كۇلىمدە، ناۋرىز كۇلىمدە! (سەناريي)
كۇلىمدە، ناۋرىز كۇلىمدە! (سەناريي)
قازاق حالقىنىڭ ۇلى مەرەكەسى ناۋرىز مەيرامىنا دا از كۇن قالدى. نازارلارىڭىزعا مەكتەپالدى دايىندىق توپتارى ءۇشىن 22 ناۋرىز مەيرامىنا ارنالعان «كۇلىمدە، ناۋرىز كۇلىمدە» اتتى سەناريي ۇسىنامىز.
(زال ناۋرىز مەرەكەسىنە ساي بەزەندىرىلەدى، ن. تىلەندييەۆتىڭ «اتا تولعاۋى» كۇيى ويناتىلىپ تۇرادى).
جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى اتا - انالار، قوناقتار، بالالار، ناۋرىز مەيرامى قۇتتى بولسىن! سىزدەرگە دەنساۋلىق، باقىت تىلەيمىز، اق مول بولسىن! ولاي بولسا بۇگىنگى ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان «كۇلىمدە، ناۋرىز كۇلىمدە» اتتى ويىن - ساۋىق شارامىزدى باستايىق!
جۇرگىزۋشى:
توي دابىلىن قاعىپ تۇرعان
مۇندا ءبىز بار
تىڭداماعاندارىڭىز، تىڭداڭىزدار.
ناۋرىز تويى باستالدى،
ءبىر ورىندا تۇرماڭىزدار.
ۋا، جاراڭدار، جاراڭدار!
كوڭىلىڭ بار الاڭدار.
اتا مەنەن اناڭ بار
ناۋرىز تويى باستالدى
ءبارىڭ بەرى قاراڭدار. (اتا - انالار مەن قوناقتاردى ناۋرىز مەرەكەسىمەن قۇتتىقتاۋ ءسوز مەكتەپالدى دايارلىق توبىمىزدىڭ تاربيەشىسى _________________ بەرىلەدى.
جۇرگىزۋشى:
ۇلى حالقىم ەسەپتەسكەن
اتا سالتىن ەشكىم تەپپەگەن، اتتاپ كەتپەگەن
مىڭ پالەدەن قۇتقارادى ءبىر باتا
ادام بولماس باتا ەستىپ وسپەگەن.
ۇلى كۇندە، حالايىق،
قالاي قاراپ قالايىق
سايگۇلىكتەي اعايىق
جاسىن بولىپ جانايىق!
ورتامىزعا اتامىزدى شاقىرىپ
اق باتاسىن الايىق! ( ورتاعا باتا بەرۋ ءۇشىن دارحان اكەنى شاقىرامىز).
ۇلىس باقتى بولسىن.
ءار كۇنىمىز جاقسى بولسىن
دوستىعىمىز بەرىك بولسىن.
ۇلىس وڭ بولسىن
اق مول بولسىن.
قايدا بارساڭ، جول بولسىن.
ۇلىس باقتى بولسىن
ءتورت تۇلىك اقتى بولسىن!
ۇلىس بەرەكە بەرسىن.
پالە - جالا جەرگە ەنسىن.
قايعى - ۋايىم جوق بولسىن.
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى قۇتتى بولسىن!
1 - وقۋشى:
ناۋرىزىم – سالتىم، جوعالىپ قايتا تابىلعان
شىراعىم بولىپ الدىمنان بۇگىن جاعىلعان.
بابامنىڭ ءۇنى اق باتا بەرىپ جەتكىزگەن
ءار قادامىڭنان جانىما مەيىرىم تابىلعان.
2 - وقۋشى:
قىس ءوتىپ، قار ەرىپ،
قۇلپىرا كوكتەم جەتىپ
شارۋانىڭ كەنەلگەن
مەيرامى ەجەلدەن
قۇتتى بولسىن، بۇل ناۋرىز!
جۇرگىزۋشى:
ارمىسىز، الەمنىڭ التىن شىراعى
كۇن انا! قوش كەلدىڭىز!
تورگە شىعىڭىز.
كۇن انا: – و، قاسيەتتى جەر - انا! ادامزات ءۇشىن ساعان باسىمدى يەمىن. مەن سەنىڭ تابيعات بايلىعىڭا ەنەتىن تاۋ - تاسىڭنان، جان - جانۋارىڭنان باستاپ ادامدارىڭا دەيىن قۋانىش - نۇرىن سەۋىپ، ءار جۇرەككە شات - كۇلكى سىيلاپ، ءسىز ءۇشىن ءوزىمنىڭ گۇل كوكتەمىمدى، ارۋ كوكتەمىمدى شاقىرعالى تۇرمىن.
جۇرگىزۋشى: بۇگىن ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى! اتا - بابالارىمىزدىڭ سوزىمەن ايتساق اق تۇيەنىڭ قارنى جارىلعان كۇن – ناۋرىز. سالتاناتتى ناۋرىزدى ورتاعا شاقىرايىق.
شاشۋ شاشۋ – جادىرا انا.
ناۋرىز كەلسە، قۇت كەلگەنى، حالايىق!
ەسىك اشىپ، شاشۋ شاشىپ
ەل بولىپ قارسى الايىق!
كۇن – انا:
زارىعا كۇتكەن. جاڭا جىلىم دا كەلدى - اۋ!
جاڭا جىلىم جارىلقا، ەسكى جىلىم، ەسىركە،
ۇرپاعىمدى امان ەت!
جاماندىق ءارى كەت، ءارى كەت! (الىستايدى)
ارۋ كوكتەمىم، كەلە عوي!
ناۋرىز – كوكتەم:
سالەم انام – التىن كۇن!
نۇر شۋاعى حالقىمنىڭ
اشىق بولسىن اسپانىڭ،
امان بولسىن جاس - ءنارىڭ!
و، حالايىق! جاراڭدار!
قانە، بەرى قاراڭدار!
مەشىن جىلى بارشاڭدى
كەنەلتسىن زور باقىتقا
بىلمەڭدەر ءبىر شارشاۋدى
بولەڭىزدەر شاتتىققا.
ءان: «ناۋرىز ءبىزدىڭ جاڭا جىل».
كورىنىس: «بەسىككە سالۋ».
3 - وقۋشى:
كوكتەم تويى – ءاننىمىز،
كوركەم ونەر ءسانىمىز
ولەڭ - انمەن توي ءسانىن
ورنەكتەيمىز ءبارىمىز.
جارقىراعان جاس نۇرلى،
جاسا، ناۋرىز، ءداستۇرلى.
ناۋرىز – كوكتەم:
جايناتامىن بار گۇلدى.
سايراتامىن بۇلبۇلدى –
توگىلتىپ ءان - جىرىمدى
مەيرام ەتەم بۇل كۇندى.
بي: «گۇلدەر».
4 - وقۋشى:
ناۋرىزدا كۇلىمدەپ
كۇن نۇرى توگىلدى
وزگەشە بۇگىن لەپ
جەلپىتەر كوڭىلدى.
5 - وقۋشى:
ناۋرىزدى حالقىمىز
جىل باسى سانايدى.
كونەرمەس سالتىمىز
كوكتەمدەي ارايلى.
كورىنىس: «تۇساۋ كەسەر»
6 - وقۋشى:
ءانىم دە ساعان، ءبىلىم دە،
قۇت قوناق ءوزىڭ ءۇيىم دە
قۋانىش سىيلاپ ەلىمە
كۇلىمدە، ناۋرىز، كۇلىمدە
ناۋرىز جىلى مەشىن جىلى،
قۇتتى بولسىن حالايىق
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى
شىرقاپ انگە سالايىق.
ءان: «باقىتتى بالالىق شاق».
7 - وقۋشى:
ناۋرىز – گۇل كوكتەم
ءساندى ەدى ارايلى
كۇلىمدەپ كۇن كوكتەم
نۇر شاشىپ قارايدى.
بۋسانىپ جەرىم باي
توسىندە قالقىپ ءان
ناۋرىز كوڭىلدى ءان
شاتتىعى شالقىعان.
جۇرگىزۋشى:
حالقىنىڭ ادەپ - سالتىنا
ويلانا قاراپ ءتۇيىن ءتۇي.
شاتتىعىن سىيلاپ جالپىعا
جالعاسا بەرسىن ءان - كۇي، بي!
بي: «جورعا».
8 - وقۋشى:
ءونىپ ەككەن ءدانىمىز.
بۇرشىك جاردى باعىمىز.
ساسكەدە – جاز
تۇندە – قىس
سەكىلدى ەكەن ناۋرىز.
تولدەپ جاتىر مالىمىز
قازان تولى سارى ۋىز.
9 - وقۋشى:
ناۋرىز تويىن ادەمى
اجەم ەسكە ءتۇسىردى
بىزدەرگە ارناپ ادەيى
ناۋرىز كوجە ءپىسىردى.
اشىلدى دا كەبەجە
ءدام ازىرلەۋ باستالدى.
اجەم ناۋرىز كوجەگە
جەتى ءتۇرلى اس سالدى. (ورتاعا اجە شىعىپ ناۋرىز كوجە اكەلەدى).
اجە:
اشىق بولسىن قاس قاباق،
تاسپەن اتقاندى اسپەن ات
بەيتانىس تا، تانىس تا
بۇگىن توردە باس قوناق
ارپا، بيداي، تارى بار
قاتىق، مالتا تاعى بار
ىشىلەتىن، جەيتىنىڭ
بۇل كوجەدە ءبارى بار
10 - وقۋشى:
كۇن مەن ءتۇن تەڭەلدى
جەر شۋاققا كەنەلدى
سونى تويلار ەل ەندى
ناۋرىز تويى سالتىمىز،
«كوگەرسىن» دەپ حالقىمىز
كوشەگە تال ەگەدى.
اجە:
اۋ، اتالار، انالار!
اينالايىن بالالار!
جەپ - ءىشسىن دەپ تامسانىپ
جەتى ءتۇرلى ءدام سالىپ
ناۋرىز كوجە ءپىسىردىم
قۇيدىم التىن تاباققا
قۇلشىنىڭدار تاماققا
بۇل كوجەدەن تاتىڭدار
بار قىزىققا باتىڭدار.
11 - وقۋشى:
ۇلىس كۇنى قازان تولسا
ول جىلى اق مول بولار
ۇلى كىسىدەن باتا السا
سوندا ولجالى جول بولار
ءان: «ءبىز – ءومىردىڭ گۇلىمىز».
جۇرگىزۋشى:
ءان قوسىلسىن سانىڭە!
ىرىستى بوپ جاڭا جىل!
ب ا ق دارىسىن بارىڭە!
وي قوسىلىپ ويىڭا
باس قوسىلىپ بويىڭا
امان - ەسەن جەتەيىك
كەلەر ناۋرىز تويىنا.
كەلەسى ناۋرىز تويىندا كەزدەسكەنشە قوش ساۋ بولىڭىزدار!
قازاق حالقىنىڭ ۇلى مەرەكەسى ناۋرىز مەيرامىنا دا از كۇن قالدى. نازارلارىڭىزعا مەكتەپالدى دايىندىق توپتارى ءۇشىن 22 ناۋرىز مەيرامىنا ارنالعان «كۇلىمدە، ناۋرىز كۇلىمدە» اتتى سەناريي ۇسىنامىز.
(زال ناۋرىز مەرەكەسىنە ساي بەزەندىرىلەدى، ن. تىلەندييەۆتىڭ «اتا تولعاۋى» كۇيى ويناتىلىپ تۇرادى).
جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى اتا - انالار، قوناقتار، بالالار، ناۋرىز مەيرامى قۇتتى بولسىن! سىزدەرگە دەنساۋلىق، باقىت تىلەيمىز، اق مول بولسىن! ولاي بولسا بۇگىنگى ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان «كۇلىمدە، ناۋرىز كۇلىمدە» اتتى ويىن - ساۋىق شارامىزدى باستايىق!
جۇرگىزۋشى:
توي دابىلىن قاعىپ تۇرعان
مۇندا ءبىز بار
تىڭداماعاندارىڭىز، تىڭداڭىزدار.
ناۋرىز تويى باستالدى،
ءبىر ورىندا تۇرماڭىزدار.
ۋا، جاراڭدار، جاراڭدار!
كوڭىلىڭ بار الاڭدار.
اتا مەنەن اناڭ بار
ناۋرىز تويى باستالدى
ءبارىڭ بەرى قاراڭدار. (اتا - انالار مەن قوناقتاردى ناۋرىز مەرەكەسىمەن قۇتتىقتاۋ ءسوز مەكتەپالدى دايارلىق توبىمىزدىڭ تاربيەشىسى _________________ بەرىلەدى.
جۇرگىزۋشى:
ۇلى حالقىم ەسەپتەسكەن
اتا سالتىن ەشكىم تەپپەگەن، اتتاپ كەتپەگەن
مىڭ پالەدەن قۇتقارادى ءبىر باتا
ادام بولماس باتا ەستىپ وسپەگەن.
ۇلى كۇندە، حالايىق،
قالاي قاراپ قالايىق
سايگۇلىكتەي اعايىق
جاسىن بولىپ جانايىق!
ورتامىزعا اتامىزدى شاقىرىپ
اق باتاسىن الايىق! ( ورتاعا باتا بەرۋ ءۇشىن دارحان اكەنى شاقىرامىز).
ۇلىس باقتى بولسىن.
ءار كۇنىمىز جاقسى بولسىن
دوستىعىمىز بەرىك بولسىن.
ۇلىس وڭ بولسىن
اق مول بولسىن.
قايدا بارساڭ، جول بولسىن.
ۇلىس باقتى بولسىن
ءتورت تۇلىك اقتى بولسىن!
ۇلىس بەرەكە بەرسىن.
پالە - جالا جەرگە ەنسىن.
قايعى - ۋايىم جوق بولسىن.
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى قۇتتى بولسىن!
1 - وقۋشى:
ناۋرىزىم – سالتىم، جوعالىپ قايتا تابىلعان
شىراعىم بولىپ الدىمنان بۇگىن جاعىلعان.
بابامنىڭ ءۇنى اق باتا بەرىپ جەتكىزگەن
ءار قادامىڭنان جانىما مەيىرىم تابىلعان.
2 - وقۋشى:
قىس ءوتىپ، قار ەرىپ،
قۇلپىرا كوكتەم جەتىپ
شارۋانىڭ كەنەلگەن
مەيرامى ەجەلدەن
قۇتتى بولسىن، بۇل ناۋرىز!
جۇرگىزۋشى:
ارمىسىز، الەمنىڭ التىن شىراعى
كۇن انا! قوش كەلدىڭىز!
تورگە شىعىڭىز.
كۇن انا: – و، قاسيەتتى جەر - انا! ادامزات ءۇشىن ساعان باسىمدى يەمىن. مەن سەنىڭ تابيعات بايلىعىڭا ەنەتىن تاۋ - تاسىڭنان، جان - جانۋارىڭنان باستاپ ادامدارىڭا دەيىن قۋانىش - نۇرىن سەۋىپ، ءار جۇرەككە شات - كۇلكى سىيلاپ، ءسىز ءۇشىن ءوزىمنىڭ گۇل كوكتەمىمدى، ارۋ كوكتەمىمدى شاقىرعالى تۇرمىن.
جۇرگىزۋشى: بۇگىن ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى! اتا - بابالارىمىزدىڭ سوزىمەن ايتساق اق تۇيەنىڭ قارنى جارىلعان كۇن – ناۋرىز. سالتاناتتى ناۋرىزدى ورتاعا شاقىرايىق.
شاشۋ شاشۋ – جادىرا انا.
ناۋرىز كەلسە، قۇت كەلگەنى، حالايىق!
ەسىك اشىپ، شاشۋ شاشىپ
ەل بولىپ قارسى الايىق!
كۇن – انا:
زارىعا كۇتكەن. جاڭا جىلىم دا كەلدى - اۋ!
جاڭا جىلىم جارىلقا، ەسكى جىلىم، ەسىركە،
ۇرپاعىمدى امان ەت!
جاماندىق ءارى كەت، ءارى كەت! (الىستايدى)
ارۋ كوكتەمىم، كەلە عوي!
ناۋرىز – كوكتەم:
سالەم انام – التىن كۇن!
نۇر شۋاعى حالقىمنىڭ
اشىق بولسىن اسپانىڭ،
امان بولسىن جاس - ءنارىڭ!
و، حالايىق! جاراڭدار!
قانە، بەرى قاراڭدار!
مەشىن جىلى بارشاڭدى
كەنەلتسىن زور باقىتقا
بىلمەڭدەر ءبىر شارشاۋدى
بولەڭىزدەر شاتتىققا.
ءان: «ناۋرىز ءبىزدىڭ جاڭا جىل».
كورىنىس: «بەسىككە سالۋ».
3 - وقۋشى:
كوكتەم تويى – ءاننىمىز،
كوركەم ونەر ءسانىمىز
ولەڭ - انمەن توي ءسانىن
ورنەكتەيمىز ءبارىمىز.
جارقىراعان جاس نۇرلى،
جاسا، ناۋرىز، ءداستۇرلى.
ناۋرىز – كوكتەم:
جايناتامىن بار گۇلدى.
سايراتامىن بۇلبۇلدى –
توگىلتىپ ءان - جىرىمدى
مەيرام ەتەم بۇل كۇندى.
بي: «گۇلدەر».
4 - وقۋشى:
ناۋرىزدا كۇلىمدەپ
كۇن نۇرى توگىلدى
وزگەشە بۇگىن لەپ
جەلپىتەر كوڭىلدى.
5 - وقۋشى:
ناۋرىزدى حالقىمىز
جىل باسى سانايدى.
كونەرمەس سالتىمىز
كوكتەمدەي ارايلى.
كورىنىس: «تۇساۋ كەسەر»
6 - وقۋشى:
ءانىم دە ساعان، ءبىلىم دە،
قۇت قوناق ءوزىڭ ءۇيىم دە
قۋانىش سىيلاپ ەلىمە
كۇلىمدە، ناۋرىز، كۇلىمدە
ناۋرىز جىلى مەشىن جىلى،
قۇتتى بولسىن حالايىق
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى
شىرقاپ انگە سالايىق.
ءان: «باقىتتى بالالىق شاق».
7 - وقۋشى:
ناۋرىز – گۇل كوكتەم
ءساندى ەدى ارايلى
كۇلىمدەپ كۇن كوكتەم
نۇر شاشىپ قارايدى.
بۋسانىپ جەرىم باي
توسىندە قالقىپ ءان
ناۋرىز كوڭىلدى ءان
شاتتىعى شالقىعان.
جۇرگىزۋشى:
حالقىنىڭ ادەپ - سالتىنا
ويلانا قاراپ ءتۇيىن ءتۇي.
شاتتىعىن سىيلاپ جالپىعا
جالعاسا بەرسىن ءان - كۇي، بي!
بي: «جورعا».
8 - وقۋشى:
ءونىپ ەككەن ءدانىمىز.
بۇرشىك جاردى باعىمىز.
ساسكەدە – جاز
تۇندە – قىس
سەكىلدى ەكەن ناۋرىز.
تولدەپ جاتىر مالىمىز
قازان تولى سارى ۋىز.
9 - وقۋشى:
ناۋرىز تويىن ادەمى
اجەم ەسكە ءتۇسىردى
بىزدەرگە ارناپ ادەيى
ناۋرىز كوجە ءپىسىردى.
اشىلدى دا كەبەجە
ءدام ازىرلەۋ باستالدى.
اجەم ناۋرىز كوجەگە
جەتى ءتۇرلى اس سالدى. (ورتاعا اجە شىعىپ ناۋرىز كوجە اكەلەدى).
اجە:
اشىق بولسىن قاس قاباق،
تاسپەن اتقاندى اسپەن ات
بەيتانىس تا، تانىس تا
بۇگىن توردە باس قوناق
ارپا، بيداي، تارى بار
قاتىق، مالتا تاعى بار
ىشىلەتىن، جەيتىنىڭ
بۇل كوجەدە ءبارى بار
10 - وقۋشى:
كۇن مەن ءتۇن تەڭەلدى
جەر شۋاققا كەنەلدى
سونى تويلار ەل ەندى
ناۋرىز تويى سالتىمىز،
«كوگەرسىن» دەپ حالقىمىز
كوشەگە تال ەگەدى.
اجە:
اۋ، اتالار، انالار!
اينالايىن بالالار!
جەپ - ءىشسىن دەپ تامسانىپ
جەتى ءتۇرلى ءدام سالىپ
ناۋرىز كوجە ءپىسىردىم
قۇيدىم التىن تاباققا
قۇلشىنىڭدار تاماققا
بۇل كوجەدەن تاتىڭدار
بار قىزىققا باتىڭدار.
11 - وقۋشى:
ۇلىس كۇنى قازان تولسا
ول جىلى اق مول بولار
ۇلى كىسىدەن باتا السا
سوندا ولجالى جول بولار
ءان: «ءبىز – ءومىردىڭ گۇلىمىز».
جۇرگىزۋشى:
ءان قوسىلسىن سانىڭە!
ىرىستى بوپ جاڭا جىل!
ب ا ق دارىسىن بارىڭە!
وي قوسىلىپ ويىڭا
باس قوسىلىپ بويىڭا
امان - ەسەن جەتەيىك
كەلەر ناۋرىز تويىنا.
كەلەسى ناۋرىز تويىندا كەزدەسكەنشە قوش ساۋ بولىڭىزدار!
You Might Also Like
-
ۇزاق مەرزىمدى جوسپاردىڭ تاراۋى: ءبولىپ شىعارۋ
