InfoHub Logo

2025 جىلعى 3 تامىزدا دۇنيەدەن وزعان عارىشكەر تالعات مۇسابايەۆپەن قوشتاسۋ راسىمىندە ءسوز سويلەگەن حالىق قاھارمانى توقتار اۋباكىروۆ دوسى، ارىپتەسى تۋرالى تەبىرەنىسپەن ايتتى:

 «قاي جەردە جۇرسەك تە، قاي عارىش ايلاعىنان ۇشساق تا، قايدا كەتسەك تە، ءبىز ءارقاشان ءوز كاسىبىمىزگە، عارىشقا ادال بولدىق. ويتكەنى عارىش ءبىزدى بىرىكتىردى. تالعات امانگەلدى ۇلى، سەن قازاقستان ءۇشىن كوپ ءىس تىندىردىڭ. سەن ناعىز پاتريوت ەدىڭ. مۇنى مەن دە، بۇكىل حالىق تا كورىپ، كۋا بولدى. سەن ءبارىن تازا جۇرەكپەن، ادال نيەتپەن جاسادىڭ. ەڭ ماڭىزدىسى — سەندە ءاردايىم وزگەلەردە كەزدەسپەيتىن يدەيالار بولدى. سول يدەيالاردى ىسكە اسىرا الدىڭ. ساعان سوڭعى رەت قوش ايتىپ، وتباسىڭا، حالقىڭا مىنا نارسەنى جەتكىزگىم كەلەدى: قازاقستان سەنى ەشقاشان ۇمىتپايدى. سەنىڭ اتىڭ ەل تاريحىندا ماڭگىلىككە جازىلدى. جاتقان جەرىڭ جايلى بولسىن، قىمباتتى دوس!»

عارىش الەمىندە قازاق ەلىنىڭ اتىن ءۇش مارتە تانىتقان، عىلىم مەن ەل دامۋىنا ەرەكشە ۇلەس قوسقان تالعات امانگەلدى ۇلى مۇسابايەۆ 74 جاسىندا ومىردەن وزدى. ول — تەك عارىشكەر ەمەس، ۇلتتىق ماقتانىش، عىلىم مەن مەملەكەتكە قالتقىسىز قىزمەت ەتكەن الىپ تۇلعا.

1951 جىلى 7 قاڭتاردا الماتى وبلىسى جامبىل اۋدانىنا قاراستى فابريچنىي اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن مۇسابايەۆ ەڭبەك جولىن اۆياسيا سالاسىندا ينجەنەر بولىپ باستادى. كەيىن ان-2، تۋ-134 ۇشاقتارىنىڭ ۇشقىشى، كومانديرى بولدى. 1970–1980 جىلدارى كومسومول، ساياسي-تاربيە جۇمىستارىندا دا بەلسەندىلىك تانىتتى.

1991 جىلى تالعات مۇسابايەۆ عارىشكەرلىككە قابىلدانىپ، از ۋاقىت ىشىندە ۇزدىك سىناقشى-عارىشكەر رەتىندە تانىلدى. ول ءۇش مارتە عارىشقا ۇشىپ، جەر وربيتاسىندا جالپى 341 تاۋلىك وتكىزدى. 1998 جىلعى «مير» ستانسياسىنداعى حالىقارالىق ميسسيا كەزىندە «زناميا ميرا» تۋىن عارىشقا الىپ شىعىپ، ونى نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا سالتاناتتى تۇردە تابىستادى.

ول ماسكەۋ اۆياسيا ينستيتۋتىندا عىلىمي دارەجەلەرىن قورعاپ، زىمىران جانە عارىشتىق تەحنيكالاردىڭ سەنىمدىلىگىن زەرتتەدى. 2007–2016 جىلدارى قازاقستاننىڭ ۇلتتىق عارىش اگەنتتىگىن باسقارىپ، «KazSat» جوبالارى مەن عارىش ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوستى.

مۇسابايەۆ — رەسەي فەدەراسياسىنىڭ باتىرى (1994)، قازاقستاننىڭ حالىق قاھارمانى (1995)، اۆياسيا گەنەرال-لەيتەنانتى، سپورت شەبەرى، عىلىم دوكتورى. ەل تاۋەلسىزدىگى جولىنداعى ونىڭ ەرلىگى مەن ەڭبەگى ەشقاشان ۇمىتىلماق ەمەس.