InfoHub Logo

وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى، شىمكەنت قالاسى،
ج. ايماۋىتوۆ اتىنداعى №64 مەكتەپ - گيمنازيانىڭ
10 سىنىپ وقۋشىسى داۋلەتباي بەكارىس

تاقىرىبى: ولجاس سۇلەيمەنوۆ زەرتتەۋشى عالىم

ولجاس ومار ۇلى سۇلەيمەنوۆ (1936) — ورىس ءتىلدى قازاق اقىنى، ءتىلتانۋشى، ساياساتكەر، يادرولىق قارۋ - جاراقتاردى جاپپاي قولدانۋعا قارسى تۇرۋشى، توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى.

I. كىرىسپە
ولجاس ومار ۇلى سۇلەيمەنوۆ (1936) — ورىس ءتىلدى قازاق اقىنى، ءتىلتانۋشى، ساياساتكەر، يادرولىق قارۋ - جاراقتاردى جاپپاي قولدانۋعا قارسى تۇرۋشى، توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى.
1936 ج. مامىردىڭ 18 الماتىدا دۇنيەگە كەلگەن.
1959 ج. س. م. كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ گەولوگيا فاكۋلتەتىن، كەيىن ا. م. گوركيي اتىنداعى ادەبيەت ينستيتۋتىن بىتىرەدى.
1962 — 71 جج. كازاحستانسكايا پراۆدا ۇنجارياسىنىڭ ادەبي قىزمەتكەرى، قازاقفيلم كينوستۋدياسى سەنارلىق - رەداكسيالىق القاسىنىڭ باس رەداكتورى، پروستور جۋرنالىنىڭ ءبولىم مەڭگەرۋشىسى بولىپ جۇمىستار اتقارادى.
1971 — 81 جج. قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارماسىنىڭ حاتشىسى، سونىمەن بىرگە 1972 ج. ازيا - افريكا ەلدەرى جازۋشىلارىمەن بايلانىس جونىندەگى قازاقستاندىق كوميتەتتىڭ ءتوراعاسى بولدى.
1981 — 83 جىلدارى قازاق كسر كينەماتوگرافيا جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى.
1983 — 91 جىلدارى قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارماسىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى بولدى.
1989 ج. اقپانىندا حالىقارالىق نيەۆادا - Cەمەي يادرولىق قارۋعا قارسى قوزعالىسىنىڭ پرەزيدەنتى بولدى.
1991 ج. قازانىنان قازاقستان حالىق كونگرەسسى پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى، قۇرمەتتى ءتوراعاسى بولدى.
1994 ج. ساۋىردە شاقىرىلعان ق ر جوعارعى كەڭەسى ءتوراعالىعىنا ۇسىنىلادى، ماجىلىستە ءوز ۇمىتكەرلىگىن تالاپپەن الىپ تاستايدى.
1994 — 95 جج. ق ر جوعارعى كەڭەسىنىڭ قورشاعان ورتا جانە تابيعاتتى پايدالانۋ كوميتەتىنىڭ مۇشەسى.
1995 ج. تامىزىنان باستاپ ق ر يتاليا رەسپۋبليكاسىنداعى، 1996 ج. ساۋىرىنەن گرەكيا رەسپۋبليكاسىنداعى، سونداي - اق مالتا رەسپۋبليكاسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى مىندەتىن اتقاردى.

II. زەرتتەۋ ءبولىمى
1) تانىمال اقىن
پوەزيا جايلى ءسوز قوزعاۋ قاشان دا قيىن. بۇل ءانشى قۇستىڭ داۋىسىن ونىڭ قاۋىرسىندى دەنەسىنەن ءبولىپ قاراۋمەن تەڭ بولار ەدى. ال وزىڭە ۇستاز ءارى ۇلگى تۇتار تۇلعا دەپ سانايتىن ادام تۋرالى ءسوز قوزعاۋ ودان دا قيىن. دەگەنمەن دە ايتۋعا بولادى، ەگەر بۇل قاجەتتىلىك جۇرەكتەن تۋعان بولسا... ەگەر بۇل جاعدايدا ونەگەلىك ۇستانىمدارى، ونىڭ ەڭ باستىلارى — ادامگەرشىلىك، ادالدىق، بورىش ءۇعىمدارى باسشىلىققا الىنسا... ءدال وسى جەردە زاراتۋشترا زامانىنان بەرى ايتىلىپ كەلە جاتقان كونە دانالىقتى قالاي ەسكە الماسقا: "Ӏزگى ءسوز — Ӏزگى وي — Ӏزگى ارەكەت". وسى قاسيەتتى وسيەت بىزگە ەسىمدەرى مەن قۇندى مۇرالارى كەلىپ جەتكەن مەنىڭ داڭقتى بابالارىم ۇستانعان اقيقاتتىڭ باستى پوستۋلاتتارىنىڭ ءبىرى بولعان. سول ءتارىزدى اقىن ولجاس سۇلەيمەنوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى دا وسى مورالدىق ءۇش تاعاننىڭ (تريادانىڭ) باستاپقى ءمانىن بەينەلەيدى. بۇگىنگى تاڭدا ونىڭ قازاق جەرىندەگى ەڭ تانىمال اقىن ەكەندىگىنە كۇمان كەلتىرەتىن ادام دا از بولار. ولجاس تۋرالى جازىلعان دۇنيەلەر جەتەرلىك، سولاردىڭ ءبارىنىڭ باسىن قوسىپ جيناقتاسا، بىرنەشە تومدىق ەڭبەك بولارى ءسوزسىز. ونىڭ اقىندىعى تۋرالى تەك ءوزىنىڭ وتانىندا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار الىس ەلدەردە دە كوپ جازىلدى. ونىڭ شىعارماشىلىعىنا تاڭدانا قاراپ، وسى جايىندا پاميردەن پريبالتيكاعا، كىشى ازيادان پاريجگە، كۇنگەي كاۆكازدان گەرمانياعا دەيىنگى ايماقتا ءوز پىكىرىن بىلدىرۋشىلەر كوپتەپ تابىلدى. ونىڭ ولەڭ جيناقتارى 100000 تارالىممەن جارىق كورىپ، سول ساتتە - اق سيرەك كەزدەسەتىن بيبليوگرافيالىق كىتاپتار قاتارىنا ەنىپ وتىردى. اقىننىڭ ءاربىر جاڭا ءىرى تۋىندىسى قىزۋ تالقىلاندى. مەن، ءسىرا، ءبىزدىڭ قازىرگى تانىمال قالامگەرلەردىڭ ىشىنەن وقىرماندار مەن ءسوز ءقادىرىن تۇسىنەر ادامدار ءدال وسىلاي ۇلكەن قۇمارلىقپەن وقيتىن وزگە اقىندى اتاي الماسام كەرەك. ونىڭ جەتىستىكتەرى ناعىز ادەبيەتشىلەردى قۋانتىپ، اقيقاتتى ۇزدىكسىز ىزدەۋ جولىنداعى باتىل، كەي كەزدەردەگى جۇگەنسىز اساۋ ويلار مەن سەزىمدەردىڭ جيىنتىعى ونى كۇندەۋشىلەردىڭ اشۋىن كەلتىرىپ، شىعارماشىلىعىنا تابىنۋشىلاردىڭ تاڭدانىسىنا جول اشتى.

ولجاس سۇلەيمەنوۆتىڭ الەمدى ءدۇر سىلكىندىرگەن داۋىسى ەڭ العاش رەت ەستىلگەلى جارتى عاسىرعا جاقىن ۋاقىت وتكەن ەكەن. وسى ۋاقىتتان بەرى ءبىز اقىن جىرلارىنان ونىڭ زامانداستارى مەن وتانداستارىنىڭ قالاي تىرشىلىك ەتىپ، نەنى سەزىنىپ، نەنى ويلاعانىن وقىپ كەلەمىز. ولجاسپەن بىرگە قازاقستاننىڭ ۇشى - قيىرسىز دالاسىن شارلاۋعا بولادى، شوپان كيىز ۇيلەرىندە قوناقتا بولىپ، كۇيشىلەر مەن كۇمىس كومەي انشىلەردىڭ جىرلارىن ءوز قۇلاعىڭمەن تىڭداي الاسىڭ. شارشاعان تىڭ يگەرۋشى جىگىتتەرمەن بىرگە اشىق اسپان استىندا، توبە ماڭىنداعى ورىلعان ەگىس الاڭىندا تۇنەۋگە بولادى. قۇلازىعان سورتاڭ جەرلەر مەن كەۋىپ قالعان وزەن ارنالارىن گەولوگيالىق پارتيالارمەن بىرگە كەزىپ جۇرە الاسىڭ. باقىتسىزدىققا ۇشىراعان حالىققا قورعان بولۋ ماقساتىندا ءتۇرلى مىنبەلەردەن ءۇن قاتۋ، حالىقتى ءوزى ۇلگى كورسەتۋ ارقىلى رۋحتاندىرۋ — ءدال وسى قاسيەتتەر وعان قۇدىرەتتى كۇشتىڭ ارنايى ۇيعارىمىمەن بەرىلگەن ءتارىزدى. كەي كەزدەرى ماعان ولجاستىڭ ءومىرى تۇتاستاي جان قيارلىقپەن كۇش جۇمساۋدى قاجەت ەتەتىن ارەكەتتەردەن قۇرالاتىنداي بولىپ كورىنەدى. سەبەبى: بۇعان دەيىن تانىلماي كەلگەن نەمەسە دالىرەك ايتقاندا، وركەنيەتتىك بىرلەستىكتە ءوز دارەجەسىندە، تولىق تۇتاستىعىمەن جانە سۇلۋلىعىمەن كورىنە الماعان قازاق ەلىن بۇكىل الەمگە تانىتۋ دەگەن ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى سانالى تۇردە ءوز موينىنا الا ءبىلدى. بۇگىندە ونىڭ سوزىندەگى، ويى مەن ارەكەتتەرىندەگى ەرەكشەلىكتەردى تۇسىنە الاتىن ادامدارعا ەرەكشە اسەر بەرگەن جارقىن داۋسى ۇلكەن بەدەلگە يە.

ولجاس سۇلەيمەنوۆ — قۇدىرەتتى رۋحتىڭ كوڭىلىنەن شىعىپ، ءوز زامانداستارىن اقيقات پەن سۇلۋلىققا جاقىنداتا ءتۇسۋ ءۇشىن اللانىڭ ادىلەتتىلىكتى اڭساۋ مەن سوعان دەگەن ۇمتىلىستى بۇكىل بولمىسىنا ەنگىزىپ قويعان اقىنداردىڭ ءبىرى. شىندىعىندا، سۇلۋلىقتى سۋرەتتەگەن سايىن ءبىز وعان ءبىر قادام جاقىنداي تۇسەمىز! اقيقاتتى بەينەلەگەن ءاربىر ساتتە ءبىز ونىمەن بىرىگە تۇسەمىز. ول — جولدى جارىقتاندىراتىن شىراق ءتارىزدى. Ӏزدەنۋشىلەر وزدەرى ىزدەگەن ماڭىزدى دا ءزارۋ ماسەلەلەرىنە جاۋاپتى ءدال وسى قازاق اقىنىنىڭ شىعارمالارىنان تابا الادى. قازاق حالقىنىڭ وتكەنى، بۇگىنى مەن بولاشاعى بارلىق تۇتاستىعىمەن مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ۇلى ەپوپەياسىنان كەيىن ءبىرىنشى رەت سونشالىق كەڭ كولەمدە جانە جوعارى كوركەم دەڭگەيدە وسى ازامات اقىن شىعارمالارىندا بەينەلەنگەن.

باقىت كەنجەيەۆتىڭ مىنا ءبىر ايتقانى وتە ورىندى: "قازاقستاندى ادەبي تۇرعىدا الەم كارتاسىنا ەنگىزگەن ءدال سول (و. س.)، سەبەبى، ول شىن مانىسىندەگى العاشقى حالىقارالىق قازاق جازۋشىسى بولدى.

ولجاس قازاقتار تۋرالى كوپ جازدى جانە سول جازعاندارىمەن بۇكىل الەمدى قىزىقتىرا الدى. ماسكەۋلىكتەردىڭ ونىڭ كىتاپتارىن قالاي دۇكەن سورەلەرىنەن سىپىرىپ - سيىرىپ الىپ كەتكەندەرى مەنىڭ ەسىمدە. ال، "از ي يا" كىتابى تۋرالى ەشتەڭە ايتا المايمىن، بۇل مەنىڭ قۇلشىلىق ەتەر كىتابىم..." (مەگاپوليس، 13، 05. 2004 ج.).

اقىن تۋىندىلارىنان قازاق حالقى باستان وتكەرگەن جارقىن جىلداردىڭ قۋانىشقا تولى ساتتەرى مەن قايعىدان كوڭىلى قالعان ۇلى ءومىرىنىڭ بەتتەرىن قۇراۋعا بولادى. قانشا عاسىرلار بويى ۇلەسىنە تيگەن كوپتەگەن اۋىر سىناقتاردى باسىنان وتكەرە وتىرىپ، وزىندىك ءتول مادەنيەتىن تولىق دەرلىك العاشقى قالىپتا ساقتاي العان تاڭقالارلىق جانە بىرەگەي قازاق ەلى تاعدىرىنىڭ كۋاسى بولادى. اقىننىڭ ءوزى بۇل جايلى بىلاي دەيدى: "ءبىزدىڭ ۇرپاق كريستالدانۋ ۇستىندە. حالىق اراسىندا نامىس قوزعالىسى ءجۇرىپ جاتىر. قورلىقتا جۇرگەندەردە قۋانىش ۇعىمى بولۋى مۇمكىن ەمەس.

اقىندار حالىققا نامىس قوزعالىسىنا كۇش - قۋات جەتكىزىپ تۇرۋعا مىندەتتى". بۇل باعىتتا، ياعني تاريح پەن حالىق تاعدىرىنىڭ ءمانىن تۇسىنۋدە ولجاسقا دەيىنگى ۇلى قايراتكەرلەر — اباي قۇنانبايەۆ، شوقان ءۋاليحانوۆ، شاكارىم قۇدايبەردييەۆ، ىبىراي التىنسارين جانە باسقا دا قازاق اعارتۋشىلارىنىڭ جەتىستىكتەرى دە از بولعان جوق. XX عاسىردىڭ تانىمال كوركەم ءسوز زەرگەرلەرى — ماعجان جۇمابايەۆ، مۇحتار اۋەزوۆ، ءسابيت مۇقانوۆ، عابيت مۇسىرەپوۆ، ءىلياس جانسۇگىروۆ، ءىلياس ەسەنبەرلين جانە ت. ب. تاجىريبەلەرىنىڭ دە ماڭىزى كەم ەمەس. وسى تاريحي - مادەني كونتەكستە قازاق ادەبيەتىن الەمدىك ارەناعا الىپ شىعۋ ولجاس سۇلەيمەنوۆتىڭ ەنشىسىنە تيگەن ەكەن.

ونى قازاق ەلىنىڭ حالىقارالىق دەڭگەيدەگى اقىنى دەپ مويىنداۋ "ادامعا تابىن جەر، ەندى!" اتتى پوەماسىنىڭ جارىققا شىعۋىمەن تىعىز بايلانىستى. ولجاس سۇلەيمەنوۆ — ماڭىزدى ءارى تەڭدەسى جوق قۇبىلىس. ونى اقىننىڭ ادەبي ەڭبەكتەرىنىڭ جوعارى دەڭگەيدە باعالانۋى عانا دالەلدەپ قويمايدى. سونىمەن قاتار، ولجاس — اقىن، ويشىل، عالىم، ساياساتكەر. وسى قاسيەتتەردىڭ ءبارى دە تەك ءبىر عانا بىرەگەي تۇلعانىڭ ەپوستاستارى. ولجاس ساياسي، الەۋمەتتىك جانە مادەني ورتادا بەلگىلى ءبىر پوزيسياعا يە اقىننىڭ تەك و باستا وزىنە ارناپ بەرىلگەن مۇمكىندىكتەردى پايدالانا وتىرىپ قانا ارەكەت ەتۋى قاجەت ەكەندىگىن جاقسى ءتۇسىندى. ول قارۋى — ءسوز. ول ادەبيەتكە ەرەكشە داۋىسپەن ەندى. ونىڭ شىعارمالارى ءاۋ باستان - اق ۇلتتىق ادەبي قۇبىلىستارعا تولى بولدى، سونىمەن قاتار ءسوز ءقادىرىن تۇسىنەر جۇرتتىڭ كوڭىلىنەن شىقتى جانە بۇگىنگە دەيىن سول دەڭگەيىن جوعالتقان جوق.

ولجاس سۇلەيمەنوۆ پوەزياسى تاۋسىلماس كۇش - قۋاتپەن سارقىراي اعار سەرپىندى ىرعاققا نەگىزدەلگەن. ول ءاربىر وزىندىك ەرەكشەلىگى بار اقىندار جانە دارا تۇلعالار ءتارىزدى الدىن الا دايارلانعان يدەولوگيالىق تاپسىرىستار شەڭبەرىن بۇزىپ شىعا الدى. ونىڭ پوەزياسى ءسوز ءقادىرىن بىلەتىندەر مەن ءسوز زەرگەرلەرىنە، سونىمەن قاتار قاراپايىم وقىرماندارعا دا ورىس ءتىلى ارقىلى قازاق حالقىنىڭ بولمىسىن اشىپ كورسەتۋگە مۇمكىندىك تۋعىزدى. اقىن شىعارماشىلىعى وزىندىك ەرەكشەلىگىمەن، افوريستىلىگىمەن جانە قالامگەرلىك شەبەرلىگىنىڭ كەمەلدىلىگىمەن تاڭداندىرادى. ءدال پوەزيا جانرىندا حالىق رۋحىنىڭ تاريحى جانە مادەني دامۋى، پسيحولوگيالىق قاتارىنىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى بار تۇتاستىعىمەن جانە قۇنارلىلىعىمەن كورىنەتىندىگىن اقىن جاقسى ءتۇسىندى.

2) اقىن مەن ولەڭ
ولجاس سۇلەيمەنوۆ — تابيعاتىنان رۋحاني بۇعاۋلانباعان ادام. ەركىندىك — ۇنەمى ونىڭ شىعارماشىلىق جانە قوعامدىق قىزمەتىندەگى نەگىزگى ۇستانىم بولىپ تابىلاتىن - دى. "ەركىندىك" ءسوزىنىڭ ماعىناسى كوپ قىرلى. اقىننىڭ ءوزى دە ءدال وسى ۇعىمعا بىرنەشە تۇسىنىكتەمەلەر ۇسىنعان. زاڭعار بيىكتىكتە سامعاپ ۇشۋ ءۇشىن دە اۋا قاجەتتىگىن ول جاقسى ءتۇسىندى. سول سەبەپتى:
سۋرەتشىنىڭ شارۋاسى نە دالادا.
دىمكاس تالانت — دالادا ەمەس — مولادا.
ەركىندىكتىڭ ەكىنشى اتى — سول دالا،
سول دالانى ءجۇر ولەڭگە بالا دا، — دەپ جىرلايدى.
وزىمە رۋحاني قىرىنان سونشالىقتى جاقىن اقىندى كايتا - كايتا وقي وتىرىپ، مەن تاعى ءبىر كەرەمەت اقىن ءارى ويشىل دجەبران ءحاليلدىڭ مىنا ءبىر سوزدەرىن ەرىكسىز ەسكە الامىن. ول بىلاي دەگەن ەدى: پوەزيا — كۇلىمسىرەۋدىڭ ناقتى قاسيەتتى كورىنىسى، ول — كوز جاستى قۇرعاتۋشى بەلگى، ادام بولمىسىندا تىرشىلىك ەتەتىن رۋح؛ قۋىسى — جۇرەك، شارابى — ماحاببات. ءدال وسى پىكىردى ولجاس تۋرالى دا ايتۋعا بولاتىنداي. ونىڭ پوەزياسى — وتكىر، جارقىن جانە كىرشىكسىز تازا. ونىڭ مىنا ءبىر قاراپايىم ءارى بالالىق نانعىشتىقپەن ايتقان سوزدەرىنە مەن سەنەمىن:
مەن قايعىرام، ءزابىر كورىپ قاي حالىق
قاسىرەتكە باتار بولسا قايعى الىپ.
اينالايىن، و، قارا جەر، اينالشى،
مەن ولەيىن بىرگە وزىڭمەن اينالىپ.
ونىڭ پوەتيكالىق شىعارماشىلىعىنىڭ ەرەكشە بەلگىسى — كوركەم وبرازداردىڭ ايقىن كورىنىسى بولىپ تابىلادى.
دالا ولجاس شىعارماشىلىعىندا "قىپشاقتار" ەتنونيمىنىڭ جيىنتىق اتاۋى، ال قۇلا ءدۇز كوشپەلى تايپالاردىڭ مەكەنى دەگەن ۇعىمدى بەرەدى. دالا وبرازى ولجاس تۇسىنىگىندە ەركىن ءارى ەرىكتى ادام وبرازىمەن تىعىز بايلانىستى.
ۋا، ارۋاق!
بەيبىت كۇننەن ولمەيدى ەر،
جەبەدىڭ بە،
قان مايداندا جەبەي گور!
مەيلى ماعان جاسىن لاقتىر،
جاي تاستا!
باس ساۋعالاپ كورگەن ەمەس ايقاستا.
ءبىرىنشى بوپ جىعىلماسپىن،
جىعىلسام
جىعىلارمىن ەڭ اقىرعى شايقاستا.
اعىپ تۇسكەن جۇلدىزدى مەن
ارۋلاردى ءسۇيىپ تۇرىپ،
سەرت بەرەم.
بالاتىنعا بارار جولدى سىلتەسەڭ،
ۋا، ارۋاق، ايعىرىمدى ەرتتەر ەم،
ايالاعان،
الديلەگەن جان قۇرسىن!
اعىپ وتەم،
انىمنەن ءتۇز جاڭعىرسىن.
مەنەن قالعان توستاق ىزگە قاق تۇرىپ.
اتا جاۋىم سودان ءشولىن قاندىرسىن!
سوقپاق - جولسىز ءساتى بولماس ساپاردىڭ،
اتپەن بىرگە جىعىلارمىن،
جاتارمىن.
تاسباقاشا تارعىل قۇمدى جامىلىپ،
قاتتى ۇيقىعا،
ءتاتتى ۇيقىعا باتارمىن.
اقىننىڭ سوزدەردى اسا شەبەرلىكپەن قولداناتىنى سونشالىقتى دىبىستىڭ العاشقى قۇبىلۋىنىڭ تاڭعالارلىق ويىنىنا تاڭدانباسقا شاراڭ جوق. دەگەنمەن وزدەرىڭىز زەيىن قويىپ تىڭداڭىزدارشى:
بالىق - سۋىن
قىران — وقتاي قارقىنىن،
جاڭبىرلى بۇلت
نايزاعايدىڭ جارقىلىن.
قالاي سۇيسە،
سۇيسە السىزدەر داڭقتى،
مەن دە سەنى سولاي سۇيەم،
جارقىنىم!

سونىمەن قاتار، اۆتور تەك سۋرەتتەپ قانا قويمايدى، قۇپيا سەزىمدەر توبىن قوزعالىسقا ءتۇسىرىپ، كورگەن جانە ەستىگەن جايتتاردىڭ وتە ايقىن بەينەلەنگەن شىنايى كورىنىسىن بەرەدى. سول سەبەپتى وقىرمان ءوزى دە كۇتپەگەن جەردەن ولەڭ جولدارىنىڭ اراسىنا جاسىرىلعان، ارەڭ ۇستاپ قالۋعا بولاتىن ينتوناسيا كومەگىمەن سۋرەتكەردىڭ قۇپيا ويلارىنىڭ ۇستىنەن شىعادى. شىنىمەن دە بۇل ولەڭ جولدارى الاڭسىز، تازا ءارى ءمولدىر ەمەس پە؟! اقىننىڭ ادام جانىنىڭ ەڭ اسىل شەكتەرىن قوزعايتىن قايعى - قاسىرەتتى ءدال سۋرەتتەۋى سونشالىق، ءدال سول كەزدە تۇيسىنگەن سەزىمدەر ءقازىر دە سول قالپىندا جۇرەكتى باۋراپ الاتىن ەرەكشە قابىلەتتى، تەبىرەنىستى دە تازا ولەڭ جولدارىنىڭ شىنايى قۇپياسىنىڭ نەدە ەكەنىن مەن بىلە المادىم. ماڭگىلىك تاقىرىپ — سۋرەتكەر مەن ۋاقىت — ەش ۋاقىتتا اقىننىڭ نازارىنان تىس قالماعان جانە ونىڭ بار شىعارماشىلىعىنىڭ قاق ورتاسىن قىزىل جولاق بولىپ قيىپ جاتقان وزەكتى تاقىرىپ. مىسالى "كاكتۋس" جانە "قۇمىرسقا" پوەمالارىندا، اسىرەسە "ساز بالشىقتى كىتاپتا":
— ءار ادامنىڭ ءوز جۇلدىزى تۇر ءپىسىپ،
سول ۇزىلمەك،
سولاي تاعدىر قۇرىلىسى.
قالعيدى الەم،
قورىلداعان توبىردان
عاسىر سايىن
باس كوتەرەر ءبىر كىسى.
مىنە، شىنايى كورىنىس: ۇيقىداعى الەم جانە سەرگەك سۋرەتكەر. ولجاس سۇلەيمەنوۆ پوەزياسىنىڭ ەكىنشى قىرى — وي اۋقىمدىلىعى. ونىڭ پوەتيكالىق كوز قاراستارى وتكەن عاسىرلار قويناۋىنان جانە قازىرگى زاماننىڭ وتكىر كورىنىستەرىنەن الىنعان ەرتە زامانداعى قازاق حالقىنىڭ تاريحي تاعدىرىن بەينەلەيتىن كورىنىستەردى دە قامتيدى. اقىن ءارى كوتەرىلىسشى ماحامبەت ول ءۇشىن تەك حالىق نارازىلىعىنىڭ بەلگىسى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ءوز ەلى ءۇشىن ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن باتىل شەشىم جاساي بىلگەن كۇرەسكەر!

تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ