سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 11 ساعات بۇرىن)
قولشاتىر بۇيرىعى
كوزگە كۇڭگىرت، ويدا بار وتكەن زامان،
بىزدەن بۇرىن ءوتىپتى ءبىرتالاي جان.
سول وتكەن كوپ زاماننىڭ ءبىر كەزىندە
قىتايدى بيلەپ تۇرعان سان-حو-جي حان.

كوپ بولعان ءوز جۇرتىنا شىن مەيىرىمى،
ەل قامىن ويلايدى ەكەن كۇندىز-تۇنى.
ءوز باسىنا كەلگەندەي ەسەپتەيدى،
حالقىنا ءبىراز عانا زياندىنى.

جۇرگەندە مارمار كولدەن بالىق الىپ،
قاسىندا اقىن قىزدار انگە سالىپ.
قوڭىلىنە ەل جايىنان ءبىر وي تۇسسە،
قىلادى سونىڭ قامىن قايتا بارىپ.

بويىنا لايىق كورمەي بوس ويلاۋىن،
قاعادى التىنداۋلى قوڭىراۋىن.
باس ءۋازىرىن شاقىرىپ جارلىق ايتىپ،
وسىنى قىلسىن دەيدى بارشا قاۋىم:

«– حالقىمدا قىسىمشىلىق بار ما؟ —دەيدى.
نەمەسە ءبىر نارسەگە زار ما؟ — دەيدى.
مەنى الداساڭ — قۇدايدى الداعانىڭ،
جالعان ايتىپ جازادا قالما؟» — دەيدى.

«– سىزگە وتىرىك ايتقانىم – قاي قىلعانىم،
وندا باس پەن ساقالدان ايرىلعانىم.
وسى كۇندە ەلىڭدە تۇك قايعى جوق،
بۇيرىعىڭمەن ءبارىن دە جاي قىلعامىن».

«– ەلدى اياپ ءامىرىمدى كۇندە ايتامىن،
ورنىنا كەلتىرمەسەڭ، ۇلعايتامىن.
اقىلىڭ جوق بولسا دا، جاسىڭ قۇربى،
ويىمدى سەن تۇرعاندا كىمگە ايتامىن».

قايتقان سوڭ ۋازىرىمەن قالجىڭداسىپ،
باقشادا كوگەرشىنگە جەمىن شاشىپ،
ەكى قىز داعاراداي قول شاتىردى
ۇستاپ ءجۇر حان باسىنا جانتالاسىپ.

ول كۇنى جەلسىز ىستىق بولدى قاتتى،
ءقۇيدىرىپ تيگەن جەرىن شىداتپاپتى.
قاپ-قارا قولشاتىردان وتە شىعىپ،
تاقسىردىڭ تاقىر باسىن شىجىلداتتى.

سان-حو-جي مۇنى كورىپ كوپ ويلادى،
«شاتىرسىزدار ءقايتىپ ءجۇر» دەپ ويلادى.
ۇيگە كەلىپ ءۋازىرىن شاقىرىپ اپ،
ەلدى ىستىقتان قۇتقارۋ ەپ ويلادى.

« – ەي، ءۋازىر! نەتكەن ىستىق بۇگىنگى كۇن،
كوشەدە نە جانى ءجۇر شاتىرسىزدىڭ!
باي ءوزى السىن، كەدەيگە شاتىر اپەر،
قازىنادان ۇستالسا دا قانشا ءجۇز مىڭ.

جاندارال، قالا باسى، چاستنويلارىن،
تەز بارىپ شاقىرىپ ال تۇگەل ءبارىن،
ءبارىنىڭ دە باستارى كەسىلەدى،
كۇن شىققانشا بىتپەسە بۇيرىقتارىم».

ايتقان سوڭ ءۋازىر بارىپ بۇل بۇيرىقتى
ۇلىقتار قاتتى قورقىپ كوپ ۇلىقتى.
ازدان سوڭ اقىلدارىن جيىپ الىپ،
كەڭەسىپ، كۇڭكىلدەسىپ، سىبىر شىقتى.

قازىنادان تالاي اقشا الماق بولدى،
ول اقشا ۇلىقتاردا قالماق بولدى.
كوشەدە شاتىرسىزدىڭ ءبارىن ۇستاپ،
اپارىپ اباقتىعا سالماق بولدى.

ۇلىقتار وسىلايشا ايلا تاپتى،
قازىنادان نەشە مىڭ سوم اقشانى اپتى.
شاتىر تۇگىل كيىمسىز كەدەيلەردى
ۇستاپ الىپ زىندانعا ءبارىن جاپتى.

ەرتەڭ ەرتە پاتساعا ءبارى كەپتى،
«ەي، تاقسىر! كوزىڭىزبەن كورشى،— دەپتى. –
قالمادى شاتىرى جوق جالعىز ادام،
قازىنانىڭ از اقشاعا نەسى كەتتى».

ءبىلۋ ءۇشىن شىقسا دا حان كوشەگە،
شاتىرسىز ءبىر كىسىنى كورسىن نەگە.
باياعىدان ۇلىقتىڭ قىلىعى وسى،
بۇگىن سەنىپ بولا ما دۇنيەگە؟

بۇيرىعىن تەز ورىنداپ ۇلىقتارى،
ماقتانىپ شەن العىزعان قىلىقتارى.
اباقتىدا جىلاعان شاتىرسىزشا،
سورلى ەلدىڭ تىڭدالا ما قىلعان زارى.

ۇلتشىل دەپ سوگەدى قازاق جاسىن،
قورعاۋ دۇرىس ەمەس دەپ اركىم باسىن.
كوشتەن قالعان قاڭعىرىپ قازاق جاياۋ،
نەگە الدىڭعى كەرۋەنگە اپارماسىن؟

ءبىراق قازاق ۇلىعى تەك تۇرا ما،
حالقىنىڭ كەمشىلىگىن تولتىرا ما؟
ءبىز كورگەن نيكولاي ۇلىعىنداي،
ونان ءارى مەنەن كوپ ءسوز سۇراما!


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما