InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: قاراحان مەملەكەتى
ساباقتىڭ ماقساتى:
- قازاقستان جەرىندە ءومىر سۇرگەن ەرتە فەودالدىق مەملەكەتتەردىڭ الەۋمەتتىك، جەرگە مەنشىكتىك قاتىناستار، سالىقتار مەن مىندەتكەرلىكتەر، مەملەكەتتىك – اكىمشىلىك قۇرىلىس جونىندە تۇسىنىك بەرۋ.
- ءوز ەلىنىڭ تاريحىن قۇرمەتتەۋگە، ۇلتجاندىلىققا، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
- وقۋشىلاردىڭ تاريحي وقيعالارعا كوزقاراستارىن قالىپتاستىرىپ، ءوز بەتىنشە جۇمىس جۇرگىزپ وي قورىتۋعا داعدىلاندىرۋ.
تانىمدىق تاپسىرمالار ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تاريحي تانىمدارىن كەڭەيتۋ.

ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: سكت تەحنولوگياسى نەگىزىندە تالداپ، تۇسىنۋگە باعىتتاۋ. ءتۇرلى تانىمدىق تاپسىرمالار ورىنداتۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى\تۇستەر ارقىلى توپتارعا ءبولۋ\
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ

توپتارعا تاپسىرما مازمۇنى:
ديكتانت تۇرلەرىمەن جۇمىس

ءى توپ. تاريحي حاتتى اياقتا
1. تۇرىك ەتنونيمى ------------ جىلنامالارىندا ------ جىلدان بەرى بەلگىلى. ال تۇرىكتەردىڭ مەملەكەتتىك دارەجەگە كوتەرىلۋى ------ جىلدان باستالادى.
2. تۇرىك قاعاناتىنىڭ نەگىزگى قۇرامى تۇركى تىلدەس حالىقتار بولدى. ولاردىڭ ىشىندە باسىم كوپشىلىگى -------------- تايپالارى كوپتەگەن تۇركى تىلدەس تايپالاردىڭ اتاۋى.
3. قاعاندىقتا سوت ىستەرىن ----------------- مەن ---------------- اتقارعان.
4. قاعاندىقتاعى جوعارعى لاۋازىمدار قاعان رۋىنان شىققان اقسۇيەكتەر وكىلىنىڭ قولىندا بولعان. ولارعا --------------- سياقتى اتاقتار بەرىلىپ وتىرعان.
5. 715 - 738جج.---------------- قاعان بيلىككە كەلگەننەن كەيىن تۇرگەشتەر قايتا كۇشەيدى.

ءىى توپ. حرونولوگيالىق ديكتانت
تۇرىك قاعاندىعى قۇرىلدى -؟
تۇرگەش قاعاندىعىندا سۇلۋ قاعان بيلىك ەتتى -؟
قارلۇق قاعاندىعى ءومىر ءسۇردى -؟
قيماقتار باتىس التايعا، تارباعاتاي مەن الاكول ويپاتى اۋماعىنا قونىستاندى -؟
وعىز مەملەكەتى ءومىر ءسۇردى -؟

ءىىى توپ. ساندىق ديكتانت
1. جۇڭگو مەملەكەتىنىڭ ءبىر بولىگى تۇرىكتەرگە جىلىنا ------- تەڭ جىبەك ماتاسىن تولەپ تۇرعان.
2.”---- وق بۋدۋن”باسقارۋ جۇيەسى ىلە، شۋ وزەنىنىڭ ايماعىنداعى تايپالاردا بولعان.
3. سارى جانە قارا تۇرگەشتەر اراسىنداعى
كۇرەس ------ جىلعا سوزىلدى.

ءى توپ.
ءسوزجۇمباق
 1. وعىز قوعامىنداعى شونجارلار اتاۋى قاڭقاش
 2. ۇيعىر قاعاناتىنان 1ح عاس. باسىندا جەڭىلگەن ەل قارلۇق
3. ورتا ازيادا ءومىر سۇرگەن يران تىلدەس حالىق سوعدى
 4. ح - عاسىردا قيماقتاردا تاراعان ءدىن يسلام
 5. تۇرگەش قاعاناتىنىڭ ىلە وزەنى بويىندا ورنالاسقان قالاسى كۇنگىت
 6. باتىس تۇرىك قاعاناتىن العاشقى كەزدە باسقارعان قاعان تاردۋش
 7. تۇرىك قوعامىندا قۇلدى قالاي اتاعان تات

ءىى توپ.
“كىم جىلدام؟” ويىنى
“تەلە” ءسوزىنىڭ ماعىناسى تۇركى
باتىس تۇرىك قاعاناتىندا”قارا بۇدىندار” دەپ اتاعان قاراپايىم حالىقتى
تۇرىكتەردە اۋليە ايەل انا ۇماي
وعىز اسكەر باسشىلارىنىڭ لاۋازىمى سيۋباشى
وعىزداردا شونجارلار كەڭەسى قالاي اتالادى؟ قاڭقاش
قيماقتاردىڭ ەكىنشى استاناسى ورنالاسقان كولدىڭ جاعاسى الاكول
قارلۇقتاردىڭ ۇيعىرلارعا قارسى كۇرەسى سوزىلدى 20جىلعا
ارابتار “سۇزەگەن”دەپ اتاعان قاعان سۇلۋ
قيماقتاردا جازۋ قۇرالى قامىس
قيماق پەن قارلۇق كەزەڭىندە باسىم بولعان عيمارات ءتۇرى دىڭ ەسكەرتكىشى
وعىز مەملەكەتىنىڭ كۇشەيۋىنە ۇلەس قوسقان شاحمالىك
دەرەكتەردە ب. ز. ءۇ عاسىرىندا تيرەك تايپالارىنىڭ قۇرامىندا كەزدەسەتىن تايپا قارلۇق

ءىىى توپ.
ەرتە ورتا عاسىرلىق مەملەكەتتەر تاقىرىبىن سۋرەتكە قاراپ، مەڭگەرگەن بىلىمىنە قاراي قورىتىندىلاۋ

ءۇى – ءىح عاسىر ەرتە ورتا عاسىر كەزەڭى قازاق دەگەن اتاۋ جوق، ءبىراق تايپالار بىرلەسۋ جاعدايىندا بولدى. بىرنەشە مەملەكەتتىك دامۋ ساتىلارىنان ءوتتى. الەۋمەتتىك – ەكونوميكاسى دامىپ، ۇلى جىبەك جولىنىڭ بويىندا ءىرى قالالار كوبەيدى. قالالىق وتىرىق - شىلىق مادەنيەت قالىپتاستى. قالا جانە دالا تۇرعىندارى بايلانىسىندا وتىرىقشىلىق، جارتىلاي وتىرىقشىلىق مادەنيەت پ. ب. ماتەريالدىق، رۋحاني مادەني ومىردە جاڭالىقتار پايدا بولدى. ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىستا جاڭا عيماراتتار بوي كوتەردى.
تۇرىك تىلىندەگى جازۋ وركەندەپ، جازبا ادەبيەتى دامىدى. جاڭا ءدىني ادەت - عۇرىپتار پايدا بولدى.
ءتورت عاسىر شاماسىندا قازاقستانداعى تۇرىك الەمى قوعامدىق - الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق جانە مادەني جاعىنان ءبىر ساتى بولسا دا العا قاراي قادام باستى.

جاڭا ساباق
دامىعان ورتا عاسىر
ح - ءحىۋ عاسىر
جوسپارى:
1. قاراحان مەملەكەتىنىڭ قۇرىلۋى
2. قوعامدىق قۇرىلىسى
3. مەملەكەتتىڭ ساياسي جاعدايى
4. شارۋاشىلىعى
5. مادەنيەتى
توپتارعا تاقىرىپتاردى ءبولۋ. وقۋشىلار جەكە، جۇپتا، توپتا وقىپ تالداۋ ارقىلى پوستەر قۇرۋ، ءتۇسىندىرۋ تاپسىرماسىن سكت نەگىزىندە ورىندايدى. جۇمىس داپتەرلەرىندە بوس تۇرعان ورىنداردى ءتۇسىنىپ وقىعاننان كەيىن تولتىرادى.