- 05 ناۋ. 2024 01:22
- 262
وندىق جانە جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ
وندىق جانە جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ
اشىق ساباق
ماتەماتيكا 5 سىنىپ
تاقىرىبى: وندىق جانە جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ
ماقساتى:
وقۋشىلاردىڭ وندىق بولشەكتەردى جاي بولشەككە اينالدىرىپ، وندىق بولشەككە اينالدىراتىن جاي بولشەكتەردى بايلانىستىرا وتىرىپ امالدار قولدانۋعا ەسەپتەر شىعارۋ
مىندەتتەرى
وقۋشىلاردىڭ جاي بولشەكتەر مەن وندىق بولشەكتەردى قوسۋ، ازايتۋ، كوبەيتۋ، بولۋگە ەسەپتەر شىعارتۋ، الىنعان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ.
وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، ءوز بەتىم ەن ەڭبەكتەنۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
وقۋشىلاردى ىزدەمپازدىققا، جەكەلەي جۇمىس ىستەي بىلۋگە، تەز ويلاپ ءدال جاۋاپ بەرۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قايتالاۋ ساباق
وقىتۋ ءادىسى: ناقتىلى - يندۋكتيۆتى، سۇراق جاۋاپ، تىرەك بەلگىسى
قۇرال جابدىقتار: وقۋلىق، ينتەراكتيۆتى تاقتا، ۇلەستىرمەلى پاراقشالار
كورنەكىلىكتەر: فليپچارت، تەست، كورنەكى كەستەلەر، تىرەك بەلگىلەر
قويىلاتىن تالاپتار:
- جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانا ءبىلۋ؛
- وندىق بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ؛
- جاي بولشەكتى وندىق بولشەك تۇرىندە جازا ءبىلۋ، ەگەر اينالدىرۋعا بولسا؛
- وندىق بولشەكتەردى جاي بولشەك تۇرىندە جازا ءبىلۋ؛
- وندىق بولشەكتەردى سالىستىرا ءبىلۋ.
- سانداردىڭ اريفمەتيكالىق ورتاسى، وزگەرىس اۋقىمى، موداسى، مەدياناسى تابۋدى ءبىلۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا) سىنىپ ازىرلىگى؛ تىنىشتىق ءساتى كۇي - «كوڭىل تولقىنا»(ءۇزىندى)
ءا) ساباقتىڭ ماقساتىن بايانداۋ، ءوتۋ جوسپارىن ايتۋ؛
2. ءۇي تاپسىرماسى، تەكسەرۋ قورىتىندىسى.
نەگىزگى ءبولىم:
جاسىرىن ءسوزدى تابايىق [2]، [3]
ا) سايىس «بايگە». ماتەماتيكالىق ديكتانت
«جاقسى ات الدىنان سۇرىنبەي، ارتىنان سۇرىنەدى»
وندىق بولشەكتەرمەن جاز:
4، 7؛ 16، 04؛ 16، 23؛ 19، 0252؛ 10؛ 3، 49؛ 17، 011؛ 1، 868؛ 22، 008؛ /
بەرىلگەن ساندار قاتارىنىڭ وزگەرىس اۋقىمەن مەديااسىن تابىڭدار.
جاۋابى: ساندار قاتارىنىڭ وزگەرىس اۋقىمى سۇرالادى - 20، 14
ساندار قاتارىنىڭ مەدياناسى - 16، 04
ەكەۋى بىرىگىن بۇگىنگى كۇندى بىلدىرەدى.
تەوريالىق جاتتىعۋ: [4]،[5]
ب) سايىس «جۇزدەن جۇيرىك». «اتىڭدى ءجۇرىپ تۇرعاندا قامشىلا».
(3 قاتارعا ۇلەستىرمەلى قاعازدار تاراتۋ). ءار قاتاردان تاقتاعا وقۋشىلار شىعىپ كەزەك كەزەكپەن امالداردىڭ ورىندالۋىن ەسەپتەپ كورسەتىپ ورىندايدى:
تاپسىرما: وقۋلىقپەن جۇمىس
№ 1245
ح ماۋسىم ايى كۇنى
ح -( 0، 2ح+0، 5ح)=9
ح=30 ماۋسىم ايىندا 30 كۇن جاۋابى: ماۋسىم ايىندا 30 كۇن
№1248
S=32. 4 ەكى قالا اراسى
v1= ۆەلوسيپەدشى
v2= v1+27=40. 5 موتوسيكلشى
t2 موتوسيكل t1 ۆەلوسيپەدتەن قانشا ۋاقىتقا ءبىرىنشى كەلەدى
t2=0. 8 t1=2. 4
t1 - t2=2. 4 - 0. 8=1. 6 ساع
جاۋابى: موتوسيكلشى ۆەلوسيپەدشىدەن 1، 6 ساعات بۇرىن كەلدى
№1251
V=767، 73 ت
a= م ۇزىندىعى
b=15، 7 م ەنى
1م=1
c=؟ م بيىكتىگى
V=abc
S=ab=
767، 73=511، 82c
c=767، 73: 511، 82=1، 5م
جاۋابى: پاراللەلەپيپەد بيىكتىگى 1، 5 مەتر
كەستەنى تولتىرايىق: ەسەپتى شەشىپ جىلقىنىڭ ءتۇرىن انىقتايىق. [6]،
[7] جاقسى وقيتىن وقۋشىلارعا،
ەسەپ: ۇلگەرىمى تومەن وقۋشىلارعا ۇلەستىرمە پاراقشا
ب) سايىس «تۇلپار». «اتتىڭ ءبارى تۇلپار بولماس، قۇستىڭ ءبارى سۇڭقار بولماس».
تەڭدەۋلەردى شەش:
№1
ا) ح+ =22، 56
№2
ا) ۋ+ =9، 16
№3
ا) z - 1، 68=
ۆ) تومەندەگى وندىق بولشەكتەردى، ءوسۋ رەتىمەن ورنالاستىرىڭدار؛
1) 3، 809؛ 3، 80930؛؛ 3، 803؛ 3، 983؛ 0، 9999؛ 0، 999
2) 5، 61080؛ 5، 6108؛ 5، 610؛؛ 5، 47218
گ) رەفلەكسيا (الاما اعاشى)
ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ. № 1244، №1250 جاي بولشەكتەر مەن وندىق بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ تاقىرىپتارىنان سىناققا دايىندالىپ كەلىڭدەر. [8]،
قورىتىندى: «الۋان - الۋان جۇيرىك بار، الىنە قاراي جۇگىرەر» دەمەكشى وقۋشىلارعا قورىتىندى باعالارىن ايتۋ.
اشىق ساباق
ماتەماتيكا 5 سىنىپ
تاقىرىبى: وندىق جانە جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ
ماقساتى:
وقۋشىلاردىڭ وندىق بولشەكتەردى جاي بولشەككە اينالدىرىپ، وندىق بولشەككە اينالدىراتىن جاي بولشەكتەردى بايلانىستىرا وتىرىپ امالدار قولدانۋعا ەسەپتەر شىعارۋ
مىندەتتەرى
وقۋشىلاردىڭ جاي بولشەكتەر مەن وندىق بولشەكتەردى قوسۋ، ازايتۋ، كوبەيتۋ، بولۋگە ەسەپتەر شىعارتۋ، الىنعان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ.
وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، ءوز بەتىم ەن ەڭبەكتەنۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
وقۋشىلاردى ىزدەمپازدىققا، جەكەلەي جۇمىس ىستەي بىلۋگە، تەز ويلاپ ءدال جاۋاپ بەرۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قايتالاۋ ساباق
وقىتۋ ءادىسى: ناقتىلى - يندۋكتيۆتى، سۇراق جاۋاپ، تىرەك بەلگىسى
قۇرال جابدىقتار: وقۋلىق، ينتەراكتيۆتى تاقتا، ۇلەستىرمەلى پاراقشالار
كورنەكىلىكتەر: فليپچارت، تەست، كورنەكى كەستەلەر، تىرەك بەلگىلەر
قويىلاتىن تالاپتار:
- جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانا ءبىلۋ؛
- وندىق بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ؛
- جاي بولشەكتى وندىق بولشەك تۇرىندە جازا ءبىلۋ، ەگەر اينالدىرۋعا بولسا؛
- وندىق بولشەكتەردى جاي بولشەك تۇرىندە جازا ءبىلۋ؛
- وندىق بولشەكتەردى سالىستىرا ءبىلۋ.
- سانداردىڭ اريفمەتيكالىق ورتاسى، وزگەرىس اۋقىمى، موداسى، مەدياناسى تابۋدى ءبىلۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا) سىنىپ ازىرلىگى؛ تىنىشتىق ءساتى كۇي - «كوڭىل تولقىنا»(ءۇزىندى)
ءا) ساباقتىڭ ماقساتىن بايانداۋ، ءوتۋ جوسپارىن ايتۋ؛
2. ءۇي تاپسىرماسى، تەكسەرۋ قورىتىندىسى.
نەگىزگى ءبولىم:
جاسىرىن ءسوزدى تابايىق [2]، [3]
ا) سايىس «بايگە». ماتەماتيكالىق ديكتانت
«جاقسى ات الدىنان سۇرىنبەي، ارتىنان سۇرىنەدى»
وندىق بولشەكتەرمەن جاز:
4، 7؛ 16، 04؛ 16، 23؛ 19، 0252؛ 10؛ 3، 49؛ 17، 011؛ 1، 868؛ 22، 008؛ /
بەرىلگەن ساندار قاتارىنىڭ وزگەرىس اۋقىمەن مەديااسىن تابىڭدار.
جاۋابى: ساندار قاتارىنىڭ وزگەرىس اۋقىمى سۇرالادى - 20، 14
ساندار قاتارىنىڭ مەدياناسى - 16، 04
ەكەۋى بىرىگىن بۇگىنگى كۇندى بىلدىرەدى.
تەوريالىق جاتتىعۋ: [4]،[5]
ب) سايىس «جۇزدەن جۇيرىك». «اتىڭدى ءجۇرىپ تۇرعاندا قامشىلا».
(3 قاتارعا ۇلەستىرمەلى قاعازدار تاراتۋ). ءار قاتاردان تاقتاعا وقۋشىلار شىعىپ كەزەك كەزەكپەن امالداردىڭ ورىندالۋىن ەسەپتەپ كورسەتىپ ورىندايدى:
تاپسىرما: وقۋلىقپەن جۇمىس
№ 1245
ح ماۋسىم ايى كۇنى
ح -( 0، 2ح+0، 5ح)=9
ح=30 ماۋسىم ايىندا 30 كۇن جاۋابى: ماۋسىم ايىندا 30 كۇن
№1248
S=32. 4 ەكى قالا اراسى
v1= ۆەلوسيپەدشى
v2= v1+27=40. 5 موتوسيكلشى
t2 موتوسيكل t1 ۆەلوسيپەدتەن قانشا ۋاقىتقا ءبىرىنشى كەلەدى
t2=0. 8 t1=2. 4
t1 - t2=2. 4 - 0. 8=1. 6 ساع
جاۋابى: موتوسيكلشى ۆەلوسيپەدشىدەن 1، 6 ساعات بۇرىن كەلدى
№1251
V=767، 73 ت
a= م ۇزىندىعى
b=15، 7 م ەنى
1م=1
c=؟ م بيىكتىگى
V=abc
S=ab=
767، 73=511، 82c
c=767، 73: 511، 82=1، 5م
جاۋابى: پاراللەلەپيپەد بيىكتىگى 1، 5 مەتر
كەستەنى تولتىرايىق: ەسەپتى شەشىپ جىلقىنىڭ ءتۇرىن انىقتايىق. [6]،
[7] جاقسى وقيتىن وقۋشىلارعا،
ەسەپ: ۇلگەرىمى تومەن وقۋشىلارعا ۇلەستىرمە پاراقشا
ب) سايىس «تۇلپار». «اتتىڭ ءبارى تۇلپار بولماس، قۇستىڭ ءبارى سۇڭقار بولماس».
تەڭدەۋلەردى شەش:
№1
ا) ح+ =22، 56
№2
ا) ۋ+ =9، 16
№3
ا) z - 1، 68=
ۆ) تومەندەگى وندىق بولشەكتەردى، ءوسۋ رەتىمەن ورنالاستىرىڭدار؛
1) 3، 809؛ 3، 80930؛؛ 3، 803؛ 3، 983؛ 0، 9999؛ 0، 999
2) 5، 61080؛ 5، 6108؛ 5، 610؛؛ 5، 47218
گ) رەفلەكسيا (الاما اعاشى)
ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ. № 1244، №1250 جاي بولشەكتەر مەن وندىق بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ تاقىرىپتارىنان سىناققا دايىندالىپ كەلىڭدەر. [8]،
قورىتىندى: «الۋان - الۋان جۇيرىك بار، الىنە قاراي جۇگىرەر» دەمەكشى وقۋشىلارعا قورىتىندى باعالارىن ايتۋ.