InfoHub Logo

اسان مەن ايگۇل تاڭەرتەڭنەن كەش باتقانشا ويىننىڭ قىزىعىنا باتىپ ۇيگە كىرمەدى. بۇعان الاڭداعان اناسى:

— «وتاعاسى، مىنا بالالار ويىنمەن ءجۇرىپ، قىستىڭ قىتىمىر ايازىن ۇمىتىپ كەتكەن سياقتى، ءوزىڭىز بارىپ اكەلە قويماساڭىز كىرمەس؟» — دەپ سۇراۋلى جۇزبەن قارادى. قانات كەڭكىلدەپ كۇلىپ:

— «وزىمنەن اۋماي قالعان قۇلىندارىم، مەندە مۇرنىمدى ۇسىك شالعانشا ويناۋشى ەدىم»، — دەدى دە شەكپەنى مەن قارا قۇلاقشىنىن باستىرا كيىپ، قارا كيىز ەتىگىنىڭ ىشىنە اياعىن سۇعا سالىپ، سىرتقا شىقتى. ىستىق ۇيدەن شىققان سوڭ بولار، شىتىرلاعان اياز كەپ بەتىن قارىپ ءوتتى. دەسە دە كوڭىل سارايىن كەرەمەت اشاتىن تاپ-تازا اۋامەن تىنىستاپ، ءبىر ساتكە قوزعالماي تۇرا قالدى.

بيىلعى قىس ءوز ادەتىنە باسىپ، ايازدى كۇندەر باستالىپ كەتكەلى قاشان. دەسە دە بالالار ايازدى سەزۋشى مە ەدى؟ قانات قاراڭعى تارتا باستاعان كوشەنىڭ باسىنداعى قولدان جاسالعان سىرعاناقتىڭ جانىندا شۋلاپ جاتقان بالالارعا قاراي ءجۇردى. اسانى مەن ايگ ۇلى تۋرا ءبىر ماي ايىندا ويناپ جۇرگەندەي كۇرتەلەرىنىڭ الدى اشىلىپ، تەرلەپ-تەپشىپ جوعارى قاراي ورمەلەپ بارادى ەكەن. «مىنا تۇقىمىڭ جايىلعىرلار اۋىراتىن بولدى-اۋ» دەگەن كۇڭكىلىن وزىنەن باسقا ەشكىم ەستىمەگەن سوڭ، قانات:

— «اساااان، ايگۇۇل، مىنا بالالار قايتەدى-ەي» — دەپ مۇزعا شالقالاقتاي الىپ، ءوز بالالارىنا قاراي ءجۇردى. اكەلەرىن جاڭا بايقاعان بالالار اڭتارىلىپ تۇرىپ قالدى دا، كەيىن لەزدە «اكەلەپ» قۇلدىراڭداپ جۇگىرىپ كەپ، باۋىرىنا ەنىپ كەتتى.

— «وسى سەندەردە ءۇي بار ما ءوزى، الدە كۇننىڭ قىسقارىپ كەتكەنىن ۇمىتىپ بايقامادىڭدار ما؟ جۇرىڭدەر، انالارىڭ ىزدەپ جاتىر» دەي ءجۇرىپ، قانات جەتىگە ەندى تولعان ەگىز ۇل مەن قىزىنىڭ كۇرتەسىنىڭ الدىن تۇيمەلەي باستادى.

عىرت-عىرت ەتكەن دىبىستى اسان بۇزدى: «اكە، ءسىز نەگە كۇن قىسقارادى دەدىڭىز، كۇن قىسقارماعان مەن ونى بۇگىن كوردىم، ول جاي عانا ءقازىر جوق، ەرتەڭ قاراساڭىز بولادى» — دەپ مۇرنىن ءبىر تارتىپ، اكەسىنە قارادى. ايگۇل دە ونىمەن جارىسا: «ءيا، اكە كۇن ەشقانداي دا قىسقارمادى، ول قالاي قىسقارادى» — دەپ سىقىلىقتاي كۇلدى.

— ەەەە، قۇلىندارى اكەسىنىڭ، ءسوزدى تەرگەن اقىلدارىڭنان اينالدىم — دەپ بالالارىن اينالىپ-تولعانىپ الىپ، ءسوزىن جالعادى، «كۇننىڭ قىسقارۋى دەگەن ۇعىمدى قازاق حالقى جىل مەزگىلىنە قاراي قولدانعان، جازدا كۇن ۇزاق بولعاندىقتان، كەشكە دەيىن ويناساڭدار دا كۇن جارىق بولادى. ال ءقازىر قىستا كۇن ءوز كوكجيەگىنەن از بيىكتىككە كوتەرىلىپ، قايتا باتادى. مىنە وسىنى «كۇن قىسقاردى» دەپ اتايدى. سەبەبى كەشكە قاراڭعى ەرتە تۇسەدى. ال، كەش باتقاندا بالالار ويناۋىنا بولمايدى. ەندى تۇسىندىڭدەر مە؟» — دەگەن اكەسىنە، ايگۇل «كوكجيەك دەگەن «كۇننىڭ ءۇيى» مە؟» — دەپ قويىپ قالدى. قىزىنىڭ قىزىق سۇراعىنا قانات توسىلىپ قالىپ، ايگۇلدىڭ ماڭدايىنان سيپادى دا:

— «كوكجيەك — اسپان مەن جەردى استاستىرىپ تۇرعانداي كورىنەتىن سىزىق، ال «كۇننىڭ ءۇيى» كۇن جۇيەسىندە ورنالاسقان، ءبىزدىڭ جەر كۇندى اينالىپ جۇرەدى» — دەگەن قانات قىزىنىڭ دوڭگەلەك قارا كوزدەرىنىڭ جىپىلىقتاي باستاعانىن بايقاپ، «قالعانىن ەرتەڭ وسكەندە جاقسىلاپ تۇسىندىرەمىن» — دەدى دە، يىعىنا كوتەرىپ الىپ ۇيىنە قاراي اياڭدادى.

جايمۋحانوۆا اقمارال ح.دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى اتىراۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا ماماندىعىنىڭ 3 كۋرس ستۋدەنتى

---