InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: زات ەسىم
بىلىمدىلىك: زات ەسىمنىڭ ماعىناسى تۋرالى جالپى تۇسىنىك بەرۋ. ول قانداي دا ءبىر زاتتىڭ، ۇعىمنىڭ اتاۋى ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، سوزدىك قورىن، دۇنيەتانىمىن، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىلىك: ساۋاتتىلىققا، دۇرىس مادەنيەتتى سويلەي بىلۋگە، جىلدامدىققا تاربيەلەۋ.
ءتيپى: ارالاس
ءتۇرى: ويىن ساباق
ءادىسى: تۇسىندىرمەلى، سۇراق - جاۋاپ، وي قوزعاۋ، ويىن.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، توپشامالار، قيما قاعازدار، سلايد.

بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
378 – جاتتىعۋدى وقىتۋ ارقىلى تەكسەرۋ.

ءىىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ.
بالالار « بۇل كىم؟»، « بۇل نە؟» ويىنىن وينايىق. مىنا سۋرەتتەرگە قاراپ سۇراق قويا وتىرىپ قاي ءسوز تابىنا جاتاتىنىن ايتىڭدار.

- نە؟ - قويان
- نەلەر؟ - سابىزدەر
- كىم؟ - قىز
- كىمدەر؟ - بالالار
- بۇل سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەر قاي ءسوز تابىنا جاتادى؟
- زات ەسىم دەگەنىمىز نە؟ ( ەرەجەسىن سۇراۋ)
- قازاق تىلىندە باسقا دا قانداي ءسوز تاپتارىمەن تانىستىق. ءسوز تاپتارى دەگەنىمىز نە؟ ( ەرەجەسىن ايتۋ)

ولاي بولسا، ءسوز تاپتارى تۋرالى بىلىمدەرىڭدى تەكسەرۋ ءۇشىن «سەمانتيكالىق كارتامەن» جۇمىس جاسايىق.
ر/س ----------- ءسوز ----- ءسوز تاپتارى ---- زات ەسىم ---- ەتىستىك ---- سىن ەسىم ---- سان ەسىم
1 بەس
2 داپتەر
3 قىزىل
4 اينۇر
5 جازدى

ءىV. جاڭا ساباق.
بالالار، ەندى « مەنەن سۇراق، سەنەن جاۋاپ» ويىنىن وينايمىز. مىنا سۋرەتتەردەن مەنىڭ سۇراعىما جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى تاباسىڭدار.

- كىم؟ - ءمۇعالىم
- كىمدەر؟ - وقۋشىلار
- كىم؟ - اباي قۇنانبايەۆ
- كىم؟ - اتا، اجە
- نەلەر؟ - بايشەشەكتەر
- نەلەر؟ - ساڭىراۋقۇلاقتار
- نە؟ - ۇكى
- نەلەر؟ - قوياندار
وسى سۋرەتتەرگە جاۋاپ بەرۋلەرىڭە قاراي ەرەجە ايتىپ كورەلىك.
ادامنىڭ اتى – جونىنە، ماماندىعىنا، تۋىستىق اتاۋلارعا، ياعني ادامعا قاتىستى سوزدەرگە كىم؟، كىمدەر؟، جانۋارلار مەن زاتتارعا نە؟، نەلەر؟ دەگەن سۇراقتار قويىلادى. مىسالى، كىم؟ - بالا، دارىگەر، كوكە، ۇلپان. كىمدەر؟ – اتالار، ۇشقىشتار، وقۋشىلار. نە؟ - داپتەر، قۇس، گۇل. نەلەر؟- كىتاپتار، اڭدار، كۇرەكتەر.
كەلەسى ويىنىمىز « كىم تاپقىر» ويىنى. جۇمباق شەشىپ تاپقىرلىقتارىڭدى كورسەتىڭدەر.
شانامەن زىرعىپ جەلدەتىپ،
شاڭعى، كونكي تەبەتىن،
اققالا جاساپ وينايتىن
قاي مەزگىل دەپ ويلايسىڭ؟ (قىس)
- جارايسىڭدار، بالالار ەندى جۇمباق شەشۋىنە سۇراق قويايىق. ( نە؟ – قىس )
- بۇل نەنىڭ اتاۋى؟
- مەزگىل اتى.
سوندا مەزگىل اتىنا دا نە؟ دەگەن سۇراق قويىلادى ەكەن.
380 - جاتتىعۋ. قىس ايلارىنىڭ اتتارىن پايدالانىپ ءسوزجۇمباق شەشەيىك. كەستە بويىنشا شەشۋ.

- ال، ەندى بالالار « قىستا» تاقىرىبىنا سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇرايىق. قىس مەزگىلىندەگى تابيعات قۇبىلىستارىن اتا؟
- قار، بۇرشاق، قىراۋ، مۇز.
- سۇراق قويايىق، قاي ءسوز تابىنا جاتادى؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار، نە؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرگەندىكتەن زات ەسىمگە جاتادى.

وقۋلىقپەن جۇمىس: «بۇل نە؟» ويىنى.
سۋرەتتەگى اڭنىڭ تەرىسى اسا باعالى، سۋ وتكىزبەيدى. تەرىسىنەن باعالى بورىك، جىلى تون، كيىمگە جاعا جاسايدى. كوبىنە سۋدا تىرشىلىك ەتەدى.
381 – جاتتىعۋ. ءماتىندى وقىپ، نە؟، نەلەر؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن زات ەسىمدەردى تاپ. العاشقى جانە سوڭعى سويلەمدى كوشىرىپ جازۋ. ماتىنگە ات قويۋ.

قۇندىز.
قۇندىز – عاجاپ قىزىق اڭ. ول جۋان اعاشتاردى جىعادى. وزدەرىنە كەرەمەت ۇيشىكتەر جاسايدى. قۇندىزدىڭ تەرىسى اسا باعالى.

سەرگىتۋ ءساتى:
«ءوز يەسىن تاپ» ويىنى. قيما قاعازداعى سوزدەردى سۇراقتارعا سايكەس قالتاشىققا سالادى.
اۋەن ويناپ تۇرادى. ءار وقۋشىنىڭ شاپشاڭدىعىن، بىلىمدىلىگىن انىقتاۋ.
كىم؟ -------- كىمدەر؟ ----- نە؟ ------ نەلەر؟
دارىگەر ---- ۇلدار ------ اينا ------ گۇلدەر

383 - جاتتىعۋ. «شەبەرلەر» ويىنى. سۋرەتتەگى زاتتاردى كىمدەر پايدالانادى؟ سەندەر وزدەرىڭدى سول زاتتى پايدالانۋشى رەتىندە، زاتتىڭ اتاۋىن قاتىستىرىپ سويلەم قۇراڭدار. زاتتىڭ اتى قۇلاققا قالاي ەستىلىپ تۇر؟ سوزدەردىڭ ايتىلۋى مەن جازىلۋىن سالىستىر.
بۇرعۇ – بۇرعى، سۇرگۇ – سۇرگى، شارعى
ۇندەستىك زاڭى ىلگەرىندى ىقپال.

384 - جاتتىعۋ. «بىلىمدىلەر» ويىنى.
وقى، ءار جۇپتاعى سوزدەرگە سۇراق قوي. سۇراقتىڭ ءار ءتۇرلى قويىلۋ سەبەبىن دالەلدە.
اعاش – اعاشتار ------------- قىز – قىزدار
پەردە – پەردەلەر --------- ءمۇعالىم – مۇعالىمدەر
بۇركىت - بۇركىتتەر ---------- ساتۋشى - ساتۋشىلار

ساباقتى بەكىتۋ:
«ءسوز ويلا، تەز ويلا» ويىنى. ەرەجە سۇراۋ.
ۇيگە تاپسىرما: 382 - جاتتىعۋ، ەرەجە جاتتاۋ.
باعالاۋ