وندىق بولشەكتەردى قوسۋ
ماتەماتيكا 5 سىنىپ
تاقىرىبى: وندىق بولشەكتەردى قوسۋ (سلايد)
ماقساتى: وندىق بولشەكتەردى قوسۋدى مەڭگەرتۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە: وندىق بولشەكتەردى قوسۋدىڭ زاڭدىلىقتارىن پايدالانا وتىرىپ، ەسەپتەر شىعارادى. ەرەجەلەردى ەسەپتەر شىعارۋ بارىسىندا قولدانا الادى.
نەگىزگى يدەيالار: وندىق بولشەكتەردى قوسۋ تۋرالى ءبىلىم بەرۋ.
«ەسكە ءتۇسىرۋ»سۇراق - جاۋاپ
1. وندىق بولشەك دەگەنىمىز نە؟ وندىق تاڭبالار دەگەنىمىز نە؟
2. جاي بولشەكتى وندىق بولشەك تۇرىندە جازۋ قالاي جۇزەگە اسادى؟
3. وندىق بولشەكتى سالىستىرۋدىڭ تاسىلدەرى قانداي؟
1. وندىق بولشەكتەر وندىق جۇيەدە جازىلاتىن ساندار بولعاندىقتان، ولاردى قوسۋ ناتۋرال سانداردى قوسۋ ەرەجەسى بويىنشا ورىندالادى.
1 - مىسال: 4، 21 جانە 5، 47 قوسىندىسىن تابايىق.
وندىق بولشەكتەردى قوسۋ ءۇشىن:
1) ونداعى اتتاس رازريادتار ءبىر ءبىرىنىڭ استىندا ءبىرى تۇراتىنداي (ءۇتىردىڭ استىنا ءۇتىر تۋرا كەلەتىندەي) ەتىپ باعان تۇرىندە جازۋ كەرەك؛
2) رازريادتار بويىنشا قوسۋ كەرەك؛
3) قوسىندىداعى ءۇتىردى قوسىلعىشتارداعى ۇتىرلەردىڭ استىنا قويۋ كەرەك.
2 - مىسال. 34، 683+8، 564=43، 247
2. وندىق تاڭبالاردىڭ سانى ءار ءتۇرلى وندىق بولشەكتەردى قالاي قوسادى؟
ەگەر قوسىلعىشتاردا وندىق تاڭبالاردىڭ سانى ءار ءتۇرلى بولسا، وندا وندىق تاڭبالاردىڭ سانى از قوسىلعىشقا قاجەتتى نولدەردى تىركەپ جازۋ كەرەك.
3 - مىسال: 5، 243+76، 4 =5، 243+76، 400=81، 643
ەسكەرتۋ: وندىق بولشەكتەردى قوسۋدى مەڭگەرگەندە، جەتىسپەيتىن نولدەردى جازىپ جاتپاي - اق، ويشا قوسىپ جازعان دۇرىس.
3. وندىق بولشەكتەردى قوسۋدا قوسۋدىڭ قانداي قاسيەتتەرى ورىندالادى؟
وندىق بولشەكتەردى قوسقاندا، قوسۋدىڭ اۋىستىرىمدىلىق جانە تەرىمدىلىك قاسيەتتەرى ساقتالادى.
تاقىرىبى: وندىق بولشەكتەردى قوسۋ (سلايد)
ماقساتى: وندىق بولشەكتەردى قوسۋدى مەڭگەرتۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە: وندىق بولشەكتەردى قوسۋدىڭ زاڭدىلىقتارىن پايدالانا وتىرىپ، ەسەپتەر شىعارادى. ەرەجەلەردى ەسەپتەر شىعارۋ بارىسىندا قولدانا الادى.
نەگىزگى يدەيالار: وندىق بولشەكتەردى قوسۋ تۋرالى ءبىلىم بەرۋ.
«ەسكە ءتۇسىرۋ»سۇراق - جاۋاپ
1. وندىق بولشەك دەگەنىمىز نە؟ وندىق تاڭبالار دەگەنىمىز نە؟
2. جاي بولشەكتى وندىق بولشەك تۇرىندە جازۋ قالاي جۇزەگە اسادى؟
3. وندىق بولشەكتى سالىستىرۋدىڭ تاسىلدەرى قانداي؟
1. وندىق بولشەكتەر وندىق جۇيەدە جازىلاتىن ساندار بولعاندىقتان، ولاردى قوسۋ ناتۋرال سانداردى قوسۋ ەرەجەسى بويىنشا ورىندالادى.
1 - مىسال: 4، 21 جانە 5، 47 قوسىندىسىن تابايىق.
وندىق بولشەكتەردى قوسۋ ءۇشىن:
1) ونداعى اتتاس رازريادتار ءبىر ءبىرىنىڭ استىندا ءبىرى تۇراتىنداي (ءۇتىردىڭ استىنا ءۇتىر تۋرا كەلەتىندەي) ەتىپ باعان تۇرىندە جازۋ كەرەك؛
2) رازريادتار بويىنشا قوسۋ كەرەك؛
3) قوسىندىداعى ءۇتىردى قوسىلعىشتارداعى ۇتىرلەردىڭ استىنا قويۋ كەرەك.
2 - مىسال. 34، 683+8، 564=43، 247
2. وندىق تاڭبالاردىڭ سانى ءار ءتۇرلى وندىق بولشەكتەردى قالاي قوسادى؟
ەگەر قوسىلعىشتاردا وندىق تاڭبالاردىڭ سانى ءار ءتۇرلى بولسا، وندا وندىق تاڭبالاردىڭ سانى از قوسىلعىشقا قاجەتتى نولدەردى تىركەپ جازۋ كەرەك.
3 - مىسال: 5، 243+76، 4 =5، 243+76، 400=81، 643
ەسكەرتۋ: وندىق بولشەكتەردى قوسۋدى مەڭگەرگەندە، جەتىسپەيتىن نولدەردى جازىپ جاتپاي - اق، ويشا قوسىپ جازعان دۇرىس.
3. وندىق بولشەكتەردى قوسۋدا قوسۋدىڭ قانداي قاسيەتتەرى ورىندالادى؟
وندىق بولشەكتەردى قوسقاندا، قوسۋدىڭ اۋىستىرىمدىلىق جانە تەرىمدىلىك قاسيەتتەرى ساقتالادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
