قازاقستاننىڭ وزەندەرى
ساباقتىڭ ماقساتى: قازاقستاننىڭ وزەندەرى تۋرالى وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن انىقتاۋ جانە ۇعۋىنا باعىتتالعان ءىس - ارەكەتتەرىن ۇيىمداستىرۋ
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ قازاقستان وزەندەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى مەن گەوگرافيالىق ورنى تۋرالى بىلىمدەرىن ۇعۋى ارقىلى وقۋ - بىلىكتىلىك كومپەتەنسيالارىن قالىپتاستىرۋ؛
ءا) تاربيەلىك: زياتكەرلىك وزىندىك دامۋ ادىستەرىن يگەرۋ ارقىلى تۇلعالىق وزىندىك جاڭاشالاندىرۋ كومپەتەنسيالارىن قالىپتاستىرۋ؛ ازاماتتىق - قوعامدىق كومپەتەنسيالارىن قالىپتاستىرۋ كەزىندە وتانشىلدىقتى، ءوز وتانىنا ماقتان تۇتاتىن سەزىمىن تاربيەلەۋ؛ تابيعاتقا ونەگەلى - ەستەتيكالىق جانە اسەرشىل - قۇندىلىقتى قاتىناستار ارقىلى مادەني - كومپەتەنسيالارىن قالىپتاستىرۋ؛
ب) دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ گەوگرافيالىق وي - ءورىسىن، بىلىكتىلىك قىزىعۋشىلىعىن، بەرىلگەن ايماققا تەوريالىق بىلىمدەرىن پايدالانۋ شەبەرلىگىن، كارتوگرافيالىق ماتەريال مەن وقۋلىقپەن جۇمىس جاساي ءبىلۋىن، باستى جانە ماڭىزدى تاقىرىپتى بولە ءبىلۋىن، وزدىگىنەن جۇمىس جاساي ءبىلۋىن، ناتيجەلەردى قورىتىندىلاي ءبىلۋ، وقۋ ءىس - ارەكەتتەرىن وزدىگىنەن تەكسەرە جانە وزدىگىنەن تالداي ءبىلۋىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرۋ.
ادىستەمەلىك تاسىلدەرى:
«دايەكسوزدى تۇسىندىرىڭدەر»
«سەنەمىن - سەنبەيمىن»
«شيەلەنگەن لوگيكالىق تىزبەگى»
«داپتەردىڭ شەتىندەگى جازۋلار» «ينسەرت»
«كلاستەر»
«مەنىڭ پىكىرىم»
«سينكۆەين»
بىلىكتىلىك ءىس - ارەكەتىن ۇيىمداستىرۋ فورمالارى: فرونتالدى، جەكە، جۇپتاسىپ جۇمىس جاساۋ، توپتاسىپ جۇمىس جاساۋ.
ادىستەر:
وقۋ - بىلىكتىلىك ءىس - ارەكەتىن ۇيىمداستىرۋ جانە ورىنداۋ:
ۇعىنۋ اسپەكتى: اۋىزشا - كورنەكى ادىستەر؛
بىلىكتىلىك: گنوستيكالىق اسپەكتى: ەۆريستيكالىق؛
لوگيكالىق اسپەكتى: دەدۋكتيكالىق ادىستەر، بىرىكتىرۋ جانە تالداۋ، كلاسسيفيكاسيالاۋ؛
باسقارۋ اسپەكتى: اڭگىمەلەسۋ ەلەمەنتتەرىمەن وزدىك جۇمىس.
وقۋ ءىس - ارەكەتىن ىنتالاندىرۋ جانە ۋاجدەۋ:
بورىش پەن جاۋاپكەرشىلىكتى ىنتالاندىرۋ جانە ۋاجدەۋ: سەندىرۋ، ۇيرەتۋ، ماداقتاۋ؛
بىلىكتىلىك قىزىعۋشىلىقتى ىنتالاندىرۋ جانە ۋاجدەۋ: كەنەتتىك، جاڭالىق، تابىستى ءجايت؛
وقۋ ءىس - ارەكەتىن تەكسەرۋ جانە وزدىگىنەن تەكسەرۋ: اۋىزشا، فرونتالدى، توپتىق
ساباقتىڭ جوسپارى (45 مين.):
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى (2 مين.)
II. شاقىرۋ ساتىسى (بىلىمدەردىڭ وزەكتىلىگىن ايقىنداۋ، جاڭا اقپاراتتى الۋعا قىزىعۋشىلىقتى ارتتىرۋ، وقۋشىنىڭ ءوز وقۋ ماقساتتارىن قويۋ) (7 مين.)
III. ۇعۋ ساتىسى (جاڭا اقپارات الۋ). (23 مين.)
IV. رەفلەكسيا ساتىسى (تالداۋ، شىعارماشىلىق وڭدەۋ، زەرتتەگەن اقپاراتتى ءتۇسىندىرۋ) (10 مين.)
V. ساباقتى قورىتىندىلاۋ، ۇيگە تاپسىرما بەرۋ. (3 مين.)
ساباقتىڭ بارىسى
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: سىنىپتىڭ ساباققا دايىن بولۋى
ەموسيونالدى كۇيگە كەلتىرۋ
- قايىرلى كۇن! ساباققا بارلىعىڭ دايىن بولىڭدار! ءوز جۇمىس ورىندارىڭدى تەكسەرىڭدەر. مەن سەندەردى بۇگىن ساباقتا كورگەنىمە قۋانىشتىمىن. ءبىزدىڭ بىرىگىپ جۇمىس ىستەيتىنىمىز ءتيىمدى جانە قىزىقتى بولادى دەپ ويلايمىن.
پسيحولوگيالىق كۇيگە كەلتىرۋ: سىنىپتا قولايلى جاعداي تۋعىزۋ. ۇناعان سويلەمگە شاپالىقتان تۇراتىن «ساليۋت».
- «مەن مەكتەپتە ساباقتامىن».
- «مەن ءقازىر ساباق وقي باستايمىن»
- «مەن بارلاۋشى سياقتى بارلىعىن بايقاپ وتىرامىن»
- «مەنىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىم مىقتى»
- «مەن ساباقتا زەيىندى بولامىن»
- «مەنىڭ كوڭىل كۇيىم جاقسى»
- «مەنىڭ وقىعىم كەلەدى»
- «مەن جۇمىس ىستەۋگە دايىنمىن».
II. شاقىرۋ ساتىسى.
«دايەكسوزدى تۇسىندىرىڭدەر» ءتاسىلى
«سۋ تامشىسى الماستان ارتىق» د. ي. مەندەلەيەۆ.
ساباقتىڭ قۇندى باعىتى – تۇششى سۋدىڭ نەگىزگى كوزى - وزەندەر.
«سەنەمىن - سەنبەيمىن» ءتاسىلى
وقۋشىلار «+» سەنەمىن جانە «-» سەنبەيمىن دەپ قويادى
ماقۇلداۋ
ساباقتىڭ باسىندا ساباقتىڭ اياعىندا
1. قازاقستاندا ءىرى وزەندەر كوپ.
2. بارلىق وزەندەر سۋلارىن قانداي بولسا دا مۇحيتقا قۇيادى.
3. بيىك تاۋلى اۋدانداردا وزەندەر كوپ.
4. قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى وزەنى – ەرتىس.
5. ەڭ لايلى وزەندەر تاۋدا اعادى.
6. وڭتۇستىككە قاراعاندا سولتۇستىكتە وزەندەر از.
7. تاۋ وزەندەرى ەرتەرەك قاتادى.
III. ۇعۋ ساتىسى – بلۋم تاكسونومياسى بويىنشا تاپسىرمالار.
ءبىلىم كوزى – 124 - 125 بب. § 24 ماتەريالى، قازاقستاننىڭ فيزيكالىق كارتاسى
1. ءبىلىم.
قازاقستاننىڭ وزەندەرى قاي اعىن الابىنا جاتادى؟
قازاقستان وزەندەرىنىڭ سانى قانشا؟
ولاردىڭ ۇزىندىعى 1000 كم - دەن اساتىندارىن انىقتاڭدار.
«شيەلەنگەن لوگيكالىق تىزبەگى» ءتاسىلى
قازاقستان وزەندەرىنىڭ ەكى الاپتارىنىڭ اراسىنداعى سۋايرىقتى كارتادان تابىڭدار: سارىارقا، تورعاي ءۇستىرتى، وڭتۇستىك ورال، ساۋىر - تارباعاتاي.
جۇپتاسىپ جۇمىس جاساي وتىرىپ، ولاردى كارتادان باتىستان شىعىسقا قاراي كورسەتىڭدەر.
«سايكەس كەلتىرۋ» ءتاسىلى: اعىننىڭ الابى - وزەندەر
1. سمم الابى ا) جايىك، جەم، ساعىز، ويىل، قاراوزەن، سارىوزەن
2. كاسپيي تەڭىزىنىڭ الابى ۆ) ەرتىس ەسىل جانە توبىل سالالارىمەن
3. ارال تەڭىزىنىڭ الابى س) سىرداريا، شۋ، سارىسۋ، تورعاي، تالاس، ىرعىز
4. بالقاش - الاكول الابى د) قاراتال، لەپسى، اقسۋ، ىلە، تەنتەك
ينسەرت ءتاسىلى: «سۋدىڭ شىعىنى مەن جىلدىق اعىنى» ءماتىنىن وقىپ، قارىنداشپەن داپتەردىڭ شەتىنەى جازۋلار قوي. كەستەنى تولتىرا وتىرىپ، تەك وزەكتى جازۋلاردى قويادى، تالقىلاعاندا تولىقتىرادى.
2. ءتۇسىنۋ.
وقۋلىقتىڭ 124 - 127 بب. جۇپتاسىپ جۇمىس جاساي وتىرىپ، قازاقستان وزەندەرىنىڭ ايىرماشىلىق جاسايتىن ەرەكشەلىكتەرىنە مىسالدار كەلتىرىڭدەر.
«كلاستەر» ءتاسىلى:
وزەندەردىڭ قورەكتەنۋ تۇرلەرى تۋرالى (وقۋلىقتىڭ 126 بەتى) سىزبا تۇرىندە كورسەتىڭدەر
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ قازاقستان وزەندەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى مەن گەوگرافيالىق ورنى تۋرالى بىلىمدەرىن ۇعۋى ارقىلى وقۋ - بىلىكتىلىك كومپەتەنسيالارىن قالىپتاستىرۋ؛
ءا) تاربيەلىك: زياتكەرلىك وزىندىك دامۋ ادىستەرىن يگەرۋ ارقىلى تۇلعالىق وزىندىك جاڭاشالاندىرۋ كومپەتەنسيالارىن قالىپتاستىرۋ؛ ازاماتتىق - قوعامدىق كومپەتەنسيالارىن قالىپتاستىرۋ كەزىندە وتانشىلدىقتى، ءوز وتانىنا ماقتان تۇتاتىن سەزىمىن تاربيەلەۋ؛ تابيعاتقا ونەگەلى - ەستەتيكالىق جانە اسەرشىل - قۇندىلىقتى قاتىناستار ارقىلى مادەني - كومپەتەنسيالارىن قالىپتاستىرۋ؛
ب) دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ گەوگرافيالىق وي - ءورىسىن، بىلىكتىلىك قىزىعۋشىلىعىن، بەرىلگەن ايماققا تەوريالىق بىلىمدەرىن پايدالانۋ شەبەرلىگىن، كارتوگرافيالىق ماتەريال مەن وقۋلىقپەن جۇمىس جاساي ءبىلۋىن، باستى جانە ماڭىزدى تاقىرىپتى بولە ءبىلۋىن، وزدىگىنەن جۇمىس جاساي ءبىلۋىن، ناتيجەلەردى قورىتىندىلاي ءبىلۋ، وقۋ ءىس - ارەكەتتەرىن وزدىگىنەن تەكسەرە جانە وزدىگىنەن تالداي ءبىلۋىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرۋ.
ادىستەمەلىك تاسىلدەرى:
«دايەكسوزدى تۇسىندىرىڭدەر»
«سەنەمىن - سەنبەيمىن»
«شيەلەنگەن لوگيكالىق تىزبەگى»
«داپتەردىڭ شەتىندەگى جازۋلار» «ينسەرت»
«كلاستەر»
«مەنىڭ پىكىرىم»
«سينكۆەين»
بىلىكتىلىك ءىس - ارەكەتىن ۇيىمداستىرۋ فورمالارى: فرونتالدى، جەكە، جۇپتاسىپ جۇمىس جاساۋ، توپتاسىپ جۇمىس جاساۋ.
ادىستەر:
وقۋ - بىلىكتىلىك ءىس - ارەكەتىن ۇيىمداستىرۋ جانە ورىنداۋ:
ۇعىنۋ اسپەكتى: اۋىزشا - كورنەكى ادىستەر؛
بىلىكتىلىك: گنوستيكالىق اسپەكتى: ەۆريستيكالىق؛
لوگيكالىق اسپەكتى: دەدۋكتيكالىق ادىستەر، بىرىكتىرۋ جانە تالداۋ، كلاسسيفيكاسيالاۋ؛
باسقارۋ اسپەكتى: اڭگىمەلەسۋ ەلەمەنتتەرىمەن وزدىك جۇمىس.
وقۋ ءىس - ارەكەتىن ىنتالاندىرۋ جانە ۋاجدەۋ:
بورىش پەن جاۋاپكەرشىلىكتى ىنتالاندىرۋ جانە ۋاجدەۋ: سەندىرۋ، ۇيرەتۋ، ماداقتاۋ؛
بىلىكتىلىك قىزىعۋشىلىقتى ىنتالاندىرۋ جانە ۋاجدەۋ: كەنەتتىك، جاڭالىق، تابىستى ءجايت؛
وقۋ ءىس - ارەكەتىن تەكسەرۋ جانە وزدىگىنەن تەكسەرۋ: اۋىزشا، فرونتالدى، توپتىق
ساباقتىڭ جوسپارى (45 مين.):
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى (2 مين.)
II. شاقىرۋ ساتىسى (بىلىمدەردىڭ وزەكتىلىگىن ايقىنداۋ، جاڭا اقپاراتتى الۋعا قىزىعۋشىلىقتى ارتتىرۋ، وقۋشىنىڭ ءوز وقۋ ماقساتتارىن قويۋ) (7 مين.)
III. ۇعۋ ساتىسى (جاڭا اقپارات الۋ). (23 مين.)
IV. رەفلەكسيا ساتىسى (تالداۋ، شىعارماشىلىق وڭدەۋ، زەرتتەگەن اقپاراتتى ءتۇسىندىرۋ) (10 مين.)
V. ساباقتى قورىتىندىلاۋ، ۇيگە تاپسىرما بەرۋ. (3 مين.)
ساباقتىڭ بارىسى
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: سىنىپتىڭ ساباققا دايىن بولۋى
ەموسيونالدى كۇيگە كەلتىرۋ
- قايىرلى كۇن! ساباققا بارلىعىڭ دايىن بولىڭدار! ءوز جۇمىس ورىندارىڭدى تەكسەرىڭدەر. مەن سەندەردى بۇگىن ساباقتا كورگەنىمە قۋانىشتىمىن. ءبىزدىڭ بىرىگىپ جۇمىس ىستەيتىنىمىز ءتيىمدى جانە قىزىقتى بولادى دەپ ويلايمىن.
پسيحولوگيالىق كۇيگە كەلتىرۋ: سىنىپتا قولايلى جاعداي تۋعىزۋ. ۇناعان سويلەمگە شاپالىقتان تۇراتىن «ساليۋت».
- «مەن مەكتەپتە ساباقتامىن».
- «مەن ءقازىر ساباق وقي باستايمىن»
- «مەن بارلاۋشى سياقتى بارلىعىن بايقاپ وتىرامىن»
- «مەنىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىم مىقتى»
- «مەن ساباقتا زەيىندى بولامىن»
- «مەنىڭ كوڭىل كۇيىم جاقسى»
- «مەنىڭ وقىعىم كەلەدى»
- «مەن جۇمىس ىستەۋگە دايىنمىن».
II. شاقىرۋ ساتىسى.
«دايەكسوزدى تۇسىندىرىڭدەر» ءتاسىلى
«سۋ تامشىسى الماستان ارتىق» د. ي. مەندەلەيەۆ.
ساباقتىڭ قۇندى باعىتى – تۇششى سۋدىڭ نەگىزگى كوزى - وزەندەر.
«سەنەمىن - سەنبەيمىن» ءتاسىلى
وقۋشىلار «+» سەنەمىن جانە «-» سەنبەيمىن دەپ قويادى
ماقۇلداۋ
ساباقتىڭ باسىندا ساباقتىڭ اياعىندا
1. قازاقستاندا ءىرى وزەندەر كوپ.
2. بارلىق وزەندەر سۋلارىن قانداي بولسا دا مۇحيتقا قۇيادى.
3. بيىك تاۋلى اۋدانداردا وزەندەر كوپ.
4. قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى وزەنى – ەرتىس.
5. ەڭ لايلى وزەندەر تاۋدا اعادى.
6. وڭتۇستىككە قاراعاندا سولتۇستىكتە وزەندەر از.
7. تاۋ وزەندەرى ەرتەرەك قاتادى.
III. ۇعۋ ساتىسى – بلۋم تاكسونومياسى بويىنشا تاپسىرمالار.
ءبىلىم كوزى – 124 - 125 بب. § 24 ماتەريالى، قازاقستاننىڭ فيزيكالىق كارتاسى
1. ءبىلىم.
قازاقستاننىڭ وزەندەرى قاي اعىن الابىنا جاتادى؟
قازاقستان وزەندەرىنىڭ سانى قانشا؟
ولاردىڭ ۇزىندىعى 1000 كم - دەن اساتىندارىن انىقتاڭدار.
«شيەلەنگەن لوگيكالىق تىزبەگى» ءتاسىلى
قازاقستان وزەندەرىنىڭ ەكى الاپتارىنىڭ اراسىنداعى سۋايرىقتى كارتادان تابىڭدار: سارىارقا، تورعاي ءۇستىرتى، وڭتۇستىك ورال، ساۋىر - تارباعاتاي.
جۇپتاسىپ جۇمىس جاساي وتىرىپ، ولاردى كارتادان باتىستان شىعىسقا قاراي كورسەتىڭدەر.
«سايكەس كەلتىرۋ» ءتاسىلى: اعىننىڭ الابى - وزەندەر
1. سمم الابى ا) جايىك، جەم، ساعىز، ويىل، قاراوزەن، سارىوزەن
2. كاسپيي تەڭىزىنىڭ الابى ۆ) ەرتىس ەسىل جانە توبىل سالالارىمەن
3. ارال تەڭىزىنىڭ الابى س) سىرداريا، شۋ، سارىسۋ، تورعاي، تالاس، ىرعىز
4. بالقاش - الاكول الابى د) قاراتال، لەپسى، اقسۋ، ىلە، تەنتەك
ينسەرت ءتاسىلى: «سۋدىڭ شىعىنى مەن جىلدىق اعىنى» ءماتىنىن وقىپ، قارىنداشپەن داپتەردىڭ شەتىنەى جازۋلار قوي. كەستەنى تولتىرا وتىرىپ، تەك وزەكتى جازۋلاردى قويادى، تالقىلاعاندا تولىقتىرادى.
2. ءتۇسىنۋ.
وقۋلىقتىڭ 124 - 127 بب. جۇپتاسىپ جۇمىس جاساي وتىرىپ، قازاقستان وزەندەرىنىڭ ايىرماشىلىق جاسايتىن ەرەكشەلىكتەرىنە مىسالدار كەلتىرىڭدەر.
«كلاستەر» ءتاسىلى:
وزەندەردىڭ قورەكتەنۋ تۇرلەرى تۋرالى (وقۋلىقتىڭ 126 بەتى) سىزبا تۇرىندە كورسەتىڭدەر
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
