ماتەماتيكا – فيزيكانىڭ كوزى
كوڭىلدى تاپقىرلار سايىسى.
تاقىرىبى: « ماتەماتيكا – فيزيكانىڭ كوزى» (پرەزەنتاسياسىمەن)
سايىستىڭ جوسپارى:
ءى. “ بايگە ” سۇراق - جاۋاپ.
ءىى. « فورمۋلالار ەلىندە».
ءىىى. « قىزىقتار الەمىندە». ۇلى ماتەماتيكتەر مەن فيزيكتەردىڭ جاڭالىق اشۋداعى قىزىقتى وقيعالارى.
ءىۇ. « قۇپيا سىرى». تاجىريبەلەر، تەز ەسەپتەۋ قۇپيالارى.
ءۇ. سەرگىتۋ ءساتى. كورەرمەندەرگە سۇراق.
ءۇى. « تاڭداپ ال»
ءۇىى. « كىم شاپشاڭ».
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن، بىلىك – داعدىلارىن كەڭەيتۋ جانە پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، زەيىنىن، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ.
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
1. سايىستى اشۋ.
جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار، قۇرمەتتى جينالعان قاۋىم!
تىڭداڭىزدار، بوسقا قاراپ تۇرماڭىزدار.
فيزيكا مەن ماتەماتيككادان باستالماقشى
سايىسى كوڭىلدى تاپقىرلاردىڭ.
قازىلار ورنىقتىرار ادىلدىكتى،
كىمدەردىڭ جاۋاپتارى ءادىل شىقتى.
ءبىلىم مەن تاپقىرلىقتىڭ جارىسىندا،
جەڭىسكە جەتەر دەيمىز ناعىز مىقتى!
ەندەشە توپتاردىڭ ەڭبەكتەرىنە باعا بەرۋشى ءادىل - قازى القاسىمەن تانىستىرايىق:
2. وقۋشىلار 2 توپقا بولىنەدى جانە سالەمدەسەدى.
« ماتەماتيكتەر» توبى. « فيزيكتەر» توبى.
ءىى. نەگىزگى ءبولىم
1) جۇرگىزۋشى:
ەسەپپەن سايىسادى قوس كوماندا
العا وزار ەڭ مىقتىسى وسى جولدا
كوپشىلىك ونەرلەرىن قىزىقتاماق
قويىلادى ەندى مىنە “بايگە” سۇراق.
«فيزيكتەر» توبىنا
1) ساننىڭ كەرىسىنىڭ كەرىسى نەگە تەڭ؟ ( ساننىڭ وزىنە )
2) قابىرعالارى 3، 4، 5، تەتەلەس 3 ناتۋرال سانعا سايكەس بولاتىن تىكبۇرىشتى ۇشبۇرىش كىمنىڭ اتىمەن اتالادى؟ (ەۆكليد )
3) ۇشبۇرىۇتىڭ تىكبۇرىشىنا قارسى جاتقان قابىرعا ( گيپوتەنۋزا)
4) جانۇيادا 5 ەر بالا جانە ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ 1 قارىنداسى بار. جانۇيادا نەشە بالا بار؟( 6)
5) قانداي ساننىڭ ءبىر عانا كۆادرات ءتۇبىرى بار؟ (0)
6) قارسى جاتقان كاتەتتىڭ گيپوتەنۋزاعا قاتىناسى (سينۋس)
7) ەڭ ۇلكەن حوردا (ديامەتر)
8) ەكى قاتىناستىڭ تەڭدىگى (پروپورسيا)
9) 15 سانىنىڭ كۆادراتى ( 225)
10) 188 سانىنان ەشقانداي امال قولدانباي 1 سانىن شىعارۋ كەرەك، قالايشا؟ (بولشەك سىزىعىن پايدالانىپ)
11) ەڭ العاشقى ايەل ماتەماتيك (سوفيا كوۆاليەۆسكايا )
12) 66 سانىن ەشقانداي امال قولدانباي 1، 5 ەسە ارتتىر (اينالدىرۋ ارقىلى)
13) 7 شاردىڭ باعاسى 7 تەڭگە، 100 شاردىڭ باعاسى نەشەگە تەڭ؟ (100)
14) ءبىر تاياقتىڭ ەكى ۇشى بار، التى جارىم تاياقتىڭ نەشە ۇشى بار؟ (14)
15 ) قاسيەتتى سان ( 7 )
16) تاۋلىكتىڭ جيىرما تورتتەن ءبىر بولىگى. (ساعات)
« ماتەماتيكتەر» توبىنا
1) قازاقستانداعى عارىش كەشەنى ( بايقوڭىر )
2) قانداي ىدىستان تاماق ىشۋگە بولمايدى؟ (بوس)
3) مىلتىق جىلۋ دۆيگاتەلى قاتارىنا جاتادى ما؟ (جوق)
4) قالىڭ قاردا شاڭعىمەن ءجۇرۋ نەگە وڭاي؟ (بەتتىڭ اۋدانى ۇلكەن)
5) ەلەۋىشپەن سۋ اكەلۋگە بولا ما؟ (بولادى، قار مەن مۇز كۇيىندە)
6) دۇنيە جۇزىندە كوپ تاراعان سۇيىق (سۋ)
7) اتموسفەرالىق قىسىمدى ەسەپتەگەن عالىم (تورريچەللي)
8) اۋا ىلعالدىلىعىن ولشەيتىن قۇرال (پسيحرومەتر)
9) ەڭ العاش كۇنتىزبەنى كىم جاسادى؟ (ءابۋ – ناسىر – ءال - فارابي)
10) تۇڭعىش قازاق عارىشكەرى (توقتار اۋباكىروۆ)
11) ينەرسيا زاڭىن اشقان عالىم (گ. گاليلەي)
12) زاتتىڭ سۇيىق كۇيدەن قاتتى كۇيگە ءوتۋ پروسەسى (قاتايۋ)
13) كولەمى تۇراقتى بولاتىن يزوپروسەسس (يزوحورالىق)
14 ) العاشقى بۋ ماشيناسىن كىم جاسادى؟ (دەني پاپەن)
15 ) تەمپەراتۋرا ولشەيتىن قۇرال (تەرمومەتر)
2) جۇرگىزۋشى: ورىستىڭ العاشقى ايەل ماتەماتيگى سوفيا كوۆاليەۆسكايا «ماتەماتيكانىڭ ءوتىلى بار. ول – فورمۋلا» دەگەن. ەندەشە، سايىستىڭ كەلەسى تۋرى « فورمۋلالار ەلىندە». بۇل سايىستا سايكەستىك جانە تولىقتىرۋ تەستى شەشىلەدى. فورمۋلالاردى سايكەستەندىرىپ، ولاردىڭ نە ءۇشىن قولداناتىنىن انىقتاۋ كەرەك.
«ماتەماتيكتەر» توبىنا:
1) (ا+2) ² -------------- ا² + 4ا +4
2) (ا + ۆ) ³ ------------ ا³ + 3ا² ۆ +3اۆ² - ۆ³
3) ا2 – ۆ2 ------------ ( ا – ۆ) ( ا + ۆ )
4) اح2 + ۆح + س ----------- كۆادرات ۇشمۇشەلىك
(ا ≠ 0)
5) ۋ = ح2 گرافيگى پارابولا
«فيزيكتەر» توبىنا
1) .... ارحيمەد كۇشى
2) ....تەرموديناميكانىڭ ءى اڭىنىڭ ورنەگى
3) .... وم اڭىنىڭ ورنەگى
4) ....زات تىعىزدىعىنىڭ ورنەگى
5) ....جىلۋ ماشيناسىنىڭ پاك - ءى
3) جۇرگىزۋشى: « ادام بالاسى ادام بالاسىنان اقىل، عىلىم، ار، مىنەز دەگەن نارسەلەرمەن وزادى» دەپ اباي اتامىز ايتقانداي، ەندىگى تۋرىمىز « قىزىقتار الەمىندە». ۇلى ماتەماتيكتەر مەن فيزيكتەردىڭ جاڭالىق اشۋداعى قىزىقتى وقيعالارى.
4) ەسەپ – قيساپ زاڭدىلىقتى بىلمەسەڭ،
شەشە المايسىڭ دۇنيە سىرىن، قۇپياسىن ەشقاشان. كەلەسى تۋرىمىز « قۇپيا سىرى». تاجىريبەلەر، تەز ەسەپتەۋ قۇپيالارى.
«ماتەماتيكتەر» توبىنا:
كۇيمەلى اربا (اتقا جەگۋلى) جانە كوشەدە ويلانىپ كەلە جاتقان ادام.
وقيعا: كوشەدە ويلانىپ كەلە جاتقان عالىم جولدا تۇرعان كۇيمەلى ارباعا
5) جۇرگىزۋشى:
ەگەمەندى قازاقتىڭ ءبىز ۇلانى
ءوز تۋى بار، ەلتاڭباسى، ءانۇرانى.
ءۇمىتىن اقتايتىن ءبىز اعا ۇرپاقتىڭ،
سامعايتىن بيىكتەرگە تاۋ قىرانى.
جەڭىس تەك بىزدە بولار وسى جولدا
دوستار – اۋ، سەندەر دە ءبىر قولپاشتاڭدار! سەرگىتۋ ءساتى. جانكۇيەرلەرمەن جۇمىس. ايادا اپاي دايىنداعان.
6) جۇرگىزۋشى: 2030 – دىڭ باعدارلى بيىگى
ءبىلىمنىڭ ەنشىسى مۇنى اركىم بىلەدى
سوندىقتان دوستار – اۋ، دارىندى بولايىق
تاڭداپ ال! شىڭدايىق جىگەردى. كەلەسى تۋر « تاڭداپ ال»
«تاڭداپ ال» تۋرىنىڭ دۇرىس جاۋاپتارى
ءۇشبۇرىش:----------- باقىتجان بايقاداموۆ
تىك ءتورتبۇرىش: ----كەرى يتەرۋشى كۇش زاڭى
دوڭگەلەك: ----------1991ت جىل
التىبۇرىش: ------- ورىنبەك احمەتبەك ۇلى جاۋتىكوۆ
تراپەسيا: --------- پيفاگور
رومب: ----------------جىلۋ الماسۋ زاڭى
7) جۇرگىزۋشى:
دوستارىم، سەن، جاي تۇرما
شاپشاڭدىق كەرەك سايىستا
شىمىرلانىپ، شاتتانىپ،
قوزعا باستى تاعى دا. كەلەسى تۋر « كىم شاپشاڭ».
“ فيزيكتەر ” توبى -----------------------“ ماتەماتيكتەر” توبى
“ت”، “ك” --------------------------------------“ا”، “د”
(فيزيكالىق تەرميندەر) (ماتەماتيكالىق تەرميندەر )
بەرىلگەن ارىپتەردەن باستالاتىن تەرميندەردى ايتۋ (1 مينۋت).
8) جۇرگىزۋشى:
سايىسىمىزدىڭ سوڭعى ءساتى تاياپ قالدى
ءادىل – قازىلار قورىتىندىلاۋ ءسوز الادى.
جەڭىمپازداردى سىزدەرگە تانىستىرادى.
ماراپاتپەن سىيلىقتارىن تاپسىرادى.
9) جانكۇيەرلەرمەن جۇمىس
10) جۇرگىزۋشى:
اياقتالدى تاپقىرلاردىڭ سايىسى
قوشتاسامىز كوڭىلىمىز قايىسىپ
ەسكە ازىلمەن تۇسىرەيىك ءار ءساتتى
وتىرعاندا ۇيگە بارىپ شاي ءىشىپ.
نازارلارىڭىزعا راحمەت. ساۋ بولىڭىزدار!
تاقىرىبى: « ماتەماتيكا – فيزيكانىڭ كوزى» (پرەزەنتاسياسىمەن)
سايىستىڭ جوسپارى:
ءى. “ بايگە ” سۇراق - جاۋاپ.
ءىى. « فورمۋلالار ەلىندە».
ءىىى. « قىزىقتار الەمىندە». ۇلى ماتەماتيكتەر مەن فيزيكتەردىڭ جاڭالىق اشۋداعى قىزىقتى وقيعالارى.
ءىۇ. « قۇپيا سىرى». تاجىريبەلەر، تەز ەسەپتەۋ قۇپيالارى.
ءۇ. سەرگىتۋ ءساتى. كورەرمەندەرگە سۇراق.
ءۇى. « تاڭداپ ال»
ءۇىى. « كىم شاپشاڭ».
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن، بىلىك – داعدىلارىن كەڭەيتۋ جانە پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، زەيىنىن، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ.
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
1. سايىستى اشۋ.
جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار، قۇرمەتتى جينالعان قاۋىم!
تىڭداڭىزدار، بوسقا قاراپ تۇرماڭىزدار.
فيزيكا مەن ماتەماتيككادان باستالماقشى
سايىسى كوڭىلدى تاپقىرلاردىڭ.
قازىلار ورنىقتىرار ادىلدىكتى،
كىمدەردىڭ جاۋاپتارى ءادىل شىقتى.
ءبىلىم مەن تاپقىرلىقتىڭ جارىسىندا،
جەڭىسكە جەتەر دەيمىز ناعىز مىقتى!
ەندەشە توپتاردىڭ ەڭبەكتەرىنە باعا بەرۋشى ءادىل - قازى القاسىمەن تانىستىرايىق:
2. وقۋشىلار 2 توپقا بولىنەدى جانە سالەمدەسەدى.
« ماتەماتيكتەر» توبى. « فيزيكتەر» توبى.
ءىى. نەگىزگى ءبولىم
1) جۇرگىزۋشى:
ەسەپپەن سايىسادى قوس كوماندا
العا وزار ەڭ مىقتىسى وسى جولدا
كوپشىلىك ونەرلەرىن قىزىقتاماق
قويىلادى ەندى مىنە “بايگە” سۇراق.
«فيزيكتەر» توبىنا
1) ساننىڭ كەرىسىنىڭ كەرىسى نەگە تەڭ؟ ( ساننىڭ وزىنە )
2) قابىرعالارى 3، 4، 5، تەتەلەس 3 ناتۋرال سانعا سايكەس بولاتىن تىكبۇرىشتى ۇشبۇرىش كىمنىڭ اتىمەن اتالادى؟ (ەۆكليد )
3) ۇشبۇرىۇتىڭ تىكبۇرىشىنا قارسى جاتقان قابىرعا ( گيپوتەنۋزا)
4) جانۇيادا 5 ەر بالا جانە ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ 1 قارىنداسى بار. جانۇيادا نەشە بالا بار؟( 6)
5) قانداي ساننىڭ ءبىر عانا كۆادرات ءتۇبىرى بار؟ (0)
6) قارسى جاتقان كاتەتتىڭ گيپوتەنۋزاعا قاتىناسى (سينۋس)
7) ەڭ ۇلكەن حوردا (ديامەتر)
8) ەكى قاتىناستىڭ تەڭدىگى (پروپورسيا)
9) 15 سانىنىڭ كۆادراتى ( 225)
10) 188 سانىنان ەشقانداي امال قولدانباي 1 سانىن شىعارۋ كەرەك، قالايشا؟ (بولشەك سىزىعىن پايدالانىپ)
11) ەڭ العاشقى ايەل ماتەماتيك (سوفيا كوۆاليەۆسكايا )
12) 66 سانىن ەشقانداي امال قولدانباي 1، 5 ەسە ارتتىر (اينالدىرۋ ارقىلى)
13) 7 شاردىڭ باعاسى 7 تەڭگە، 100 شاردىڭ باعاسى نەشەگە تەڭ؟ (100)
14) ءبىر تاياقتىڭ ەكى ۇشى بار، التى جارىم تاياقتىڭ نەشە ۇشى بار؟ (14)
15 ) قاسيەتتى سان ( 7 )
16) تاۋلىكتىڭ جيىرما تورتتەن ءبىر بولىگى. (ساعات)
« ماتەماتيكتەر» توبىنا
1) قازاقستانداعى عارىش كەشەنى ( بايقوڭىر )
2) قانداي ىدىستان تاماق ىشۋگە بولمايدى؟ (بوس)
3) مىلتىق جىلۋ دۆيگاتەلى قاتارىنا جاتادى ما؟ (جوق)
4) قالىڭ قاردا شاڭعىمەن ءجۇرۋ نەگە وڭاي؟ (بەتتىڭ اۋدانى ۇلكەن)
5) ەلەۋىشپەن سۋ اكەلۋگە بولا ما؟ (بولادى، قار مەن مۇز كۇيىندە)
6) دۇنيە جۇزىندە كوپ تاراعان سۇيىق (سۋ)
7) اتموسفەرالىق قىسىمدى ەسەپتەگەن عالىم (تورريچەللي)
8) اۋا ىلعالدىلىعىن ولشەيتىن قۇرال (پسيحرومەتر)
9) ەڭ العاش كۇنتىزبەنى كىم جاسادى؟ (ءابۋ – ناسىر – ءال - فارابي)
10) تۇڭعىش قازاق عارىشكەرى (توقتار اۋباكىروۆ)
11) ينەرسيا زاڭىن اشقان عالىم (گ. گاليلەي)
12) زاتتىڭ سۇيىق كۇيدەن قاتتى كۇيگە ءوتۋ پروسەسى (قاتايۋ)
13) كولەمى تۇراقتى بولاتىن يزوپروسەسس (يزوحورالىق)
14 ) العاشقى بۋ ماشيناسىن كىم جاسادى؟ (دەني پاپەن)
15 ) تەمپەراتۋرا ولشەيتىن قۇرال (تەرمومەتر)
2) جۇرگىزۋشى: ورىستىڭ العاشقى ايەل ماتەماتيگى سوفيا كوۆاليەۆسكايا «ماتەماتيكانىڭ ءوتىلى بار. ول – فورمۋلا» دەگەن. ەندەشە، سايىستىڭ كەلەسى تۋرى « فورمۋلالار ەلىندە». بۇل سايىستا سايكەستىك جانە تولىقتىرۋ تەستى شەشىلەدى. فورمۋلالاردى سايكەستەندىرىپ، ولاردىڭ نە ءۇشىن قولداناتىنىن انىقتاۋ كەرەك.
«ماتەماتيكتەر» توبىنا:
1) (ا+2) ² -------------- ا² + 4ا +4
2) (ا + ۆ) ³ ------------ ا³ + 3ا² ۆ +3اۆ² - ۆ³
3) ا2 – ۆ2 ------------ ( ا – ۆ) ( ا + ۆ )
4) اح2 + ۆح + س ----------- كۆادرات ۇشمۇشەلىك
(ا ≠ 0)
5) ۋ = ح2 گرافيگى پارابولا
«فيزيكتەر» توبىنا
1) .... ارحيمەد كۇشى
2) ....تەرموديناميكانىڭ ءى اڭىنىڭ ورنەگى
3) .... وم اڭىنىڭ ورنەگى
4) ....زات تىعىزدىعىنىڭ ورنەگى
5) ....جىلۋ ماشيناسىنىڭ پاك - ءى
3) جۇرگىزۋشى: « ادام بالاسى ادام بالاسىنان اقىل، عىلىم، ار، مىنەز دەگەن نارسەلەرمەن وزادى» دەپ اباي اتامىز ايتقانداي، ەندىگى تۋرىمىز « قىزىقتار الەمىندە». ۇلى ماتەماتيكتەر مەن فيزيكتەردىڭ جاڭالىق اشۋداعى قىزىقتى وقيعالارى.
4) ەسەپ – قيساپ زاڭدىلىقتى بىلمەسەڭ،
شەشە المايسىڭ دۇنيە سىرىن، قۇپياسىن ەشقاشان. كەلەسى تۋرىمىز « قۇپيا سىرى». تاجىريبەلەر، تەز ەسەپتەۋ قۇپيالارى.
«ماتەماتيكتەر» توبىنا:
كۇيمەلى اربا (اتقا جەگۋلى) جانە كوشەدە ويلانىپ كەلە جاتقان ادام.
وقيعا: كوشەدە ويلانىپ كەلە جاتقان عالىم جولدا تۇرعان كۇيمەلى ارباعا
5) جۇرگىزۋشى:
ەگەمەندى قازاقتىڭ ءبىز ۇلانى
ءوز تۋى بار، ەلتاڭباسى، ءانۇرانى.
ءۇمىتىن اقتايتىن ءبىز اعا ۇرپاقتىڭ،
سامعايتىن بيىكتەرگە تاۋ قىرانى.
جەڭىس تەك بىزدە بولار وسى جولدا
دوستار – اۋ، سەندەر دە ءبىر قولپاشتاڭدار! سەرگىتۋ ءساتى. جانكۇيەرلەرمەن جۇمىس. ايادا اپاي دايىنداعان.
6) جۇرگىزۋشى: 2030 – دىڭ باعدارلى بيىگى
ءبىلىمنىڭ ەنشىسى مۇنى اركىم بىلەدى
سوندىقتان دوستار – اۋ، دارىندى بولايىق
تاڭداپ ال! شىڭدايىق جىگەردى. كەلەسى تۋر « تاڭداپ ال»
«تاڭداپ ال» تۋرىنىڭ دۇرىس جاۋاپتارى
ءۇشبۇرىش:----------- باقىتجان بايقاداموۆ
تىك ءتورتبۇرىش: ----كەرى يتەرۋشى كۇش زاڭى
دوڭگەلەك: ----------1991ت جىل
التىبۇرىش: ------- ورىنبەك احمەتبەك ۇلى جاۋتىكوۆ
تراپەسيا: --------- پيفاگور
رومب: ----------------جىلۋ الماسۋ زاڭى
7) جۇرگىزۋشى:
دوستارىم، سەن، جاي تۇرما
شاپشاڭدىق كەرەك سايىستا
شىمىرلانىپ، شاتتانىپ،
قوزعا باستى تاعى دا. كەلەسى تۋر « كىم شاپشاڭ».
“ فيزيكتەر ” توبى -----------------------“ ماتەماتيكتەر” توبى
“ت”، “ك” --------------------------------------“ا”، “د”
(فيزيكالىق تەرميندەر) (ماتەماتيكالىق تەرميندەر )
بەرىلگەن ارىپتەردەن باستالاتىن تەرميندەردى ايتۋ (1 مينۋت).
8) جۇرگىزۋشى:
سايىسىمىزدىڭ سوڭعى ءساتى تاياپ قالدى
ءادىل – قازىلار قورىتىندىلاۋ ءسوز الادى.
جەڭىمپازداردى سىزدەرگە تانىستىرادى.
ماراپاتپەن سىيلىقتارىن تاپسىرادى.
9) جانكۇيەرلەرمەن جۇمىس
10) جۇرگىزۋشى:
اياقتالدى تاپقىرلاردىڭ سايىسى
قوشتاسامىز كوڭىلىمىز قايىسىپ
ەسكە ازىلمەن تۇسىرەيىك ءار ءساتتى
وتىرعاندا ۇيگە بارىپ شاي ءىشىپ.
نازارلارىڭىزعا راحمەت. ساۋ بولىڭىزدار!
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ءاربىر وسكەلەڭ جاستىڭ ىشكى رەزەرۆىن، تالانتىن، دارىنىن تاربيەلەۋ، وقىتۋ جولىندا ءمۇعالىمنىڭ جاڭاشىلدىعى، پاتريوتتىعى، ىسكەرلىگى كەرەك. ەلىمىزدىڭ ۇلكەن تىرەگى بولاتىن جاس ۇرپاقتىڭ تەرەڭ ءبىلىمدى جان – ...
-
«اۋىلىم - التىن بەسىگىم» جاسوسپىرىمدەر ايتىسى
