سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىك
ءپانى: قۇقىق نەگىزدەرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىك
بىلىمدىلىك: قىلمىس جانە قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىك تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، ءنورماتيۆتى اكتىلەرمەن تانىستىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: قۇقىقتىق ساۋاتتىلىعىن دامىتۋ، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن، ءوز بەتىنشە شىعارماشىلىق ىزدەنىسىن ارتتىرۋ؛
تاربيەلىلىك: قىلمىستىق ءىس - ارەكەتتەن ساقتاندىرۋ.
كورنەكىلىكتەر: ينتەراكتيۆتى تاقتا، ق ر قىلمىستىق كودەكسى، پلاكاتتار، بەينەروليك.
ساباق ءتۇرى: سايىس ساباق.
ساباق ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، ىزدەندىرۋ، ءتۇسىندىرۋ.
ساباق بارىسى: 1) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
2) ستۋدەنتتەر 2 توپقا بولىنەدى: «پروكۋرورلار»، «سوت ءتوراعالارى»
جوسپار:
قىلمىس تۋرالى تۇسىنىك جانە ونىڭ بەلگىلەرى.
كامەلەتكە تولماعانداردىڭ قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىگى.
قىلمىس ءۇشىن جازالاۋ.
قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىكتى جەڭىلدەتەتىن جانە اۋىرلاتاتىن جاعدايلار.
قىلمىس - نەدەن پايدا بولادى، قىلمىستىڭ الدىن الۋ جولدارى؟
قىلمىستىڭ قوعامدا جاسالۋ سەبەپتەرى:
 كەدەيشىلىك
 جۇمىسسىزدىق
 مادەنيەتتىڭ تومەندىگى
 ادامگەرشىلىكتەن ازعىنداۋ
 وتباسىلىق تاربيەنىڭ دارمەنسىزدىگى
 ماسكۇنەمدىكتىڭ ەتەك الۋى
 ناشاقورلىق
 قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قىزمەتىنىڭ قاناعاتسىزدىعى ت. ب. فاكتورلاردى اتاۋعا بولادى.
كامەلەتكە تولماعاندار دەپ قىلمىس جاساعان كەزگە قاراي 14 كە تولعان، ءبىراق 18 گە تولماعان ادامدار تانىلادى.(78 باپ)
كامەلەتكە تولماعاندارعا تاعايىندالاتىن جازا تۇرلەرى - 79 باپ
 ايىپپۇل:
 بەلگىلى ءبىر قىزمەتپەن اينالىسۋ قۇقىعىنان ايىرۋ؛
 قوعامدىق جۇمىستارعا تارتۋ؛
 تۇزەۋ جۇمىستارى؛
 باس بوستاندىعىن شەكتەۋ
 باس بوستاندىعىنان ايىرۋ

كامەلەتكە تولماعاندارعا باس بوستاندىعىن شەكتەۋ ءبىر جىلدان ەكى جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە تاعايىندالادى
ازامات 14 جاستان باستاپ قىلمىستىڭ – كىسى ءولتىرۋ (96باپ)
دەنساۋلىعىنا زيان كەلتىرۋ - 103 باپ
ايەل زورلاۋ - 120 باپ
توناۋ - 175باپ
ۇرلىق - 178باپ
بۇزاقىلىقتىڭ اۋىر ءتۇرىن جاساۋ 179باپ
مەملەكەتتىك نەمەسە جەكە مەنشىكتىك جويۋ - 187باپ
قارۋدى، اسكەري وق – ءدارىنى ۇستاۋ - 255باپ
ادام ۇرلاۋ - 125 باپ
تەرروريزم - 233 باپ
اماناتتىققا تۇتقىنداۋ - 234 باپ

ۋلاندىرعىش زاتتاردى ۇرلاۋ - 260باپ ت. ب تۇرلەرى ءۇشىن جاۋاپقا تارتىلادى
جازا تۇرلەرى:
 ايىپ سالۋ
 قۇقىقتان ايىرۋ
 قوعامدىق جۇمىسقا تارتۋ
 ەڭبەكپەن تۇزەتۋ جۇمىسى
 باس بوستاندىعىن شەكتەۋ
 تۇتقىنداۋ
 اسكەري ءتارتىپ بولىمىندە ۇستاۋ
 باس بوستاندىعىنان ايىرۋ
 سوتتالۋشىنىڭ مۇلكىن تاركىلەۋ

ق ر قىلمىستىق كودەكسىندە قىلمىسكەردىڭ كىناسىن جەڭىلدەتەتىن جاعدايلار:
 كىنالى ىستەگەن قىلمىسىنىڭ زاردابىن ءوزى جويسا
 ادام قىلمىسقا وتباسى اۋىرلىعى جاعدايىندا، باسقا سالعان تاۋقىمەت سالدارىنان بارسا
 قىلمىس الدەكىمنىڭ ماجبۇرلەۋىنەن – قورقىتۋىنان، ماتەريالدىق جاعىنان تاۋەلدى ەتۋىنەن جاسالسا
 قىلمىس قاجەتتى قورعانىس كەزىندە، قىلمىسكەردى، قىلمىسكەردى ۇستاۋ، بۇيرىقتى ورىنداۋ كەزىندە جاسالسا

ق ر قىلمىستىق كودەكسىندە قاجەتىنە قاراي قىلمىس جاساۋشىنىڭ كىناسىن اۋىرلاتاتىن جاعدايلاردا قاراستىرىلعان:
 قىلمىستى بۇرىن قىلمىس جاساعان ادام قايتالاپ جاساسا
 قىلمىستى ادامدار توبى ۇيىمداسقان تۇردە جاساسا
 قىلمىس جاس بالاعا، قارت ادامعا قارسى جانە ادامنىڭ دارمەنسىز جاعدايىندا جاسالسا
 قىلمىسقا بالالار نەمەسە پسيحيكالىق كەمتار ادامدار تارتىلسا
 قىلمىس ەرەكشە قاتىگەزدىكپەن، جابىرلەنۋشىنى قورلاۋ، ونىڭ ءقادىرىن، ارىن اياققا باسۋ ارەكەتتەرىمەن جاسالسا
 قىلمىس كاسىبي انت - ىن بۇزا وتىرىپ جاسالسا
 قىلمىس كيىم فورماسىن نەمەسە وكىلەتتىلىكتى كۋالاندىراتىن قۇجاتتا پايدالانا وتىرىپ جاساسا

سايىسىمىز 6 كەزەڭنەن تۇرادى.
1. جالعاسىن تاپ(قۇقىققا قاتىستى ماقالداردىڭ جالعاسىن تابۋ كەرەك)
2. بىلگەنگە مارجان(تەرميندەرمەن جۇمىس)
3. كورىنىس
4. ءبىلىمىڭدى كورسەت
5. اتتەستاسيا
6. كىم جىلدام؟(كاپيتاندار سايىسى)

1 - كەزەڭ. جالعاسىن تاپ.
ءبىر قازاعا ەكى................. جوق.(جازا)
كۋاسىز ءىستى كۇمان تابار، كۋالى ءىستى......................... تابار.(كۋا)
بي ەكەۋ بولسا.................... تورتەۋ.(داۋ)
ءار ەلدىڭ.................. باسقا، يتتەرى قارا قاسقا.(زاڭى)
ەلشىگە............. جوق.(ءولىم)
تاقىر جەرگە سۋ توكسەڭ جۇرۋگە تايعاق بولار، جامانعا سىرىڭدى ايتساڭ..................... بولار.(ايعاق، ايعاق)
اتا - اناڭنىڭ ءقادىرىن بالالى بولعاندا بىلەرسىڭ، انىق دوستىڭ ءقادىرىن................. بولعاندا بىلەرسىڭ.(جالالى)
............ ءىستىڭ – ارتى يگى.(ءادىل)
جولعا شىقساڭ سايلان، بەس............. بايلان. (قارۋ)
ۋ ىشكەن ءبىر ولەدى،........................ ىشكەن مىڭ ولەدى.(انت)

2 - كەزەڭ. بىلگەنگە مارجان (تەرميندەرمەن جۇمىس).
كونستيتۋسيا – ەڭ جوعارعى زاڭدى كۇشى بار اكتى.
ديسپوزيسيا – قىلمىستىڭ اتاۋى، بەلگىلەنگەن مىنەز - قۇلىق ەرەجەلەرىنە بايلانىستى تالاپ.
سانكسيا – قۇقىقتىڭ تالاپتارىن بۇزعانى ءۇشىن قولدانىلاتىن شارا.
گيپوتەزا – نورمانى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قويىلاتىن تالاپ.
ماتەريالدىق كەپىلدىك – ەكونوميكالىق كەڭىستىكتىڭ ءبىرتۇتاستىعى، تاۋارلاردىڭ، قىزمەت جانە قارجى قۇرالدارىنىڭ ورىن اۋىستىرۋىنا، ەكونوميكالىق قىزمەتكە بوستاندىق بەرۋ، جەكە، مەملەكەتتىك مەنشىكتىڭ ءتۇرىن قورعاۋ جانە مويىنداۋ.
ۇكىمەت – اتقارۋشى ورگاندار جۇيەسىن باسقاراتىن، ولاردىڭ قىزمەتىنە باسشىلىق ەتەتىن، اتقارۋشى بيلىكتىڭ جوعارى ورگانى.
ۆەتو – مەملەكەت باسشىسىنىڭ زاڭدى ورگان قابىلداعان زاڭ جوباسىن ارەكەتكە قوسۋدان باس تارتۋ قۇقىعى.
دەموكراتيا – حالىق بيلىگى، حالىقتى بيلىكتىڭ قاينار كوزى دەپ تانۋعا نەگىزدەلگەن، قوعامداعى ساياسي ۇيىم نىسانى.

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما