InfoHub Logo

ءاز جانىبەكتىڭ قىرىق ءۋازىرى ءبىر كۇندەردە كۇندەپ: «جيرەنشەنىڭ ايەلى سىزگە لايىق كىسى ەكەن» دەپ، «دۇنيەدە كورمەگەن ايەل» دەپ ماقتاپ، حانعا ايتىپ ءوسىرىپ سويلەپ، جيرەنشە مەن حاننىڭ اراسىنا پالە سالۋعا وزدەرىن ولىمنەن الىپ قالعانى ەستە جوق. بۇرىنعىلاردىڭ ايتقانى بار ەمەس پە، «جامانعا جاقسىلىق قىلساڭ، اتىڭدى ەرتتەپ قويىپ قىل!». نەگە دەسەڭ، جامانعا ىستەگەن جاقسىلىعىڭ وزىڭە ۇلكەن زالال بولادى. پالەدەن باسى بوسانىپ العان سوڭ سول جامان وزىڭە تاپ بەرەدى. ءوزىڭنىڭ سوڭىڭا تۇسەدى. سونان قاشىپ قۇتىلۋ ءۇشىن تاعى بۇرىنعىلار ايتقان «.. بۇرىن كۇتىن، كۇتىنبەسەڭ، اقىر ءبىر كۇن شىعار ءتۇتىن» دەگەن.

ءاز جانىبەك ۇرعاشىعا ويى بولىنگەن. ۇرعاشى جاندى قۋدىڭ ءبىرى ەدى. ءبىر كۇندەردە جانىبەكتىڭ قۇسى قاشىپتى قاز الاتىن لاشىن دەيتۇعىن. ءبىر كۇندەردە بىرنەشە ۋاقىت وتكەنسىن ەسىتىپتى: «قۇسى بارىپ جيرەنشەنىڭ ءۇيىنىڭ ۇستىنە قونىپ، قاتىن ۇستاپ الىپ، اسىراپ ساقتاپ، تۇلەتىپ سىلانتىپ قويعان ەكەن». جانىبەك حان ەستىگەن سوڭ ءوزى باردى. جيرەنشە ۇيدە جوق، قاتىن بۇركەنىپ، الىپ شىعىپ قۇستى بەرەدى. قاراسا، قۇسقا جاراستىقتى توماعا تىگىپ، بيالاي تىگىپ، بالاق باۋىن، ۇزىن باۋىن ۇقشاتىپ جاراستىرىپ قويعان ەكەن. بۇرىن توماعاي بيالايدى كورگەن-بىلگەن جان جوق ەكەن. جەڭدەرىمەن ۇستاپ، ۋىقتىڭ باۋىن تاعىپ ۇشقاندا، قۇستىڭ اياعىندا ءبىر قۇلاش بولىپ سالباڭداپ، شۇباتىلىپ جۇرەدى ەكەن. حان تاماشالاپ قۇسىنا قارارىن دا بىلمەيدى، قاتىنعا قارارىن دا بىلمەيدى. اتىنان قيسايىپ، اۋىپ تۇسە جازداپ بارىپ وڭالدى. قاتىنعا قاراپ:

— ءبىز بۇگىن وسىندا بولارمىز رەتى كەلسە، — دەدى. قاتىن تۇرىپ:

— تاقسىر، ۇيدە ەركەك جوعىن ءوزىڭىز كورىپ تۇرسىز. الدا-جالدا «ەركەك جوق بولسا دا قونايىن» دەسەڭىز ءبىراز كۇندى اراعا سالىپ كەلىڭىز. كىرىمىز بولسا، جۋىپ، اس-مايىن ازىرلەپ، قوناق جابدىعىن دايىندايىق. جانا دا جىگىت جەلەڭمەن كەلمەڭىز، كوپ قوناقتى كۇتۋگە مۇرشام كەلمەيدى. ءوز باسىڭىز عانا بولماسا، — دەگەن سوڭ، حان:

— جارايدى، — دەپ، «وڭاشا كەلىڭىز» دەگەن سوزىنەن دامەلى بولىپ، كوڭىلى ءوسىپ قايتا بەردى.

بىرنەشە كۇندەر وتكەن سوڭ حان كەلدى. قاتىن ۇشىپ جۇگىرىپ الدىنان شىعىپ، قولتىعىنان سۇيەپ ءتۇسىرىپ، ۇيگە كىرگىزىپ، بار دۇنيەلىگىن جايناتىپ، حاننىڭ زىعىرلانىن قايناتىپ قويعان ەكەن. كورپە جايۋلى، توسەك سالۋلى، شىمىلدىق قۇرۋلى، حاندى وتىرعىزىپ قويىپ، تاماق جابدىعىنا كىرىسىپ شارۋاعا اينالدى. حان جالعىز وتىرىپ جان-جاعىنا كوز سالسا، قاتىننىڭ نارسەلەرىنىڭ ءبارى كەستەلەۋلى كەستەمەنەن مىناۋ سوزدەر جازىلعان: «سەن بىرەۋدىڭ ەسىگىن قولىڭمەن قاقساڭ، ءوز ەسىگىڭدى بىرەۋ اياقپەنەن تەبەر» دەپ جازىلىپتى. جاستىقتا، كورپەدە، شىمىلدىقتا، ورامال، داستارحاندا، بارىندە دە كەستەمەن جازىلعان وسى ءسوز. حان بۇل سوزگە تۇسىنە الماي، ەسى-دەرتى قاتىننىڭ ەتەگىندە بولىپ وتىرا بەردى. قاتىن پالاۋ باسىپ، ءار ءتۇرلى ىدىسقا سالىپ الىپ كەلىپ، حاننىڭ الدىنا قويدى. حان بۇرىن پالاۋ جەپ جۇرسە دە، ءار ىدىستا بولعان سوڭ، باسقا-باسقا تاماق شىعار دەپ ءارقايسىسىنان ءبىر الىپ تاتسا، ءبارىنىڭ ءدامى بىردەي تاڭ-تاماشا بولىپ وتىردى.

قاتىن ايتتى:

— تاقسىر، ىدىستىڭ باسقالىعى بولماسا، ءبارى ءبىر تاماق، — دەدى. حانمەن ءازىلى جاراسقان سوڭ قاتىن جايعا سۇراق قويدى:

— حان تاقسىر، سابىن اينىسا نە تۇزەيدى؟

حان:

— ماي تۇزەيدى داعى، — دەدى.

— ماي اينىسا، نە تۇزەيدى؟

حان:

— ماي اينىسا، تۇز تۇزەيدى داعى، — دەدى.

— حالىق اينىسا كىم تۇزەيدى؟

حان ايتتى:

— حان تۇزەيدى داعى.

— حان اينىسا كىم تۇزەيدى ەكەن؟ — دەگەندە، حان بۇعان جاۋاپ تابالماي تەرلەدى. باسقاداي دانەمە ايتۋعا شاماسى كەلە المادى. قولىنداعى التىن جۇزىگىن قاتىنعا سىيلاپ، ءتۇن ىشىندە قايتىپ كەتەدى.

---