- 25 مام. 2015 00:00
- 453
قارعا بالاسىن «اپپاعىم» دەر، كىرپى بالاسىن «جۇمساعىم» دەر
سۇلەيمەن دەگەن پاتشا كىرپى مەن قارعاعا بىلاي دەپ بۇيرىق بەرەدى:
— سەن، قارعا، ءبىر كۇندە جەر دۇنيەنى ارالاپ، ءبىر جاقسى سايرايتىن قۇس تاپ. ول قۇستى مەنىڭ باس جاعىما اكەپ وتىرعىز. تاڭ اتقاندا، ول قۇس مەنى سايراعان داۋسىمەن وياتسىن. ال، سەن، كىرپى، بارىپ جەردىڭ ءجۇزىن ءتىنتىپ، ءبىر جۇمساق نارسە تاپ. ول نارسەنى اكەلىپ، ءدال مەنىڭ جاستىعىمنىڭ ۇستىنە، بەتىمە تاقاۋ قوي. قۇستىڭ سايراعانىمەن ويانعان كەزىمدە، بەتىم سول جۇمساق نارسەگە ءتيسىن!
قارعا دامىل تاپپاي، كوپ جەردى ارالاپ، كوپ قۇستىڭ سايراعانىن ەستيدى. ءبىراق بۇعان ءبىر دە ءبىر قۇستىڭ سايراعانى ۇنامايدى. مۇنىڭ ويلاۋىنشا بۇلبۇل جانە باسقا قۇستار جامان سايرايتىن بولىپ كورىنەدى. داۋسى جاقسى قۇس تابا الماي، قارعا سورلى قايعىرادى. «ەندى ماعان ءولىم كەلدى عوي!» – دەپ، تاڭ مەزگىلىندە شارشاپ-شالدىققان قارعا ۇياسىنا قايتادى. اناسىن كورگەن سوڭ بالاپاندارى قارقىلداي باستايدى. بۇلاردىڭ قارقىلداعانى قارعاعا سونداي ادەمى، سونداي نازىك كورىنەدى. بۇلاردىڭ قاسىندا بۇلبۇل جانە باسقا قۇستار الدەقايدا جامان سايرايتىن بوپ كورىنەدى. قارعا قۋانىپ، بالاپاندارىن سۇلەيمەنگە اكەلىپ، باس جاعىنان ۇيا سالىپ، سوعان وتىرعىزادى.
كىرپى دە دامىل تاپپاي، جەردىڭ ءجۇزىن كەزىپ، جۇمساق نارسە ىزدەيدى، ءبىراق ەش جەردەن تابا المايدى. بۇل دا جالىعىپ، ارىپ-اشىپ ۇڭگىرىنە قايتىپ كەلەدى. اناسىن كورگەن سوڭ، بالالارى الدىنان شىعىپ، قۇشاقتايدى. كىرپى دە قۇشاقتايدى. كىرپىگە بالالارىنىڭ دەنەسى سونداي جۇمساق بوپ سەزىلەدى. سوندا ول جەر بەتىندە مەنىڭ بالالارىمنان جۇمساق ەش نارسە بولماس دەپ ويلايدى دا بالالارىن سۇلەيمەننىڭ سارايىنا الىپ بارىپ، جاستىعىنىڭ ۇستىنە جاتقىزىپ قويادى.
تاڭ اتادى. قارعانىڭ بالاپاندارى قارقىلداي باستايدى. سۇلەيمەن ويانىپ، ولارعا قاراي بەرگەندە، مۇنىڭ بەتىنە كىرپى بالالارىنىڭ ءتۇرپى تىكەندەرى قادالا كەتەدى. قاراسا، قارعانىڭ بالاپاندارى مەن كىرپىنىڭ بالالارى ەكەن.
سۇلەيمەن اشۋلانىپ، قارعا مەن كىرپىنى شاقىرتىپ الىپ، جەندەتتەرىنە بۇلاردىڭ باسىن كەسۋگە بۇيىرادى.
جازالى بولعان قارعا مەن كىرپى:
— دات، تاقسىر! – دەيدى.
سۇلەيمەن:
— ايت داتىڭدى! – دەيدى.
جازالى ەكەۋى وزدەرى ىستەگەن ءىستىڭ ءبارىن باستان-اياق بايان ەتەدى. سونان سوڭ سۇلەيمەن:
— اركىمگە ءوزىنىڭ بالاسىنان ارتىق كورەتىنى جوق ەكەن عوي. بالاسى وزىنە بالدان ءتاتتى، وتتان ىستىق، كۇننەن جارىق، مامىقتان دا جۇمساق ەكەن عوي، – دەپ قارعا مەن كىرپىنى جازادان بوساتىپ جىبەرىپتى.