سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 اي بۇرىن)
ماقسات – جەتىستىك جەلكەنى
تاقىرىپ: ماقسات – جەتىستىك جەلكەنى
ءوزىن - ءوزى تانۋ ساباعىنىڭ جوسپارى 8 سىنىپ
قۇندىلىق: دۇرىس ارەكەت
قاسيەتتەر: دۇرىس وي، ەڭبەكقورلىق، جاۋاپكەرشىلىك.
ماقساتى: وقۋشىلاردى ءوز بولاشاعىنىڭ باعىتىن ايقىنداپ، ماقسات قويا ءبىلۋ تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ ارقىلى دۇرىس ارەكەت قۇندىلىعىنىڭ ءمانىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
- وقۋشىلاردى دۇرىس ويلاۋعا ۇيرەتۋ ارقىلى ءوز مۇراتىنا جەتۋ جولدارى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
- وقۋشىلاردىڭ ءوزىن - ءوزى تاربيەلەۋ، ءوزىن - ءوزى جەتىلدىرۋ ارقىلى ەڭبەكقور بولۋ داعدىلارىن دامىتۋ؛
- وقۋشىلاردى تاباندىلىققا تاربيەلەۋ.
رەسۋرستار: ءۇنتاسپا، پلاكات، بەينەجازبا، وقۋلىق، وقۋ قۇرالدارى، ينتەرنەت.

ساباق بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭi. (سالەمدەسۋ، تۇگەندەۋ، «5 ت» ەرەجەسىمەن تانىستىرۋ، قۇرال - جابدىقتى تالاپ ەتۋ).
تىنىشتىق ءساتi. «نۇرعا بولەنۋ».
ەلەستەتىپ كورىڭىز: كۇن نۇرى ءسىزدىڭ توبەڭىزدەن ءوتىپ، كەۋدەڭىزگە قاراي بويلاپ بارادى. كەۋدەڭىزدىڭ ورتا تۇسىندا گۇل تۇينەگى ورنالاسقان. گۇلدىڭ تۇينەگى نۇردان باياۋ اشىلىپ كەلەدى. بالعىن جانە تازا اسەم گۇل ءسىزدىڭ ءار ويىڭىزدى، ءار سەزىمىڭىزدى، ەموسياڭىز بەن تىلەك - قالاۋىڭىزدى شايىپ، جۇرەگىڭىزدىڭ قاۋىزىن اشتى. نۇر ساۋلەسى ءسىزدىڭ بويىڭىزعا اقىرىن تاراي باستاعانىن ەلەستەتىڭىز. ول بىرتىندەپ كۇشەيە تۇسۋدە. ويمەن وسى نۇردى قولدارىڭىزعا باعىتتاڭىز. ءسىزدىڭ قولدارىڭىز نۇرعا بولەنىپ، ساۋلە شاشۋدا. قولىمىز تەك جاقسى، ىزگى ىستەر جاسايدى جانە بارشاعا كومەكتەسەدى. نۇر اياقتارىڭىزعا تارادى. اياقتارىڭىز نۇر ساۋلەسىن شاشۋدا. ولار ءسىزدى تەك جاقسىلىق جاساۋ ءۇشىن جاقسى جەرلەرگە اپارادى. ولار نۇر مەن ماحاببات قۇرالىنا اينالدى. ودان ءارى نۇر ءسىزدىڭ اۋزىڭىزعا، تىلىڭىزگە تارادى. ءتىلىڭىز تەك شىندىقتى جانە جاقسى، سوزدەر عانا ايتادى. نۇردى اقىرىنداپ قۇلاقتارىڭىزعا جەتتى، قۇلاقتارىڭىز تەك جاقسى ءسوز بەن اسەم اۋەندى عانا ەستيدى. نۇر كوزدەرىمىزگە دە جەتتى، كوزىمىز تەك جاقسىعا قاراپ، بارىنەن جاقسىلىقتى عانا كورەدى. ءسىزدىڭ باسىڭىز تۇگەلدەي نۇرعا بولەنىپ، باسىڭىزعا تەك ىزگى، وي كەلەدى. نۇر بىرتە - بىرتە قارقىندالىپ شۇعىلانا باستايدى، ءسىزدىڭ دەنەڭىزدەن شىعىپ، جان - جاعىڭىزعا ساۋلە شاشادى. وسى نۇردى تۋىسقاندارىڭىزعا، مۇعالىمدەرىڭىزگە، دوستارىڭىزعا، تانىستارىڭىزعا باعىتتاڭىز. نۇردى ۋاقىتشا تۇسىنىسپەي، رەنجىسىپ جۇرگەن ادامدارعا دا باعىتتاڭىز، ولاردىڭ دا جۇرەگى نۇرعا تولسىن وسى نۇر بۇكىل الەمگە: بارلىق ادامدارعا، جان - جانۋارلارعا، وسىمدىكتەرگە تارالسىن... عالامنىڭ بارلىق تۇپكىر - تۇپكىرىنە نۇر باعىتتاڭىز. ويشا ايتىڭىز: «مەن نۇرلىمىن... نۇر مەنىڭ ىشىمدە... مەن نۇرمىن» وسىنداي نۇر، ماحاببات جانە تىنىشتىق كۇيىندە ءسال وتىرا تۇرىڭىز... ەندى وسى نۇردى جۇرەگىڭىزگە ورنالاستىرىڭىز. سەبەبى نۇرعا تولى بۇكىل الەم سىزدەردىڭ جۇرەكگەرىڭىزدە. ونى وسىنداي اسەم قالىپتا ساقتاڭىز. جايمەن كوزىڭىزدى اشۋعا بولادى. راحمەت.
- قانداي سەزىمدە بولدىڭىزدار؟
ءۇنتاسپا. «ۆولشەبنايا كومپوزيسيا – حرۋستالنايا گرۋست»

ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
ب. تورەقىزدىڭ اڭگىمەسىن وقۋ
- اڭگىمەدەن قانداي وي تۇيدىڭدەر؟
- جەتىستىككە قول جەتكىزۋ ءۇشىن ادامدا قانداي قاسيەتتەر مەن داعدىلار بولۋى كەرەك دەپ ويلايسىڭدار؟
- الدىعا قويعان ماقساتتارىڭ بار ما؟ قانداي؟
وقۋلىق
№ 5 - ساباق، 26 – بەتتەگى

دايەكسوز.
ماقساتسىز جانتالاسىپ جۇرگەن ادامنان ءوز ماقساتىن كوزدەن تاسا ەتپەگەن سىلبىر ادام الدەقايدا ارتىق.
ە. م. فورستەر
- دايەكسوزدەن قانداي وي تۇيدىڭدەر؟
ەدۆارد مورگان فورستەر، چاششە ە. م. فورستەر (انگل. Edward Morgan Forster، 1 يانۆاريا 1879، لوندون — 7 يۋنيا 1970، كوۆەنتري) — انگلييسكيي رومانيست ي ەسسەيست، كوتوروگو زانيمالا نەسپوسوبنوست ليۋدەي رازليچنىح سوسيالنىح (كلاسسوۆىح، ەتنيچەسكيح) گرۋپپ پونيات ي پرينيات درۋگ درۋگا.

وقيعالاردى اڭگiمەلەۋ (سۇحبات).
ادام ءومىرى
(اڭىز - اڭگىمە)
-«ءۇش اعايىندى جىگىت «ادام ءومىرىنىڭ وتكەنى، قازىرگىسى، الدە بولاشاعى ماڭىزدى ما؟» دەگەن ساۋالعا داۋلاسىپ قالادى.
ءبىرىنشىسى:
- وتكەن ءومىرىم مەنىڭ قازىرگىمنىڭ باستاۋى بولدى. بۇرىن ۇيرەنگەندەرىم قازىرگى ومىرىمە ازىق بولىپ وتىر. مەن ءوز – وزىمە ريزامىن، سەبەبى العا قويعان ماقساتتارىما جەتۋ ءۇشىن مەن قاجىماي – تالماي كۇرەسە ءبىلدىم. ءوز ومىرىمە سەرىك ەتكەن جولداستارىم دا سەنىمدى، - دەيدى.
سوندا ەكىنشىسى:
- ەگەر سەنىڭ ايتقانىڭ دۇرىس بولسا، ادام «تۇيە كورگەنىنەن جازباس» دەگەندەي، ءبىر ورنىندا دامىماي تۇرىپ قالار ەدى. ماعان بۇرىنعى ۇيرەنگەنىم، قازىرگى بىلەتىنىم ماڭىزدى ەمەس، بولاشاعىم ماڭىزدى. سوندىقتان دا مەن ءوز بولاشاعىما قاجەتتى نارسەلەرگە ۇيرەنەمىن. ماعان «ەكى جىل بۇرىن مەن كىم ەدىم؟» دەگەن ساۋالدان «ەكى جىلدان كەيىن مەنىڭ ءومىرىم قانداي بولادى؟» دەگەن ساۋال ماڭىزدىراق. مەنىڭ قازىرگى قاراكەتىم بۇرىن قانداي بولعانىما ەمەس، بولاشاقتا قانداي بولاتىندىعىما باعىتتالىپ وتىر. ماعان جاڭا تانىستار وتە ۇنايدى، ولاردان بىلمەگەنىمدى ۇيرەنەمىن، ال ەسكى تانىستارىمنىڭ بىلەتىنىن ءوزىم دە بىلەمىن، - دەپ داۋلاسا جونەلدى.
- وتكەن مەن بولاشاق تەك سەندەردىڭ ويلارىڭدا عانا بولاتىندىعىن ۇمىتىپ كەتتىڭدەر مە؟ – دەپ سوزگە ارالاستى ءۇشىنشىسى:
- وتكەنىڭ ەندى قايتىپ كەلمەيدى، ال بولاشاعىڭ جەتكىزبەيدى. سوندىقتان دا وتكەنىڭدى قانشا اڭساساڭ دا، بولاشاعىڭدى قانشا قيالداساڭ دا، ولار قولعا تۇسپەيدى. تەك قازىرگى ومىرىڭدە عانا الدىڭا ىزگى ماقسات قويىپ، ءومىرىڭنىڭ ءار ءساتىن وسىعان ارناساڭ عانا، ءوز ءومىرىڭدى وزگەرتۋگە بولادى. ويتكەنى وتكەن باقىتتى ويلاۋ – جانىڭدى جابىرقاتادى، بولاشاق باقىت تۋرالى وي جانىڭدى جەگىدەي جەيدى، تەك قازىرگى ومىردە عانا ءوز ويىڭدى جۇزەگە اسىرا الاسىڭ».
- اڭىز - اڭگىمەدەن نە وي تۇيدىڭدەر؟
- ماقسات قويۋدىڭ ادام ومىرىندە الاتىن ورنى قانداي؟
- وزدەرىڭ – قايسىسىنىڭ پىكىرىمەن كەلىسەسىڭدەر؟ نەلىكتەن؟ بەينەبايان، ينتەرنەت جەلىسى.
شىعارماشىلىق ءىس - ارەكەت، توپتىق جۇمىس. وقۋشىلاردى «ماقسات، ارمان، قيال» دەگەن جازۋلار جازىلعان جاسىرىن كارتوچكالاردى تاراتۋ ارقىلى 3 توپقا ءبولۋ.
«بۇگىننەن – جارقىن بولاشاعىما!» تاقىرىبىنا جوبا (ماقسات، ارەكەت، قۇرال، ۋاقىت، ناتيجە) قۇرىڭدار.
باياۋ اۋەن، ءۇنتاسپا، پلاكات، ءتۇرلى - ءتۇستى ماركەر، كارانداش.

توپپەن ءان ايتۋ.
ماقسات – باقىت باستاۋى
ءسوزى: ا. بەليايەۆتىكى
ءانى: ب. قاجىمۇقانوۆتىكى

1. جولداس كەرەك ءار جانعا
ماقسات كەرەك ءبىر بيىك
تۇمانى مول جالعاندا تۇرمايدى ما نۇر قۇيىپ
سىلدىر سوزبەن كۇلكىڭە
جەتە المايسىڭ مۇراتقا
اداساسىڭ ءبىر كۇنى
ارمان جانار جىراققا

ق/سى:
ماقسات بويعا كۇش بەرەر جاقسى جىرداي
ويىندا وعىس كەتپەس
ادالدىققا جۇگىندەس
جازىقسىزدى قولدا
ماقسات جەتەر تۇبىندە

2. سول جىراقتا مەجەلەپ
جۇمسا قايرات - كۇشىڭدى
جاتپايدى ەشكىم ەلەپ سەنى
كەز - كەلگەنگە جۇگىنبە
ءوزىڭ ۇمىت جالىندا
توسادى ءومىر تۇبىندە
باقىتىڭنىڭ باعىندا
توسادى ءومىر تۇبىندە
ق/سى

ءۇنتاسپا، بەينەبايان.
ءۇي تاپسىرماسى.
ا. ەسەنبايەۆانىڭ «تالاپ» ولەڭىن جاتتاۋ.
وقۋلىق، 32 بەت.
ساباقتىڭ سوڭعى تىنىشتىق ءساتi.
- بۇگىنگى ساباقتان العان اسەرلەرىن قانداي؟
«تىنىشتىق، تىنىشتىق، تىنىشتىق، تىنىشتىق بار جەردە،
تىنىشتىق، تىنىشتىق، تىنىشتىق، تىنىشتىق بۇكىل الەمدە».

«اقىن سارا اتىنداعى ورتا مەكتەپ» كمم
مۇعالiم: سەمباي ايدا نۋرتاي قىزى

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما