InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: قوسۋ مەن ازايتۋدى قايتالاۋ ساباعى

ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ سان قاتارىن، ساننىڭ قۇرامىن، قوسۋ مەن ازايتۋ امالدارىنىڭ ماعىناسى تۋرالى ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن انىقتاۋ جانە سايكەس تەرميندەردى يگەرۋگە ماشىقتاندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ، العىر - لىق، شاپشاڭدىق، تاپقىرلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىك: وقۋشىلاردىڭ ۇقىپتىلىققا، جيناقىلىققا، تازا، ادەمى جازۋعا تاربيەلەۋ

ساباقتىڭ ءتۇرى: ساياحات ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، وي قوزعاۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، توپشامالار.

بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:

ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
№ 6 تاپسىرمانى وقىتا وتىرىپ تەكسەرۋ.

ءىىى. جاڭا ساباققا دايىندىق:«ءسوزجۇمباق» شەشۋ. ول ءۇشىن سۇراققا جاۋاپ بەرەمىز.
1) بەلگىسىزى بار تەڭدىك. (تەڭدەۋ)
2) ءبىر شەتى تۇيىقتالعان ءتۇزۋ.(ساۋلە)
3) ازايتۋدىڭ ءبىرىنشى كومپونەنتى.(ازايعىش)
4) التى وندىق.(الپىس)
5) قوسىلعىشتاردىڭ ورنىن اۋىستىرعاننان نەنىڭ ءمانى وزگەرمەيدى؟ (قوسىندى)
6) 1م نەشە سم – گە تەڭ؟ (100سم)
7) ەكى شەتى تۇيىقتالعان ءتۇزۋ.(كەسىندى)
8) 6 - 3 - بۇل قانداي ورنەك؟ (ايىرما)

تەڭدەۋ
ساۋلە
ازايعىش
الپىس
قوسىندى
ءجۇز
كەسىند
ايىرما
- تۋعان جەرىمىز قالاي اتالادى؟ (ارال)
بۇگىنگى ساباقتا تۋعان جەرگە «ويشا ساياحات» جاسايمىز.

مىناۋ بالىق ۇستاعان بالىقشى ەسكەرتكىشى. تۋعان جەرىمىز ارال بالىق شارۋاشىلىعىمەن اينالىسقان. پوۆولجيە حالقى اشتىقتان قىرىلۋعا از قالعاندا، ۆاگون - ۆاگون بالىق جونەلتكەنى تۋرالى تاريحتا جازىلعان.
ءبىز قالامىزدىڭ اسەم دە ادەمى الاڭىنا بارۋ ءۇشىن وقۋلىعىمىزداعى №1 تاپسىرمانى ورىنداۋ كەرەك.
وسى تاپسىرمالاردىڭ قايسىسى ەسەپ. ونى شىعار.

ءىV. داپتەرمەن جۇمىس.
ا) ەلتاي 12 مىسال جانە 3 ەسەپ شىعاردى. ەلتاي بارلىعى نەشە تاپسىرما ورىندادى؟
مىسال - 12
ەسەپ - 3
بارلىعى -؟
شەشۋى: 12+3=15
جاۋابى: بارلىعى 15 تاپسىرما

ءا) ەلتاي ورىنداعان بارلىق تاپسىرمانىڭ 5 - ەۋىنىڭ شەشۋىن داپتەرگە جازدى. ول ءالى نەشە تاپسىرمانىڭ شەشۋىن جازۋى كەرەك؟
ەكىنشى تاپسىرمانى ەسەپكە اينالدىر جانە شىعار. ەكى تاپسىرمانىڭ اراسىندا قانداي بايلانىس بار؟
بارلىعى – 15 تاپسىرما
جازدى - 5 تاپسىرما
جازۋ كەرەك -؟
شەشۋى: 15 – 5 = 10
جاۋابى: جازۋ كەرەك 10 تاپسىرما
ءبىز تاپسىرمانى ورىنداپ بولدىق.. ەندى ساياحاتتاپ باراتىن الاڭىمىز « عاشىقتار الاڭى» ەكەن.

بۇل الاڭدا قازاقتىڭ باتىرى تولەگەن مەن كوركىنە اقىلى ساي قىز جىبەكتىڭ ەسكەرتكىشتەرى بار. قازاقتا «قىز جىبەك» جىرى جەلىسىمەن كينوسى تۇسىرىلگەن.
كەلەسى تاپسىرما «تەڭدەۋلەردى شەش». ءار قاتار بىرەۋدەن شىعارىپ تەكسەرەيىك. سودان سوڭ ويشا ساياحاتىمىزدى جالعاستىرامىز. وزىندىك جۇمىس.( ءار قاتاردان ءبىر وقۋشى وقيدى.)
4+ا=10 ------------- ا - 4=6 -------------- 10 - ا=4
ا=10 - 4 ------------ ا=6+4 --------------- ا=10 - 4
ا=6 ------------------ ا=10 ---------------- ا=6
4+6=10 ------------- 10 - 4=6 ------------ 10 - 6=4
10=10 --------------- 6=6 ----------------- 4=4

جارايسىڭدار، بالالار! كەلەسى باراتىن الاڭىمىز «تاۋەلسىزدىك الاڭى».

تاۋەلسىزدىك الاڭىنىڭ بيىكتىگى 21مەتر ءححى عاسىردا سالىنعانىن بىلدىرەدى. ۇشار باسىندا «بارىسقا مىنگەن التىن ادام» بەينەسى بەينەلەنگەن. ەسكەرتكىشتىڭ جانىندا تۋعان جەر ءۇشىن كۇرەسكەن باتىر جانە «مىڭ بالا» كوتەرىلىسىن باستاعان قولباسشى سارتاي باتىر ەسكەرتكىشى جانە دە ەلدىڭ اقىلشىسى بولعان، ەل بيلەگەن ءبيىمىز ايتەكە بي، سونىمەن بىرگە تۋعان جەردى جىرعا قوسىپ جىرلاعان جىراۋ نۇرتۋعان جىراۋدىڭ ەسكەرتكىشى بار.

كەلەسى تاپسىرمانى ورىنداساق تۋعان جەرىمىزدىڭ اسەم دە، كورىكتى جەرىن تاماشالايمىز.
ول ءۇشىن №3 تاپسىرمانى ورىندايمىز.(تاقتاعا)
79 بەن 83 - ءتىڭ اراسىنداعى سانداردى ءوسۋ رەتىمەن جاز. ولاردى سالىستىر. وسى سانداردى وندىقتار مەن بىرلىكتەردىڭ قوسىندىسى تۇرىندە جاز.

79، 80، 81، 82، 83.
79<>
80<>
81<>
82<>
79=70+9
80= 80+0
81=80+1
82=80+2
83=80+3
Cاياحاتتاپ كەلگەن جەرىمىزدەن نە كوردىڭدەر؟
ارينە، «الىپ انادان تۋادى»دەگەن سوزدە كوپ ءمان جاتىر.
باتىرلار دا، اقىندار دا، ونەر ادامدارى دا انادان تۋادى. انالار قۇرمەتىنە بالا ۇستاعان انا ەسكەرتكىشىن ورناتقان.
ەڭبەك جولىندا ەڭبەگىمەن قۇرمەتتەلگەن جانە كوپ بالالى انالاردىڭ اتىن قۇرمەت تاقتاسىنا جازعان.
ەندى «كىم شاپشاڭ» ويىنىن وينايىق. وقۋلىقتاعى №4 تاپسىرمانى 3 قاتار جارىسىپ ورىندايدى.

3 دم *13سم ------------ 5دم 2سم * 5دم ------------- 1 ساع * 57 مين
4دم *14سم ------------- 2دم 3سم *3دم ------------- 3 اي * 90 كۇن
9سم*1دم --------------- 7دم 6سم *7دم -------------- 90جىل *1عاسىر
8سم*1دم --------------- 4دم 8سم *4دم -------------- 1 ءتاۋل. *30 ساع
2دم*20سم ------------- 3دم 7سم *37سم ------------- 24 ساع * 1 ءتاۋل.
50سم*5دم ------------- 59 سم * 5دم 9سم ------------ 12 اي * 1 جىل

- جارايسىڭدار، بالالار!
مىنە «رامىزدەر اللەياسىنا» دا كەلىپ جەتتىك. ءبىز رامىزدەرىمىز ارقىلى «تاۋەلسىز مەملەكەت» ەكەنىمىزدى تانىتىپ، ماقتان تۇتامىز.
كەلەسى №5 تاپسىرما. ساعات قاي ۋاقىتتى كورسەتىپ تۇر؟ ءۇش ساعاتتان سوڭ قاي ۋاقىتتى كورسەتەدى؟
بۇل تۋعان جەرىمىزدىڭ «سپورت كەشەنى». ءتۇرلى سپورتپەن شۇعىلدانۋعا دايىندايدى. سپورت – دەنساۋلىق كەپىلى.

V. سەرگىتۋ ءساتى. جاتتىعۋ جاساۋ.
№6 تاپسىرمانى ورىنداپ العىر دا، ءبىلىمدى ەكەنىمىزدى كورسەتەيىك. «كىم بىلگىر»ويىنى.
امالداردى ورىندا جانە تەكسەر:
36+2=38 ------------- 87 - 5=82 ------------ 98 - 50=48 ------------ 75 - 30=45
38 - 36=2 ------- 82+5=87 ------------ 48+50=98 ------------ 45+30=75
38 - 2=36 ------- 87 - 82=5 ------------ 50+48=98 ------------ 75 - 45=30

- ءبىز قايدا كەلدىك؟
- ءيا، ۆوكزال جانىنا كەلدىك. بۇل «اق كەمە» ەسكەرتكىشى.
اق كەمە ارال تەڭىزى بولعانىن جانە تەڭىزدە كەمەلەر جۇزگەنىن ەسكە ءتۇسىرىپ تۇرادى.

VI. قورىتىندىلاۋ.
بالالار، ەندى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرسەڭدەر تۋعان جەردىڭ كەرەمەت، ۇلگى الار الاڭىنا دا بارامىز.
- قوسۋدىڭ كومپونەنتتەرىن اتا؟
- ازايتۋدىڭ كومپونەنتتەرىن اتا؟
- قوسۋ امالىنا كەرى امالدى اتا؟
- ازايتۋ امالىنا كەرى امالدى اتا؟
- ءبىر تاڭبالى سانعا ءبىر تاڭبالى ساندى قوسقاندا نە ىستەيمىز جانە قالاي ورىندايمىز؟
- ءبىر تاڭبالى ساننان ءبىر تاڭبالى ساندى ازايتقاندا نە ىستەيمىز جانە قالاي ورىندايمىز؟
- ەكى تاڭبالى ساننان ەكى تاڭبالى ساندى ازايتقاندا نە ىستەيمىز جانە قالاي ورىندايمىز؟
- ەكى تاڭبالى سانعا ەكى تاڭبالى ساندى قوسقاندا نە ىستەيمىز جانە قالاي ورىندايمىز؟

سونىمەن، قالامىزدا جاقىندا عانا اشىلعان «داڭق» الاڭىنا دا جەتتىك.
ەلىمىزدىڭ باتىرلارى مەن بيلەرىنىڭ شەشەندىك سوزدەرى ۇرپاقتار ۇرانى بولسىن دەپ ۇرانداعان. ەلىمىزدى كوركەيتىپ، داڭقىن ارتتىرار ۇرپاقتارى سەندەرسىڭدەر. سوندىقتان دا مەن سەندەرگە «داڭق» الاڭىنىڭ سۋرەتىن ۇلەستىرمەكشىمىن.
ءبىزدىڭ «ويشا ساياحاتىمىزدى» اياقتايتىن ۋاقىت تا كەلدى. ءبىز مىنا تاپسىرماداعى بالاعا كومەكتەسسەك ءبىز دە مەكتەبىمىزگە تەز جەتەمىز.
بالا قاي جولمەن جۇرسە، مەكتەپكە تەز جەتەدى.
VII. ۇيگە تاپسىرما.
VIII. باعالاۋ.