قازىرگى زامانعى ساباققا قويىلاتىن تالاپتار
قازىرگى زامانعى ساباققا قويىلاتىن تالاپتار.
الەمدە، ەلىمىزدە، قوعامدا بولىپ جاتقان وزگەرىستەر قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋدىڭ 2011 - 2020 جىلدارعا مەملەكەتتىك باعدارلاماسى تالاپتارىنىڭ شەڭبەرىندە ءبىلىم مازمۇنىن مودەرنيزاسيالاۋ: جاڭا پەرسپەكتيۆالار، جاڭا مۇمكىندىكتەر باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ قازىرگى زامانعى مۇعالىمگە جاڭا تالاپتار قويادى.
قازىرگى زامان ءمۇعالىمى قانداي بولۋى كەرەك؟ البەتتە، بۇل سۇراققا بىردەن جاۋاپ بەرۋ قيىن. مەنىڭشە، بۇل شىعارماشىلىق قابىلەتتەردى دامىتۋ ءۇشىن جاعدايلار جاساپ، وقۋشىلاردىڭ بويىندا ءبىلىمدى شىعارماشىلىقپەن قابىلداۋعا ۇمتىلىستى دامىتا الاتىن، ولاردى دەربەس ويلاۋعا، ماتەريالدى زەردەلەۋ پروسەسىندە وزىنە قوياتىن سۇراقتاردى دەربەس تۇجىرىمداۋعا ۇيرەتەتىن، ولاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن تولىعىراق ىسكە اسىراتىن، پاندەردى زەردەلەۋگە تۇرتكىنى ارتتىراتىن، ولاردىڭ جەكە بەيىمدىكتەرى مەن دارىن نىشاندارىن ۇشتاي الاتىن، ىنتالاندىرا الاتىن ادام.
ولاي بولسا، وقۋشىنىڭ تانىمدىق ارەكەتىن دامىتۋ دەگەنىمىز - ءبىلىمدى مەڭگەرۋدى بايقاۋ، سەزۋ ارقىلى عانا ەمەس، كەرىسىنشە، تالدانىپ وتىرعان پروسەستى ناقتى اڭعارتۋ ارقىلى، مەڭگەرگەن ءبىلىمىن پراكتيكادا شىعارماشىلىقپەن قولدانا ءبىلۋدىڭ دۇرىس تاسىلدەرىن ۇيرەتۋ، سول ارقىلى شەبەرلىگى مەن داعدىسىن ارتتىرۋ. مۇنداي كۇردەلى وي - ءورىسىنىڭ جۇيەلى قالىپتاسۋىندا وقۋشىنى ءبىلىمدى شىعارماشىلىقپەن يگەرۋگە تالاپتاندىراتىن، ونىڭ امال، تاسىلدەرىن ۇيرەتەتىن، مەكتەپتەگى باستى تۇلعا - ءمۇعالىم. سولاي بولعانمەن ءمۇعالىمنىڭ ارەكەتى ءوز وقۋشىلارىنىڭ تاراپىنان قولداۋ تاپقاندا عانا ساباق ناتيجەلى بولماق. قازىرگى زامانعى ءمۇعالىم - بۇل كاسىبي مامان. پەداگوگتىڭ كاسىبيلىگى ونىڭ كاسىبي جارامدىلىعىمەن، كاسىبي جول تابۋىمەن، دەربەس دامۋىمەن، ياعني ءوز بويىندا كاسىبي قىزمەتتى ورىنداۋ ءۇشىن قاجەتتى قاسيەتتەردى ماقساتتى تۇردە قالىپتاستىرۋىمەن انىقتالادى.
قازىرگى زامانعى پەداگوگتىڭ، ايرىقشا شەبەرلىك بەلگىلەرى:
• ۇدايى ءوزىن - ءوزى جەتىلدىرۋ؛
• وزىنە - ءوزى سىن تۇرعىسىنان قاراۋ؛
• ءبىلىمدارلىق جانە جوعارى ەڭبەك مادەنيەتى بولىپ تابىلادى. ءمۇعالىمنىڭ كاسىبي ءوسۋى وزدىگىنەن، ءبىلىم الۋ قاجەتتىلىگىنسىز مۇمكىن ەمەس.
قازىرگى زامانعى ءمۇعالىم ءۇشىن ەشقاشان دا قول جەتكەن مەجەدە قالىپ قويماي، قايتكەندە دە العا قاراي ۇمتىلۋى وتە ماڭىزدى. ويتكەنى ءمۇعالىم ەڭبەگى - شەكسىز شىعارماشىلىق ءۇشىن سارقىلماس قاينار، سوندىقتان قازىرگى زامان مۇعالىمدەرىنەن ىزدەنۋ مەن جاڭا تەحنولوگيالاردى مەيلىنشە كەڭىنەن قولدانۋ قاجەتتىلىگى تۋىنداپ وتىر.
ساباق - بۇل لوگيكالىق اياقتالعان، ءبىرتۇتاس، انىقتالعان شەڭبەردە شەكتەلگەن وقۋ - تاربيەلىك ۇدەرىستىڭ كەسىندىسى. وندا وقۋ ۇدەرىسىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرى: ماقساتتارى، مىندەتتەرى، تۇرلەرى، قۇرالدارى، ءمۇعالىم مەن وقۋشىنىڭ قارىم - قاتىناس ىسكەرلىگى تىعىز بايلانىستا بولادى.
ساباق ساپالى ءوتۋ ءۇشىن، ونىڭ جوسپارى دۇرىس قۇرىلۋى قاجەت.
ساباقتىڭ نەگىزگى كومپونەنتتەرى
• 1. ۇيىمداستىرۋشىلىق - ساباق بويى سىنىپتى ۇيىمداستىرۋ، وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعى، ءتارتىپ.
• 2. ماقساتتىلىق - وقۋشىلار الدىنا ساباق ماقساتى مەن ونىڭ جەكە كەزەڭدەرىنىڭ ماقساتىن قويۋ.
• 3. ىنتالاندىرۋشىلىق – وقىلاتىن وقۋ ماتەريالىنىڭ بەرىلگەن تاقىرىپ بويىنشا دا، جالپى كۋرس بويىنشا دا ماڭىزدىلىعىن انىقتاۋ.
• 4. كوممۋنيكاتيۆتىلىك – ءمۇعالىمنىڭ سىنىپپەن قارىم - قاتىناس دەڭگەيى.
• 5. مازمۇندىق – وقىلاتىن، بەكىتىلەتىن، قايتالاناتىن، وزىندىك جۇمىستار جانە ت. س. س. ماتەريالداردى تاڭداۋ.
الەمدە، ەلىمىزدە، قوعامدا بولىپ جاتقان وزگەرىستەر قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋدىڭ 2011 - 2020 جىلدارعا مەملەكەتتىك باعدارلاماسى تالاپتارىنىڭ شەڭبەرىندە ءبىلىم مازمۇنىن مودەرنيزاسيالاۋ: جاڭا پەرسپەكتيۆالار، جاڭا مۇمكىندىكتەر باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ قازىرگى زامانعى مۇعالىمگە جاڭا تالاپتار قويادى.
قازىرگى زامان ءمۇعالىمى قانداي بولۋى كەرەك؟ البەتتە، بۇل سۇراققا بىردەن جاۋاپ بەرۋ قيىن. مەنىڭشە، بۇل شىعارماشىلىق قابىلەتتەردى دامىتۋ ءۇشىن جاعدايلار جاساپ، وقۋشىلاردىڭ بويىندا ءبىلىمدى شىعارماشىلىقپەن قابىلداۋعا ۇمتىلىستى دامىتا الاتىن، ولاردى دەربەس ويلاۋعا، ماتەريالدى زەردەلەۋ پروسەسىندە وزىنە قوياتىن سۇراقتاردى دەربەس تۇجىرىمداۋعا ۇيرەتەتىن، ولاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن تولىعىراق ىسكە اسىراتىن، پاندەردى زەردەلەۋگە تۇرتكىنى ارتتىراتىن، ولاردىڭ جەكە بەيىمدىكتەرى مەن دارىن نىشاندارىن ۇشتاي الاتىن، ىنتالاندىرا الاتىن ادام.
ولاي بولسا، وقۋشىنىڭ تانىمدىق ارەكەتىن دامىتۋ دەگەنىمىز - ءبىلىمدى مەڭگەرۋدى بايقاۋ، سەزۋ ارقىلى عانا ەمەس، كەرىسىنشە، تالدانىپ وتىرعان پروسەستى ناقتى اڭعارتۋ ارقىلى، مەڭگەرگەن ءبىلىمىن پراكتيكادا شىعارماشىلىقپەن قولدانا ءبىلۋدىڭ دۇرىس تاسىلدەرىن ۇيرەتۋ، سول ارقىلى شەبەرلىگى مەن داعدىسىن ارتتىرۋ. مۇنداي كۇردەلى وي - ءورىسىنىڭ جۇيەلى قالىپتاسۋىندا وقۋشىنى ءبىلىمدى شىعارماشىلىقپەن يگەرۋگە تالاپتاندىراتىن، ونىڭ امال، تاسىلدەرىن ۇيرەتەتىن، مەكتەپتەگى باستى تۇلعا - ءمۇعالىم. سولاي بولعانمەن ءمۇعالىمنىڭ ارەكەتى ءوز وقۋشىلارىنىڭ تاراپىنان قولداۋ تاپقاندا عانا ساباق ناتيجەلى بولماق. قازىرگى زامانعى ءمۇعالىم - بۇل كاسىبي مامان. پەداگوگتىڭ كاسىبيلىگى ونىڭ كاسىبي جارامدىلىعىمەن، كاسىبي جول تابۋىمەن، دەربەس دامۋىمەن، ياعني ءوز بويىندا كاسىبي قىزمەتتى ورىنداۋ ءۇشىن قاجەتتى قاسيەتتەردى ماقساتتى تۇردە قالىپتاستىرۋىمەن انىقتالادى.
قازىرگى زامانعى پەداگوگتىڭ، ايرىقشا شەبەرلىك بەلگىلەرى:
• ۇدايى ءوزىن - ءوزى جەتىلدىرۋ؛
• وزىنە - ءوزى سىن تۇرعىسىنان قاراۋ؛
• ءبىلىمدارلىق جانە جوعارى ەڭبەك مادەنيەتى بولىپ تابىلادى. ءمۇعالىمنىڭ كاسىبي ءوسۋى وزدىگىنەن، ءبىلىم الۋ قاجەتتىلىگىنسىز مۇمكىن ەمەس.
قازىرگى زامانعى ءمۇعالىم ءۇشىن ەشقاشان دا قول جەتكەن مەجەدە قالىپ قويماي، قايتكەندە دە العا قاراي ۇمتىلۋى وتە ماڭىزدى. ويتكەنى ءمۇعالىم ەڭبەگى - شەكسىز شىعارماشىلىق ءۇشىن سارقىلماس قاينار، سوندىقتان قازىرگى زامان مۇعالىمدەرىنەن ىزدەنۋ مەن جاڭا تەحنولوگيالاردى مەيلىنشە كەڭىنەن قولدانۋ قاجەتتىلىگى تۋىنداپ وتىر.
ساباق - بۇل لوگيكالىق اياقتالعان، ءبىرتۇتاس، انىقتالعان شەڭبەردە شەكتەلگەن وقۋ - تاربيەلىك ۇدەرىستىڭ كەسىندىسى. وندا وقۋ ۇدەرىسىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرى: ماقساتتارى، مىندەتتەرى، تۇرلەرى، قۇرالدارى، ءمۇعالىم مەن وقۋشىنىڭ قارىم - قاتىناس ىسكەرلىگى تىعىز بايلانىستا بولادى.
ساباق ساپالى ءوتۋ ءۇشىن، ونىڭ جوسپارى دۇرىس قۇرىلۋى قاجەت.
ساباقتىڭ نەگىزگى كومپونەنتتەرى
• 1. ۇيىمداستىرۋشىلىق - ساباق بويى سىنىپتى ۇيىمداستىرۋ، وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعى، ءتارتىپ.
• 2. ماقساتتىلىق - وقۋشىلار الدىنا ساباق ماقساتى مەن ونىڭ جەكە كەزەڭدەرىنىڭ ماقساتىن قويۋ.
• 3. ىنتالاندىرۋشىلىق – وقىلاتىن وقۋ ماتەريالىنىڭ بەرىلگەن تاقىرىپ بويىنشا دا، جالپى كۋرس بويىنشا دا ماڭىزدىلىعىن انىقتاۋ.
• 4. كوممۋنيكاتيۆتىلىك – ءمۇعالىمنىڭ سىنىپپەن قارىم - قاتىناس دەڭگەيى.
• 5. مازمۇندىق – وقىلاتىن، بەكىتىلەتىن، قايتالاناتىن، وزىندىك جۇمىستار جانە ت. س. س. ماتەريالداردى تاڭداۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ينفورماتيكا پانىنەن قورىتىندى تەستىلەۋ جۇمىسى
