالقىمىز ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى اتاپ، شاتتىققا تولى توي - دۋمان، مەرەكەگە اينالدىرعان.
جىل قايىرۋ دەپ - ۋاقىتتى «ون ەكى جىل - مۇشەل»جۇيەسىمەن ەسەپتەۋدى ايتادى. ون ەكى جىل ءبىر اينالعاندا، ءبىر مۇشەلگە تەڭ بولعان. مۇشەل ەسەبى بويىنشا جىلداردىڭ قالىپتاسقان ءداستۇرلى رەتىن ەستە ساقتاۋ ءۇشىن؛
«تۇيە سەنىپ بويىنا،
قالعان ۇمىت جىلداردان.
جاتپا قاراپ، مويىما،
تايما يمەنىپ ءدىلداردان»،-
دەگەن ولەڭ جولدارىن ەستە ساقتاساڭىز بولعانى. ويتكەنى مۇنداعى ءاربىر جەكەلەگەن ءسوزدىڭ العاشقى ءارپى مۇشەلدەگى جىل اتاۋلارىن بىلدىرەدى.
«بويىنا سەنگەن تۇيە جانە قۋ تىشقان» ەرتەگىسىن ايتىپ بەرۋ.
العاشقى مۇشەل 13 جاستا تولادى. ال وعان ون ەكى جاستان قوسىپ وتىرساڭىز، كەلەسى مۇشەل جاسىڭىزدى دا ايقىنداي الاسىز. مۇشەل رەتى - 13، 25، 37، 49، 61، 73، 85، 97ت. س
كەستە ارقىلى اركىم ەسكىشە جىل قايىرۋ ادىسىمەن ءوزىنىڭ قازاقشا قاي جىلى تۋعانىن جانە قانشا مۇشەلگە تولعانىن بىلە الادى.
1 تىشقان 1900 1912 1924 1936 1948 1960 1972 1984 1996
2 سيىر 1901 1913 1925 1937 1949 1961 1973 1985 1997
3 بارىس 1902 1914 1926 1938 1950 1962 1974 1986 1998
4 قويان 1903 1915 1927 1939 1951 1963 1975 1987 1999
5 ۇلۋ 1904 1916 1928 1940 1952 1964 1976 1988 2000
6 جىلان 1905 1917 1929 1941 1953 1965 1977 1989 2001
7 جىلقى 1906 1918 1930 1942 1954 1966 1978 1990 2002
8 قوي 1907 1919 1931 1943 1955 1967 1979 1991 2003
9 مەشىن 1908 1920 1932 1944 1956 1968 1980 1992 2004
10 تاۋىق 1909 1921 1933 1945 1957 1969 1981 1993 2005
11 يت 1910 1922 1934 1946 1958 1970 1982 1994 2006
12 دوڭىز 1911 1923 1935 1947 1959 1971 1983 1995 2007
مۇسىلمان جىلتىزبەسى
(بويىنشا ادامنىڭ تۋعان جىلىنا سايكەس مىنەز - قۇلىقتارى نىشاندارى)
تىشقان. ءۇستى باسىن تازا ۇستايدى. ساياق جۇرگەندى كوڭىلى قالايدى. دۋمان - توي، ىردۋ - دىردۋدان ىرگەسىن اۋلاق سالۋعا تىرىسادى - تاكاپپار.
سيىر. ۇستامدى. ءوز قايعىسى مەن جاقىن - جۋىقتارىنىڭ قايعىسىنا قاتتى كۇيزەلەدى. كىمگە بولسىن كومەگىن تيگىزۋگە اسىعادى، ءبىراق كەيدە مۇنىسى زالالىن تيگىزىپ تە جاتادى. ولار مۇنىڭ جاقسىلىق قايىرىمىن تەز ۇمىتادى جانە قيىس باسقان قادامىنا كەشىرىممەن قارايدى.
بارىس. قىزبا. اشۋلانشاق، ەشنارسەگە كوڭىلى تولمايدى؛ ەگەر ول الدەبىر ءىستى قولعا الار بولسا، وندا وعان بوگەت جاساما، بەتىڭنەن الا ءتۇسۋى مۇمكىن؛ مەنمەندەۋ ءارى باسقاعا بيلىك جۇرگىزۋدى ۇناتادى.
قويان. قورقاق. سىر ساقتاي المايدى، كەز - كەلگەن نارسەدەن ءوز - وزىنەن ۇرەيلەنىپ جۇرگەنى؛ بايسالدى ىستە ءوز بەتىمەن شەشىم قابىلداي المايدى، كوڭىل كۇيىنە قاراي ارەكەت ەتەدى.
ۇلۋ. ۇلكەن ىستەر اتقارۋ قولىنان كەلەدى؛ تۇيىق مىنەزدىڭ ادامى؛ كوبىنەسە ءۇنسىز ءجۇرۋدى ۇناتادى، بارىنشا قاراپايىم كورىنۋگە تىرىسادى. بايسالدى، ءىستى ءوز اقىلىمەن وڭاشا شەشۋگە بەيىم. قۇپيانى ساقتاي بىلەدى.
جىلان. سىرتقى بولمىس - ءبىتىمى ۇياڭ؛ ماڭىزدى ىستەردەن قاشقاقتاپ جۇرەدى، ونىڭ باسىنا پالە بوپ جابىساتىن نارسە - ءتىلى. قۇپيانى ساقتاي بىلەدى.
جىلقى. جۇمىس ىستەۋدەن جالىقپايدى. «جۇمىس» اتى ءتارىزدى. ەرتەدەن قارا كەشكە دەيىن تىنىم تاپپاي تىپىرلايدى دا جۇرەدى...
قوي. العان بەتىنەن قايتارۋ قيىن... بولماشى نارسەگە اشۋ شاقىرۋى مۇمكىن، سونداي ساتتەردە وزىنە دە، جانىندا جۇرگەن جولداسىنا دا ءقاۋىپتى.
مەشىن. وزىنە - ءوزى عاشىق. ءسانقوي، ءوزىن وزگەدەن ارتىق سانايدى. ىردۋ - دىردۋى كوپ، كوڭىلدى باس قوسۋلارعا، ۇيىرسەكتەۋ كەلەدى.
تاۋىق. «ۇيكۇشىك»ءۇي - ۇيەلمەنىنە ۇنەمى قامقور بوپ، قۇراق ۇشىپ جۇرگەنى؛ تۇرمىستا ادال، كەز - كەلگەن اداممەن ءتىل تابىسىپ كەتە بارادى...
يت. سوزشەڭ. تالاس - تارتىس، داۋ-دامايعا ارالاسىپ كەتكەنىن ءوزى دە بىلمەي قالادى.
دوڭىز. كوپ نارسەگە باس قاتىرىپ ويلانا بەرمەيدى. وڭاشا، تابيعات اياسىندا بولعاندا، باۋ - باقشادا ەڭبەك ەتكەندى جانە كوڭىلدى كەشتەردى ۇناتادى. بۇلاردىڭ ادەتتە وتباسىندا بالا-شاعاسى كوپ بولادى.
قىزىلوردا وبلىسى، قازالى اۋدانى،
بەكارىستان بي اۋىلىنىڭ № 24 ورتا مەكتەبىنىڭ
تەحنولوگيا ءپانى ءمۇعالىمى جالعاسبايەۆا پەرۋزا توەكەش قىزى
بارىسى:
I قازاقشا جىل باسى ناۋرىز ايىنىڭ 22 - نەن باستالادى.
II جىل قايىرۋ، جىلداردىڭ ءداستۇرلى رەتىن ولەڭ جولدارى ارقىلى ەستە ساقتاۋ.
III «بويىنا سەنگەن تۇيە جانە قۋ تىشقان» ەرتەگىسىنەن ءۇزىندى.
IV ءوز مۇشەل جاسىندى ايقىنداي الاسىڭ با؟
V مۇسىلمان جىلتىزبەسى.
قورىتىندى:
قازاقشا جىل باسى ناۋرىز ايىنىڭ 22 - نەن( كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلگەن كەزى) باستالادى. بۇل كۇندى حالقىمىز ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى اتاپ، شاتتىققا تولى توي - دۋمان، مەرەكەگە اينالدىرعان.
جىل قايىرۋ دەپ - ۋاقىتتى «ون ەكى جىل - مۇشەل»جۇيەسىمەن ەسەپتەۋدى ايتادى. ون ەكى جىل ءبىر اينالعاندا، ءبىر مۇشەلگە تەڭ بولعان. مۇشەل ەسەبى بويىنشا جىلداردىڭ قالىپتاسقان ءداستۇرلى رەتىن ەستە ساقتاۋ ءۇشىن؛
«تۇيە سەنىپ بويىنا،
قالعان ۇمىت جىلداردان.
جاتپا قاراپ، مويىما،
تايما يمەنىپ ءدىلداردان»،-
دەگەن ولەڭ جولدارىن ەستە ساقتاساڭىز بولعانى. ويتكەنى مۇنداعى ءاربىر جەكەلەگەن ءسوزدىڭ العاشقى ءارپى مۇشەلدەگى جىل اتاۋلارىن بىلدىرەدى.
«بويىنا سەنگەن تۇيە جانە قۋ تىشقان» ەرتەگىسىن ايتىپ بەرۋ.
العاشقى مۇشەل 13 جاستا تولادى. ال وعان ون ەكى جاستان قوسىپ وتىرساڭىز، كەلەسى مۇشەل جاسىڭىزدى دا ايقىنداي الاسىز. مۇشەل رەتى - 13، 25، 37، 49، 61، 73، 85، 97ت. س
كەستە ارقىلى اركىم ەسكىشە جىل قايىرۋ ادىسىمەن ءوزىنىڭ قازاقشا قاي جىلى تۋعانىن جانە قانشا مۇشەلگە تولعانىن بىلە الادى.
1 تىشقان 1900 1912 1924 1936 1948 1960 1972 1984 1996
2 سيىر 1901 1913 1925 1937 1949 1961 1973 1985 1997
3 بارىس 1902 1914 1926 1938 1950 1962 1974 1986 1998
4 قويان 1903 1915 1927 1939 1951 1963 1975 1987 1999
5 ۇلۋ 1904 1916 1928 1940 1952 1964 1976 1988 2000
6 جىلان 1905 1917 1929 1941 1953 1965 1977 1989 2001
7 جىلقى 1906 1918 1930 1942 1954 1966 1978 1990 2002
8 قوي 1907 1919 1931 1943 1955 1967 1979 1991 2003
9 مەشىن 1908 1920 1932 1944 1956 1968 1980 1992 2004
10 تاۋىق 1909 1921 1933 1945 1957 1969 1981 1993 2005
11 يت 1910 1922 1934 1946 1958 1970 1982 1994 2006
12 دوڭىز 1911 1923 1935 1947 1959 1971 1983 1995 2007
مۇسىلمان جىلتىزبەسى
(بويىنشا ادامنىڭ تۋعان جىلىنا سايكەس مىنەز - قۇلىقتارى نىشاندارى)
تىشقان. ءۇستى باسىن تازا ۇستايدى. ساياق جۇرگەندى كوڭىلى قالايدى. دۋمان - توي، ىردۋ - دىردۋدان ىرگەسىن اۋلاق سالۋعا تىرىسادى - تاكاپپار.
سيىر. ۇستامدى. ءوز قايعىسى مەن جاقىن - جۋىقتارىنىڭ قايعىسىنا قاتتى كۇيزەلەدى. كىمگە بولسىن كومەگىن تيگىزۋگە اسىعادى، ءبىراق كەيدە مۇنىسى زالالىن تيگىزىپ تە جاتادى. ولار مۇنىڭ جاقسىلىق قايىرىمىن تەز ۇمىتادى جانە قيىس باسقان قادامىنا كەشىرىممەن قارايدى.
بارىس. قىزبا. اشۋلانشاق، ەشنارسەگە كوڭىلى تولمايدى؛ ەگەر ول الدەبىر ءىستى قولعا الار بولسا، وندا وعان بوگەت جاساما، بەتىڭنەن الا ءتۇسۋى مۇمكىن؛ مەنمەندەۋ ءارى باسقاعا بيلىك جۇرگىزۋدى ۇناتادى.
قويان. قورقاق. سىر ساقتاي المايدى، كەز - كەلگەن نارسەدەن ءوز - وزىنەن ۇرەيلەنىپ جۇرگەنى؛ بايسالدى ىستە ءوز بەتىمەن شەشىم قابىلداي المايدى، كوڭىل كۇيىنە قاراي ارەكەت ەتەدى.
ۇلۋ. ۇلكەن ىستەر اتقارۋ قولىنان كەلەدى؛ تۇيىق مىنەزدىڭ ادامى؛ كوبىنەسە ءۇنسىز ءجۇرۋدى ۇناتادى، بارىنشا قاراپايىم كورىنۋگە تىرىسادى. بايسالدى، ءىستى ءوز اقىلىمەن وڭاشا شەشۋگە بەيىم. قۇپيانى ساقتاي بىلەدى.
جىلان. سىرتقى بولمىس - ءبىتىمى ۇياڭ؛ ماڭىزدى ىستەردەن قاشقاقتاپ جۇرەدى، ونىڭ باسىنا پالە بوپ جابىساتىن نارسە - ءتىلى. قۇپيانى ساقتاي بىلەدى.
جىلقى. جۇمىس ىستەۋدەن جالىقپايدى. «جۇمىس» اتى ءتارىزدى. ەرتەدەن قارا كەشكە دەيىن تىنىم تاپپاي تىپىرلايدى دا جۇرەدى...
قوي. العان بەتىنەن قايتارۋ قيىن... بولماشى نارسەگە اشۋ شاقىرۋى مۇمكىن، سونداي ساتتەردە وزىنە دە، جانىندا جۇرگەن جولداسىنا دا ءقاۋىپتى.
مەشىن. وزىنە - ءوزى عاشىق. ءسانقوي، ءوزىن وزگەدەن ارتىق سانايدى. ىردۋ - دىردۋى كوپ، كوڭىلدى باس قوسۋلارعا، ۇيىرسەكتەۋ كەلەدى.
تاۋىق. «ۇيكۇشىك»ءۇي - ۇيەلمەنىنە ۇنەمى قامقور بوپ، قۇراق ۇشىپ جۇرگەنى؛ تۇرمىستا ادال، كەز - كەلگەن اداممەن ءتىل تابىسىپ كەتە بارادى...
يت. سوزشەڭ. تالاس - تارتىس، داۋ-دامايعا ارالاسىپ كەتكەنىن ءوزى دە بىلمەي قالادى.
دوڭىز. كوپ نارسەگە باس قاتىرىپ ويلانا بەرمەيدى. وڭاشا، تابيعات اياسىندا بولعاندا، باۋ - باقشادا ەڭبەك ەتكەندى جانە كوڭىلدى كەشتەردى ۇناتادى. بۇلاردىڭ ادەتتە وتباسىندا بالا-شاعاسى كوپ بولادى.
قىزىلوردا وبلىسى، قازالى اۋدانى،
بەكارىستان بي اۋىلىنىڭ № 24 ورتا مەكتەبىنىڭ
تەحنولوگيا ءپانى ءمۇعالىمى جالعاسبايەۆا پەرۋزا توەكەش قىزى
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەسەپ شىعارۋ. قايتالاۋ. «ساقتالۋ زاڭدارى»
