InfoHub Logo

وقۋشىلاردى سىني تۇرعىدان ويلاۋعا ۇيرەتۋ

ەكونوميكانىڭ قارقىندى دامۋى ءۇشىن قازىرگى نارىق قاتىناسى تالاپتارىنا جاۋاپ بەرە الاتىن،
سىني ويلانا الاتىن، شىعارماشىل ادامدار قاجەت. (ن. ءا. نازاربايەۆ)

كەمبريدج باعدارلاماسىنىڭ دا نەگىزگى كوزدەگەنى وقۋشىلار مەن مۇعالىمدەردىڭ سىني ويلاۋىن قالىپتاستىرۋ. قاي ءپان ءۇشىن بولماسىن وقۋشىنى سىني تۇرعىدان ويلاۋعا ۇيرەتۋ وتە ماڭىزدى. دەگەنمەن قازاق ءتىلى مەن ادەبيەت ساباقتارىندا وقۋشىلاردى سىني تۇرعىدان ويلاۋعا ۇيرەتۋدە الدىما قويعان ماقساتىم: اقپاراتتىڭ كەرەكتى تۇسىن الىپ، ونى تالقىلاپ، وزىندىك تۇجىرىم جاساي بىلەتىن، ءوز جۇمىسىنا، وزگەنىڭ جۇمىسىنا سىني كوزبەن قارايتىن جانە سول جۇمىسقا ءادىل باعا بەرەتىن تۇلعا قالىپتاستىرۋ بولدى.

سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ دەگەن ۇعىمدى كەز - كەلگەن جاڭا يدەيانى سول كۇيىندە قابىلداۋ نەمەسە وعان تۇبەگەيلى سەنىم ارتۋ ەمەس، ول يدەيالاردىڭ نەگىزگى سەبەپتەرىن، جۇزەگە اسىرۋ جولدارىن جانە ناتيجەسىن ءبىلۋ، ولاردى ءوز ورتاڭا، ءوز مۇمكىندىگىڭە، ءوز كەرەگىڭە، ءوز ءىس - ارەكەتىڭە لايىقتى كىرىكتىرۋ، تالداۋ، وي ەلەگىنەن وتكىزۋ، ياعني پروبلەماعا سىني تۇرعىدان قاراپ، ءوز ماقساتىنا پايدالانا ءبىلۋ. وقۋشىلاردىڭ سىني ويلاۋى اسىرەسە، سۇراق - جاۋاپ، توپتىق اڭگىمە، دەبات اڭگىمەدە كورىنەدى. ادەبيەتتە اڭگىمەنىڭ مازمۇنىن مەڭگەرتۋ ءۇشىن جيگسو ءادىسىن پايدالاندىم. مۇندا توپتارعا ءماتىندى ءبولىپ بەردىم. وقۋشىلار بەلگىلەنگەن ۋاقىت ارالىعىندا جۇمىس ۇستەلىنەن ءوز جانۇيالارىنا بارىپ وقىعان بولىمدەرىن ءتۇسىندىردى. كەلەسى ءبولىمدى كەلەسى توپ مۇشەسى ءتۇسىندىرىپ، سىنىپتا پروسەس ءجۇردى. ءوزارا وقىتۋ بارىسىندا وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە تۇسىنبەگەن جەرلەرىن قايتالاپ سۇراق قويۋ ارقىلى اقپاراتتى مەڭگەردى. ياعني بۇل جەردە بەرىلگەن بولىمدەردى تالقىلاي وتىرىپ، سىني ويلاۋعا جايلاپ ۇيرەنە باستايدى. وقۋشىلار بىرلەسكەن توپتاردا جۇمىس جاساۋ بارىسىندا ءبىر - بىرىنەن اقپارات الماسادى. ءبىر - بىرىمەن پىكىر الماسا وتىرىپ، توپ مۇشەلەرىنىڭ يدەيالارىن ءبىر ارناعا توعىستىردى.

وقۋشىلار توپتا ءوزارا ىقپالداسا وتىرىپ، سىني ويلاۋ داعدىلارى قالىپتاستى. 5 «ا» كلاسىندا «وتىرار» پوەماسىن وتكەندە وتىرار قالاسى تۋرالى قىسقاشا مالىمەت بەرە كەلىپ، وتىرار قالاسى شىڭعىسحاننىڭ شابۋىلىنان كەيىن جەرمەن جەكسەن بولىپ، قازىرگى كۇندە «وتىرار توبە» دەپ اتالاتىن ۇيىندىگە اينالدى. – ەندى، سىزدەر، وتىرار قالاسىنىڭ نە سەبەپتى وسىلاي اتالعانىن، ونى جازعان جازۋشى تۋرالى بىلگىلەرىڭىز كەلە مە؟ ولاي بولسا، توپتا بىرىگىپ وسى سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەيسىزدەر دەپ، «رولدەگى وقۋشىلار» ءادىسىن پايدالانا وتىرىپ، ءىتوپ زەرتتەۋشىلەر - مۇحتار شاحانوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن زەرتتەۋدى، ءىى توپ بايانداۋشىلار – پوەمانىڭ مازمۇنىن بايانداۋدى، ءىىى توپ جوبا قورعاۋشىلار – «ءبىزدىڭ قيالىمىزداعى وتىرار» تاقىرىبىندا جوبا قورعاۋ تاپسىرىلدى. الدىمەن وقۋشىلار توپتا ءوزارا اقىلداسىپ پىكىرلەرىن ورتاعا توعىستىردى. زەرتتەۋشىلەرگە جازۋشىعا بايلانىستى قوسىمشا ماتەريالدار بەردىم. بەرىلگەن 20 مينۋت ۋاقىت ارالىعىندا توپتار قىزۋ جۇمىس جۇرگىزدى.