- 05 ناۋ. 2024 00:50
- 274
كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان 1837 - 1847 جىلعى ۇلت - ازاتتىق كوتەرىلىس
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان 1837 - 1847 جىلعى ۇلت - ازاتتىق كوتەرىلىس (پرەزەنتاسياسىمەن)
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان كوتەرىلىسى جايلى جان - جاقتى ماعلۇمات بەرۋ. كوتەرىلىستىڭ ماقساتىن، بارىسىن، ناتيجەسى، تاريحي ماڭىزى جونىندە ءبىلى بەرۋ.
2. پاتشا ۇكىمەتىنە قارسى بۇعان دەيىنگى بىلىمدەرىن تولىقتىرا وتىرىپ وزىندىك وي قورىتىندىلارىن جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرۋدە پايدالانۋ.
3، بۇل كوتەرىلىستىڭ اسا ماڭىزدىلىعى قازاقتىڭ ءۇش ءجۇزىن جانە بۇكىل قازاق دالاسىن قامتىعان ءىرى كوتەرىلىستەردىڭ ءبىرى بولعاندىعىن جانە قازاق حالقىنىڭ تاۋەلسىزدىككە باعىتتالعان كوتەرىلىستەرىنىڭ ءبىرى ەكەندىگىن ۇعىندىرا وتىرىپ وسىنداي قيىندىقتارمەن كەلگەن «تاۋەلسىزدىكتى»باياندى ەتۋگە وسى ۇرپاقتىڭ ءارقايسىسى مىندەتتى ەكەنىن ۇعىندىرۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
1. وتكەندى قايتالاۋ (تاقتاعا 10 سۇراق اشىلادى وقۋشىلار جاۋاپ بەرگەننەن كەيىن، تومەندەگى باعالاۋ نورمالارىنا قاراپ ءوزىن - ءوزى باعالايدى.)
قازاقستاندا وتارشىلدىق ەزگىنىڭ كۇشەيۋى(تاقىرىبى)
1. جاڭاەلەك شەبى قاشان قۇرىلدى؟
2. جولامان تىلەنشى ۇلى باستاعان كوتەرىلىس قاشان بولدى؟
3. جاڭاەلەك شەبىن جاساۋدا قازاقتار قانشا جەرلەرىنەن ايىرىلدى؟
4. پاتشا ۇكىمەتى عۇبايدۋللانى قايدا، قانداي قىزمەتكە تاعايىندادى؟
5. قانداي ەرەجەگە ساي قازاقتار تاعىدا 4ملن دەسياتينا جەرىنەن ايرىلدى؟
6. 1825ج جازالاۋشى ەكسپەديسيا قاي وزەندەردىڭ بويىنداعى قازاقتاردى اياۋسىز قىرىپ جويدى؟
7. جاڭاەلەك شەبى قۇرىلعانعا دەيىن ەلەك وزەنى بويىندا قانداي رۋلار كوشىپ - قونىپ ءجۇردى؟
8. ەلەك وزەنى بويىندا نەگىزى قالانعان بەكىنىس - قورعانداردى اتا.
9. سارجان قاسىم ۇلىنىڭ جاساعى قاشان پاتشا ۇكىمەتىنىڭ اسكەرىنە اشىق شابۋىلعا شىقتى؟
10. جاڭاەلەك شەكارا شەبىنىڭ قۇرىلىسى قاشان اياقتالدى؟
دۇرىس جاۋاپتار:
1. 1810ج
2. 1822 - 1825جج
3. 600 مىڭ دەسياتينا
4. كوكشەتاۋ وكرۋگى، اعا سۇلتان
5. 1835ج8 - ناۋرىز «ورىنبور گۋبەرنياسىنىڭ قىرعىز (قازاق) دالاسى مەن شەكاراسىندا جاڭا شەكارا شەبىن قۇرۋ تۋرالى»
6. بۇلدىرتى. شيەلى، تامدى
7. تاما، تابىن
8. يزوبيلنايا، بوراندى، جاڭاەلەك، لينيەۆ، كومىرلى، ۆياتليانسكايا، بەرديانسكايا
9. 1826ج31 - قاڭتار
10. 1822ج
باعالاۋ
10، 9 - «5»
8، 7، 6 -«4»
5، 4 - «3»
2، 1 - «2»
ەسكە تۇسىرەيىك!
پاتشا ۇكىمەتىنە قارسى قانداي كوتەرىلىستەرمەن تانىستىق؟
مىنە سونداي كوتەرىلىستەردىڭ ءبىرى!
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 1837 - 1847 جىلدارداعى كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان ۇلت - ازاتتىق كوتەرىلىس
جوسپار:
ءبىز بۇل ساباقتا مىناداي ماسەلەلەردى قاراستىرامىز:
1. كوتەرىلىستىڭ سەبەپتەرى، ماقساتى جانە قوزعاۋشى كۇشتەرى.
2. كەنەسارى قاسىم ۇلى - اسا كورنەكتى مەملەكەت قايراتكەرى.
3. كوتەرىلىستىڭ باستالۋى.
4. قازاق حاندىعىنىڭ قالپىنا كەلتىرىلۋى.
5. حاننىڭ الىم - سالىق جانە ساۋدا ساتتىق ساياساتى.
6. قارۋلى كۇشتەردىڭ قۇرىلۋى.
7. پاتشا ۇكىمەتىنىڭ جازالاۋ ارەكەتتەرى.
8. دولگوۆ جانە گەرن باستاعان ەلشىلىكتەردىڭ كەنەسارى ورداسىنا كەلۋى.
9. كەنەسارى قاسىم ۇلىنىڭ قوقان حاندىعىمەن كۇرەسى.
10. كەنەسارى اسكەرلەرىنىڭ ۇلى ءجۇز اۋماعىنا قاراي شەگىنۋى.
11. كوتەرىلىسشىلەردىڭ قىرعىزستان اۋماعىنداعى قيمىلدارى.
12. كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان كوتەرىلىستىڭ جەڭىلۋ سەبەپتەرى مەن سالدارى. كوتەرىلىستىڭ تاريحي ماڭىزى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان كوتەرىلىسى جايلى جان - جاقتى ماعلۇمات بەرۋ. كوتەرىلىستىڭ ماقساتىن، بارىسىن، ناتيجەسى، تاريحي ماڭىزى جونىندە ءبىلى بەرۋ.
2. پاتشا ۇكىمەتىنە قارسى بۇعان دەيىنگى بىلىمدەرىن تولىقتىرا وتىرىپ وزىندىك وي قورىتىندىلارىن جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرۋدە پايدالانۋ.
3، بۇل كوتەرىلىستىڭ اسا ماڭىزدىلىعى قازاقتىڭ ءۇش ءجۇزىن جانە بۇكىل قازاق دالاسىن قامتىعان ءىرى كوتەرىلىستەردىڭ ءبىرى بولعاندىعىن جانە قازاق حالقىنىڭ تاۋەلسىزدىككە باعىتتالعان كوتەرىلىستەرىنىڭ ءبىرى ەكەندىگىن ۇعىندىرا وتىرىپ وسىنداي قيىندىقتارمەن كەلگەن «تاۋەلسىزدىكتى»باياندى ەتۋگە وسى ۇرپاقتىڭ ءارقايسىسى مىندەتتى ەكەنىن ۇعىندىرۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
1. وتكەندى قايتالاۋ (تاقتاعا 10 سۇراق اشىلادى وقۋشىلار جاۋاپ بەرگەننەن كەيىن، تومەندەگى باعالاۋ نورمالارىنا قاراپ ءوزىن - ءوزى باعالايدى.)
قازاقستاندا وتارشىلدىق ەزگىنىڭ كۇشەيۋى(تاقىرىبى)
1. جاڭاەلەك شەبى قاشان قۇرىلدى؟
2. جولامان تىلەنشى ۇلى باستاعان كوتەرىلىس قاشان بولدى؟
3. جاڭاەلەك شەبىن جاساۋدا قازاقتار قانشا جەرلەرىنەن ايىرىلدى؟
4. پاتشا ۇكىمەتى عۇبايدۋللانى قايدا، قانداي قىزمەتكە تاعايىندادى؟
5. قانداي ەرەجەگە ساي قازاقتار تاعىدا 4ملن دەسياتينا جەرىنەن ايرىلدى؟
6. 1825ج جازالاۋشى ەكسپەديسيا قاي وزەندەردىڭ بويىنداعى قازاقتاردى اياۋسىز قىرىپ جويدى؟
7. جاڭاەلەك شەبى قۇرىلعانعا دەيىن ەلەك وزەنى بويىندا قانداي رۋلار كوشىپ - قونىپ ءجۇردى؟
8. ەلەك وزەنى بويىندا نەگىزى قالانعان بەكىنىس - قورعانداردى اتا.
9. سارجان قاسىم ۇلىنىڭ جاساعى قاشان پاتشا ۇكىمەتىنىڭ اسكەرىنە اشىق شابۋىلعا شىقتى؟
10. جاڭاەلەك شەكارا شەبىنىڭ قۇرىلىسى قاشان اياقتالدى؟
دۇرىس جاۋاپتار:
1. 1810ج
2. 1822 - 1825جج
3. 600 مىڭ دەسياتينا
4. كوكشەتاۋ وكرۋگى، اعا سۇلتان
5. 1835ج8 - ناۋرىز «ورىنبور گۋبەرنياسىنىڭ قىرعىز (قازاق) دالاسى مەن شەكاراسىندا جاڭا شەكارا شەبىن قۇرۋ تۋرالى»
6. بۇلدىرتى. شيەلى، تامدى
7. تاما، تابىن
8. يزوبيلنايا، بوراندى، جاڭاەلەك، لينيەۆ، كومىرلى، ۆياتليانسكايا، بەرديانسكايا
9. 1826ج31 - قاڭتار
10. 1822ج
باعالاۋ
10، 9 - «5»
8، 7، 6 -«4»
5، 4 - «3»
2، 1 - «2»
ەسكە تۇسىرەيىك!
پاتشا ۇكىمەتىنە قارسى قانداي كوتەرىلىستەرمەن تانىستىق؟
مىنە سونداي كوتەرىلىستەردىڭ ءبىرى!
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 1837 - 1847 جىلدارداعى كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان ۇلت - ازاتتىق كوتەرىلىس
جوسپار:
ءبىز بۇل ساباقتا مىناداي ماسەلەلەردى قاراستىرامىز:
1. كوتەرىلىستىڭ سەبەپتەرى، ماقساتى جانە قوزعاۋشى كۇشتەرى.
2. كەنەسارى قاسىم ۇلى - اسا كورنەكتى مەملەكەت قايراتكەرى.
3. كوتەرىلىستىڭ باستالۋى.
4. قازاق حاندىعىنىڭ قالپىنا كەلتىرىلۋى.
5. حاننىڭ الىم - سالىق جانە ساۋدا ساتتىق ساياساتى.
6. قارۋلى كۇشتەردىڭ قۇرىلۋى.
7. پاتشا ۇكىمەتىنىڭ جازالاۋ ارەكەتتەرى.
8. دولگوۆ جانە گەرن باستاعان ەلشىلىكتەردىڭ كەنەسارى ورداسىنا كەلۋى.
9. كەنەسارى قاسىم ۇلىنىڭ قوقان حاندىعىمەن كۇرەسى.
10. كەنەسارى اسكەرلەرىنىڭ ۇلى ءجۇز اۋماعىنا قاراي شەگىنۋى.
11. كوتەرىلىسشىلەردىڭ قىرعىزستان اۋماعىنداعى قيمىلدارى.
12. كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان كوتەرىلىستىڭ جەڭىلۋ سەبەپتەرى مەن سالدارى. كوتەرىلىستىڭ تاريحي ماڭىزى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.