سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 اپتا بۇرىن)
قازاقستاننىڭ وردەندەرى

وردەن — لاتىن تىلىنەن اۋدارعاندا «ساپ، دارەجە، توپ» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. باتىس ەۋروپادا ورتا عاسىرلاردا موناحتىق، دىني-اسكەري ۇيىمدار، قۇپيا بىرلەستىكتەر "وردەن" دەپ اتالعان. ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ وزىندىك ايىرىم بەلگىلەرى بولعان. بۇل بەلگىلەر ۋاقىت وتە كەلە مەملەكەتتىك سىيلىق سيپاتىن يەمدەنىپ، ناتيجەسىندە سان الۋان وردەندەر جاسالىندى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىن العاننان كەيىن، مەملەكەت جانە قوعامعا ەڭبەك سىڭىرگەن تۇلعالارعا قۇرمەت بەلگىسى رەتىندە ءوز وردەندەرىن تاعايىنداي باستادى. مۇنداي مەملەكەتتىك وردەندەردىڭ كىمگە بەرىلەتىندىگىن ەلباسى انىقتاپ، ماراپاتتايدى. سونداي-اق، وردەن يەگەرىنە وردەنمەن قوسا، ونىڭ ءاتى-جونى جازىلعان كىتاپشا تاپسىرىلادى.

مەملەكەتتەگى ەڭ جوعارعى ماراپات «التىن قىران» مەن «حالىق قاھارمانى» اتاعى بولىپ تابىلادى.

مەدال بەلگىلى ءبىر داڭقتى وقيعانىڭ، كورنەكتى قايراتكەردىڭ، جەردىڭ قۇرمەتىنە شىعارىلاتىن مەتالل بەلگى بولىپ تابىلادى. ول ەكى جوعىنان (كەيدە ءبىر جاعىنان) بەدەرلەنەدى. كوبىنە مەدال دوڭگەلەك، كەيدە تىك بۇرىشتى، كوپ بۇرىشتى، سوپاقشا نەمەسە باسقا دا پىشىندە جاسالادى.
مەدال سوعۋ ءىسى العاشقىدا ەجەلگى ريمدە، كەيىننەن، XIV- XV عاسىرلاردا يتاليادا، ۆيزانتيادا جاسالىپ، ونىمەن ماراپاتتاۋ كەڭىنەن تارالا باستادى.

وردەن مەن مەدالدى مەملەكەت باسشىلارى ەرەكشە قىزمەت كورسەتكەن مەملەكەت قايراتكەرلەرىنە بەرەدى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ناگرادالارىمەن رەسپۋبليكاعا ەڭبەگى سىڭگەن شەت ەل ازاماتتارى مەن ازاماتتىعى جوق  ادامدار دا ماراپاتتالۋى مۇمكىن.

وردەن مەن مەدالدار رەسپۋبليكا مۇددەسىن قورعاۋ جولىندا ەرلىك، باتىلدىق پەن قاھارماندىق كورسەتكەن ازامات قايتىس بولىپ كەتكەن جاعدايدا كىتاپشاسىمەن بىرگە ونىڭ تۋىستارىنا تاپسىرىلادى.

وردەن نە مەدالمەن ماراپاتتالعان ادام قىلمىسى ءۇشىن سوتتالعان جاعدايدا سوتتىڭ ۇسىنىسى بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى شەشىمىمەن قايتارىلىپ الىنادى. سونداي-اق، زاڭسىز سوتتالىپ كەتكەن جانە تولىق اقتالعان ازاماتتاردىڭ مەملەكەتتىك ناگرادالارى سوتتىڭ ۇسىنىسى بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى شەشىمىمەن يەسىنە قايتارىلادى.

«التىن قىران» — قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ەڭ جوعارى دارەجەلى ەرەكشەلىك بەلگى. «التىن قىران» وردەنىمەن رەسپۋبليكاعا زور ەڭبەگى سىڭگەن ازاماتتار ماراپاتتالادى. بۇل وردەن جۇلدىز پىشىمىندە اق، كىزىل جانە سارى ءتۇستى التىن قۇيماسىنان جاسالادى. ونىڭ ورتاسىندا، شەڭبەر ىشىندە قىران قۇس بەينەلەنگەن. تومەنگى جاعىندا، قىراننىڭ اينالاسىندا «التىن قىران» دەگەن جازۋ بار. جوعارى جاعىنا 3 لاعىل تاس ورناتىلعان.

«التىن قىران» وردەنىمەن ءبىرقاتار ەلدەردىڭ باسشىلارى دا ماراپاتتالدى.

«حالىق قاھارمانى» — ەلىمىزدىڭ بوستاندىعى مەن تاۋەلسىزدىگى جولىندا ازاماتتىق جانە جاۋىنگەرلىك ەرلىك كورسەتكەندەرگە بەرىلەتىن اتاق. وعان يە بولعان ادامدارعا ايرىقشا ەرەكشەلىك بەلگىلەرى — «التىن جۇلدىز» بەن «وتان» وردەنى تاپسىرىلادى.

«وتان» وردەنىمەن ەكونوميكانى، الەۋمەتتىك سالانى، عىلىم مەن مادەنيەتتى دامىتۋعا ۇلەس قوسقان مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق قىزمەتتەگى ادامدار ماراپاتتالادى. سونىمەن قاتار، دەموكراتيا مەن الەۋمەتتىك ءۇردىستى دامىتۋعا ەرەكشە ۇلەس قوسقان مەملەكەتتىك، قۇقىق قورعاۋ جانە اسكەري قىزمەتتەگى ازاماتتارعا دا بەرىلەدى.

«بارىس» وردەنى بەيبىتشىلىكتى، ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگى مەن حالىقتار اراسىنداعى دوستىق قاتىناستاردى، ۇلتارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا ەرەكشە ات سالىسقان ادامدارعا بەرىلەدى. ول 3 دارەجەدەن تۇرادى. I دارەجە - وردەننىڭ ەڭ جوعارعى دارەجەسى. دارەجەلەر III، II، I رەتىمەن بەرىلەدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ شەشىمىمەن ەرەكشە كوزگە تۇسكەن ازاماتتار ءۇشىن رەتتىلىك ساقتالماۋى دا مۇمكىن.

«داڭق» وردەنى 2 دارەجەدەن تۇرادى. I دارەجەسى - جوعارعى دارەجە. «داڭك» وردەنىمەن قارۋلى كۇش، پروكۋراتۋرا، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك، ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ باسشى قۇرامداعى وفيسەرلەرى ماراپاتتالادى. «داڭق» وردەنىن يەمدەنۋ ءۇشىن اسكەرلەرگە باسشىلىق جاساپ جانە وسى باسقارۋ ىسىندە تابىستارعا قول جەتكىزۋ، سونداي-اق اسكەردىڭ جوعارى جاۋىنگەرلىك دايارلىعى مەن ەلدىڭ كورعانىس قابىلەتىن قامتاماسىز ەتۋ كاجەت. سونىمەن قاتار، بۇل وردەن اسكەري، شەكارالىق، ىشكى قىزمەتتى ۇزدىك ۇيىمداستىرعان، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتكەن، زاڭدىلىق پەن قوعامدىق ءتارتىپتى ساقتاۋدى نىعايتقان ازاماتتارعا دا تاپسىرىلادى.

«پاراسات» وردەنىمەن اقىن-جازۋشىلار، مادەنيەت پەن ونەر سالاسىندا (ارتيستەر، انشىلەر، رەجيسسەرلار، ت.ب.) ەڭبەك ەتەتىندەر، عالىمدار، مەملەكەت جانە كوعام قايراتكەرلەرى حالىقتىڭ رۋحاني ءومىرىن جاقسارتۋعا قوسقان تابىستى ەڭبەكتەرى ءۇشىن ماراپاتتالادى.

«ايبىن» وردەنىمەن اسكەري قىزمەتشىلەر، پروكۋراتۋرا، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك، ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى ماراپاتتالادى. بۇل وردەننىڭ يەگەرى اتانۋ ءۇشىن جاۋىنگەرلىك ازىرلىكتە، اسكەرلەردى جوعارى جاۋىنگەرلىك دايارلىقتا ۇستاۋدا، زاڭدىلىقتى، قوعامدىق ءتارتىپتى قامتاماسىز ەتۋدە تابىستارعا قول جەتكىزۋ قاجەت. سونداي-اق «ايبىن» وردەنى اسكەري جانە قىزمەتتىك بورىشىن اتقارۋ كەزىندە باتىلدىق پەن جانقيارلىق كورسەتكەن ازاماتتارعا، مەملەكەت مۇددەسىن قورعاۋدا ەرلىك كورسەتكەندەرگە بەرىلەدى. ول 3 دارەجەدەن تۇرادى. ەڭ جوعارىسى — ءى دارەجە. I جانە II دارەجەلى «ايبىن» وردەندەرىمەن وفيسەرلەر، ءىىى دارەجەسىمەن — ساربازدار، ماتروستار، سەرجانتتار، ستارشينالار جانە ميچماندار ماراپاتتالادى.

«دوستىق» وردەنىمەن قوعامداعى ءوزارا تاتۋلىقتى، حالىقتار اراسىنداعى بەيبىتشىلىكتى، دوستىق پەن ىنتىماقتاستىقتى ساقتاۋعا كوپ ۇلەس قوسقان ازاماتتار ماراپاتتالادى. «دوستىق» وردەنى 2 دارەجەدەن تۇرادى. كەيبىر ايرىقشا جاعدايلاردا رەتتىلىك دارەجەسى ەسكەرىلمەۋى دە مۇمكىن.

«قۇرمەت» وردەنىمەن ەكونوميكا جانە الەۋمەتتىك سالا قىزمەتكەرلەرى، سونداي-اق عىلىم مەن مادەنيەت، ءبىلىم بەرۋ ءىسىن دامىتۋعا زور ۇلەس قوسقان ازاماتتار ماراپاتتالادى.

سونىمەن قاتار بۇل وردەن مەملەكەتتىك ورگانداردا ءمىنسىز قىزمەت اتقارعان، بەلسەندى قىزمەت كورسەتكەن تۇلعالارعا دا بەرىلەدى.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

قازاقستان مەدالدارى


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما