InfoHub Logo

(اۆتورلىق ەرتەگى قويىلىم)

اۆتور:
ەرتە-ەرتە-ەرتەدە،
الما باقتى ولكەدە،
ايۋ ءومىر ءسۇرىپتى.
الما جەۋگە ۇمتىلعان،
اڭداردى تۇگەل قۋىپتى.

بىردە الماباقتىڭ جانىنان ءوتىپ بارا جاتقان قويان،​ ءيىسى بۇرقىراعان سارى المانى كورىپ،​ ءدامىن تاتپاقشى بولادى. ءبىراق الدىنان كۇزەتشى ايۋ شىعىپ، بىلاي دەپتى:
ايۋ:
— سالەم قورقاق قويان!​ الما جەگىڭ كەلە مە؟
قويان:
— سالەم​ ايۋ مىرزا! يا،​ جەگىم كەلەدى.
ايۋ:
— ولاي بولسا،​ مەن جايلى تاقپاق ايتىپ بەر! سوسىن عانا ساعان الما بەرەمىن.
قويان:
ايۋ وتىر پارتادا،
ەكi قولى قالتادا.
اپاي ساباق سۇراسا،
ۇيىقتاپ قاپتى - ماسقارا!
ايۋ:
—وتىرىك! مەن ەشقاشان مەكتەپكە ساباق وقۋعا بارمادىم. ەندى كۇت! كەلەسى كەلگەن اڭ مەن تۋرالى جاقسى تاقپاق ايتسا،​ كىرەسىڭ!
(ەكەۋى اڭگىمەلەسىپ تۇرعاندا، مىسىق كەلەدى.)
مىسىق:
— سالەم ايۋ مىرزا!
ايۋ:
— سالەم مىسىق! الما جەگىڭ كەلە مە؟ وندا مەن تۋرالى تاقپاق ايت! جاقسى تاقپاق نە جاڭىلتپاش ايتپاساڭ،​ الما جەمەيسىڭ!
قويان (سىبىرلاپ):
— مىسىق،​ «ايۋ وتىر پارتادانى»​ ايتپا!
مىسىق:
— جارايدى! (سىبىرلايدى)
ايۋ المانى قورعار،
جەي الماي كوپ اڭدار سورلار.
ايۋ:
— تاماشا!​ كىرىڭدەر! (ەكەۋىن باققا كىرگىزەدى)
اۆتور:
— وسى كەزدە سىلاڭداپ تۇلكى جەتەدى.​
تۇلكى:
— سالەم بەردىك ايۋ مىرزا! باعىڭىزدىڭ ءيىسى قانداي كەرەمەت؟!​ سىلەكەيىم شۇبىرىپ تۇر.​ كىرسەم بولا ما؟
ايۋ:
— مەن تۋرالى كەرەمەت تاقپاق نەمەسە جاڭىلتپاش ايت!​ سوسىن عانا كىرەسىڭ!
تۇلكى:
— ايۋ الما باقتى كۇزەتەدى،
​ ​ ​ ​ تاقپاق سۇراپ،​ بىلمەگەن اڭنىڭ قاتەسىن تۇزەتەدى.
ايۋ:
— جارايسىڭ قۋ تۇلكى! كىر!
اۆتور:
— تۇلكىدەن كەيىن كىرپى كەلەدى.
كىرپى:
— سالەم ايۋ اعا!​ باققا كىرىپ،​ الما جەيىنشى؟
ايۋ:
— تاقپاق ايت تا،​ كىرە بەر!​ تەك تاقپاعىڭ ايۋ تۋرالى بولسىن؟!
كىرپى:
— ايۋ بالعا بارار،
​ ​ ​ ​ ايۋدى ارالار تالار.
ايۋ:
— قاشان كوردىڭ مەنى ارالار تالاعانىن؟​ باسقاسىن ايت!
كىرپى:
— ايۋ الما جەيدى،
​ ​ ​ ​ ايۋ بال دا جەيدى.
​ ​ ​ ​ ەگەر تاقپاق ايتپاساڭ،
​ ​ ​ ​ باققا كىرگىزبەيدى!
ايۋ:
— تاماشا!​ ءدال ايتتىڭ! كىرە بەر!
اۆتور:
— كىرپىدەن كەيىن تاسباقا كەلەدى.
تاسباقا:
— سالەم ايۋ اعا! باققا كىرىپ،​ الما جەيىنشى؟
ايۋ:
—سالەم تاسباقا!​ مەن تۋرالى تاقپاق ايت تا،​ كىرە بەر!
تاسباقا:
— ايۋ،​ ايۋ قورباڭباي،
​ ​ ​ ​ جۇگىرەسىڭ ورماندا-اي!
ايۋ:
— ءوزىڭ قورباڭباي!​ باسقاسىن ايت!
تاسباقا:
— ايۋ دەگەن — اقىلدى،
​ ​ ​ ​ تاقپاق جاتتاۋعا شاقىردى.
ايۋ:
— جارايسىڭ!​ كىرە بەر!
قاسقىر:
— سالەم ايۋ مىرزا! ​ اشتان ولمەسىن دەسەڭ،​ الما بەر؟!
ايۋ:
— سالەم قاسقىر! مەن جايلى تاقپاق،​ جاڭىلتپاش ايت تا،​ كىرە بەر!
قاسقىر:
—​ ايۋ دەگەن — الىپ اڭ،
​ ​ ​ ​ دەنەسىمەن تانىلعان.
​ ​ ​ ​ الما باققا كىرەدى،
​ ​ ​ ​ تاقپاق ايتقان اقىن اڭ.
ايۋ:
— كەرەمەت! كىرە بەر!
اۆتور:
— قاسقىردان كەيىن مايمىل كەلەدى.
مايمىل:
— سالەم ايۋەكە! الما باعىڭا جىبەرشى، ءبىر تالدان تالعا سەكىرىپ الماڭنىڭ ءدامىن تاتايىن!
ايۋ:
— سالەم مايمىل!  مەن جايلى تاقپاق نەمەسە جاڭىلتپاش ايتاسىڭ، سوسىن كىرەسىڭ
مايمىل:
— جارايدى!
ايۋ دوسىم كۇزەتشى،
الما باقتى كۇزەتتى.
اڭدارعا ولەڭ ايتقىزىپ،
قازاقشاسىن تۇزەتتى.
ايۋ:
— تاماشا،​ كىرە عوي!
مايمىل:
— راقمەت!
اۆتور:
— مايمىلدىڭ سوڭىن الا،  تىشقان كەلەدى.
تىشقان:
— سالەم ايۋ مىرزا!
ايۋ:
— سالەم سۇيكىمدى تىشقان!
تىشقان:
— ايۋ مىرزا،  جەردىڭ استىمەن كىرىپ، الماڭىزدى ۇرلاپ جەي بەرسەم دە بولۋشى ەدى؟! ءبىراق ولاي ىستەگىم كەلمەدى. وزىڭىزدەن رۇقسات سۇراي كەلدىم.  باقشاڭىزدى ارالاپ كورەيىنشى؟!
ايۋ:
— ادالدىعىڭا ءتانتىمىن تىشقان!  دەسە دە، شارت بىرەۋ!  مەن جايلى جاڭىلتپاش نەمەسە تاقپاق ايت تا، كىرە بەر!
تىشقان:
— ايۋ باقشا ارالادى،
     باقشانى جاقسى ارالادى.
     بار ەكەن بال ارالارى،
     ءبىراق ايۋدى تالامادى.
ايۋ:
— قانداي تاپقىر تىشقانسىڭ! كىرە عوي؟!
اۆتور:
— وسىلاي ايۋ الما جەگىسى كەلگەن اڭداردىڭ ءتىلىن دامىتىپ،  قازاق ءتىلىنىڭ دامۋىنا ۇلەس قوسىپتى!

— ءتىلدى وسىلاي دامىتتى،
      قوڭىر ايۋ جاڭاشا.
      جاڭىلتپاش،  تاقپاق بىلەتىن،
      اڭدارىمىز تاماشا!

      ۇلگى الىپ سولاردان،
       ءبىز دە تاقپاق ايتايىق؟
       ءبىزدىڭ سىنىپ دارىندى،
       جۇلدەلى بوپ قايتايىق!

گ. قاسەنباي.

---