جاڭا جىل مەرەكەسىنە ارنالعان. مۇز پاتشالىعىنا ساياحات
مۇز پاتشالىعىنا ساياحات
زال مەرەكەگە ساي بەزەندىرىلگەن. مۋزىكا اۋەنىمەن بالالار زالعا كىرەدى. بالالار شىرشانى شىر اينالىپ جۇپ - جۇبىمەن تۇرىپ ءان ايتادى.
ءان:
جۇرگىزۋشى:
ارمىسىزدار قۇرمەتتى كورەرمەندەر، اتا - انالار، ۇستازدار! جاڭا جىل مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن! بۇگىنگى №9 «قاراقات» ەرەسەك توبىنىڭ جاڭا جىلدىق مەرەكەلىك ەرتەڭگىلىگىنە قوش كەلدىڭىزدەر.
زەينەپ: جاسىل شىرشا قوش كەلىپسىز
سەنى اڭساپ جۇردىك ءبىز
وزىڭمەنەن جاڭا جىلدى
قارسى الۋعا كەلدىك ءبىز
جاسىل شىرشا جانىندا
ويناپ كۇلىپ قايتامىز
جاسىل شىرشا جانىندا
ولەڭدى دە ايتامىز.
يليا: چتو تاكوە نوۆىي گود؟
ەتوت دەن ۆسە ناوبوروت
ەلكي ۆ كومناتە راستۋت
بەلكي شيشەك نە گرىزۋت
زايسى ريادوم س ۆولكوم
نا كوليۋچەي ەلكە
دوجديك توجە نە پروستوي
ۆ نوۆىي گود ون زولوتوي!
نۋرسايا: كەل جاڭا جىل،
تورلە، تورلە جەرىمە
قۇت بەرەكە بوپ كەلگەيسىڭ ەلىمە
ءۇمىت ارتىپ ارماندارعا اياۋلى
شاتتىعىڭا بولەگەيسىڭ ءبىزدى دە
ابدۋجاميل: كەل تورلەت، جاڭا جىلىم، قۇتتى جىلىم
ءوزىڭدى بۇكىل ەلىم كۇتتى بۇگىن
قارسى الدىق سەنى ەڭسەلى ەڭبەكپەنەن
جارقىراپ انە الدىمنان شىقتى كۇنىم
ۇلبوسىن: جاڭا جىلعا ارنالادى جاڭا جىر
جاڭا جىلدا شاقىرادى بار ءومىر
باقىت بولىپ جاڭا جىلىم كەلدى عوي
قۇتتى بولسىن قۇتتى بولسىن جاڭا جىل.
جالعاس: جاڭا جىل مەرەكەسى قۇتتى بولسىن
ءارقاشان مەرەكەلىك كوڭىل بولسىن
كەۋدەمىز كۇمبىرلەگەن جىرعا تولىپ
قانە دوستار، كۇلكىمەن ورتا تولسىن
جانەركە: قوش كەلدىڭىز بۇگىنگى كەشىمىزگە
جاڭا تابىس تىلەيىك ىسىمىزگە
كەلە جاتقان جاڭا جىل قۇت اكەلسىن
مىنا وتىرعان بارشا جان بارىمىزگە
مادينا: جاسىل جەلەك جامىلعان
اسىل مونشاق تاعىنعان
مىنە سۇلۋ شىرشامىز
كوپتەن كۇتىپ ساعىنعان
كەل بالالار كەلىڭدەر
تاماشانى كورىڭدەر.
ساۋران: جاڭا جىل، جاڭا باقىت، جاڭا جىر
ىزگىلىك بىرلىك ءدانىن ورتاعا ىسىر
قۇت بولىپ بەرەكە بەر حالقىمىزعا
مەرەيىن مارتەبەسىن بيىككە اسىر
توپقا ەرتەگى پەريزاتى كەلەدى. قولىندا قولشاتىرى بار.
- سالەمەتسىڭدەر مە بالالار!
- مەن سەندەردى ەرتەگىنى وتە جاقسى كورەدى دەپ ەستىگەن ەدىم، سوندىقتان مەن سەندەرگە وتە كەرەمەت ءبىر ەرتەگى الا كەلدىم.
- بۇل ءدال جاڭا جىل مەرەكەسىنىڭ قارساڭىندا بولعان وقيعا. ءبىر كىشكەنە قالاشىقتا كاي مەن گەردا ەسىمدى دوستار ءومىر ءسۇرىپتى. ولار وتە تاتۋ بولىپتى. بىرگە ويناعاندى، گۇل وسىرگەندى، تەرەزەنىڭ الدىنا وتىرىپ قار جاۋعانىن تاماشالاعاندى وتە جاقسى كورەدى ەكەن. ءبىر كۇنى گەردا كىتاپتان سوناۋ الىس - الىس وڭىردە ءبىر قار حانشايىمى ءومىر سۇرەتىنىن، ول ءوزىنىڭ سيقىرلى ايناسىنان الەمدەگى بارلىق وقيعالاردان حاباردار بولىپ وتىراتىنى تۋرالى ەستيدى. ءتىپتى جەر بەتىندەگى ءار قار تۇيىرشىگى ونىڭ قالاۋىمەن جاۋاتىنى تۋرالى ەستىپ قاتتى قورقادى.
- ءبىراق شىنىمەن دە سوناۋ سولتۇستىك پوليۋس جاقتا قىس - اكە مەن كوكتەم - انادان تۋعان قار حانشايىمى مۇز سارايىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان بولاتىن.
(قار حانشايىمى تاقتا وتىرادى، قىزمەتكەرلەرى شىعادى.)
قار حانشايىمى:
- زەرىگىپ كەتتىم مەن مۇندا،
جالعىز ءوزىم قاشاندا
قار مەنەن مۇز بوراندار
كوڭىلسىزبىن مەن مۇندا.
قىزمەتكەرلەرى:
- حانشايىمىم ءبىز بارمىز
قۋانتامىز ءسىزدى ءبىز.
بي: «اياز اتا مەن اقشاقارلار»
قار حانشايىمى:
- سۋىقسىڭدار سەندەر تىم،
كەرەك ەمەس بۇل ماعان
مەن قالايمىن جىلۋلىقتى.
كەشە مەن ءبىر ءتۇس كوردىم
سۇيكىمدى بالا كۇتىپ ءجۇر مەنى.
(ورتاعا كاي شىعادى، وعان گەردا جۇگىرىپ كەلەدى)
گەردا: - كاي، كاي سەن قار حانشايىمى تۋرالى ەستىگەنسىڭ بە؟
كاي: - جوق ەستىگەم جوق گەردا.
گەردا:
- بىلەسىڭ بە كاي، ول سوناۋ الىس - الىس وڭىردە ءومىر سۇرەتىنىن، ول ءوزىنىڭ سيقىرلى ايناسىنان الەمدەگى بارلىق وقيعالاردان حاباردار بولىپ وتىرادى ەكەن. ءتىپتى جەر بەتىندەگى ءار قار تۇيىرشىگى ونىڭ قالاۋىمەن جاۋاتىن كورىنەدى. مۇمكىن ءدال ءقازىر ول ءوزىنىڭ ايناسىنان بىزگە قاراپ وتىرعان شىعار. مەن قاتتى قورقام كاي.....
كاي:
- گەردا سەن قورىقپا مەن بارمىن عوي. ول قار حانشايىمى كەلسە مەن ونى ۇستاپ الىپ پەشكە وتىرعىزىپ قويام، ول ەرىپ بىت - شىت بولادى.
(گەردا مەن كايدىڭ اڭگىمەسىن ەستىگەن قار حانشايىمى وتە قاتتى اشۋلانادى. )
قار حانشايىمى:
- جاپالاقتا اپپاق قار،
بوراندارىم سوعىڭدار،
اياز قاپتاپ جان جاقتى،
مۇزدارىمدى شاشىرات،
مۇزىم تيگەن ءار جۇرەك
تاس بولىپ قاتسىن ەرتەرەك.
(مۇز تۇيىرشىگى كەلىپ كايدىڭ دا جۇرەگىنە تيەدى. كاي وتە وزگەرىپ كەتەدى.)
مۋزىكا اۋەنىمەن ورتاعا شاناسىن سۋرەتىپ كاي شىعادى. شىرشانىڭ شامى ءسونىپ، بوران مەن جەلدىڭ داۋىسى شىعىپ، ورتاعا قار حانشايىمى شىعادى.
- سالەمەتسىڭ بە كاي! مەن ساعان كەلدىم، مەن سەنى سوناۋ الىستاعى كەرەمەت جەرگە الىپ كەتۋگە كەلدىم. ول جەردە ەشكىم سەنى مازالامايدى، تەك ەكەۋمىز ءومىر سۇرەتىن بولامىز. ءجۇر مەنىمەن كاي!
- مەەەن، الگى گەردااا....
- ۇمىت گەردانى، ءجۇر مەنىمەن كاي....
قار حانشايىمى كايدى الىپ كەتەدى،،، گەردا شىعىپ شىرشانى اينالىپ كايدى ىزدەيدى، سوسىن شىرشادان سۇرايدى.
گەردا: (شىرشاعا قاراپ)
- ساۋلەتتى شىرشا سەن كايدى كورمەدىڭ بە؟
- جاسىل شىرشا سەن ول تۋرالى ەستىمەدىڭ بە؟
شىرشانىڭ داۋىسى:
- سەن كايدى ىزدەمە گەردا
قوناقتا بولدى زۇلىم حانشايىم
مۇزدار پاتشالىعىنىڭ يەسى
بۇرقاسىن، بوران، قارلاردىڭ
سيقىرلى زۇلىم كۇشىمەن
سارايىنا الىپ كەتتى
ىزدەمە ونى ىزدەمە....
گەردا:
- ول ساراي قايدا، ايتشى
بار شىندىقتى جايىپ سالشى...
شىرشانىڭ داۋىسى:
- ول ساراي تىم الىستا
قارا ورمان ارتىندا
جول شىعادى سولتۇستىككە
قورقىنىشتى ءبىر وزىڭە...
گەردا؛
- بارلىق جولدار، بار ساپار
مەن ونى ءجۇرىپ وتەمىن
سۋىق پەن بوران تۇك ەمەس
دوسىما البەتتە جەتەمىن
گەردا جولعا شىعادى، جۇرە - جۇرە گەردا گۇلدەر حانشايىمىنىڭ سارايىنا كەلىپ جەتەدى.
گۇلدەر حانشايىمى:
- امانسىڭ با سۇلۋ قىز!
سەن مۇندا نە ىستەپ ءجۇرسىڭ؟
- مەن كايدى ىزدەپ ءجۇرمىن،
كوردىڭىز بە، ءسىز ونى؟
- بايقامادىم مەن ونى
باسىنان باستاپ ايتشى ەندى..
- اسىعۋىم كەرەك مەن
ۋاقىتىم جوق وكىنەم...
- گەردا سەن تاباسىڭ كايدى
الدىمەنەن دەمىڭدى ال
وتىرىپ الىپ دەمال
گۇلدەر ءبيىن قابىل ال
بي؛ «گۇلدەر»
گەردا:
- راحمەت سىزگە حانشايىم...
كەتۋىم كەرەك مەنىڭ شىن...
گۇلدەر:
- ساۋ بول، گەردا امان بول..
جولىڭ بولسىن بارا عوي
گەردا شىرشانى ءبىر اينالىپ قايتا كەلەدى.
گەردا:
- وي، كاك حولودنو ۆ لەسۋ
نۋ، كۋدا جە يا پويدۋ؟
ۆوت پەنەچەك، وتدوحنۋ
ي نەمنوجكو پودرەمليۋ
گەردا ساديتسيا نا پەنەك ي زاسىپاەت. يز زا ەلكي ۆىحوديت ۆورون...
ۆورون:
- ديەۆوچكا، كتو تى سكاجي
دا نە پلاچ ينە دروجي
پوپلياشي سو منويۋ ۆمەستە
ا پوتوم ۆسە راسسكاجي
(يسپولنياەتسيا تانەس گەردى ي ۆورونى)
شىمكەنت قالاسى،
№25 "قاراقات" بوبەكجاي - بالاباقشاسىنىڭ
ءىى ساناتتى تاربيەشىسى شولاتوۆا ايجان نۋرالييەۆنا
زال مەرەكەگە ساي بەزەندىرىلگەن. مۋزىكا اۋەنىمەن بالالار زالعا كىرەدى. بالالار شىرشانى شىر اينالىپ جۇپ - جۇبىمەن تۇرىپ ءان ايتادى.
ءان:
جۇرگىزۋشى:
ارمىسىزدار قۇرمەتتى كورەرمەندەر، اتا - انالار، ۇستازدار! جاڭا جىل مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن! بۇگىنگى №9 «قاراقات» ەرەسەك توبىنىڭ جاڭا جىلدىق مەرەكەلىك ەرتەڭگىلىگىنە قوش كەلدىڭىزدەر.
زەينەپ: جاسىل شىرشا قوش كەلىپسىز
سەنى اڭساپ جۇردىك ءبىز
وزىڭمەنەن جاڭا جىلدى
قارسى الۋعا كەلدىك ءبىز
جاسىل شىرشا جانىندا
ويناپ كۇلىپ قايتامىز
جاسىل شىرشا جانىندا
ولەڭدى دە ايتامىز.
يليا: چتو تاكوە نوۆىي گود؟
ەتوت دەن ۆسە ناوبوروت
ەلكي ۆ كومناتە راستۋت
بەلكي شيشەك نە گرىزۋت
زايسى ريادوم س ۆولكوم
نا كوليۋچەي ەلكە
دوجديك توجە نە پروستوي
ۆ نوۆىي گود ون زولوتوي!
نۋرسايا: كەل جاڭا جىل،
تورلە، تورلە جەرىمە
قۇت بەرەكە بوپ كەلگەيسىڭ ەلىمە
ءۇمىت ارتىپ ارماندارعا اياۋلى
شاتتىعىڭا بولەگەيسىڭ ءبىزدى دە
ابدۋجاميل: كەل تورلەت، جاڭا جىلىم، قۇتتى جىلىم
ءوزىڭدى بۇكىل ەلىم كۇتتى بۇگىن
قارسى الدىق سەنى ەڭسەلى ەڭبەكپەنەن
جارقىراپ انە الدىمنان شىقتى كۇنىم
ۇلبوسىن: جاڭا جىلعا ارنالادى جاڭا جىر
جاڭا جىلدا شاقىرادى بار ءومىر
باقىت بولىپ جاڭا جىلىم كەلدى عوي
قۇتتى بولسىن قۇتتى بولسىن جاڭا جىل.
جالعاس: جاڭا جىل مەرەكەسى قۇتتى بولسىن
ءارقاشان مەرەكەلىك كوڭىل بولسىن
كەۋدەمىز كۇمبىرلەگەن جىرعا تولىپ
قانە دوستار، كۇلكىمەن ورتا تولسىن
جانەركە: قوش كەلدىڭىز بۇگىنگى كەشىمىزگە
جاڭا تابىس تىلەيىك ىسىمىزگە
كەلە جاتقان جاڭا جىل قۇت اكەلسىن
مىنا وتىرعان بارشا جان بارىمىزگە
مادينا: جاسىل جەلەك جامىلعان
اسىل مونشاق تاعىنعان
مىنە سۇلۋ شىرشامىز
كوپتەن كۇتىپ ساعىنعان
كەل بالالار كەلىڭدەر
تاماشانى كورىڭدەر.
ساۋران: جاڭا جىل، جاڭا باقىت، جاڭا جىر
ىزگىلىك بىرلىك ءدانىن ورتاعا ىسىر
قۇت بولىپ بەرەكە بەر حالقىمىزعا
مەرەيىن مارتەبەسىن بيىككە اسىر
توپقا ەرتەگى پەريزاتى كەلەدى. قولىندا قولشاتىرى بار.
- سالەمەتسىڭدەر مە بالالار!
- مەن سەندەردى ەرتەگىنى وتە جاقسى كورەدى دەپ ەستىگەن ەدىم، سوندىقتان مەن سەندەرگە وتە كەرەمەت ءبىر ەرتەگى الا كەلدىم.
- بۇل ءدال جاڭا جىل مەرەكەسىنىڭ قارساڭىندا بولعان وقيعا. ءبىر كىشكەنە قالاشىقتا كاي مەن گەردا ەسىمدى دوستار ءومىر ءسۇرىپتى. ولار وتە تاتۋ بولىپتى. بىرگە ويناعاندى، گۇل وسىرگەندى، تەرەزەنىڭ الدىنا وتىرىپ قار جاۋعانىن تاماشالاعاندى وتە جاقسى كورەدى ەكەن. ءبىر كۇنى گەردا كىتاپتان سوناۋ الىس - الىس وڭىردە ءبىر قار حانشايىمى ءومىر سۇرەتىنىن، ول ءوزىنىڭ سيقىرلى ايناسىنان الەمدەگى بارلىق وقيعالاردان حاباردار بولىپ وتىراتىنى تۋرالى ەستيدى. ءتىپتى جەر بەتىندەگى ءار قار تۇيىرشىگى ونىڭ قالاۋىمەن جاۋاتىنى تۋرالى ەستىپ قاتتى قورقادى.
- ءبىراق شىنىمەن دە سوناۋ سولتۇستىك پوليۋس جاقتا قىس - اكە مەن كوكتەم - انادان تۋعان قار حانشايىمى مۇز سارايىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان بولاتىن.
(قار حانشايىمى تاقتا وتىرادى، قىزمەتكەرلەرى شىعادى.)
قار حانشايىمى:
- زەرىگىپ كەتتىم مەن مۇندا،
جالعىز ءوزىم قاشاندا
قار مەنەن مۇز بوراندار
كوڭىلسىزبىن مەن مۇندا.
قىزمەتكەرلەرى:
- حانشايىمىم ءبىز بارمىز
قۋانتامىز ءسىزدى ءبىز.
بي: «اياز اتا مەن اقشاقارلار»
قار حانشايىمى:
- سۋىقسىڭدار سەندەر تىم،
كەرەك ەمەس بۇل ماعان
مەن قالايمىن جىلۋلىقتى.
كەشە مەن ءبىر ءتۇس كوردىم
سۇيكىمدى بالا كۇتىپ ءجۇر مەنى.
(ورتاعا كاي شىعادى، وعان گەردا جۇگىرىپ كەلەدى)
گەردا: - كاي، كاي سەن قار حانشايىمى تۋرالى ەستىگەنسىڭ بە؟
كاي: - جوق ەستىگەم جوق گەردا.
گەردا:
- بىلەسىڭ بە كاي، ول سوناۋ الىس - الىس وڭىردە ءومىر سۇرەتىنىن، ول ءوزىنىڭ سيقىرلى ايناسىنان الەمدەگى بارلىق وقيعالاردان حاباردار بولىپ وتىرادى ەكەن. ءتىپتى جەر بەتىندەگى ءار قار تۇيىرشىگى ونىڭ قالاۋىمەن جاۋاتىن كورىنەدى. مۇمكىن ءدال ءقازىر ول ءوزىنىڭ ايناسىنان بىزگە قاراپ وتىرعان شىعار. مەن قاتتى قورقام كاي.....
كاي:
- گەردا سەن قورىقپا مەن بارمىن عوي. ول قار حانشايىمى كەلسە مەن ونى ۇستاپ الىپ پەشكە وتىرعىزىپ قويام، ول ەرىپ بىت - شىت بولادى.
(گەردا مەن كايدىڭ اڭگىمەسىن ەستىگەن قار حانشايىمى وتە قاتتى اشۋلانادى. )
قار حانشايىمى:
- جاپالاقتا اپپاق قار،
بوراندارىم سوعىڭدار،
اياز قاپتاپ جان جاقتى،
مۇزدارىمدى شاشىرات،
مۇزىم تيگەن ءار جۇرەك
تاس بولىپ قاتسىن ەرتەرەك.
(مۇز تۇيىرشىگى كەلىپ كايدىڭ دا جۇرەگىنە تيەدى. كاي وتە وزگەرىپ كەتەدى.)
مۋزىكا اۋەنىمەن ورتاعا شاناسىن سۋرەتىپ كاي شىعادى. شىرشانىڭ شامى ءسونىپ، بوران مەن جەلدىڭ داۋىسى شىعىپ، ورتاعا قار حانشايىمى شىعادى.
- سالەمەتسىڭ بە كاي! مەن ساعان كەلدىم، مەن سەنى سوناۋ الىستاعى كەرەمەت جەرگە الىپ كەتۋگە كەلدىم. ول جەردە ەشكىم سەنى مازالامايدى، تەك ەكەۋمىز ءومىر سۇرەتىن بولامىز. ءجۇر مەنىمەن كاي!
- مەەەن، الگى گەردااا....
- ۇمىت گەردانى، ءجۇر مەنىمەن كاي....
قار حانشايىمى كايدى الىپ كەتەدى،،، گەردا شىعىپ شىرشانى اينالىپ كايدى ىزدەيدى، سوسىن شىرشادان سۇرايدى.
گەردا: (شىرشاعا قاراپ)
- ساۋلەتتى شىرشا سەن كايدى كورمەدىڭ بە؟
- جاسىل شىرشا سەن ول تۋرالى ەستىمەدىڭ بە؟
شىرشانىڭ داۋىسى:
- سەن كايدى ىزدەمە گەردا
قوناقتا بولدى زۇلىم حانشايىم
مۇزدار پاتشالىعىنىڭ يەسى
بۇرقاسىن، بوران، قارلاردىڭ
سيقىرلى زۇلىم كۇشىمەن
سارايىنا الىپ كەتتى
ىزدەمە ونى ىزدەمە....
گەردا:
- ول ساراي قايدا، ايتشى
بار شىندىقتى جايىپ سالشى...
شىرشانىڭ داۋىسى:
- ول ساراي تىم الىستا
قارا ورمان ارتىندا
جول شىعادى سولتۇستىككە
قورقىنىشتى ءبىر وزىڭە...
گەردا؛
- بارلىق جولدار، بار ساپار
مەن ونى ءجۇرىپ وتەمىن
سۋىق پەن بوران تۇك ەمەس
دوسىما البەتتە جەتەمىن
گەردا جولعا شىعادى، جۇرە - جۇرە گەردا گۇلدەر حانشايىمىنىڭ سارايىنا كەلىپ جەتەدى.
گۇلدەر حانشايىمى:
- امانسىڭ با سۇلۋ قىز!
سەن مۇندا نە ىستەپ ءجۇرسىڭ؟
- مەن كايدى ىزدەپ ءجۇرمىن،
كوردىڭىز بە، ءسىز ونى؟
- بايقامادىم مەن ونى
باسىنان باستاپ ايتشى ەندى..
- اسىعۋىم كەرەك مەن
ۋاقىتىم جوق وكىنەم...
- گەردا سەن تاباسىڭ كايدى
الدىمەنەن دەمىڭدى ال
وتىرىپ الىپ دەمال
گۇلدەر ءبيىن قابىل ال
بي؛ «گۇلدەر»
گەردا:
- راحمەت سىزگە حانشايىم...
كەتۋىم كەرەك مەنىڭ شىن...
گۇلدەر:
- ساۋ بول، گەردا امان بول..
جولىڭ بولسىن بارا عوي
گەردا شىرشانى ءبىر اينالىپ قايتا كەلەدى.
گەردا:
- وي، كاك حولودنو ۆ لەسۋ
نۋ، كۋدا جە يا پويدۋ؟
ۆوت پەنەچەك، وتدوحنۋ
ي نەمنوجكو پودرەمليۋ
گەردا ساديتسيا نا پەنەك ي زاسىپاەت. يز زا ەلكي ۆىحوديت ۆورون...
ۆورون:
- ديەۆوچكا، كتو تى سكاجي
دا نە پلاچ ينە دروجي
پوپلياشي سو منويۋ ۆمەستە
ا پوتوم ۆسە راسسكاجي
(يسپولنياەتسيا تانەس گەردى ي ۆورونى)
شىمكەنت قالاسى،
№25 "قاراقات" بوبەكجاي - بالاباقشاسىنىڭ
ءىى ساناتتى تاربيەشىسى شولاتوۆا ايجان نۋرالييەۆنا
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
