قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەرى كۇنى
استانا قالاسى،
№10 «بوبەك»بالاباقشاسى
بوتاكوز ساعىندىكوۆنا اياپبەرگەنوۆا
22 قىركۇيەك «قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەرى كۇنى»
اتا - انالارمەن جۇمىس
«قازىرگى زامان تالابىنا ساي، جان - جاقتى جەتىلگەن بويىندا ۇلتتىق سانا مەن ۇلتتىق
پسيحولوگيا قالىپتاسقان، يماندىلىق ادەبى پاراساتى بار ۇرپاق تاربيەلەۋ، ءوسىرۋ، ءبىلىم بەرۋ بۇگىنگى تاڭدا وتباسىنىڭ، بالاباقشانىڭ بارشا ەلدىڭ حالىقتىڭ مىندەتى» (ن. ءا. نازاربايەۆ)
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋسياسىنا سايكەس قازاق ءتىلى مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسىنە يە. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋسياسى(1995)، ءتىل ساياساتى تۋرالى تۇجىرىمداما(1996) جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ءتىل تۋرالى زاڭ (1997) تەك قازاق ءتىلىنىڭ عانا ەمەس، رەسپۋبليكاداعى بارلىق ۇلت تىلدەرىنىڭ ۇلتارالىق جاراستىق پەن رۋحاني ىنتىماقتاستىققا قۇرىلعان مۇددەسىن كوزدەيدى. ءتىل تۋرالى زاڭ Vءى تاراۋ، 27 باپتان تۇرادى. وسى زاڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تىلدەردىڭ قولدانىلۋى قۇقىقتىق نەگىزدەرىن، ولاردى وقىپ - ۇيرەنۋ مەن دامىتۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ جونىندەگى مىندەتتەرىن بەلگىلەيدى.
22 قىرقۇيەك كۇنى ەلىمىزدە تىلدەر مەرەكەسى اتالىپ وتەدى. 1998 جىلى 20 قاڭتاردا ەلباسىمىز ن. ءا. نازاربايەۆ رەسپۋبليكا حالىقتارىنىڭ ۇلتتىق بايلىعى — ءتىلدى قورعاۋ ماقساتىمەن 22 قىركۇيەكتى «قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەرى كۇنى» دەپ جاريالاعان ەدى.
I - اينالىم «سالەم ءسوزدىڭ اناسى» (تانىستىرۋ)
ءىى - اينالىم «ۇشقىر وي» (سۇراق - جاۋاپ)
ءىىى - اينالىم كورىنىس
«ايگولەك»ەرەسەك توبىنىڭ اتا - انالارى
«اققۋ»ەرەسەك توبىنىڭ اتا - انالارى «نە ءتاتتى؟» ساحانالاۋ
ءىV - اينالىم.«ادامدى ادام ەتكەن ەڭبەك» (ءۇي تاپسىرماسى، قول ونەرى)
V - اينالىم. « Cءوز مايەگى - ماقال». (ماقال - ماتەل)
VI - اينالىم. تۇسكيىز(ويۋ - ورنەكپەن ىشەكەيلەۋ)
VII - اينالىم. جۇمباق
امانداسۋ ءراسىمى
ءى توپ “بايتەرەك” توبى
ۇرانى:
بىلىكتى ءبىردى جىعار،
ءبىلىمدى مىڭدى جىعار
ءبىز دايىنبىز بۇل سايىسقا دوستارىم،
كورسەتەمىز بىزدە قانداي كۇش بارىن
العا قويعان ماقساتىمىز ءبىر ەكەن
ءساتتى بولسىن ساپارىمىز ءاردايىم
ءىى توپ “سۇڭقار” توبى
ۇرانى:
پايدا ويلاما، ار ويلا،
تالاپ قىل ارتىق بىلۋگە
ارماندارعا قول سوزۋمەن كەلەمىز
ءومىر تەڭىز ءجۇزىپ كەلەدى كەمەمىز
بىلىممەنەن قارۋلانعان توبىمىز
قارسىلاستى قالاي دا ءبىز جەڭەمىز.
ۇيقاسىن تاپ
مىنا تۇرعان ارعىماق،
مىنەم وعان...
تىستەمەيدى، تەپپەيدى،
بوس قويسام دا...
مىنا تۇرعان تايلاعىم،
كەلمەيدى ونى...
سيراق، مويىن كورىك دەپ،
ءجۇر جيرافقا...
مىنا تۇرعان تورايىم،
تاناۋىنا...
شالشىققا كەپ اۋنايدى،
ناس بالادان...
انا ءتىلىن ۇمىتقان ادام ءوز حالقىنىڭ وتكەنىنەن دە، بولاشاعىنان دا قول ۇزەدى... عابيت مۇسىرەپوۆ
ءتىلىن بىلمەگەن، ءتۇبىن بىلمەيدى.
ونداي ادام كۇلدىرەمىن دەپ كۇيدىرەدى. سۇيسىندىرەمىن دەپ سۇرىندىرەدى، بىلدىرەمىن دە بۇلدىرەدى. قۋانتامىن دەپ قۋارتادى. كەلتىرەمىن دەپ كەتىرەدى، جۇباتامىن دەپ جىلاتادى.
(عابيت مۇسىرەپوۆ)
№10 «بوبەك»بالاباقشاسى
بوتاكوز ساعىندىكوۆنا اياپبەرگەنوۆا
22 قىركۇيەك «قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەرى كۇنى»
اتا - انالارمەن جۇمىس
«قازىرگى زامان تالابىنا ساي، جان - جاقتى جەتىلگەن بويىندا ۇلتتىق سانا مەن ۇلتتىق
پسيحولوگيا قالىپتاسقان، يماندىلىق ادەبى پاراساتى بار ۇرپاق تاربيەلەۋ، ءوسىرۋ، ءبىلىم بەرۋ بۇگىنگى تاڭدا وتباسىنىڭ، بالاباقشانىڭ بارشا ەلدىڭ حالىقتىڭ مىندەتى» (ن. ءا. نازاربايەۆ)
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋسياسىنا سايكەس قازاق ءتىلى مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسىنە يە. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋسياسى(1995)، ءتىل ساياساتى تۋرالى تۇجىرىمداما(1996) جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ءتىل تۋرالى زاڭ (1997) تەك قازاق ءتىلىنىڭ عانا ەمەس، رەسپۋبليكاداعى بارلىق ۇلت تىلدەرىنىڭ ۇلتارالىق جاراستىق پەن رۋحاني ىنتىماقتاستىققا قۇرىلعان مۇددەسىن كوزدەيدى. ءتىل تۋرالى زاڭ Vءى تاراۋ، 27 باپتان تۇرادى. وسى زاڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تىلدەردىڭ قولدانىلۋى قۇقىقتىق نەگىزدەرىن، ولاردى وقىپ - ۇيرەنۋ مەن دامىتۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ جونىندەگى مىندەتتەرىن بەلگىلەيدى.
22 قىرقۇيەك كۇنى ەلىمىزدە تىلدەر مەرەكەسى اتالىپ وتەدى. 1998 جىلى 20 قاڭتاردا ەلباسىمىز ن. ءا. نازاربايەۆ رەسپۋبليكا حالىقتارىنىڭ ۇلتتىق بايلىعى — ءتىلدى قورعاۋ ماقساتىمەن 22 قىركۇيەكتى «قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەرى كۇنى» دەپ جاريالاعان ەدى.
I - اينالىم «سالەم ءسوزدىڭ اناسى» (تانىستىرۋ)
ءىى - اينالىم «ۇشقىر وي» (سۇراق - جاۋاپ)
ءىىى - اينالىم كورىنىس
«ايگولەك»ەرەسەك توبىنىڭ اتا - انالارى
«اققۋ»ەرەسەك توبىنىڭ اتا - انالارى «نە ءتاتتى؟» ساحانالاۋ
ءىV - اينالىم.«ادامدى ادام ەتكەن ەڭبەك» (ءۇي تاپسىرماسى، قول ونەرى)
V - اينالىم. « Cءوز مايەگى - ماقال». (ماقال - ماتەل)
VI - اينالىم. تۇسكيىز(ويۋ - ورنەكپەن ىشەكەيلەۋ)
VII - اينالىم. جۇمباق
امانداسۋ ءراسىمى
ءى توپ “بايتەرەك” توبى
ۇرانى:
بىلىكتى ءبىردى جىعار،
ءبىلىمدى مىڭدى جىعار
ءبىز دايىنبىز بۇل سايىسقا دوستارىم،
كورسەتەمىز بىزدە قانداي كۇش بارىن
العا قويعان ماقساتىمىز ءبىر ەكەن
ءساتتى بولسىن ساپارىمىز ءاردايىم
ءىى توپ “سۇڭقار” توبى
ۇرانى:
پايدا ويلاما، ار ويلا،
تالاپ قىل ارتىق بىلۋگە
ارماندارعا قول سوزۋمەن كەلەمىز
ءومىر تەڭىز ءجۇزىپ كەلەدى كەمەمىز
بىلىممەنەن قارۋلانعان توبىمىز
قارسىلاستى قالاي دا ءبىز جەڭەمىز.
ۇيقاسىن تاپ
مىنا تۇرعان ارعىماق،
مىنەم وعان...
تىستەمەيدى، تەپپەيدى،
بوس قويسام دا...
مىنا تۇرعان تايلاعىم،
كەلمەيدى ونى...
سيراق، مويىن كورىك دەپ،
ءجۇر جيرافقا...
مىنا تۇرعان تورايىم،
تاناۋىنا...
شالشىققا كەپ اۋنايدى،
ناس بالادان...
انا ءتىلىن ۇمىتقان ادام ءوز حالقىنىڭ وتكەنىنەن دە، بولاشاعىنان دا قول ۇزەدى... عابيت مۇسىرەپوۆ
ءتىلىن بىلمەگەن، ءتۇبىن بىلمەيدى.
ونداي ادام كۇلدىرەمىن دەپ كۇيدىرەدى. سۇيسىندىرەمىن دەپ سۇرىندىرەدى، بىلدىرەمىن دە بۇلدىرەدى. قۋانتامىن دەپ قۋارتادى. كەلتىرەمىن دەپ كەتىرەدى، جۇباتامىن دەپ جىلاتادى.
(عابيت مۇسىرەپوۆ)
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
قىزىلوردا قالاسىنداعى
