InfoHub Logo

- ون ءبىرىنشى سىنىبىڭا مۇقيات بول، - دەدى مەكتەپكە ەندى كەلگەن بۇعان اعايى. - وقۋلىققا سەنبەي-اق قوي. ءقازىر وتپەلى كەزەڭ. ەندىگى جەردە كەڭەستىك ادەبيەتكە بۇرىنعى كوزقاراسپەن قاراي المايسىڭ. ال وقۋلىق بۇرىنعى ىزبەن جازىلعان. سوندىقتان، مۇمكىندىگى كەلگەنشە، بالالارعا ءوزىڭ ءدارىس وقى.

ۇستازدىڭ ايتقانى دۇرىس. كەڭەستىك ادەبيەت - ادەبيەت تاريحىنداعى وتە ءبىر كۇردەلى كەزەڭ. ال مەكتەپتىڭ ون ءبىرىنشى سىنىبى ناق وسى كەزەڭگە كەلىپ تىرەلەتىن.

ءبىر كەزدە وزىنە دە ادەبيەتتەن ساباق بەرگەن بايىرعى ادەبيەت ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى بۇل اقىل-كەڭەسىن زەينەت دەمالىسىنا شىعىپ بارا جاتقاندا ايتقان ەدى. جوق، بۇل كىسى زەينەت دەمالىسىنا بۇدان بۇرىن شىققان بولاتىن. وتكەندە عانا ۇستازدار كۇنى مەرەكەسىندە وسى كىسىنىڭ زەينەت دەمالىسىنا شىعۋىنا بايلانىستى قۇرمەت كورسەتىلدى ەمەس پە. اۋداندىق ءبىلىم بولىمىنەن ادام كەلىپ قاتىستى. ءبىراق بۇل كىسىنىڭ ادەبيەت ءپانىنىڭ مامانى رەتىندەگى باي تاجىريبەسىن مەكتەپ باسشىلىعى ءالى دە پايدالانا بەرۋگە قارسى ەمەس ەدى. دەگەنمەن ۇستازدىڭ ءوزى ەكى توقسان ساباق بەرگەننەن كەيىن، مەكتەپ باسشىلىعىنا زەينەت دەمالىسىنا شىعاتىندىعىن مالىمدەدى. وسىدان سوڭ مەكتەپ باسشىلارى ۇستازدىڭ ونە بويى ساباق بەرىپ كەلە جاتقان 10، 11-سىنىپتارىن جانە وسى ۇستاز جەتەكشىلىك جاساپ كەلە جاتقان ادەبيەت ءپانىنىڭ مۇعالىمدەرى ءپان بىرلەستىگىنىڭ جەتەكشىلىگىن، سونىمەن بىرگە وسى ۇستازدىڭ مەڭگەرۋشىلىگىندەگى ادەبيەت كابينەتىنىڭ مەڭگەرۋشىلىگىن بۇعان جۇكتەدى. كوپ ۇزاماي مەكتەپ باسشىلىعى بۇعان ادەبيەت ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى رەتىندە اۋەزوۆتىڭ "اباي جولى" رومان-ەپوپەياسىنا بايلانىستى جوعارى سىنىپ وقۋشىلارى اراسىندا كىتاپ وقۋشىلار كونفەرەنسياسىن وتكىزۋگە تاپسىرما بەردى. مۇنداي جۇمىستار ادەبيەت ۇيىرمەسىنىڭ نەگىزىندە وتكىزىلەتىن. بۇل - جوعارى سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ اراسىنداعى ادەبيەت ۇيىرمەسىنىڭ جەتەكشىسى ەدى. ۇيىرمەگە ات بەرۋ شارت بولماسا دا، بۇل ۇيىرمەگە ەسىم بەرگەن. اسقار سۇلەيمەنوۆ اتىنداعى ادەبيەت ۇيىرمەسى. كەيىننەن بۇعان بارلىبەك سىرتانوۆ اتىنداعى قۇقىقتانۋشىلار ۇيىرمەسى قوسىلدى. ەندى ەكى ۇيىرمە وقۋشىلارىنىڭ بىرلەسكەن "ار جانە زاڭ" قابىرعا گازەتتەرى شىقتى. ونى وسى ۇيىرمەلەردىڭ مۇشەلەرى وزدەرى شىعاراتىن. كەيىنىرەك بۇعان تاعى دا ءبىر ۇيىرمە قوسىلدى. ەندى حالىق اقىنى باينازار وتەپوۆ اتىنداعى "جاس قالامگەر" ۇيىرمەسى جۇمىس ىستەي باستادى. شىعارماشىلىق تۇرعىدان كوزگە ءتۇسىپ تۇرعان وقۋشى ءالى جوق ەدى. مەكتەپ باسشىلىعى شاكىرتتىڭ تىنىش جاتقان جان-دۇنيەسىنە قوزعاۋ سالعىسى كەلگەن بولۋى كەرەك، بۇعان اقىلى نەگىزدەگى وسى ۇيىرمەنى جۇرگىزۋدى ۇسىندى. ەندى بۇل ۇيىرمەنىڭ دە "جاس قالامگەر" اتىمەن قابىرعا گازەتى شىعا باستادى.

وزىنە جۇكتەلگەن كونفەرەنسياعا بايلانىستى ۇستازىمەن ويلاسىپ، كەڭەس سۇراعان ەدى.

- كىتاپ وقۋشىلار كونفەرەنسياسىن وتكىزۋ وڭاي جۇمىس ەمەس، - دەدى ۇستازى. - مۇنىڭ باستى سەبەبى وقۋشىلاردىڭ كىتاپ وقۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعى ازايىپ بارا جاتىرعاندىعىندا بولىپ وتىر. ال قوعامدا كىتاپ وقىلماعان جەردە، ول مەكتەپتەگى ادەبيەت ءپانىنىڭ ساباعىنا دا اسەر ەتەدى. ادەبيەت ساباعى ءوزىنىڭ ماقساتىنا جەتە الماي قالىپ جاتادى. ءبىراق وقۋشىعا كىتاپتى ەرىكسىز وقىتا المايسىڭ. بۇل قوعامعا دا بايلانىستى، ونىڭ اتا-اناسىنا دا بايلانىستى. جالپى، وقۋشىلاردىڭ كىتاپقا دەگەن قىزىعۋشىلىعىنىڭ ازايۋى 80-جىلداردىڭ ىشىنەن باستاپ ورىن الا باستادى. سول جىلدارداعى وقۋشىلارىمنىڭ كىتاپ وقۋىنا كوڭىلىم تولا قويمادى. ونىڭ الدىنداعى شاكىرتتەرىم مىقتى ەدى. ۇستازدىڭ ونىڭ الدىنداعى دەپ وتىرعانى - 70-جىلداردىڭ ىشىندەگى شاكىرتتەرى.

سول جىلداردىڭ ءبىر شاكىرتى بىلاي دەيدى:

- ول كەزدە الماتىدان اقىن-جازۋشىلار دۇمەپ كەلىپ جاتاتىن ەدى عوي. ءبىر كۇنى ءابدىلدا تاجىبايەۆ كەلەتىن بولدى. ءبارىن دايىنداپ قويعانبىز. سويتسەك، وسى ۇستازىمىز كىرىپ كەلىپ: "بالالار، ءبارىن-بارىن قايتادان وزگەرتەمىز"، - دەسىن. "نەگە، اعاي؟!" "ويتكەنى كەلە جاتقان ءابدىلدا تاجىبايەۆ ەمەس ەكەن، باكىر تاجىبايەۆ ەكەن". وقۋشىلار دۋىلداپ كۇلىپ جاتىر. سويتسە، جوعارىدان بىرەۋ دۇرىس حابارلاماعان. تاجىبايەۆ دەگەسىن ءابدىلدا تاجىبايەۆ شىعار دەپ ويلاپتى. وعان رەنجىپ جاتقان وقۋشىلار جوق. جاساعان جۇمىستارىنىڭ ءبارىن قايتادان باكىر تاجىبايەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارناپ وزگەرتىپ شىقتى. سونىڭ ءبارىن بالالار وزدەرى اتقاراتىن ەدى. ادەبيەتتىڭ ءرولى وتە زور ەدى عوي. وسى مەكتەپتە نەبىر ناقتى عىلىمدارعا بەيىم بالالار وقىدى، ماتەماتيك ۇلدار وقىدى. سولاردىڭ ءبارى دە كوركەم ادەبيەتتى كوپ وقيتىن. ول كەزەڭ سونداي كەزەڭ بولدى.

- بالالارمەن جۇمىس ىستە، - دەدى ۇستازى. - وقۋشىلارىڭدى كونفەرەڭسيادا سويلەۋگە ءوزىڭ دايىندا.

كونفەرەنسيادان سوڭ ۇستازىنا تاعى دا سوقتى.

"ەستىدىم، - دەدى ۇستازى. - بالالاردان ەستىپ وتىرمىن. كونفەرەنسياڭ جاقسى ءوتىپتى".

بۇل ۇستازدان العان كىتابىن اپارىپ بەرىپ تۇرعانىندا ۇستازىنىڭ ايتقانى ەدى.

مۇنىڭ ادەبيەت ءپانى بويىنشا سىنىپتان تىس جۇمىستارىنىڭ باسى وسى كونفەرەنسيادان باستالعان.

ۇستازى الدىندا ەكى توقسان ساباق بەرگەن، سونان سوڭ كەيىنگى ەكى توقساندا بۇل ساباق بەرگەن سول جىلعى مەكتەپ ءبىتىرۋشى سىنىپتىڭ اراسىندا ادەبيەتكە بەيىمى بار شاكىرت بولدى. سول شاكىرتتىڭ اناسىنا بۇل:

- ول نە ادەبيەت مۇعالىمدىگىنە، نە جۋرناليست ماماندىعىنا بارسىن. ونىڭ وسىلارعا بەيىمدىلىگى بار دەگەن ەدى.

اناسى باسىن شايقادى:

- جوق. وعان جاعدايىمىز دا كەلمەيدى. ول ارناۋلى ورتا ءبىلىم بەرەتىن وقۋ ورنىنا بارادى. جالپى، جوو-عا ادام ءوزىنىڭ مۇمكىندىگىمەن تۇسە الادى دەگەنگە ءوز باسىم يلانا دا بەرمەيمىن.

---