مەن ساعان ەسىرتكى جايلى ايتىپ بەرەمىن...
«دەنساۋلىق زور بايلىق»،– دەيدى دانا حالقىمىز. بارشا ادامزات بالاسىنىڭ قامشىسىنىڭ سابىنداي قىسقا ومىرىندە ءوز ءومىرىن جايقالعان ب ا ق رەتىندە ءومىر سۇرە ءبىلۋى، ۇلكەن باقىتپەن تەڭ. دەگەنمەن، قازىرگى تاڭدا دۇنيە ءجۇزىن الاڭداتىپ وتىرعان ماسەلە-ەسىرتكى، ناشارقورلىققا جول بەرۋ، زياندى ادەتتەرمەن اينالىسۋ. ولاردان باس تارتۋ تۇسىنگەن جاندى الاڭداتادى.
قازىرگى 21 عاسىردا ءوسىپ كەلە جاتقان جاسوسپىرىمدەر مەن جەتكىنشەك جاستار ەسىرتكىگە قىزىعىپ، ونىڭ قۇرىعىنا ءتۇسىپ، شىعا الماي جاتىر. اۋزىن ارانداي اشقان اجداھارداي بۇل ەسىرتكى قانشاما ادامداردىڭ ءومىرىن قور قىلىپ، ءومىرىن ءبىر ساتتە ويران ەتتى. ءدال وسى كوكەيتەستى ماسەلەدەن قالاي ارىلۋ كەرەك؟ وسى تاقىرىپقا ساي ءبىراز ترەنينگ-ساباقتار،ءىس-شارا وتكىزىلىپ جاتىر.الدە بۇكىل الەمنەن ەسىرتكى اتاۋلىنى جويۋ كەرەك پە؟وندا ءدال وسى كەزدە ەسىرتكى تۋرالى ءوز ويىمدى سىر شەرتەمىن.
بارشا جاستار ويلانىپ قاراڭىزشى: ەسىرتكى – ادامدى تىكەلەي مۇگەدەك جانعا اينالدارىراتىن ۋلى زات، الەمى باسقا عالامشار ءتارىزدى. ونى تۇتىنعان ادام اپ-ساتتە ورگانيزمى تىكەن شانىشقانداي كۇيدە وزگەرىپ، ءبىر كورگەننەن ءلاززات الىپ، كەيىن اعزاسى ىزدەۋمەن وتەدى. ارينە، ونى ەشكىم وزدىگىنەن قولدانبايدى. ەسىرتكىقۇمارلىق بىلىمسىزدىك،قىزىعۋ،قىسىم،اۋەستىك،ويىن-ساۋىق ورىندارى ءتىپتى بولماسا دوستارىنىڭ ءسانقۇمارلىق اسەرىنەن تۋىندايدى. بۇل قاراپ وتىرساڭىز ناعىز ناداندىق!
قور بولىپ سەنىڭ كەتەدى،
ەسىرتكىنى تۇتىنساڭ.
ماقساتقا ايقىن جەتەدى،
ادەتتەن زيان قۇتىلساڭ.
سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋ ءوز بولاشاعىمىزدىڭ جارقىن شۋاعى.وسى باستان ءبىلىم الىپ، ءارى قاراي مەملەكەتىمىزدىڭ ازامات-ازاماتشاسى رەتىندە ۇلەس قوسۋعا مىندەتتى ادام – عۇمىرلى،مادەنيەتتى، سانالى ۇرپاق كەرەك ەكەنىن بارلىعىمىزعا ءمالىم.ال وسىنى بىلە تۇرا زياندى ادەتتى جۇرەگىمىزدىڭ بولشەگى ساناساق، وندا كەلەشەك ۇرپاققا،باۋىرلارىمىزعا قانداي ساباق كورسەتكەنىمىز؟
سوندىقتان جەر بەتىندەگى قاي حالىق بولسا دا، ءدال قازىرگى ءوسىپ كەلە جاتقان جاستاردىڭ بولاشاعىنا بايلانىستى زياندى ادەتتەردىڭ الدىن الۋىمىز قاجەت. سەبەبى: دەنى ساۋ ۇرپاقتاردا عانا ەلدىڭ، وتاننىڭ ناعىز بولاشاعى جارقىن! وتكەن جىلداردا تۇڭعىش پرەزيدەنت ن.ءا.نازاربايەۆ: «حالىقتىڭ دەنساۋلىعى – ەل دامۋىنىڭ اسا ماڭىزدى تۇتقاسى، بولاشاعىمىزدىڭ كەپىلى»، – دەپ ايرىقشا ايتتى. ءدال وسى جولداۋىن تىڭداپ، ساراپتاپ، تىزگىننەن وتكىزسە، وي تۇيەرى، وي سالالارى انىق. ەسىرتكىدەن بويىمىزدى الشاقتاپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانايىق!
#ۋپندپكزو
باحيتجانوۆا ارۋجان
10-سىنىپ وقۋشىسى
№69 ورتا مەكتەپ
You Might Also Like
-
ءبىرىنشى بايلىق دەنساۋلىق. ادامزات بالاسىنىڭ ەڭ ۇلكەن قازىناسى دا دەنساۋلىق. ءاربىر جان ءوز بايلىعىن ياعني، دەنساۋلىعىن باعالاي بىلگەن ءجون. كەيبىرەۋلەر دۇنيە ەسىگىن اشا سالىسىمەن قازىناسىن ...
