وپەراسيالىق جۇيەلەردىڭ جىكتەلۋى جانە فۋنكسيالارى
ينفورماتيكا 7 - سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وپەراسيالىق جۇيەلەردىڭ جىكتەلۋى جانە فۋنكسيالارى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وپەراسيالىق جۇيەمەن جانە ونىڭ قىزمەتىمەن، تۇرلەرىمەن، وبەكتىلەرىمەن تانىستىرۋ. وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق - ابستراكسياسىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى: سىنىپقا كىرىپ، وقۋشىلارمەن امانداسىپ، سىنىپتىڭ تازالىعىن تەكسەرىپ، كەزەكشىلەردەن «جوق» وقۋشىلاردىڭ ءتىزىمىن الۋ. زەيىندەرىن ساباققا اۋدارىپ، ساباققا مۇقيات قاتىسۋىن باقىلاۋ.
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: «كىم جىلدام؟» ويىنى ( سۇراق - جاۋاپ ءادىسى)
• كومپيۋتەر جادى قانداي تۇرلەرگە بولىنەدى؟
• ىشكى جاد نەدەن تۇرادى؟
• سىرتقى جاد قانداي قۇرىلعىلاردان تۇرادى؟
• قاتتى ديسكىگە سيپاتتاما بەر؟
• ديسكەتتىڭ اقپاراتتىق كولەمى قانداي؟
• وپتيكالىق ديسكىنىڭ كولەمى قانداي؟
• فلەش - جيناقتاۋشى دەگەنىمىز نە؟
III. جاڭا ساباق
وپەراسيالىق جۇيە كومپيۋتەردىڭ بارلىق قۇرىلعىلارىنىڭ جۇمىسىن جانە پروگراممالىق جاساۋىنىڭ جۇمىسىن باسقارۋ ءۇشىن قاجەت ەكەنىن بىلەسىڭدەر. ول كومپيۋتەر مەن ادامنىڭ اراسىنداعى بايلانىستى قامتاماسىز ەتەدى، دەمەك،
ۆيدەو روليك ارقىلى جاڭا تاقىرىپقا كىرىسپە جاساۋ. وقۋلىقتاعى قوسىمشا ماتەريالدارمەن تانىستىرۋ
وي قوزعاۋ سۇراقتارى
1. ءسىزدىڭ ۇيىڭىزدە قانداي وج ورناتىلعان؟
2. وج - ءسىز كومپيۋتەر جۇمىس اتقارا الاما؟
3. وج قانداي تۇرلەرىن بىلەسىزدەر؟
وپەراسيالىق جۇيە ادام مەن كومپيۋتەردىڭ ەلەكتروندىق قۇراۋىشتارى جانە قولدانبالى پروگراممالار اراسىندا كەلىستىرۋشى قىزمەتىن اتقارادى. ول ادامنىڭ پروگراممالاردى ىسكە قوسۋىنا، بارلىق مۇمكىن دەرەكتەردى ولارعا بەرۋگە جانە ولاردان الۋعا، پروگرامما جۇمىسىن باسقارۋعا، كومپيۋتەردىڭ جانە وعان قوسىلعان قۇرىلعىلاردىڭ پارامەترلەرىن وزگەرتۋگە، رەسۋرستاردى قايتا ءبولىپ بەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ءبىز ءۇشىن كومپيۋتەرمەن قارىم - قاتىناس جاساۋدىڭ قولايلى ءادىسى – وپەراسيالىق جۇيە قامتاماسىز ەتەتىن ينتەرفەيس ماڭىزدى.
وپەراسيالىق جۇيەلەردى جىكتەۋ.
دەربەس كومپيۋتەرگە ارنالعان وپەراسيالىق جۇيەلەر بىرنەشە پارامەترلەرى بويىنشا ەرەكشەلەنەدى. اتاپ ايتقاندا، وج - لەر:
■ ءبىر مىندەتتى ( MS DOS) جانە كوپ مىندەتتى قاتار اتقاراتىن؛ (UNIX، WINDOWS)
■ ءبىر ادام پايدالاناتىن جانە بىرنەشە ادام پايدالاناتىن؛
WINDOWSتىڭ نەگىزگى وبەكتىلەرى:
• قاپشىق – وبەكتىلەردى ساقتايتىن ورىن. (فايلدار، تاڭباشالار، جانە ت. ب.)
• فايل – اتى، ءتيپى، ولشەمى، قۇرىلۋ ۋاقىتى دەپ اتالاتىن قاسيەتكە يە بار وبەكت.
• تاڭباشالار – ناقتى وبەكتىگە سىلتەمە.
• تەرەزەلەر - ەكراندا جاقتاۋشامەن شەكتەلگەن ءتورتبۇرىشتى ايماق. باسقارۋ ەلەمەنتتەرى مەن جۇمىس ىستەۋ ايماعى بولادى.
Windows جۇيەسىنىڭ ەڭ ماڭىزدى ەرەكشەلىگى:
Windows گرافيكالىق جۇيە بولىپ تابىلادى. Windows جۇيەسىمەن UNIX ءتيپتى («يۋنيكس» دەپ وقىلادى) وپەراسيالىق جۇيەلەر باسەكەلەسە الادى. UNIX – بۇل كوماندالىق ينتەرفەيسى بار كوپمىندەتتى، بىرنەشە ادام پايدالاناتىن وج.
وپەراسيالىق جۇيەلەردىڭ جىكتەلۋى جانە فۋنكسيالارى جۇكتەۋ
وپەراسيالىق جۇيەلەردىڭ جىكتەلۋى جانە فۋنكسيالارى سلايد جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وپەراسيالىق جۇيەلەردىڭ جىكتەلۋى جانە فۋنكسيالارى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وپەراسيالىق جۇيەمەن جانە ونىڭ قىزمەتىمەن، تۇرلەرىمەن، وبەكتىلەرىمەن تانىستىرۋ. وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق - ابستراكسياسىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى: سىنىپقا كىرىپ، وقۋشىلارمەن امانداسىپ، سىنىپتىڭ تازالىعىن تەكسەرىپ، كەزەكشىلەردەن «جوق» وقۋشىلاردىڭ ءتىزىمىن الۋ. زەيىندەرىن ساباققا اۋدارىپ، ساباققا مۇقيات قاتىسۋىن باقىلاۋ.
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: «كىم جىلدام؟» ويىنى ( سۇراق - جاۋاپ ءادىسى)
• كومپيۋتەر جادى قانداي تۇرلەرگە بولىنەدى؟
• ىشكى جاد نەدەن تۇرادى؟
• سىرتقى جاد قانداي قۇرىلعىلاردان تۇرادى؟
• قاتتى ديسكىگە سيپاتتاما بەر؟
• ديسكەتتىڭ اقپاراتتىق كولەمى قانداي؟
• وپتيكالىق ديسكىنىڭ كولەمى قانداي؟
• فلەش - جيناقتاۋشى دەگەنىمىز نە؟
III. جاڭا ساباق
وپەراسيالىق جۇيە كومپيۋتەردىڭ بارلىق قۇرىلعىلارىنىڭ جۇمىسىن جانە پروگراممالىق جاساۋىنىڭ جۇمىسىن باسقارۋ ءۇشىن قاجەت ەكەنىن بىلەسىڭدەر. ول كومپيۋتەر مەن ادامنىڭ اراسىنداعى بايلانىستى قامتاماسىز ەتەدى، دەمەك،
ۆيدەو روليك ارقىلى جاڭا تاقىرىپقا كىرىسپە جاساۋ. وقۋلىقتاعى قوسىمشا ماتەريالدارمەن تانىستىرۋ
وي قوزعاۋ سۇراقتارى
1. ءسىزدىڭ ۇيىڭىزدە قانداي وج ورناتىلعان؟
2. وج - ءسىز كومپيۋتەر جۇمىس اتقارا الاما؟
3. وج قانداي تۇرلەرىن بىلەسىزدەر؟
وپەراسيالىق جۇيە ادام مەن كومپيۋتەردىڭ ەلەكتروندىق قۇراۋىشتارى جانە قولدانبالى پروگراممالار اراسىندا كەلىستىرۋشى قىزمەتىن اتقارادى. ول ادامنىڭ پروگراممالاردى ىسكە قوسۋىنا، بارلىق مۇمكىن دەرەكتەردى ولارعا بەرۋگە جانە ولاردان الۋعا، پروگرامما جۇمىسىن باسقارۋعا، كومپيۋتەردىڭ جانە وعان قوسىلعان قۇرىلعىلاردىڭ پارامەترلەرىن وزگەرتۋگە، رەسۋرستاردى قايتا ءبولىپ بەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ءبىز ءۇشىن كومپيۋتەرمەن قارىم - قاتىناس جاساۋدىڭ قولايلى ءادىسى – وپەراسيالىق جۇيە قامتاماسىز ەتەتىن ينتەرفەيس ماڭىزدى.
وپەراسيالىق جۇيەلەردى جىكتەۋ.
دەربەس كومپيۋتەرگە ارنالعان وپەراسيالىق جۇيەلەر بىرنەشە پارامەترلەرى بويىنشا ەرەكشەلەنەدى. اتاپ ايتقاندا، وج - لەر:
■ ءبىر مىندەتتى ( MS DOS) جانە كوپ مىندەتتى قاتار اتقاراتىن؛ (UNIX، WINDOWS)
■ ءبىر ادام پايدالاناتىن جانە بىرنەشە ادام پايدالاناتىن؛
WINDOWSتىڭ نەگىزگى وبەكتىلەرى:
• قاپشىق – وبەكتىلەردى ساقتايتىن ورىن. (فايلدار، تاڭباشالار، جانە ت. ب.)
• فايل – اتى، ءتيپى، ولشەمى، قۇرىلۋ ۋاقىتى دەپ اتالاتىن قاسيەتكە يە بار وبەكت.
• تاڭباشالار – ناقتى وبەكتىگە سىلتەمە.
• تەرەزەلەر - ەكراندا جاقتاۋشامەن شەكتەلگەن ءتورتبۇرىشتى ايماق. باسقارۋ ەلەمەنتتەرى مەن جۇمىس ىستەۋ ايماعى بولادى.
Windows جۇيەسىنىڭ ەڭ ماڭىزدى ەرەكشەلىگى:
Windows گرافيكالىق جۇيە بولىپ تابىلادى. Windows جۇيەسىمەن UNIX ءتيپتى («يۋنيكس» دەپ وقىلادى) وپەراسيالىق جۇيەلەر باسەكەلەسە الادى. UNIX – بۇل كوماندالىق ينتەرفەيسى بار كوپمىندەتتى، بىرنەشە ادام پايدالاناتىن وج.
وپەراسيالىق جۇيەلەردىڭ جىكتەلۋى جانە فۋنكسيالارى جۇكتەۋ
وپەراسيالىق جۇيەلەردىڭ جىكتەلۋى جانە فۋنكسيالارى سلايد جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «بولىس بولدىم، مىنەكي»، «ءماز بولادى بولىسىڭ» ولەڭدەرى
