سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
باۋىرجان مومىش ۇلى
8 سىنىبىپتا وتكىزىلگەن ساباقتىڭ قىسقا مەرزىمدى جوسپارى
ءپان ءمۇعالىمى: قوسبارماحوۆا رۋا اقسىرعايەۆنا

قازاق ءتىلى
سىنىبى: 8 (ورىس ءتىلدى مەكتەپ ءۇشىن)
ساباقتىڭ تاقىرىبى: باۋىرجان مومىش ۇلى
سىلتەمە قازاق ءتىلى ورىس تىلىندە ءبىلىم بەرەتەن مەكتەپتىڭ 8 - سىنىبىنا ارنالعان وقۋلىق، س. ديۋسەبايەۆ، گ. ءبايتىلۋوۆا.، ا. قوشقاري، گ. بورانبايەۆ الماتى: مەكتەپ، 2012. – 187 بەت.
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: مومىش ۇلىنىڭ ءومىرى، قاھارماندىق ەرلىگى، شىعارماشىلىعى جايلى تولىق مالىمەت بەرۋ.
ە) دامىتۋشىلىق: وي - ءورىسىن، ويلاۋ بەلسەندىلىگىن، سويلەۋ شەبەرلىگىن، ءتىل مادەنيەتىن دامىتۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ، شىعارماشىلىق ىزدەنىسكە باۋلۋ، ولاردىڭ وي - پىكىرىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىك: ب. مومىش ۇلىنىڭ ناقىل سوزدەرى، ەرلىگى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ بويىنا قۇرمەت، تۋعان جەرگە دەگەن قۇرمەت، ىزەتتىلىك قاسيەتتەرىن دارىتۋ؛ وتانىن قادىرلەۋگە، ادامگەرشىلىككە، ادالدىققا، ەڭبەكسۇيگىشتىككە، تارتىپكە تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىق: ماتىنمەن جۇمىس، پوستەر قورعاۋ، توپتىق جۇمىستار ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تىلدىك ءبىلىمىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ. بىلىمدەرىن، ءسوز بايلىعىن جان - جاقتىلى كەڭەيتۋ ارقىلى، سىن تۇرعىسىنان ويلاۋعا ۇيرەتۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە:
توپتىق، ديالوگتىك جۇمىس ارقىلى ءبىلىم الماسىپ، وقۋشىلار ءبىر - بىرىنەن ۇلگى الادى، نەنى قالاي وقۋ كەرەكتىگىنە وزىندىك تيىمدىلىگى ارتادى، ديالوگتىك قارىم - قاتىناستا تىڭداۋ جانە سويلەۋ ادەبىنە كوڭىل اۋدارادى، ۇلى وتان سوعىسى باتىرلارىنىڭ ەرلىكتەر ارقىلى وتاندى قورعاۋ، ەلىن ءسۇيۋ دەگەن سوزدەردىڭ ءمان - ماعىناسىنا ۇڭىلەدى، باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ ناقىل سوزدەرى ارقىلى ۇلتتىق قۇندىلىقتى ساقتاۋعا، قادىرلەۋدى، ءتىلدى قۇرمەتتەۋ سەزىمى ارتادى، سىني كوزقاراسىن ءبىلدىرۋ ارقىلى ءسوز بايلىعى مولايادى، ءوز بەتىنشە ىزدەنىپ، جوبا قورعاۋعا ۇيرەنەدى.
گرامماتيكالىق ماتەريالدار قايتالانىپ، بەكىتىلەدى.؛

ساباقتىڭ بارىسى:
ءمۇعالىم ارەكەتى
ۇيىمداستىرۋ
ءمۇعالىمنىڭ كىرىسپە ءسوزى:
 جاقسى ءسوز جان سۇيسىندىرەدى.
 تارتىپكە باس يگەن قۇل بولمايدى.
 جاۋىنگەرلىك بورىشتى وتەۋ – جەڭىسپەن بىردەي.
 قازاق بالالار ادەبيەتىنىڭ اتاسى كىم؟
 شوقان ءۋاليحانوۆ تۋرالى جازعان قاي جازۋشى؟
 “مەنىڭ اتىم قوجا” پوۆەسىنىڭ اۆتورى كىم؟
 وتەباي تۇرمانجانوۆتىڭ قانداي شىعارمالارىن بىلەسىڭدەر؟
 “ءوز باقىتىڭدى ءوز قولىڭمەن جاساۋ كەرەك” دەگەن قورىتىندى كىمنىڭ قانداي شىعارماسىنان؟
 مۇزافار الىمبايەۆ “تۋ تىككەن” داستانىندا كىمنىڭ جانە قانداي ەرلىگى جىرلانادى؟

باۋىرجان مومىش ۇلى (24. 12. 1910ج - 10. 06. 1982 ج)
كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى، “حالىق قاھارمانى”، جازۋشى، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ داڭقتى جاۋىنگەرى، اسكەري قولباسشى

“ءقادىرىن بىلمەپپىز عوي ءتىرى كەزدە”،-
دەپ جىلار قايران قازاق مەن ولگەندە.
ۇرپاق اتار سەكسەن مەن جۇزدىگىمدى،
تاريحتىڭ تۇكپىرىنەن ءسوز كەلگەندە
باۋىرجان مومىش ۇلى

ماتىنمەن جۇمىس
187 بەتتەگى باۋىرجان مومىش ۇلى ءماتىنىن وقۋ
سوزدىكپەن جۇمىس
داڭقتى - پروسلاۆلەننىي
قارجى مەكەمەسى - فينانسوۆوە ۋچەرەجدەنيە
جاساقتالعان - سفورميروۆاننىي
كەسكىلەسكەن شايقاستار - كروۆوپوليتنىە سراجەنيا
قورشاۋ - وقرۋجەنيە
جاۋىنگەرلىك - بويەۆوي
تاسجول - شوسسە
جارلىعىمەن - ۋكازوم

وقۋلىق 187 بەت
 بەلگىلەنگەن تاقىرىپ بويىنشا پوستەر دايىنداۋ
 تاقىرىپتىڭ اشىلۋى
 پوستەردىڭ بەزەندىرىلۋى
 توپتىڭ بىرلەسكەن جۇمىسى

ءو م ءى ر ب ا يا ن ى
باۋىرجان مومىش ۇلى 1910 جىلدىڭ 24 جەلتوقسانىندا جامبىل وبلىسىنىڭ جۋالى اۋدانىنداعى كولباستاۋ اۋىلىندا تۋعان.
اكەسى مومىش ءوز بەتىمەن ەسكىشە ساۋات اشقان، كيريل الفاۆيتىمەن وقۋدى مەڭگەرگەن سول كەزەڭدەگى كوزى قاراقتى ادامداردىڭ ءبىرى بولعان. ەل اراسىندا اعاش ۇستاسى جانە ەتىكشى، زەرگەرلىگىمەن تانىمال بولاتىن. اناسى ءرازيا دۇنيەدەن ەرتە ءوتىپ، باۋىرجان 3 جاسىنان باستاپ قىزتۋماس اجەسىنىڭ قولىندا وسەدى.
1921 جىلى باستاۋىش مەكتەپتى اسا ينتەرناتىنا تۇسەدى. 1924 جىلدان باستاپ جەتى جىلدىق مەكتەپتى شىمكەنت قالاسىندا وقيدى.
1928 جىلى مەكتەپتى ۇزدىك ءبىتىرىپ، ورىنبور قالاسىنداعى قازاق پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنا وقۋعا تۇسەدى
مەكتەپ ءبىتىرىپ، ءبىراز ۋاقىت ءمۇعالىم بولادى. 1932 جىلى اسكەر قاتارىنا الىنادى.
و ت ب ا س ى
ءبيبىجامال مۇقان قىزى مومىشكەلىنى - زايىبى ءبيبىجامال مۇقانقىزىنان تۇڭعىش بالاسى باقىتجان مومىش ۇلى دۇنيەگە كەلدى.
باقىتجان مومىش ۇلى - باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ ۇلى
زەينەپ احمەتوۆا باۋىرجانكەلىنى — باقىتجان مومىش ۇلىنىڭ جۇبايى، جازۋشى، قازاقى داستۇرلەردى ناسيحاتتاۋشى. قايىن اتاسى تۋرالى مەمۋار كىتاپتار مەن ماقالالار جازادى. ولاردىڭ ءبىرى - “شۋاقتى كۇندەر”.

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما