جۇرگەنوۆ تەمىربەك قارا ۇلى
جۇرگەنوۆ تەمىربەك قارا ۇلى(1898 - 1939) — مەملەكەت، قوعام جانە مادەنيەت قايراتكەرى. ول قىزىلوردا وبلىسى جالاعاش اۋدانىنا قاراستى جاڭاتالاپ مەكەنىندە دۇنيەگە كەلگەن. 1913 جىلى ورىس-قازاق باستاۋىش مەكتەبىن، 1917 جىلى پەروۆسك (قازىرگى قىزىلوردا) ورىس-قازاق ۋچيليششەسىن، 1923 جىلى ورىنبور جۇمىسشى فاكۋلتەتىن، 1927 جىلى ورتا ازيا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن. 1918 جىلى تورعاي قالاسىندا شىعاتىن «قازاق مۇڭى» گازەتى رەداكسياسىندا ەڭبەك ەتتى.
1918 - 33 جىلدار ارالىعىندا قازاقستاندا، تاجىكستاندا جانە وزبەكستاندا لاۋازىمدى قىزمەتتەر اتقاردى. 1933 - 37 جىلدارى قازاقستاننىڭ حالىق اعارتۋ كوميسسارى بولدى. وسى جىلدارى جۇرگەنوۆ قازاق مادەنيەتىنىڭ قالىپتاسۋىنا ولشەۋسىز ۇلەس قوستى. ونىڭ تىكەلەي باسشىلىعىمەن قازاقستاندا كوپتەگەن ونەر وردالارى اشىلدى، سونىمەن قاتار جۇرگەنوۆ ماسكەۋ قالاسىندا وتكەن قازاق ادەبيەتى مەن ونەرىنىڭ ون كۇندىگىن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبىرى بولدى.
جۇرگەنوۆ قازاقستاندا العاشقى مۋزىكا تەاترىن (قازىرگى وپەرا جانە بالەت تەاترى) ۇيىمداستىرۋعا ۇلەس قوستى. ورتا ازيا مەن قازاقستانداعى مادەني قۇرىلىس تاريحىن («قازاقستاندا مادەنيەت ريەۆوليۋسياسى»، 1935) العاش زەرتتەۋشىلەر قاتارىندا بولعان جۇرگەنوۆ ساياسي ادەبيەتتەردى اۋدارۋمەن دە اينالىستى. 1937 جىلى 3 تامىزدا «حالىق جاۋى» دەگەن جالعان ايىپپەن ۇستالىپ، اتۋ جازاسىنا كەسىلدى. الماتىدا جۇرگەنوۆ اتىندا كوشە بار. قىزىلوردا وبلىسىنىڭ جالاعاش اۋدانىنداعى №123 دارىندى بالالارعا ارنالعان مەكتەپ (1999) پەن قازىرگى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسى (1989) جۇرگەنوۆتىڭ ەسىمىمەن اتالادى. وسى اكادەميانىڭ الدىنا جۇرگەنوۆكە ارنالعان ەسكەرتكىش (2002، ءمۇسىنشى ە.سەرگەبايەۆ) ورناتىلعان.
You Might Also Like
-
جابى، جابى جىلقىسى — بايىرعى قازاق جىلقىسىنىڭ ءبىر ءتۇرى. قازاقستاننىڭ وڭت.-باتىس جانە وڭت.-شىعىسىندا وسىرىلەدى. دەنەسى ءىرى، باسى دورەكىلەۋ، موينى قىسقا، ومىراۋلى، كەۋدەسى كەڭ، جونى جالپاق ساۋى...
-
1635 جىلى باتىس مونعولياداعى ويراتتاردىڭ شوروس، حوشوۋت، دۋرۆەد، حويت دەگەن ءتورت تايپاسى بىرىگىپ، جوڭعار حاندىعىن قۇرعان. بۇل مەملەكەتتىڭ نەگىزىن باتىر قونتايشى قالاعان. باتىردان كەيىن سەنگە، قالدان...
