وزىق ويلى وقۋشى
تاقىرىبى: «وزىق ويلى وقۋشى»
ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكاعا قىزىعۋشىلىعىن، ىنتاسىن، زەيىنىن ارتتىرۋ، العان بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى تاپقىرلىققا، العىرلىققا، بەلسەندىلىككە جانە جەكە تۇلعا ەتىپ قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتادا سلايدتار، كارتوچكالار، فورمۋلالار.
ءوتۋ بارىسى:
ءمۇعالىم ءسوزى: قۇرمەتتى ۇستازدار، قوناقتار جانە وقۋشىلار، سىزدەردى «وزىق ويلى وقۋشى» ينتەللەكتۋالدى سايىسىمىزدى تاماشالاۋعا شاقىرامىز. بۇگىن ءبىز ماتەماتيكانىڭ جۇمباقتى دا تارتىمدى الەمىمەن تانىسامىز. ءبىز بۇل الەمنىڭ قانشالىقتى قىزىقتى، ءارى سان ءتۇرلى ەكەندىگىنە كوز جەتكىزەمىز. وسى ويىنعا ءادىل دە، دۇرىس باعا بەرەتىن ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىسايىق:
1. ______________________
2. ______________________
3. ______________________
1 – جۇرگىزۋشى. جينالعان ىلعي دارىندىلار،
جۇرەكتە وت، كوزدەرىندە جالىن بار
ءبىلىمدى وقۋشىلاردى حالايىق!
قول سوعىپ قارسى الايىق!
ال ەندى بۇگىنگى سايىسىمىزعا قاتىساتىن وقۋشىلاردى ورتاعا شاقىرايىق.
/6 وقۋشىنى تانىستىرۋ، 6 – سىنىپ وقۋشىلارى/
2 – جۇرگىزۋشى. ويىنىمىزدى باستاماس بۇرىن جوسپارىمەن تانىسىپ الايىق. ءىى تۋردان كەيىن ۇپايى تومەن ەكى وقۋشى ويىننان شىعارىلادى.
ءى تۋر. «بايگە»
ءىى تۋر. «جەتى جۇمباق»
ءىىى تۋر. «دودا»
ءىۇ تۋر. «جورعا».
1 – جۇرگىزۋشى. ءى تۋرىمىز «بايگەنى» باستايمىز. بۇل تۋرىمىزدا ويىنشىلارعا 15 سۇراق قويىلادى. ءاربىر دۇرىس جاۋاپقا 10 ۇپايدان بەرىلەدى. ولاي بولسا ىسكە ءسات!
سۇراقتار:
1. ءۇشبۇرىشتىڭ پەريمەترى دەگەنىمىز نە؟ (بارلىق قابىرعالاردىڭ قوسىندىسى)
2. قانداي ورنەكتى ءارىپتى ورنەك دەپ اتايدى؟ (قۇرامىندا ءارپى بار ورنەكتى)
3. جاقشا الدىندا «+» تاڭباسى بولسا، جاقشا قالاي اشىلادى؟ (جاقشا ىشىندەگى الگەبرالىق قوسىلعىشتاردىڭ ءوز تاڭبالارى ساقتالادى)
4. جاي سان دەپ قانداي ساندى ايتامىز؟ (1 - گە جانە وزىنە عانا بولىنەتىن ساندى)
5. قانداي تۇزۋلەر پەرپەنديكۋليار تۇزۋلەر دەپ اتالادى؟ (ءبىر – بىرىمەن تىك بۇرىش جاساپ قيىلىساتىن تۇزۋلەر)
6. الگەبرالىق ورنەك دەگەنىمىز نە؟ (قۇرامىندا ارىپتەر، ساندار، اريفمەتيكالىق امالدار تاڭبالارى جانە جاقشالارى بار ورنەك).
7. قاراما - قارسى ساندار دەگەنىمىز قانداي ساندار؟ (تەك قانا تاڭبالارىمەن اجىراتىلاتىن ساندار).
8. تىك بۇرىشتى ءتورتبۇرىشتىڭ ەنى 4 سم – گە تەڭ، ۇزىندىعى ەنىنەن 5 سم ۇزىن. اۋدانى نەگە تەڭ؟ (36 سم)
9. تىك ءتورتبۇرىشتىڭ اۋدانىن قالاي تابامىز؟ (ەنى مەن ۇزىندىعىنىڭ كوبەيتىندىسى)
10. شەڭبەردىڭ راديۋسى 6 سم بولسا، ديامەترى قانشا؟ (12 سم)
11. قوسۋدىڭ ناتيجەسى نە؟ (قوسىندى)
12. ەڭ ۇلكەن ەكى تاڭبالى سان؟ (99)
13. ەڭ كىشى تاق سان؟ (1)
14. قايسىسى كوپ 2 مەتر مە، الدە 201 سم مە؟ (201 سم)
15. قولدا 10 ساۋساق بار، 10 قولدا نەشە ساۋساق بار؟ (50 ساۋساق).
2 – جۇرگىزۋشى. وسىمەن ءى تۋر «بايگە» اياقتالدى. ۇپاي ساندارىن جاريالاۋ ءۇشىن ءسوز كەزەگى ءادىلقازىلار القاسىنا بەرىلەدى.
1 – جۇرگىزۋشى. سايىسىمىزدىڭ «جەتى جۇمباق» ءبولىمىن باستايمىز. بۇل بولىمدە ءار ءتۇرلى جەتى ەسەپ بەرىلەدى. ءاربىر دۇرىس جاۋاپ 20 ۇپايمەن باعالانادى. ءىى تۋردان كەيىن ۇپايى از ەكى ويىنشى ويىننان شىعادى.
سۇراقتار:
1. قوسارلانىپ جەگىلگەن ءۇش ات ءبىر ساعاتتىڭ ىشىندە 27 كم جول ءجۇردى. وسى ۋاقىتتىڭ ىشىندە ءبىر ات قانشا جول جۇرگەن؟ (27 كم جۇرگەن)
2. “ ەكى قارعا ”. ەكى قارعانىڭ بىرەۋى وڭتۇستىككە، بىرەۋى سولتۇستىككە قاراپ وتىر. ولار بىرىنە – ءبىرى:
- دوستىم، مەن سەنى كورىپ وتىرمىن، – دەيدى. ولار ءبىرىن – ءبىرى قالاي كورەدى؟
(قارعالار ءبىر - بىرىنە بەتپە - بەت وتىرعاندىقتان، ولار ءبىرىن – ءبىرى كورەدى.)
3. قارا اعاش باسىندا 5 الما ءوسىپ تۇر. 1 جەرگە ءتۇسىپ قالدى، نەشەۋى تال باسىندا قالدى؟ (قارا اعاشتا الما وسپەيدى)
4. ءبىر – بىرىمەن جارىسقا،
بەس ايۋ، ءبىر ارىستان
ەكى قوي مەن ءۇش تۇلكى
ءبارى نەشەۋ، كىم ءبىلدى؟ (بارلىعى 11)
5. ۇستەلدە 5 ستاقان ءسۇت تۇرعان ەدى. داستان 1 ستاقانداعى ءسۇتتى ءىشىپ، ستاقاندى ۇستەلگە قويدى. ۇستەلدىڭ ۇستىندە نەشە ستاقان قالدى؟ (5 ستاقان)
6. ءۇش تۇيەقۇس ۇشىپ كەلە جاتتى. اڭشى ولاردىڭ ءبىرىن اتىپ الدى. ولاردىڭ قانشاسى قالدى؟ (تۇيەقۇستار ۇشپايدى)
7. تۇيە، بوتا ماڭ باسقان،
ءتورت اياعىن تەڭ باسۇان،
شۇناق قۇلاق بەس ەشكى،
قوس لاقتى قوس ەشكى.
ەكى قوزىلى ەكى قوي
ءبارىن بىرگە ساناپ قوي. (بارلىعى 15)
2 – جۇرگىزۋشى. وسىمەن «جەتى جۇمباق» ءبولىمىمىز اياقتالدى. ءسوز كەزەگى ءادىلقازىلار القاسىندا. ەڭ از ۇپاي جيناعان 2 ويىنشى ويىننان شىعادى.
ءازىل. شەشەسى بالاسىنا:
- بالام، سەن نەگە پيانينو ويناماي كەتتىڭ؟ كانە ءبىر اۋەندى شىرقاتىپ كورەيىك! مەن ساعان بالمۇزداق الىپ بەرەمىن.
بالا:
- اكەم «پيانينو تارتۋدى مۇلدەم قويساڭ ۆەلوسيپەد الىپ بەرەم» دەگەن.
ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكاعا قىزىعۋشىلىعىن، ىنتاسىن، زەيىنىن ارتتىرۋ، العان بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى تاپقىرلىققا، العىرلىققا، بەلسەندىلىككە جانە جەكە تۇلعا ەتىپ قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتادا سلايدتار، كارتوچكالار، فورمۋلالار.
ءوتۋ بارىسى:
ءمۇعالىم ءسوزى: قۇرمەتتى ۇستازدار، قوناقتار جانە وقۋشىلار، سىزدەردى «وزىق ويلى وقۋشى» ينتەللەكتۋالدى سايىسىمىزدى تاماشالاۋعا شاقىرامىز. بۇگىن ءبىز ماتەماتيكانىڭ جۇمباقتى دا تارتىمدى الەمىمەن تانىسامىز. ءبىز بۇل الەمنىڭ قانشالىقتى قىزىقتى، ءارى سان ءتۇرلى ەكەندىگىنە كوز جەتكىزەمىز. وسى ويىنعا ءادىل دە، دۇرىس باعا بەرەتىن ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىسايىق:
1. ______________________
2. ______________________
3. ______________________
1 – جۇرگىزۋشى. جينالعان ىلعي دارىندىلار،
جۇرەكتە وت، كوزدەرىندە جالىن بار
ءبىلىمدى وقۋشىلاردى حالايىق!
قول سوعىپ قارسى الايىق!
ال ەندى بۇگىنگى سايىسىمىزعا قاتىساتىن وقۋشىلاردى ورتاعا شاقىرايىق.
/6 وقۋشىنى تانىستىرۋ، 6 – سىنىپ وقۋشىلارى/
2 – جۇرگىزۋشى. ويىنىمىزدى باستاماس بۇرىن جوسپارىمەن تانىسىپ الايىق. ءىى تۋردان كەيىن ۇپايى تومەن ەكى وقۋشى ويىننان شىعارىلادى.
ءى تۋر. «بايگە»
ءىى تۋر. «جەتى جۇمباق»
ءىىى تۋر. «دودا»
ءىۇ تۋر. «جورعا».
1 – جۇرگىزۋشى. ءى تۋرىمىز «بايگەنى» باستايمىز. بۇل تۋرىمىزدا ويىنشىلارعا 15 سۇراق قويىلادى. ءاربىر دۇرىس جاۋاپقا 10 ۇپايدان بەرىلەدى. ولاي بولسا ىسكە ءسات!
سۇراقتار:
1. ءۇشبۇرىشتىڭ پەريمەترى دەگەنىمىز نە؟ (بارلىق قابىرعالاردىڭ قوسىندىسى)
2. قانداي ورنەكتى ءارىپتى ورنەك دەپ اتايدى؟ (قۇرامىندا ءارپى بار ورنەكتى)
3. جاقشا الدىندا «+» تاڭباسى بولسا، جاقشا قالاي اشىلادى؟ (جاقشا ىشىندەگى الگەبرالىق قوسىلعىشتاردىڭ ءوز تاڭبالارى ساقتالادى)
4. جاي سان دەپ قانداي ساندى ايتامىز؟ (1 - گە جانە وزىنە عانا بولىنەتىن ساندى)
5. قانداي تۇزۋلەر پەرپەنديكۋليار تۇزۋلەر دەپ اتالادى؟ (ءبىر – بىرىمەن تىك بۇرىش جاساپ قيىلىساتىن تۇزۋلەر)
6. الگەبرالىق ورنەك دەگەنىمىز نە؟ (قۇرامىندا ارىپتەر، ساندار، اريفمەتيكالىق امالدار تاڭبالارى جانە جاقشالارى بار ورنەك).
7. قاراما - قارسى ساندار دەگەنىمىز قانداي ساندار؟ (تەك قانا تاڭبالارىمەن اجىراتىلاتىن ساندار).
8. تىك بۇرىشتى ءتورتبۇرىشتىڭ ەنى 4 سم – گە تەڭ، ۇزىندىعى ەنىنەن 5 سم ۇزىن. اۋدانى نەگە تەڭ؟ (36 سم)
9. تىك ءتورتبۇرىشتىڭ اۋدانىن قالاي تابامىز؟ (ەنى مەن ۇزىندىعىنىڭ كوبەيتىندىسى)
10. شەڭبەردىڭ راديۋسى 6 سم بولسا، ديامەترى قانشا؟ (12 سم)
11. قوسۋدىڭ ناتيجەسى نە؟ (قوسىندى)
12. ەڭ ۇلكەن ەكى تاڭبالى سان؟ (99)
13. ەڭ كىشى تاق سان؟ (1)
14. قايسىسى كوپ 2 مەتر مە، الدە 201 سم مە؟ (201 سم)
15. قولدا 10 ساۋساق بار، 10 قولدا نەشە ساۋساق بار؟ (50 ساۋساق).
2 – جۇرگىزۋشى. وسىمەن ءى تۋر «بايگە» اياقتالدى. ۇپاي ساندارىن جاريالاۋ ءۇشىن ءسوز كەزەگى ءادىلقازىلار القاسىنا بەرىلەدى.
1 – جۇرگىزۋشى. سايىسىمىزدىڭ «جەتى جۇمباق» ءبولىمىن باستايمىز. بۇل بولىمدە ءار ءتۇرلى جەتى ەسەپ بەرىلەدى. ءاربىر دۇرىس جاۋاپ 20 ۇپايمەن باعالانادى. ءىى تۋردان كەيىن ۇپايى از ەكى ويىنشى ويىننان شىعادى.
سۇراقتار:
1. قوسارلانىپ جەگىلگەن ءۇش ات ءبىر ساعاتتىڭ ىشىندە 27 كم جول ءجۇردى. وسى ۋاقىتتىڭ ىشىندە ءبىر ات قانشا جول جۇرگەن؟ (27 كم جۇرگەن)
2. “ ەكى قارعا ”. ەكى قارعانىڭ بىرەۋى وڭتۇستىككە، بىرەۋى سولتۇستىككە قاراپ وتىر. ولار بىرىنە – ءبىرى:
- دوستىم، مەن سەنى كورىپ وتىرمىن، – دەيدى. ولار ءبىرىن – ءبىرى قالاي كورەدى؟
(قارعالار ءبىر - بىرىنە بەتپە - بەت وتىرعاندىقتان، ولار ءبىرىن – ءبىرى كورەدى.)
3. قارا اعاش باسىندا 5 الما ءوسىپ تۇر. 1 جەرگە ءتۇسىپ قالدى، نەشەۋى تال باسىندا قالدى؟ (قارا اعاشتا الما وسپەيدى)
4. ءبىر – بىرىمەن جارىسقا،
بەس ايۋ، ءبىر ارىستان
ەكى قوي مەن ءۇش تۇلكى
ءبارى نەشەۋ، كىم ءبىلدى؟ (بارلىعى 11)
5. ۇستەلدە 5 ستاقان ءسۇت تۇرعان ەدى. داستان 1 ستاقانداعى ءسۇتتى ءىشىپ، ستاقاندى ۇستەلگە قويدى. ۇستەلدىڭ ۇستىندە نەشە ستاقان قالدى؟ (5 ستاقان)
6. ءۇش تۇيەقۇس ۇشىپ كەلە جاتتى. اڭشى ولاردىڭ ءبىرىن اتىپ الدى. ولاردىڭ قانشاسى قالدى؟ (تۇيەقۇستار ۇشپايدى)
7. تۇيە، بوتا ماڭ باسقان،
ءتورت اياعىن تەڭ باسۇان،
شۇناق قۇلاق بەس ەشكى،
قوس لاقتى قوس ەشكى.
ەكى قوزىلى ەكى قوي
ءبارىن بىرگە ساناپ قوي. (بارلىعى 15)
2 – جۇرگىزۋشى. وسىمەن «جەتى جۇمباق» ءبولىمىمىز اياقتالدى. ءسوز كەزەگى ءادىلقازىلار القاسىندا. ەڭ از ۇپاي جيناعان 2 ويىنشى ويىننان شىعادى.
ءازىل. شەشەسى بالاسىنا:
- بالام، سەن نەگە پيانينو ويناماي كەتتىڭ؟ كانە ءبىر اۋەندى شىرقاتىپ كورەيىك! مەن ساعان بالمۇزداق الىپ بەرەمىن.
بالا:
- اكەم «پيانينو تارتۋدى مۇلدەم قويساڭ ۆەلوسيپەد الىپ بەرەم» دەگەن.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
