- 05 ناۋ. 2024 01:57
- 255
قازاقتىڭ ۇلتتىق مۋزىكالىق اسپاپتارى
سەمينار ساباق «قازاقتىڭ ۇلتتىق مۋزىكالىق اسپاپتارى»
ماقساتى: قازاق حالقىنىڭ كونە اسپاپتارىنىڭ شىعۋ تاريحىن ەستە ساقتاۋعا باۋلۋ.
دامىتۋشىلىق: اسپاپتىڭ ۇنىمەن، سىر - سيپاتىمەن تانىستىرۋ. حالىق مۋزىكاسىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى ارتتىرۋ.
بىلىمدىلىك: ەستە ساقتاۋ، ەستۋ، ىرعاق سەزىنۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
مىندەتى: مۋزىكانىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزىن تەرەڭ ءتۇسىندىرۋ، ادامگەرشىلىككە، اسەمدىككە، سۇلۋلىققا تاربيەلەۋ. وقۋشىنى سويلەۋگە، ويىن تۇجىرىمداۋعا ۇيرەتۋ.
ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ
ساباقتى بەكىتۋ
ساباقتى قورىتىندىلاۋ
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
ساباق جوسپارى:
1. ءۇي تاپسىرماسى. حالىق كۇيى «اقساق قۇلان» سۋرەتتەۋ.
2. دومبىرا تۋرالى اڭىز.
3. دومبىرا اسپابىنىڭ قۇرىلىسىمەن تانىسۋ.
4. مۋزىكا ساۋاتى. دومبىرادا وينايتىن ون ساۋساق.
5. مۋزىكا تىڭداۋ. ن. تلەندييەۆ «اتا تولعاۋ»
6. قوبىز اسپابىمەن تانىسۋ.
7. قوبىز اسپابىندا كۇي تىڭداۋ.
8. ۇلتتىق اسپاپتارمەن تانىسۋ.
9. اسپاپتا ويناۋ. ۇلتتىق اسپاپتار. «جۇمىرلى قىلىش»
10. ساباقتى قورىتىندىلاۋ ءسوزجۇمباق شەشۋ.
11. ۇيگە تاپسىرما. سازدى اسپاپتار سىرى تاقىرىبىنا سۋرەت سالۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
حالىق كۇيى «اقساق قۇلان». باستى كەيىپكەرلەردى سۋرەتتەۋ.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
«ەرتەدە ءبىر اڭشى جىگىت بولىپتى، سول اڭشى جىگىت بيىك تاۋدىڭ قياسىن، قالىڭ قاراعايدىڭ اراسىن تۇراق ەتكەن بۇعى مارالدان اۋلاپ، كاسىپ ەتسە كەرەك. بىردە جولى بولىپ، بيىك تاۋدىڭ قياسىنان تەڭبىل مارال اتىپ الادى دا، مارالدى ەتەككە ءتۇسىرۋ ءۇشىن ىشەك - قارىنىن اقتارىپ الىپ تاستايدى.
سودان ارادا ايلار وتكەندە اڭشى جىگىت اڭ اتۋعا ۇرىمتال جەر ەدى عوي دەپ باياعى تەڭبىل مارالدى اتقان جەرگە سوقسا، قۇلاعىنان ءبىر ىزىڭداعان داۋىس ەستىلەدى. بارلاپ قاراسا، وتكەندە اتقان مارالدىڭ ىشەگىن قارعا - قۇزعىن ءىلىپ ۇشقان بولۋ كەرەك، قاراعايدىڭ بۇتاعىنا قوس ءتىن بولىپ كەرىلىپ قالعانىن كورەدى. ىزىڭداعان دىبىستىڭ سول ىشەكتەن شىعىپ تۇرعانىن اڭعارادى. قاراعايدىڭ بۇتاقتارىنا كەرىلە كەپكەن ىشەكتى ءسال عانا جەل تەربەسە ىزىڭداپ، جانعا جايلى دىبىس شىعارادى. ونىڭ ءوزى بىردە ۋىلدەپ، بىردە سارناپ، ەندى بىردە سىڭسىپ جىلاعانداي بولىپ، اڭشى جىگىتتى الۋان ءتۇرلى كۇيگە تۇسىرەدى.
ماقساتى: قازاق حالقىنىڭ كونە اسپاپتارىنىڭ شىعۋ تاريحىن ەستە ساقتاۋعا باۋلۋ.
دامىتۋشىلىق: اسپاپتىڭ ۇنىمەن، سىر - سيپاتىمەن تانىستىرۋ. حالىق مۋزىكاسىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى ارتتىرۋ.
بىلىمدىلىك: ەستە ساقتاۋ، ەستۋ، ىرعاق سەزىنۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
مىندەتى: مۋزىكانىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزىن تەرەڭ ءتۇسىندىرۋ، ادامگەرشىلىككە، اسەمدىككە، سۇلۋلىققا تاربيەلەۋ. وقۋشىنى سويلەۋگە، ويىن تۇجىرىمداۋعا ۇيرەتۋ.
ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ
ساباقتى بەكىتۋ
ساباقتى قورىتىندىلاۋ
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
ساباق جوسپارى:
1. ءۇي تاپسىرماسى. حالىق كۇيى «اقساق قۇلان» سۋرەتتەۋ.
2. دومبىرا تۋرالى اڭىز.
3. دومبىرا اسپابىنىڭ قۇرىلىسىمەن تانىسۋ.
4. مۋزىكا ساۋاتى. دومبىرادا وينايتىن ون ساۋساق.
5. مۋزىكا تىڭداۋ. ن. تلەندييەۆ «اتا تولعاۋ»
6. قوبىز اسپابىمەن تانىسۋ.
7. قوبىز اسپابىندا كۇي تىڭداۋ.
8. ۇلتتىق اسپاپتارمەن تانىسۋ.
9. اسپاپتا ويناۋ. ۇلتتىق اسپاپتار. «جۇمىرلى قىلىش»
10. ساباقتى قورىتىندىلاۋ ءسوزجۇمباق شەشۋ.
11. ۇيگە تاپسىرما. سازدى اسپاپتار سىرى تاقىرىبىنا سۋرەت سالۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
حالىق كۇيى «اقساق قۇلان». باستى كەيىپكەرلەردى سۋرەتتەۋ.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
«ەرتەدە ءبىر اڭشى جىگىت بولىپتى، سول اڭشى جىگىت بيىك تاۋدىڭ قياسىن، قالىڭ قاراعايدىڭ اراسىن تۇراق ەتكەن بۇعى مارالدان اۋلاپ، كاسىپ ەتسە كەرەك. بىردە جولى بولىپ، بيىك تاۋدىڭ قياسىنان تەڭبىل مارال اتىپ الادى دا، مارالدى ەتەككە ءتۇسىرۋ ءۇشىن ىشەك - قارىنىن اقتارىپ الىپ تاستايدى.
سودان ارادا ايلار وتكەندە اڭشى جىگىت اڭ اتۋعا ۇرىمتال جەر ەدى عوي دەپ باياعى تەڭبىل مارالدى اتقان جەرگە سوقسا، قۇلاعىنان ءبىر ىزىڭداعان داۋىس ەستىلەدى. بارلاپ قاراسا، وتكەندە اتقان مارالدىڭ ىشەگىن قارعا - قۇزعىن ءىلىپ ۇشقان بولۋ كەرەك، قاراعايدىڭ بۇتاعىنا قوس ءتىن بولىپ كەرىلىپ قالعانىن كورەدى. ىزىڭداعان دىبىستىڭ سول ىشەكتەن شىعىپ تۇرعانىن اڭعارادى. قاراعايدىڭ بۇتاقتارىنا كەرىلە كەپكەن ىشەكتى ءسال عانا جەل تەربەسە ىزىڭداپ، جانعا جايلى دىبىس شىعارادى. ونىڭ ءوزى بىردە ۋىلدەپ، بىردە سارناپ، ەندى بىردە سىڭسىپ جىلاعانداي بولىپ، اڭشى جىگىتتى الۋان ءتۇرلى كۇيگە تۇسىرەدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.