- 05 ناۋ. 2024 01:31
- 226
قىزىل تەلپەك ەرتەگىسى
قاتىسۋشى كەيىپكەرلەر:
1. قىزىل تەلپەك
2. اناسى
3. اجەسى
4. قاسقىر
5. قويان
6. كىرپى
7. اڭشىلار
قولدانىلاتىن دەكوراسيالار: ءۇيدىڭ ىشكى بەينەسى، ورمان اعاشتارى، تومار.
ءى كورىنىس.
(ءۇيدىڭ ىشكى بەينەسى. تۋعان كۇن داستارحانى.)
كوڭىلدى اۋەنمەن اناسى كىشكەنتاي قىزدى جەتەكتەي ورتاعا شىعادى.
قىز جايناپ تۇرعان داستارحاندى كورگەندە كوزى جايناپ قۋانىپ كەتەدى.
اناسى:
- قىزىم، سۇيكىمدى قىزىم مەنىڭ، بۇگىن سەنىڭ تۋعان كۇنىڭ!
قىزى:
- راحمەت، اناشىم.- دەپ اناسىن قۇشاقتاي الادى.
اناسى:
- قىزىم، سەنىڭ تۋعان كۇنىڭە اجەڭدى، دوستارىڭدى شاقىرىپ قويدىم.
قىزى:
- الاقاي، اجەمدە كەلە مە،- دەپ جۇگىرە باسىپ ەسىك جاققا قارايدى.
- اجەم، نەگە كەشىگىپ جاتىر ەكەن.
اناسى:
- ءقازىر كەلىپ تە قالار. اجەڭ الىستا ورماننىڭ ار جاعىندا تۇرادى عوي.
وسى مەزەتتە ەسىك سوعىلادى. كىشكەنتاي قىز قۋانا:
- الاقاي، اجەم كەلدى، اجەم كەلدى،- دەپ تۇرا جۇگىرەدى. ساحنا سىرتىنان اجەسىن ەرتە شىعادى.
- اجە، قوش كەلدىڭىز!
اناسى:
- تورلەتىڭىز، اجە، - دەپ قولىنداعى سەبەتىن الىپ، ورىندىق ۇسىنادى.
اجەسى ورىندىققا وتىرىپ، تىزەسىنە باسىن قويىپ ەركەلەي وتىرعان نەمەرەسىن باسىنان سيپاي:
- سۇيكىمدى، اقىلدى نەمەرەم مەنىڭ. مەن سەنىڭ تۋعان كۇنىڭە سىيلىق الا كەلدىم جانىنداعى سەبەتتەن قىزىل تەلپەكتى الادى. مىنەكەي، الا عوي، - دەپ قىزىل تەلپەكتى نەمەرەسىنە ۇسىنادى. نەمەرەسى قۋانا ورىنان تۇرىپ، اينانىڭ الدىنا كەلەدى دە، تەلپەكتى باسىنا كيەدى:
- وي، قانداي ادەمى تەلپەك.
اناسى:
- وزىڭە قۇيىپ قويعانداي ەكەن. قاتتى جاراسىپ قالدى. ەندى سەنى «قىزىل تەلپەك» دەپ اتايتىن بولدىق، كۇنىم.
نەمەرەسى اجەسىن قۇشاقتاي:
- راحمەت، اجەتاي! سىيلىعىڭ ماعان قاتتى ۇنادى.
وسى كەزدە سىرت ەسىك قاعىلادى دا، ىشكە ءبىر توپ دوستارى قولدارىندا گۇلدەرىمەن، شار، ويىنشىقتارىمەن كىرىپ كەلەدى.
ءبارى
تۋعان كۇنىڭمەن! دەپ شۋلاسا قىزدى قۇشاقتاي الادى.
شيىرما جابىلادى.
ءىى كورىنىس.
(الاڭدا ءبىر توپ قىزدار ويىن ويناپ جۇرەدى. ءبىرى سەكىرگىشپەن ويناسا، ءبىرى جەرگە سۋرەت سالىپ، ءبىرى ءبىر - ءبىرىن قۋالاي ويناپ جۇرەدى.)
قىزدار:
- قىزىل تەلپەك، قىزىل تەلپەك، كەل وينايىق!
ساحناعا قىزىل تەلپەك شىعىپ ءبارى ويىن ويناپ جاتادى. ءبىر مەزگىلدە اناسى قىزىنا:
– قىزىم، بەرى كەلشى - دەپ قىزىن شاقىرادى، مىنا ءبالىش پەن ءبىر قۇتى مايدى اجەڭە اپارىپ، حال جاعدايىن ءبىلىپ قايتشى، – دەيدى.
قىزىل تەلپەك:
– جارايدى، اناشىم، اپارىپ بەرەيىن، – دەپ ءبالىش پەن ماي سالىنعان سەبەتتى الادى.
- قىزدار، مەن اجەمە كەتىپ بارامىن، ساۋ بولىڭدار!
اناسىنىڭ ءسوزىن ەكى ەتپەيتىن قىزىل تەلپەك اجەسىنە اتتانادى.
شيىرما جابىلادى.
1. قىزىل تەلپەك
2. اناسى
3. اجەسى
4. قاسقىر
5. قويان
6. كىرپى
7. اڭشىلار
قولدانىلاتىن دەكوراسيالار: ءۇيدىڭ ىشكى بەينەسى، ورمان اعاشتارى، تومار.
ءى كورىنىس.
(ءۇيدىڭ ىشكى بەينەسى. تۋعان كۇن داستارحانى.)
كوڭىلدى اۋەنمەن اناسى كىشكەنتاي قىزدى جەتەكتەي ورتاعا شىعادى.
قىز جايناپ تۇرعان داستارحاندى كورگەندە كوزى جايناپ قۋانىپ كەتەدى.
اناسى:
- قىزىم، سۇيكىمدى قىزىم مەنىڭ، بۇگىن سەنىڭ تۋعان كۇنىڭ!
قىزى:
- راحمەت، اناشىم.- دەپ اناسىن قۇشاقتاي الادى.
اناسى:
- قىزىم، سەنىڭ تۋعان كۇنىڭە اجەڭدى، دوستارىڭدى شاقىرىپ قويدىم.
قىزى:
- الاقاي، اجەمدە كەلە مە،- دەپ جۇگىرە باسىپ ەسىك جاققا قارايدى.
- اجەم، نەگە كەشىگىپ جاتىر ەكەن.
اناسى:
- ءقازىر كەلىپ تە قالار. اجەڭ الىستا ورماننىڭ ار جاعىندا تۇرادى عوي.
وسى مەزەتتە ەسىك سوعىلادى. كىشكەنتاي قىز قۋانا:
- الاقاي، اجەم كەلدى، اجەم كەلدى،- دەپ تۇرا جۇگىرەدى. ساحنا سىرتىنان اجەسىن ەرتە شىعادى.
- اجە، قوش كەلدىڭىز!
اناسى:
- تورلەتىڭىز، اجە، - دەپ قولىنداعى سەبەتىن الىپ، ورىندىق ۇسىنادى.
اجەسى ورىندىققا وتىرىپ، تىزەسىنە باسىن قويىپ ەركەلەي وتىرعان نەمەرەسىن باسىنان سيپاي:
- سۇيكىمدى، اقىلدى نەمەرەم مەنىڭ. مەن سەنىڭ تۋعان كۇنىڭە سىيلىق الا كەلدىم جانىنداعى سەبەتتەن قىزىل تەلپەكتى الادى. مىنەكەي، الا عوي، - دەپ قىزىل تەلپەكتى نەمەرەسىنە ۇسىنادى. نەمەرەسى قۋانا ورىنان تۇرىپ، اينانىڭ الدىنا كەلەدى دە، تەلپەكتى باسىنا كيەدى:
- وي، قانداي ادەمى تەلپەك.
اناسى:
- وزىڭە قۇيىپ قويعانداي ەكەن. قاتتى جاراسىپ قالدى. ەندى سەنى «قىزىل تەلپەك» دەپ اتايتىن بولدىق، كۇنىم.
نەمەرەسى اجەسىن قۇشاقتاي:
- راحمەت، اجەتاي! سىيلىعىڭ ماعان قاتتى ۇنادى.
وسى كەزدە سىرت ەسىك قاعىلادى دا، ىشكە ءبىر توپ دوستارى قولدارىندا گۇلدەرىمەن، شار، ويىنشىقتارىمەن كىرىپ كەلەدى.
ءبارى
تۋعان كۇنىڭمەن! دەپ شۋلاسا قىزدى قۇشاقتاي الادى.
شيىرما جابىلادى.
ءىى كورىنىس.
(الاڭدا ءبىر توپ قىزدار ويىن ويناپ جۇرەدى. ءبىرى سەكىرگىشپەن ويناسا، ءبىرى جەرگە سۋرەت سالىپ، ءبىرى ءبىر - ءبىرىن قۋالاي ويناپ جۇرەدى.)
قىزدار:
- قىزىل تەلپەك، قىزىل تەلپەك، كەل وينايىق!
ساحناعا قىزىل تەلپەك شىعىپ ءبارى ويىن ويناپ جاتادى. ءبىر مەزگىلدە اناسى قىزىنا:
– قىزىم، بەرى كەلشى - دەپ قىزىن شاقىرادى، مىنا ءبالىش پەن ءبىر قۇتى مايدى اجەڭە اپارىپ، حال جاعدايىن ءبىلىپ قايتشى، – دەيدى.
قىزىل تەلپەك:
– جارايدى، اناشىم، اپارىپ بەرەيىن، – دەپ ءبالىش پەن ماي سالىنعان سەبەتتى الادى.
- قىزدار، مەن اجەمە كەتىپ بارامىن، ساۋ بولىڭدار!
اناسىنىڭ ءسوزىن ەكى ەتپەيتىن قىزىل تەلپەك اجەسىنە اتتانادى.
شيىرما جابىلادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.