لەنين جانە 1917 جىلعى قازان توڭكەرىسى تۋرالى بىرەر ءسوز
1917 جىلى 25 قازاندا (7 قاراشادا جاڭا ستيلدە) لەنين باسقارعان بولشيەۆيكتەر قازان توڭكەرىسىن وتكىزدى (كەڭەس بيلىك كەزىندە ول ۇلى قازان سوسياليستىك ريەۆوليۋسياسى دەپ اتادى). وكىنىشكە وراي، كوپتەگەن ادامدار بۇرىنعى كەڭەستىك ادەت-عۇرىپ بويىنشا لەنيندى پاتشا تاقتان تايدىردى دەپ سەنەدى، ءبىراق ولاي ەمەس، لەنين زاڭدى جانە دەموكراتيالىق ۋاقىتشا ۇكىمەتتى قارۋلى توڭكەرىس ارقىلى قۇلاتتى.
ياعني، لەنين مەن بولشيەۆيكتەر بيلىككە ءوز حالقىنا قارسى الداۋ جانە اسكەري وپەراسيالار ارقىلى كەلدى — ويتكەنى ولار وزدەرىنىڭ پوپۋليستىك ۇراندارىمەن ءادىل سايلاۋ وتكىزۋدىڭ مۇمكىن ەمەستىگىن ءتۇسىندى.
كەڭەس تاريحشىلارى مەن ناسيحاتتاۋشىلارىنىڭ بۇل فاكتىنى «تۇسىندىرۋگە» تىرىسقانىن كورۋ جانە تىڭداۋ ابسۋردتىق جانە قىزىقتى بولدى: «كەرەنسكيي جامان بولدى! ايەلدەردىڭ كيىمىن كيىپ، قاشىپ كەتتى! ونىڭ قۇلاتىلعانى جاقسى بولدى!»
كۇمان جوق:
1. دەموكراتيالىق رەسەي ەۋروپا ەلدەرىمەن جانە بارلىق باسقا ەلدەرمەن قالىپتى قارىم-قاتىناستى ساقتاپ، ودان سايىن نىعايتۋعا كۇش سالاتىن ەدى، باتىس بولشيەۆيكتەردى-كوممۋنيستەردى مەملەكەتكە قارسى توڭكەرىس جاساعان قىلمىسكەر رەتىندە قابىلداعان جانە بۇل ءادىل ءارى زاڭدى بولدى.
دەموكراتيالىق رەسەيدە الاش پارتياسى ءبىزدىڭ قازاقستاندى حح عاسىردىڭ 1-جارتىسىندا-اق كونستيتۋسيالىق جانە وركەنيەتتى تۇردە تاۋەلسىزدىككە جەتكىزە الاتىنىن ەدى؛ الاش كوسەمدەرى قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق جانە ساياسي مودەرنيزاسياسىن جۇرگىزىپ، قازاقستاندى قازىرگى جاپونيادان كەم تۇسپەيتىن دامىعان ەلگە تولىق مۇمكىندىك بولاتىن ەدى.
2. بارلىق ەۋرازيا حالىقتارى 1918-1920 جىلدارداعى ازاماتتىق سوعىستىڭ، ستاليندىك ۇجىمداستىرۋدىڭ قاسىرەتىنە تاپ بولماي، سونىڭ سالدارىنان قاتىگەز ءجۇرىپ وتكەن قورقىنىشتى گولودوموردان، ەڭ الدىمەن قازاقستان مەن ۋكراينادا، سودان كەيىن ستاليندىك كسرو-نىڭ باسقا ايماقتارى امان قالاتىن ەدى. كسرو-نىڭ ءار ەليتاسىنداعى ەڭ جاقسى ۇلدارى مەن قىزدارىن قىرعان ادامگەرشىلىكسىز ستاليندىك جاپپاي قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراماي، ءوز ەلگە مەن حالىققا ادال قىزمەت ەتىپ، ولاردىڭ بارىنشا جان-جاقتى دامۋعا جول اشاتىن ەدى.
ستاليندىك گۋلاگ-تىڭ كونسلاگەرلەرى بولمايتىن ەدى. قازىرگى كوپتەگەن زەرتتەۋشىلەر «انتروپولوگيالىق جىلجۋ» دەپ اتايتىن قۇبىلىس بولمايتىن ەدى: بۇرىنعى كسرو حالىقتارىنىڭ ينتەلليگەنسياسىنىڭ تولىق جويىلمايتىن ەدى، تومەنگى الەۋمەتتىك قاباتتارىنان جوعارعى بيلىك قاباتىنا كىرەتىن ادامدار كوبىنەسە اقىل، ادەپتىلىك مەن ادامگەرشىلىككە نەگىزدەلگەن بولاتىن ەدى. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس ميلليونداعان قۇرباندارىمەن بىرگە كۇيزەلىس، اشارشىلىق، ت. ب. بولماس ەدى.
3. يندۋستريالاندىرۋ جانە ونەركاسىپتىڭ دامۋى بەيبىت جولمەن جۇرەتىن بولاتىن — اشارشىلىقتاعى شارۋالاردان مال مەن استىقتى تاركىلەۋ جانە قازاق اۋىلدارىنىڭ، ۋكراينالىق جانە باسقا دا اۋىلداردىڭ شەكارالارىندا اسكەري وتريادتار قويىلمايتىن ەدى، حح عاسىردىڭ ءى-شى جارتىسىندا جەكە كومپانيالاردىڭ بەيبىت دامۋى جانە باسقا ەلدەردەگى سەرىكتەستەرمەن تولىققاندى ساۋدا جۇرگىزەتىن ەدى.
4. ءدىننىڭ مەملەكەتتەن ءبولىنۋى دە بەيبىت جولمەن جۇرەتىن ەدى. ەشقانداي قيراتىلعان مەشىتتەر، شىركەۋلەر جانە ولتىرىلگەن ءدىن قايراتكەرلەرى بولمايتىن ەدى، ءدىن ەۋروپاداعىداي قوعامدا بىردەي ورىن الاتىن ەدى: كىم سەنگىسى كەلسە، كىم قالامايدى، ەشكىم ەشكىمدى ەشتەڭەگە ماجبۇرلەمەيدى. ناتيجەسىندە، بارلىق جەردە ءدىني فۋندامەنتاليستەر ءوز يدەيالارىمەن اينالىپ كەلگەندە، قازىرگى ءدىني «رەنەسسانس» بولمايتىن ەدى.
5. كەڭەستىك ماسكۇنەمدىك جانە ماسكۇنەمدىككە قارسى گورباچيەۆتىڭ الكوگوليزمگە قارسى كۇرەس بولمايتىن ەدى، كەزىندە گورباچيەۆتىڭ الكوگوليزمگە قارسى كۇرەسى كسرو-دا ماسكۇنەمدىكتى قايتا كۇشەيتتى: ءار ءتۇرلى ۋلى مەن زيان ىشىمدىكتەردى ىشە باستاعان ەدى.
P.S. كسرو-دا بارلىعىنا ولاردىڭ ەلى الەمدەگى ەڭ جاقسى جانە ەڭ ەركىن ەل ەكەندىگى، الەمنىڭ بارلىق باسقا ەلدەرى كسرو-نىڭ باۋىرلاس حالىقتارىنىڭ دوستىق وتباسىنا قوسىلۋدى ارماندايتىنى ايتىلدى، سوندىقتان ولارعا «الەمدىك كاپيتاليزم مەن يمپەرياليزمنەن» بوساتىلۋعا كومەكتەسۋ كەرەك.
كەڭەس ۇگىت-ناسيحاتى بۇل يدەيانى بالالارعا ەرتە كەزدەن باستاپ باستان كەشىردى، ال ەرەسەكتەر ءۇشىن باتىستىڭ ەركىن ەلدەرىن جاماندايتىن ارنايى تەلەديدارلىق باعدارلامالار ارقىلى ميىنا قۇيدى.
ەندى ءبىز پروگرەستىڭ قانشالىقتى العا جىلجىپ بارا جاتقانىن جانە بۋرجۋازيا مەن پرولەتاريات اراسىنداعى تاپتىق كۇرەس الدەقاشان ومىردەن وزعانىن كورىپ وتىرمىز!
كەرىمسال جۇباتقانوۆ تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى
You Might Also Like
-
ويتكەنى ولاردى تۇرىك سوزدەرىندە K، V جانە KS-عا وڭاي اۋىستىرۋعا بولادى. 1928 جىلى تۇركيا ۇكىمەتى تۇبەگەيلى تۇردە ەلدىڭ ءومىرىن وزگەرتۋگە جانە تۇركياداعى بۇكىل ءومىردى اراب الىپبيىنەن لاتىن الفاۆيتىنە...
