- 05 ناۋ. 2024 01:57
- 234
وزگەرىشتىك زاڭدىلىقتارى. موديفيكاسيالىق وزگەرگىشتىك
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وزگەرىشتىك زاڭدىلىقتارى. موديفيكاسيالىق وزگەرگىشتىك
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى وزگەرگىشتىك زاڭدىلىقتارىمەن ونىڭ تيپتەرىمەن بولۋ سەبەپتەرىمەن تانىستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ساباققا بەلسەندىلىگىن، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وتكەندى جاڭا ساباقپەن بايلانىستىرىپ جۇيەلەۋ بارىسىندا ءبىلىمىن ناقتىلاۋ جانە ويلاۋ قابلەتىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ىزدەنپازدىققا، ءوز بەتىنشە ەڭبەكتەنۋگە، تابيعاتقا
دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، ەلەكتروندى وقۋلىق، پورترەتتەر،
سىزبانۇسقالار.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: 3 مين
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ كەزەڭى: 12 مين
3. ءۇي تاپسىرماسىن بەكىتۋ كەزەڭى: 5 مين
4. جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ كەزەڭى: 25 مين
5. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ كەزەڭى 10 مين
6. زەرتحانالىق جۇمىس 20 مين
7. وقۋشىلاردى باعالاۋ كەزەڭى: 3مين
8. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ كەزەڭى: 2 مين
ءۇي تاپسىرماسى سۇراق جاۋاپ ارقىلى بىرنەشە وقۋشىلاردان سۇرالادى.
1. گەنەتيكا عىلىمى نەنى زەرتتەيدى؟
2. گەنەتيكانىڭ دامۋ تاريحى نەشە كەزەڭگە بولىنەدى؟
3. قازىرگى كەزدەگى گەنەتيكانىڭ دامۋى نەمەن ەرەكشەلەنەدى؟
4. تۇقىم قۋالاۋشىلىق دەگەنىمىز نە؟
5. تۇقىم قۋالاۋشىلىق زاڭدىلىقتارىن گ. مەندەل قانداي ەڭبەگىندە اتاپ كورسەتتى؟
6. گ. مەندەل زاڭدارىن اتا؟
7. گ. مەندەل زاڭدارىن ءتۇسىندىر.
جاڭا ساباق.
تۇقىم قۋالاۋشىلىق سياقتى وزگەرگىشتىكتە بارلىق ءتىرى ورگانيزمدەرگە ءتان. وزگەرگىشتىك دەپ - ورگانيزمدەردىڭ دامۋ ونتوگەنەزىندە جاڭا بەلگىلەرمەن قاسيەتتەرگە يە بولۋ قابلەتىن ايتادى.
موديفيكاسيالىق وزگەرگىشتىك دەگەنىمىز - گەندەردىڭ، حروماسومالاردىڭ، گەنوتيۆتەردى وزگەرۋىنە بايلانىسسىز قورشاعان ورتا فاكتورلارىنىڭ اسەرىنەن ورگانيزمدەرىڭ ورتاعا بەيىمدەلىپ فەنوتيۆتەرىنىڭ وزگەرۋىن ايتادى.
كەز كەلگەن ورگانيزم ناقتى ءبىر ورتا جاعدايلارىندا دامىپ جەتىلەدى. سوندىقتان قورشاعان ورتا جاعدايلارى، اتاپ ايتقاندا، تەمپەراتۋرالىق اۋىتقۋلار، جارىق پەن ىلعالدىلىقتىڭ مول نەمەسە جەتكىلىكسىزدىگى، قورەكتىك زاتتاردىڭ ساپاسى مەن مولشەرى مىندەتتى تۇردە ورگانيزمدەردىڭ تىرشىلىگىنە اسەرىن تيگىزەدى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى وزگەرگىشتىك زاڭدىلىقتارىمەن ونىڭ تيپتەرىمەن بولۋ سەبەپتەرىمەن تانىستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ساباققا بەلسەندىلىگىن، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وتكەندى جاڭا ساباقپەن بايلانىستىرىپ جۇيەلەۋ بارىسىندا ءبىلىمىن ناقتىلاۋ جانە ويلاۋ قابلەتىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ىزدەنپازدىققا، ءوز بەتىنشە ەڭبەكتەنۋگە، تابيعاتقا
دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، ەلەكتروندى وقۋلىق، پورترەتتەر،
سىزبانۇسقالار.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: 3 مين
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ كەزەڭى: 12 مين
3. ءۇي تاپسىرماسىن بەكىتۋ كەزەڭى: 5 مين
4. جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ كەزەڭى: 25 مين
5. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ كەزەڭى 10 مين
6. زەرتحانالىق جۇمىس 20 مين
7. وقۋشىلاردى باعالاۋ كەزەڭى: 3مين
8. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ كەزەڭى: 2 مين
ءۇي تاپسىرماسى سۇراق جاۋاپ ارقىلى بىرنەشە وقۋشىلاردان سۇرالادى.
1. گەنەتيكا عىلىمى نەنى زەرتتەيدى؟
2. گەنەتيكانىڭ دامۋ تاريحى نەشە كەزەڭگە بولىنەدى؟
3. قازىرگى كەزدەگى گەنەتيكانىڭ دامۋى نەمەن ەرەكشەلەنەدى؟
4. تۇقىم قۋالاۋشىلىق دەگەنىمىز نە؟
5. تۇقىم قۋالاۋشىلىق زاڭدىلىقتارىن گ. مەندەل قانداي ەڭبەگىندە اتاپ كورسەتتى؟
6. گ. مەندەل زاڭدارىن اتا؟
7. گ. مەندەل زاڭدارىن ءتۇسىندىر.
جاڭا ساباق.
تۇقىم قۋالاۋشىلىق سياقتى وزگەرگىشتىكتە بارلىق ءتىرى ورگانيزمدەرگە ءتان. وزگەرگىشتىك دەپ - ورگانيزمدەردىڭ دامۋ ونتوگەنەزىندە جاڭا بەلگىلەرمەن قاسيەتتەرگە يە بولۋ قابلەتىن ايتادى.
موديفيكاسيالىق وزگەرگىشتىك دەگەنىمىز - گەندەردىڭ، حروماسومالاردىڭ، گەنوتيۆتەردى وزگەرۋىنە بايلانىسسىز قورشاعان ورتا فاكتورلارىنىڭ اسەرىنەن ورگانيزمدەرىڭ ورتاعا بەيىمدەلىپ فەنوتيۆتەرىنىڭ وزگەرۋىن ايتادى.
كەز كەلگەن ورگانيزم ناقتى ءبىر ورتا جاعدايلارىندا دامىپ جەتىلەدى. سوندىقتان قورشاعان ورتا جاعدايلارى، اتاپ ايتقاندا، تەمپەراتۋرالىق اۋىتقۋلار، جارىق پەن ىلعالدىلىقتىڭ مول نەمەسە جەتكىلىكسىزدىگى، قورەكتىك زاتتاردىڭ ساپاسى مەن مولشەرى مىندەتتى تۇردە ورگانيزمدەردىڭ تىرشىلىگىنە اسەرىن تيگىزەدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.