موڭعولدار مەملەكەتتىلىك دەڭگەيگە قالاي جەتتى؟
قىسقا مەرزىمدى جوسپار
7. 3A XIII – XV عع. قازاقستان
ساباق تاقىرىبى: موڭعولدار مەملەكەتتىلىك دەڭگەيگە قالاي جەتتى؟
(2 ساعات)
سىنىپ: 7 قاتىسقاندار سانى: قاتىسپاعاندار سانى:
ساباق نەگىزدەلگەن وقۋ ماقساتى (ماقساتتارى) X – XIII عع. مەملەكەتتەردى ءبىلۋ جانە كارتانى قولدانۋ ارقىلى ساياسي ۇدەرىستەردى ءتۇسىندىرۋ.
كوشپەلىلەردىڭ اسكەري ونەر جەتىستىكتەرىن تالداۋ
ساباق ماقساتتارى
تىلدىك ماقسات وقۋشىلار:
• شىڭعىسحان تۋرالى بەينەماتەريال تىڭداپ، سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى (تىڭدالىم)
نەگىزگى سوزدەر مەن تىركەستەر:
حالىق، جورىق، شاپقىنشىلىق
الەۋمەت
الەۋمەتتىك توپ
وڭ قانات، سول قانات
سىنىپتاعى ديالوگ/جازىلىم ءۇشىن پايدالى تىلدىك بىرلىكتەر:
• Discuss the chart that is created. Which is the most popular fruit choice؟ How do we know؟
• Has every learner’s choice been recorded؟ How can we check؟
• Ask learners if they can think of other questions that we might have investigated. If ideas are not forthcoming، ‘lead’ the discussion by suggesting – what else could we have put in the basket؟ What other things could we try، to see if people have favourites؟ What other questions could we have asked about our fruit basket؟
• Take ideas and ask – What do you think the result might be؟ What would the pictogram look like؟
تالقىلاۋعا ارنالعان تارماقتار:
توپتىق تاپسىرمادا موڭعول يمپەرياسى قۇرىلۋىنىڭ العى شارتتارى… انىقتالادى
توپتىق جۇمىس بارىسىندا «ياسا» زاڭدار جيناعى ارقىلى موڭعول مەملەكەتىنىڭ يدەولوگياسى، باسقارۋ جۇيەسى، الەۋمەتتىك قۇرىلىمىن تالدايدى (وقىلىم داعدىسى).
جازىلىم بويىنشا ۇسىنىستار:
5 - 7 سويلەمدى پىكىر جازۋدا العان بىلىمىنە سۇيەنىپ رەزيۋمە بەرەدى. «الەمدى دۇرلىكتىرگەن شىڭعىسحان!!».
موڭعول يمپەرياسىنىڭ ورتا ازيا جانە قازاق جەرىندەگى مەملەكەتتەرمەن ءوزارا قارىم - قاتىناسى/كورشى ەلدەرمەن ساياساتى…. (قانداي بولدى؟)
تاريحي كونسەپت (فوكۋس) سەبەپ - سالدار
باعالاۋ كريتەرييلەرى • موڭعول يمپەرياسىنىڭ 1206 ج. جانە 1227 ج. تەرريتورياسىن كارتادان سالىستىرادى؛
• «ياسا» زاڭدار جيناعىنان باسقا دەرەكتەردەن مەملەكەتكە ءتان نەگىزگى بەلگىلەردى انىقتاپ، موڭعولداردى مەملەكەت بولعانىن دالەلدەيدى؛
• كوشپەلەردىڭ اسكەري ونەرىنىڭ 3 - تەن كەم ەمەس ەرەكشەلىكتەرىن سيپاتتايدى
• شىڭعىسحان جورىقتارىنان كەيىن، ورتالىق ازيادا ورىن العان وزگەرىستەر مەن قازاقستان جەرىندە قۇرىلعان ۇلىستار تۋرالى كەستەنى تولتىرىپ، كارتاعا سالۋ.
ءپانارالىق بايلانىس دۇنيە تاريحى
قاۋىپسىزدىك جانە ەڭبەكتى قورعاۋ ەرەجەلەرى سانيتارلىق نورمالارعا سايكەس قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ۇستانۋ،
اكت - مەن بايلانىس ينتەراكتيۆتى تاقتا، پلانشەت
قۇندىلىقتارداعى بايلانىس - پاتريوتيزم
- باتىلدىلىق
- كوشباسشىلىق
- توزىمدىلىك
- بوستاندىق
الدىڭعى وقۋ قازاقستان جەرىندە موڭعول ەكسپانسياسىنا دەيىن تۇركى تىلدەس تايپالاردىڭ ەتنوساياسي بىرلەستىگى قالىپتاسقانىن جانە ولاردىڭ الەۋمەتتىك – ەكونوميكالىق، ساياسي، مادەني جاعدايىن بىلەدى.
باسى 7 مينۋت
م وقۋشىلارعا شىڭعىسحاننىڭ سۋرەتىن كورسەتىڭىز. «ويلان. جۇپتاس. تالقىلا.» ستراتەگياسى ارقىلى سيپاتتايدى.
ب تاقىرىپتى بولجاۋ. موڭعوليا مەمەلەكتىنىڭ ەكى كەزەڭدەگى تەرريتورياسىن سالىستىرىپ، جانە سۋرەتتەگى تۇلعا اراسىنداعى بايلانىستى انىقتاپ وقۋشىلار، ساباقتىڭ تاقىرىبىن انىقتايدى.
ب تاقىرىپ انىقتالعان سوڭ، وقۋشىلار «3ب» كەستەسىن تولتىرادى
زەرتتەۋ سۇراقتارى. وقۋشىلاردىڭ «3ب - عى» بىلگىم كەلەدى باعانىنداعى سۇراقتارىن نەگىزگە الىپ نەمەسە دايىن نۇسقاسىن ۇسىنۋعا بولادى:
شىڭعىسحان يمپەرياسىنىڭ قۇرىلۋ سەبەپتەرى قانداي؟
شىڭعىسحان اسكەرىنىڭ ەرەكشەلىگى نەدە؟
شىڭعىسحان اسكەرىنىڭ جورىقتارىنان كەيىن قازاقستان تەرريتورياسىندا قانداي وزگەرىستەر ورىن الدى؟
زەرتتەۋ جانە تالداۋ
ب/ت سىنىپقا موڭعول مەملەكەتىنىڭ قۇرىلۋى تۋرالى بەينە ماتەريالدى كورسەتىڭىز. بەينە ماتەريالدى كورۋ بارىسىندا وقۋشىلارعا زەرتتەۋ سۇراقتارىن بەرىڭىز
• العاشقى موڭعول مەملەكەتى قالاي جانە قايدا قۇرىلدى؟
• شىڭعىسحان قانداي تايپالاردى باعىندىردى؟
• شىڭعىسحان اسكەرىنىڭ ەرەكشەلىگى نەدە؟
سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ««ويلان. جۇپتاس. تالقىلا.» ستراتەگياسىنداعى العان بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ ءۇشىن، جوعارىداعى سۇراقتار كومەكشى قۇرال بولادى.
بقو، تاسقالا اۋداندى،
جوبب امانگەلدى مەكتەپ - بالاباقشاسى الەۋمەتتىك پەداگوگ
جاننا بۋكەنبايەۆنا يسليامگالييەۆا
موڭعولدار مەملەكەتتىلىك دەڭگەيگە قالاي جەتتى؟ جۇكتەۋ
7. 3A XIII – XV عع. قازاقستان
ساباق تاقىرىبى: موڭعولدار مەملەكەتتىلىك دەڭگەيگە قالاي جەتتى؟
(2 ساعات)
سىنىپ: 7 قاتىسقاندار سانى: قاتىسپاعاندار سانى:
ساباق نەگىزدەلگەن وقۋ ماقساتى (ماقساتتارى) X – XIII عع. مەملەكەتتەردى ءبىلۋ جانە كارتانى قولدانۋ ارقىلى ساياسي ۇدەرىستەردى ءتۇسىندىرۋ.
كوشپەلىلەردىڭ اسكەري ونەر جەتىستىكتەرىن تالداۋ
ساباق ماقساتتارى
تىلدىك ماقسات وقۋشىلار:
• شىڭعىسحان تۋرالى بەينەماتەريال تىڭداپ، سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى (تىڭدالىم)
نەگىزگى سوزدەر مەن تىركەستەر:
حالىق، جورىق، شاپقىنشىلىق
الەۋمەت
الەۋمەتتىك توپ
وڭ قانات، سول قانات
سىنىپتاعى ديالوگ/جازىلىم ءۇشىن پايدالى تىلدىك بىرلىكتەر:
• Discuss the chart that is created. Which is the most popular fruit choice؟ How do we know؟
• Has every learner’s choice been recorded؟ How can we check؟
• Ask learners if they can think of other questions that we might have investigated. If ideas are not forthcoming، ‘lead’ the discussion by suggesting – what else could we have put in the basket؟ What other things could we try، to see if people have favourites؟ What other questions could we have asked about our fruit basket؟
• Take ideas and ask – What do you think the result might be؟ What would the pictogram look like؟
تالقىلاۋعا ارنالعان تارماقتار:
توپتىق تاپسىرمادا موڭعول يمپەرياسى قۇرىلۋىنىڭ العى شارتتارى… انىقتالادى
توپتىق جۇمىس بارىسىندا «ياسا» زاڭدار جيناعى ارقىلى موڭعول مەملەكەتىنىڭ يدەولوگياسى، باسقارۋ جۇيەسى، الەۋمەتتىك قۇرىلىمىن تالدايدى (وقىلىم داعدىسى).
جازىلىم بويىنشا ۇسىنىستار:
5 - 7 سويلەمدى پىكىر جازۋدا العان بىلىمىنە سۇيەنىپ رەزيۋمە بەرەدى. «الەمدى دۇرلىكتىرگەن شىڭعىسحان!!».
موڭعول يمپەرياسىنىڭ ورتا ازيا جانە قازاق جەرىندەگى مەملەكەتتەرمەن ءوزارا قارىم - قاتىناسى/كورشى ەلدەرمەن ساياساتى…. (قانداي بولدى؟)
تاريحي كونسەپت (فوكۋس) سەبەپ - سالدار
باعالاۋ كريتەرييلەرى • موڭعول يمپەرياسىنىڭ 1206 ج. جانە 1227 ج. تەرريتورياسىن كارتادان سالىستىرادى؛
• «ياسا» زاڭدار جيناعىنان باسقا دەرەكتەردەن مەملەكەتكە ءتان نەگىزگى بەلگىلەردى انىقتاپ، موڭعولداردى مەملەكەت بولعانىن دالەلدەيدى؛
• كوشپەلەردىڭ اسكەري ونەرىنىڭ 3 - تەن كەم ەمەس ەرەكشەلىكتەرىن سيپاتتايدى
• شىڭعىسحان جورىقتارىنان كەيىن، ورتالىق ازيادا ورىن العان وزگەرىستەر مەن قازاقستان جەرىندە قۇرىلعان ۇلىستار تۋرالى كەستەنى تولتىرىپ، كارتاعا سالۋ.
ءپانارالىق بايلانىس دۇنيە تاريحى
قاۋىپسىزدىك جانە ەڭبەكتى قورعاۋ ەرەجەلەرى سانيتارلىق نورمالارعا سايكەس قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ۇستانۋ،
اكت - مەن بايلانىس ينتەراكتيۆتى تاقتا، پلانشەت
قۇندىلىقتارداعى بايلانىس - پاتريوتيزم
- باتىلدىلىق
- كوشباسشىلىق
- توزىمدىلىك
- بوستاندىق
الدىڭعى وقۋ قازاقستان جەرىندە موڭعول ەكسپانسياسىنا دەيىن تۇركى تىلدەس تايپالاردىڭ ەتنوساياسي بىرلەستىگى قالىپتاسقانىن جانە ولاردىڭ الەۋمەتتىك – ەكونوميكالىق، ساياسي، مادەني جاعدايىن بىلەدى.
باسى 7 مينۋت
م وقۋشىلارعا شىڭعىسحاننىڭ سۋرەتىن كورسەتىڭىز. «ويلان. جۇپتاس. تالقىلا.» ستراتەگياسى ارقىلى سيپاتتايدى.
ب تاقىرىپتى بولجاۋ. موڭعوليا مەمەلەكتىنىڭ ەكى كەزەڭدەگى تەرريتورياسىن سالىستىرىپ، جانە سۋرەتتەگى تۇلعا اراسىنداعى بايلانىستى انىقتاپ وقۋشىلار، ساباقتىڭ تاقىرىبىن انىقتايدى.
ب تاقىرىپ انىقتالعان سوڭ، وقۋشىلار «3ب» كەستەسىن تولتىرادى
زەرتتەۋ سۇراقتارى. وقۋشىلاردىڭ «3ب - عى» بىلگىم كەلەدى باعانىنداعى سۇراقتارىن نەگىزگە الىپ نەمەسە دايىن نۇسقاسىن ۇسىنۋعا بولادى:
شىڭعىسحان يمپەرياسىنىڭ قۇرىلۋ سەبەپتەرى قانداي؟
شىڭعىسحان اسكەرىنىڭ ەرەكشەلىگى نەدە؟
شىڭعىسحان اسكەرىنىڭ جورىقتارىنان كەيىن قازاقستان تەرريتورياسىندا قانداي وزگەرىستەر ورىن الدى؟
زەرتتەۋ جانە تالداۋ
ب/ت سىنىپقا موڭعول مەملەكەتىنىڭ قۇرىلۋى تۋرالى بەينە ماتەريالدى كورسەتىڭىز. بەينە ماتەريالدى كورۋ بارىسىندا وقۋشىلارعا زەرتتەۋ سۇراقتارىن بەرىڭىز
• العاشقى موڭعول مەملەكەتى قالاي جانە قايدا قۇرىلدى؟
• شىڭعىسحان قانداي تايپالاردى باعىندىردى؟
• شىڭعىسحان اسكەرىنىڭ ەرەكشەلىگى نەدە؟
سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ««ويلان. جۇپتاس. تالقىلا.» ستراتەگياسىنداعى العان بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ ءۇشىن، جوعارىداعى سۇراقتار كومەكشى قۇرال بولادى.
بقو، تاسقالا اۋداندى،
جوبب امانگەلدى مەكتەپ - بالاباقشاسى الەۋمەتتىك پەداگوگ
جاننا بۋكەنبايەۆنا يسليامگالييەۆا
موڭعولدار مەملەكەتتىلىك دەڭگەيگە قالاي جەتتى؟ جۇكتەۋ