ورتتەن ساق بولايىق!
وت - ءتىلسىز جاۋ!
تاقىرىبى: ورتتەن ساق بولايىق!
ماقساتى:
- وتتان دۇرىس قورعانا بىلۋگە ۇيرەتە وتىرىپ، ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەلەرىن قاتاڭ ساقتاۋعا ۇيرەتۋ.
- ادام ومىرىنە ءقاۋىپ توندىرەتىن زاتتار تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ.
- وقۋشىلارعا ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەسىن جەتتىك ءبىلۋدىڭ ماڭىزىن ۇعىندىرۋ. ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەسىن قاتاڭ ساقتاۋ ارقاسىندا ءتۇرلى جازاتايىم اپاتتىڭ الدىن الۋعا بولاتىنى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. ۇقىپتىلىققا، زەرەكتىككە جانە ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەلەرىنىڭ سۋرەتتەرى، سىرىڭكە قوراپشاسى جانە گاز.
ساباقتىڭ بارىسى:
جۇمباق:
ەسىكتەن كىرەدى،
تەسىكتەن شىعادى.
(وت)
جۇرگەن جەرىن جالمايدى،
تىلىنەن جارىق تارايدى.
(وت)
سارى اتىم اۋناعان جەرگە ءشوپ شىقپاس.
(وت)
- "وت - دوس، وت - جاۋ" دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- "وت ءار ءتۇرلى بولادى" دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ويىن: "نە ىستەيدى؟" (جىلىتادى، كۇيدىرەدى)
- ءورت سوندىرۋشىلەردىڭ تەلەفون ءنومىرى قانداي؟ (ءورت شىققان جاعدايدا دەرەۋ 101 نومىرىنە تەلەفون شالىپ، ءورت ءسوندىرۋ قىزمەتىڭ شاقىرۋ كەرەك.)
- قالاي ويلايسىڭدار، نەلىكتەن وسى سانداردى تاڭداعان؟(بۇل ءنومىر قاراپايىم، ءارى تەرۋگە جەڭىل.)
وي تاستاۋ؛
- ءورتتى بولدىرماۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
- ابايسىزدا ءورت شىعىپ كەتسە بولمەدەن تەز شىعىپ كەرۋ كەرەك پە، الدە ءورت سوندىرۋشىلەردى كۇتكەن ءجون بە؟
- ءورت تۋرالى كىم حابارلاۋ ءتيىس؛ بالالار ما الدە ۇلكەندەر مە؟ نەگە؟
- ءورت بولا قالعان جاعدايدا، سەن ۇيدە قالىپ قويدىڭ دەلىك، ەسىك قۇلىپتاۋلى، سەنىڭ ءىس - ارەكەتىڭ قانداي؟
- ال تەلەفون ىستەمەي قالعان جاعدايدا نە ىستەر ەدىڭ؟(وندا سەن ايقايلاپ كورشىلەردەن كومەك سۇرا.)
- ۇيدەن ءورت شىققان جاعدايدا، ەسىكتى قالاي جابۋ كەرەك؟ نەگە؟
- ءۇيدىڭ ءىشى ءتۇتىن بولعان جاعدايدا نە ىستەر ەدىڭدەر؟
- نەگە تاساعا نەمەسە شكافتىڭ ىشىنە تىعىلۋعا بولمايدى؟
- ەگەر كيىمىڭ جانا باستاسا، نە ىستەۋ كەرەك؟ نەگە؟
- ەگەر ءىنىڭ سىرىڭكە تاۋىپ السا، سەن نە ىستەر ەدىڭ؟ نەگە؟
- بىلەسىڭدەر مە، بالالار، جەر بەتىندە ءاربىر 5سەكۋند سايىن ءورت بولىپ تۇرادى ەكەن. ءورت كوپ زيان كەلتىرەدى.
ماقال - ماتەلدەر ماعىناسىن تۇسىندىرەمىن:
1. وتپەن ويناما.
2. ويىننان ءورت شىعادى.
3. وت پەن سۋ - ءتىلسىز جاۋ.
4. وتپەن ويناما - ورتەنەسىڭ.
كۇز كەزىندە اينالانىڭ ءبارى قۋراي باستايدى. قۋراپ تۇرعان قۋراي، ءشوپ وت تيسە بولدى تەز ورتەنىپ جۇرە بەرەدى. ءبىر - بىرىنەن تۇتانىپ تالاي جەرلەر ورتەنىپ كەتەدى. ءشوپتىڭ اراسىندا تالاي جاندىكتەردىڭ، قۇرت - قۇمىرسقالاردىڭ يلەۋى، ۇساق اڭداردىڭ ىندەرى ت. ب بولۋى مۇمكىن. ولاردىڭ ءبارى كۇيىپ كەتەدى. ءورت - تابيعاتتىڭ جاۋى. ول ايتىپ كەلمەيدى. سوندىقتان دا ونى ءتىلسىز جاۋ دەپ اتايدى.
قورىتىندىلاۋ: ساباققا بەلسەندى قاتىسقان بالالاردى جەكە اتاپ ءوتىپ ماقتاۋ، ماداقتاۋ.
اباي اۋىلىنداعى ورتا مەكتەپ
مەكتەپكە دەيىنگى شاعىن ورتالىقپەن كمم بالاپان توبى
مىرزاحمەتوۆا مەرۋەرت
تاقىرىبى: ورتتەن ساق بولايىق!
ماقساتى:
- وتتان دۇرىس قورعانا بىلۋگە ۇيرەتە وتىرىپ، ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەلەرىن قاتاڭ ساقتاۋعا ۇيرەتۋ.
- ادام ومىرىنە ءقاۋىپ توندىرەتىن زاتتار تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ.
- وقۋشىلارعا ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەسىن جەتتىك ءبىلۋدىڭ ماڭىزىن ۇعىندىرۋ. ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەسىن قاتاڭ ساقتاۋ ارقاسىندا ءتۇرلى جازاتايىم اپاتتىڭ الدىن الۋعا بولاتىنى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. ۇقىپتىلىققا، زەرەكتىككە جانە ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەلەرىنىڭ سۋرەتتەرى، سىرىڭكە قوراپشاسى جانە گاز.
ساباقتىڭ بارىسى:
جۇمباق:
ەسىكتەن كىرەدى،
تەسىكتەن شىعادى.
(وت)
جۇرگەن جەرىن جالمايدى،
تىلىنەن جارىق تارايدى.
(وت)
سارى اتىم اۋناعان جەرگە ءشوپ شىقپاس.
(وت)
- "وت - دوس، وت - جاۋ" دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- "وت ءار ءتۇرلى بولادى" دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ويىن: "نە ىستەيدى؟" (جىلىتادى، كۇيدىرەدى)
- ءورت سوندىرۋشىلەردىڭ تەلەفون ءنومىرى قانداي؟ (ءورت شىققان جاعدايدا دەرەۋ 101 نومىرىنە تەلەفون شالىپ، ءورت ءسوندىرۋ قىزمەتىڭ شاقىرۋ كەرەك.)
- قالاي ويلايسىڭدار، نەلىكتەن وسى سانداردى تاڭداعان؟(بۇل ءنومىر قاراپايىم، ءارى تەرۋگە جەڭىل.)
وي تاستاۋ؛
- ءورتتى بولدىرماۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
- ابايسىزدا ءورت شىعىپ كەتسە بولمەدەن تەز شىعىپ كەرۋ كەرەك پە، الدە ءورت سوندىرۋشىلەردى كۇتكەن ءجون بە؟
- ءورت تۋرالى كىم حابارلاۋ ءتيىس؛ بالالار ما الدە ۇلكەندەر مە؟ نەگە؟
- ءورت بولا قالعان جاعدايدا، سەن ۇيدە قالىپ قويدىڭ دەلىك، ەسىك قۇلىپتاۋلى، سەنىڭ ءىس - ارەكەتىڭ قانداي؟
- ال تەلەفون ىستەمەي قالعان جاعدايدا نە ىستەر ەدىڭ؟(وندا سەن ايقايلاپ كورشىلەردەن كومەك سۇرا.)
- ۇيدەن ءورت شىققان جاعدايدا، ەسىكتى قالاي جابۋ كەرەك؟ نەگە؟
- ءۇيدىڭ ءىشى ءتۇتىن بولعان جاعدايدا نە ىستەر ەدىڭدەر؟
- نەگە تاساعا نەمەسە شكافتىڭ ىشىنە تىعىلۋعا بولمايدى؟
- ەگەر كيىمىڭ جانا باستاسا، نە ىستەۋ كەرەك؟ نەگە؟
- ەگەر ءىنىڭ سىرىڭكە تاۋىپ السا، سەن نە ىستەر ەدىڭ؟ نەگە؟
- بىلەسىڭدەر مە، بالالار، جەر بەتىندە ءاربىر 5سەكۋند سايىن ءورت بولىپ تۇرادى ەكەن. ءورت كوپ زيان كەلتىرەدى.
ماقال - ماتەلدەر ماعىناسىن تۇسىندىرەمىن:
1. وتپەن ويناما.
2. ويىننان ءورت شىعادى.
3. وت پەن سۋ - ءتىلسىز جاۋ.
4. وتپەن ويناما - ورتەنەسىڭ.
كۇز كەزىندە اينالانىڭ ءبارى قۋراي باستايدى. قۋراپ تۇرعان قۋراي، ءشوپ وت تيسە بولدى تەز ورتەنىپ جۇرە بەرەدى. ءبىر - بىرىنەن تۇتانىپ تالاي جەرلەر ورتەنىپ كەتەدى. ءشوپتىڭ اراسىندا تالاي جاندىكتەردىڭ، قۇرت - قۇمىرسقالاردىڭ يلەۋى، ۇساق اڭداردىڭ ىندەرى ت. ب بولۋى مۇمكىن. ولاردىڭ ءبارى كۇيىپ كەتەدى. ءورت - تابيعاتتىڭ جاۋى. ول ايتىپ كەلمەيدى. سوندىقتان دا ونى ءتىلسىز جاۋ دەپ اتايدى.
قورىتىندىلاۋ: ساباققا بەلسەندى قاتىسقان بالالاردى جەكە اتاپ ءوتىپ ماقتاۋ، ماداقتاۋ.
اباي اۋىلىنداعى ورتا مەكتەپ
مەكتەپكە دەيىنگى شاعىن ورتالىقپەن كمم بالاپان توبى
مىرزاحمەتوۆا مەرۋەرت
You Might Also Like
