"ءان پاديشاسى" اتانعان دارا سازگەر
«ءان پاديشاسى» اتانعان دارا سازگەر
1 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى قاۋىم، ءاندى ءقادىر تۇتاتىن كورەرمەندەر!
ساعىنىشپەن ساعىمعا اينالعان اسىل اعانى، ءان الەمىنىڭ ادەمى قالىقتاعان اپپاق دەگەلەگىندەي، اق تىلەكتىڭ، ءتاتتى ءۇمىتتىڭ قۇسىنا بالاپ بۇگىنگى «ءان پاديشاسى» اتانعان دارا سازگەر» اتتى سازدى كەشىمىزگە حوش كەلدىڭىزدەر.
2 - - جۇرگىزۋشى: بار قازاقتىڭ تامساندىرعان،
تاڭنان تاڭعا ءان سالدىرعان.
ءوزىن انمەن قارسى الدىرعان،
ءان ومىرىندە جارىق جۇلدىزداي ساۋلە شاشىپ، ايرىقشا ءىز قالدىرعان، كۇللى قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق ماقتانىشىنا اينالعان اسا كورنەكتى سازگەر، ءان جانرىنىڭ مايتالمانى، قازاقستان مادەنيەتىنە ەڭبەگى سىڭگەن قايراتكەر، وسى زامانداعى قازاق ەستراداسىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى ءشامشى قالداياقوۆ بيىل 84 جاسقا تولادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ءشامشى 1930 جىلى تامىز ايىنىڭ 15 جۇلدىزىندا كەرۋەگى مەن جۋسانى ءجۇز ءتۇرلى دەرتكە شيپا قىزىلقۇم وڭىرىندەگى ءمولدىر سۋلى ارىس وزەنىنىڭ جاعاسىندا دۇنيەگە كەلەدى. اكەسى ءاناپيا ون ساۋساعىنان ونەر تامعان ۇستا، زەرگەر بولعانمەن انشىلىككە اۋەستىگى جوق بولادى. توي - دۋمانداردا اناسى ساقىپجامالدىڭ شىرقاپ سالعان اندەرى قالىڭ كوپتىڭ قۇلاق قۇرىشىن قاندىرۋىمەن قاتار، بالا جۇرەگىنە نۇر بولىپ قۇيىلىپ، ءشامشى «تابيعي دارىنىمنىڭ انا سۇتىمەن كەلگەنىنە قۋانباسام رەنجىمەيمىن»، - دەيدى.
2 - جۇرگىزۋشى: بۇل ءاننىڭ شىعۋ تاريحى ءارى دە جاتىر، اقمولانى سەلينوگراد دەپ اتاپ 5 وبلىستى 1 ولكە ەتىپ، ونى رەسەي جاققا بەرمەكشى بولىپ جاتقان كەزدە، ءشامشى «مەن قازاقتىڭ نامىسىن وياتاتىن ءبىر ءان جازۋىم كەرەك، - دەگەن ەكەن.
1 - جۇرگىزۋشى: وتانشىل، حالىقشىل، ۇلت جاندى بولۋعا باۋلىيتىن شىعارمالاردىڭ اراسىندا بۇل ءان ەرەكشە.
2 - جۇرگىزۋشى: شامشىگە ايت، تاعى دا ءبىر تاڭداندىرسىن،
جىنداندىرسىن جۇرەكتى جانداندىرسىن.
ماڭگىلىك ولمەس ماحابباتىم ايتا جۇرەر،
ماڭگىلىك ولمەيتۇعىن ءان قالدىرسىن، - دەپ اقىن مۇقاعالي جىرلاعانداي، بۇل ءان ماڭگىلىك ولمەيتۇعىن، حالىق اراسىندا، اسىرەسە ەلشىلىك نوتاسىن تاپقان ءان.
1 - جۇرگىزۋشى: بۇل انمەن 1986 جىلى جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە جاستار «ەلىم – اي» انىنە سالىپ ۇرانداي شىرقاپ شىققان ەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: بۇل ءان ەل باسىن ۇلىقتاۋ راسىمىندە دە شىرقالدى.
1 - جۇرگىزۋشى: مەنىڭ ءانۇرانىم!
بولاشاققا باعىت بەرگەن، كوكىرەگىنە جارىق بەرگەن،
ءون بويىڭدى شابىت كەرنەپ، ەرتەڭىنە حالىق سەنگەن،
اقىرىندا قازاعىما تاۋەلسىزدىك الىپ كەلگەن.
2 - جۇرگىزۋشى: «مەنىڭ قازاقستانىم» ءان ۇران بوپ
رۋح كوشىن تارتتى العا،
بۇدان اسقان باقىت بار ما، ب ا ق بار ما.؟!
ءانۇراننان تۋعان ۇلتتىق رۋحقا تولعان دۇلەي كۇش، ەلگە، تۋعان جەرگە وشپەس سەزىم سىيلايدى.
ءان «مەنىڭ قازاقستانىم»
1 - جۇرگىزۋشى: ءوزىنىڭ ءبىر سوزىندە «ءاننىڭ شىعۋىنا ۇلكەن سەبەپ بولعان ماعان الەمنىڭ جارىعىن سىيلاۋمەن قاتار ءان دۇنيە ەسىگىنە جەتەلەگەن اياۋلى انام ساقىپجامال بۇحارباي قىزىنىڭ 1959 جىلى مەزگىلسىز دۇنيە سالۋى» دەپتى سازگەر.
2 - جۇرگىزۋشى: «انا مەن سەنىڭ باسىڭا كەسەنە عيمارات ورناتام» دەپ ايتا المايمىن، ءبىراق ساعان ءاننىڭ ەڭ اسىلىن، ەڭ نازىگىن ارناپ جازامىن، ول ەشقاشان ۇمىتىلمايدى»،- دەيدى.
1 - جۇرگىزۋشى: ۇيقىسىز تۇندەر ءوتىپتى، تاڭنان نۇر ساۋعان
نارەستە ءۇنى – شەكەر - اۋ، كۇتىپ تۇرسا الدان،
دۇنيەگە مەنى اكەلگەن جاندى ارداقتاپ،
اناما ءانى شىرقالعان.
2 - جۇرگىزۋشى: عافۋ قايربەكوۆتىڭ سوزىنە جازىلعان «انا تۋرالى جىر»
1 - جۇرگىزۋشى: ءاناپيا جانۇياسىندا ءبىر ۇل دۇنيەگە كەلەدى، «قالداياق سەن ۇلدى بولدىڭ»،- دەپ جەڭگەلەرى ورالعان بالانى اكەسىنىڭ قولىنا ۇستاتا بەرە، اكەنىڭ قايراتتى قولىن سەزىپ جىلاعان ۇلىنا:
- بارەكەلدى، مەن سەنى جامشيد پاتشانىڭ اتىمەن اتاعالى جۇرسەم، ءبىراق مىنا داۋىسىڭ پاتشانىكىنە ەمەس، انشىنىكىنە قوبىرەك ۇقسايدى ەكەن، - دەپتى.
2 - جۇرگىزۋشى: يا، راسىندادا جامشيد اتانعان بالا ءشامشى قالداياقوۆ بولىپ بۇكىل قازاقستانعا «ءۆالستىڭ كورولى» دەگەن اتپەن اتاعى شىعاتىنىن اكە
بىلمەگەن ەدى.
جاستاردىڭ ءسۇيىپ تىڭدايتىن، جىگىت جەلەڭ، بوزبالالارى ءان ارقىلى قىزعا سىرلارىن بىلدىرەتىن ۆالس اندەرى جەتەرلىك. ولار: «اقەركە اقجايىق، ارىس جاعاسىندا، سىر سۇلۋى، تامشى ارۋى، قايىقتا»
1 - جۇرگىزۋشى: ءان. «سىر سۇلۋى»
2 - جۇرگىزۋشى: وسىناۋ اندەردىڭ قاي قايسىسىندا بولماسىن، ادام بالاسىنىڭ كەۋدەسىنەن ورىن تەپكەن نەبىر عاجاپ سەزىمدەردىڭ قاي ءتۇرى بولماسىن ءشامشى اندەرىنەن بايان تاۋىپ جاتادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ءشامشىنىڭ ءانى، ءشامشىنىڭ ءانى
تاڭدايدان كەتپەس، بال شىرىن ءدامى.
سىزىلىپ دەممەن، جايادى جەلمەن
جانرعا ايتپاعان جان سىرىڭدى ءالى.
2 - جۇرگىزۋشى: بىردە دوسى تۇمانباي مولداعالييەۆكە كەلىپ، ءبىز ءبىر ءان جازۋىمىز كەرەك. ءبىر مۇڭلىق جىگىتتىڭ سۇيگەن قىزىنا قوسىلا الماي، سۇيگەنى باسقا بىرەۋگە تۇرمىسقا شىعىپ كەتكەن جىگىتتىڭ وكىنىشتى جىرى بولۋى كەرەك، ءسويتىپ ءبىز ساعىنىشتىڭ زارىن شىعارايىق، - دەيدى.
1 - جۇرگىزۋشى: تۇمانباي مولداعالييەۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ءان «ءانىم سەن ەدىڭ»
2 - جۇرگىزۋشى: ناعىز قۋانىشتى ءسات، ۇيلەنۋ تويى، ەكى جاستىڭ قوسىلۋى، بىلايشا ايتقاندا قوس وزەن سەكىلدەنىپ، دەگەندەي، ءان مۇحتار شاحانوۆتىڭ ۇيلەنۋ تويىنا سىي رەتىندە ءان شاشۋ بولىپ شاشىلعان «قۋانىش ءۆالسى».
1 - جۇرگىزۋشى: مۇحتار شاحانوۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ءان، «قۋانىش ءۆالسى»
2 - جۇرگىزۋشى: 60 - 70 جىلدارداعى ءشامشى اندەرى عاجايىپ سازدىلىعىمەن، سىلدىراپ اققان بۇلاق سۋىنداي تاپ - تازا سىڭعىرىمەن، ليريكالىق نازدىلىعىمەن ەرەكشەلەنەدى. ءشامشىنىڭ جاڭا تۋعان اندەرى بۇكىل جاس تىڭ جۇرەك جالىنىنان ءورشىل دە سۇلۋ سەزىمىن، ادال دا ءمولدىر ماحابباتىن
جەتكىزگەندەي بولاتىن.
1 - جۇرگىزۋشى: جاستار ۇناتقان جاندارىنا ىڭكار سەزىمىن ءشامشىنىڭ اندەرىمەن
جەتكىزەتىن. سونداي اندەردىڭ ءبىرى مايچەكيننىڭ سوزىنە جازىلعان ءان «بارىنەن دە سەن سۇلۋ» ءانى.
2 - جۇرگىزۋشى: ومىرگە اندەتىپ كەلەسىڭ، انمەنەن جەر قوينىنا ەنەسىڭ.
ءاننىڭ قۇدىرەتتىلىگى دە سونىسىندا. ءان - كوڭىلدىڭ قۇمارى، قۋانىش - تويدىڭ سىڭارى، جاستىق - ءومىردىڭ ىنتىزارى.
1 - جۇرگىزۋشى: جىلدار،
ءومىردىڭ وزەنىمەن،
اعادى كەزەگىمەن، - دەپ اقىن جىرلاسا، سازگەر ءومىردىڭ ەرتەڭگى نۇرلى كۇنىنە اسىققان ۇكىلى ءۇمىتىن، ومىرگە قۇشتارلىعىن، انگە اينالدىرا بىلگەن.
2 - جۇرگىزۋشى: ءان «ءومىر وزەن» ءسوزى مۇحتار شاحانوۆتىكى، ءانىن جازعان ءشامشى قالداياقوۆ
1 - جۇرگىزۋشى: كەشىكپەي كەلەم دەپ ەڭ
مەن تۇرمىن ەلەڭدەۋمەن، - قىزدى كۇتكەن جىگىتتىڭ ساعىنىشى اۋەنمەن تەربەلەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: ءان. «كەشىكپەي كەلەم دەپ ەڭ»
1 - جۇرگىزۋشى: سىر جەرىندە تۋعان ءان، ەلدىڭ مىزعىماس بىرلىگى مەن تاماشا تىرلىگى، ىنتىماعى مەن دوستىعى، ىستىق ىقىلاستارىم ەن شىنايى اق پەيىلدەرى سازدىڭ تاماشا ىرعاعىنا تەربەلەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: شۇكىروۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ءشامشىنىڭ ءانى «سىر سۇلۋى»
2 - جۇرگىزۋشى: بىردە جازۋشى، سازگەردىڭ دوسى ورازبەك بودىقوۆ وسى ءاننىڭ قالاي تۋعانى جايىندا بىلاي دەيدى: «مىنا ءبىر كۇنى قارا تورى جىگىت جولىقتى دا بىلاي دەدى:
- ءسىز ەكەۋىمىز ءبىر وزەننىڭ بويىندا تۋىپپىز، ءبىر وزەننىڭ سۋىن ءىشىپپىز. مەن وسىندا ناق سۇلۋ سۇيىكتىمدى تاۋىپپىن. ءشامشى اتىڭىز بار قالايشا سىزگە ءبىر سۇلۋ جولىقپادى؟
- نەگە ولاي دەيسىڭ؟ قيالىمنان تۋعان سۇلۋ وسى جەردە تۋعان.
- ولاي بولسا نەگە اندەرىڭىزدە ارىس جوق، وزەننىڭ سۇلۋلىعىن نەگە انگە قوسىپ جىرلامايمىز، - دەيدى الگى جىگىت.
«وسى كەزدەسۋدەن كەيىن مەن وسى ءاندى دۇنيەگە اكەلدىم»- دەگەن سازگەر.
1 - جۇرگىزۋشى: كەلەسى تىڭدايتىندارىڭىز مۇحتار شاحانوۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ءان «ارىس جاعاسىندا».
2 - جۇرگىزۋشى: 1959 جىلى ءشامشى كونسەرۆاتوريادان شىعىپ قالىپ، ەلگە ورالۋعا ار ساناپ بوس جۇرگەن كەزىندە، جازدىڭ ءبىر كۇندەرىندە الماتىنىڭ «تاستاق» بازارىندا سىعاندار گيتارامەن ءان سالىپ مارە - سارە بولىپ جاتقان ەكەن، سولاردىڭ ونەرىن ۇزاق تاماشالايدى.
1 - جۇرگىزۋشى: سىعاننىڭ ءان ىرعاعىنا ەلىككەن سازگەر سىعان جىگىتىنەن گيتارانى سۇراپ، جاقىندا شىعارعان اندەرىن ورىندايدى. سول سىعان دوستارىنا دەگەن ساعىنىشتىڭ ارقاسىندا «سىعان سەرەناداسى» ومىرگە كەلەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: قىدىر مىرزا - ءاليدىڭ سوزىنە جازىلعان «سىعان سەرەناداسى»
1 - جۇرگىزۋشى: كەلەسى ءاننىڭ دە شىعۋ تاريحى بار، وبكومنىڭ ءۇشىنشى حاتشىسى قاراجان ءابىلازيموۆ، مەكتەپتى جاڭا بىتىرگەن جاس قىزعا ۇيلەنىپ تويعا شاقىرادى. سول كەزدە ارنايى شىعارىلىپ، تويعا سىي رەت ىندە وسى ءان ورىندالادى
2 - جۇرگىزۋشى: ءسوزى م. شاحانوۆتىكى ءان «اق بانتيك»
1 - جۇرگىزۋشى: ۇلى كومپوزيتوردىڭ ارتىندا 300 - گە جۋىق اندەرى قالعان. سول اندەردىڭ ءبىرى: «قايىقتا»
2 - جۇرگىزۋشى: ءان. «شامشىمەن سىرلاسۋ»
1 - جۇرگىزۋشى: ش. قالداياقوۆ ومىردەن وزار شاعىندا «وتىرارداعى توي» دەگەن ءان جازادى. بۇل سوڭعى ءانىن تۋعان جەرىنە ارناعان كومپوزيتوردا ارمان بار ما؟ ولەڭى س. اسانوۆتىكى، ءانى ش. قالداياقوۆتىكى «وتىرارداعى توي».
2 - جۇرگىزۋشى: جىر شۋماقتارى «قوش ءشامشى»
1 - جۇرگىزۋشى:«ءان پاتشاسى» ەتىپ حالقىنىڭ قۇرمەتىنە بولەنگەن، ءار جۇرەكتە ماحاببات وتىن مازداتقان -* ونىڭ ارىستىڭ ەركە تولقىنىنداي، كاسپييدىڭ كوگىلدىر تۇنىعىنداي سۇلۋ دا سىرلى اندەرى ەدى. ەندى مىنە، ءشامشىنىڭ ءوزى دە وشپەس انگە اينالىپ كەتتى.
2 - جۇرگىزۋشى: وسىمەن ءشامشى قالداياقوۆقا ارنالعان «ءان پاديشاسى» اتانعان دارا سازگەر» اتتى سازدى كەشىمىز اياقتالدى.
كوڭىل قويىپ تىڭداعاندارىڭىزعا كوپ راحمەت!
1 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى قاۋىم، ءاندى ءقادىر تۇتاتىن كورەرمەندەر!
ساعىنىشپەن ساعىمعا اينالعان اسىل اعانى، ءان الەمىنىڭ ادەمى قالىقتاعان اپپاق دەگەلەگىندەي، اق تىلەكتىڭ، ءتاتتى ءۇمىتتىڭ قۇسىنا بالاپ بۇگىنگى «ءان پاديشاسى» اتانعان دارا سازگەر» اتتى سازدى كەشىمىزگە حوش كەلدىڭىزدەر.
2 - - جۇرگىزۋشى: بار قازاقتىڭ تامساندىرعان،
تاڭنان تاڭعا ءان سالدىرعان.
ءوزىن انمەن قارسى الدىرعان،
ءان ومىرىندە جارىق جۇلدىزداي ساۋلە شاشىپ، ايرىقشا ءىز قالدىرعان، كۇللى قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق ماقتانىشىنا اينالعان اسا كورنەكتى سازگەر، ءان جانرىنىڭ مايتالمانى، قازاقستان مادەنيەتىنە ەڭبەگى سىڭگەن قايراتكەر، وسى زامانداعى قازاق ەستراداسىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى ءشامشى قالداياقوۆ بيىل 84 جاسقا تولادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ءشامشى 1930 جىلى تامىز ايىنىڭ 15 جۇلدىزىندا كەرۋەگى مەن جۋسانى ءجۇز ءتۇرلى دەرتكە شيپا قىزىلقۇم وڭىرىندەگى ءمولدىر سۋلى ارىس وزەنىنىڭ جاعاسىندا دۇنيەگە كەلەدى. اكەسى ءاناپيا ون ساۋساعىنان ونەر تامعان ۇستا، زەرگەر بولعانمەن انشىلىككە اۋەستىگى جوق بولادى. توي - دۋمانداردا اناسى ساقىپجامالدىڭ شىرقاپ سالعان اندەرى قالىڭ كوپتىڭ قۇلاق قۇرىشىن قاندىرۋىمەن قاتار، بالا جۇرەگىنە نۇر بولىپ قۇيىلىپ، ءشامشى «تابيعي دارىنىمنىڭ انا سۇتىمەن كەلگەنىنە قۋانباسام رەنجىمەيمىن»، - دەيدى.
2 - جۇرگىزۋشى: بۇل ءاننىڭ شىعۋ تاريحى ءارى دە جاتىر، اقمولانى سەلينوگراد دەپ اتاپ 5 وبلىستى 1 ولكە ەتىپ، ونى رەسەي جاققا بەرمەكشى بولىپ جاتقان كەزدە، ءشامشى «مەن قازاقتىڭ نامىسىن وياتاتىن ءبىر ءان جازۋىم كەرەك، - دەگەن ەكەن.
1 - جۇرگىزۋشى: وتانشىل، حالىقشىل، ۇلت جاندى بولۋعا باۋلىيتىن شىعارمالاردىڭ اراسىندا بۇل ءان ەرەكشە.
2 - جۇرگىزۋشى: شامشىگە ايت، تاعى دا ءبىر تاڭداندىرسىن،
جىنداندىرسىن جۇرەكتى جانداندىرسىن.
ماڭگىلىك ولمەس ماحابباتىم ايتا جۇرەر،
ماڭگىلىك ولمەيتۇعىن ءان قالدىرسىن، - دەپ اقىن مۇقاعالي جىرلاعانداي، بۇل ءان ماڭگىلىك ولمەيتۇعىن، حالىق اراسىندا، اسىرەسە ەلشىلىك نوتاسىن تاپقان ءان.
1 - جۇرگىزۋشى: بۇل انمەن 1986 جىلى جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە جاستار «ەلىم – اي» انىنە سالىپ ۇرانداي شىرقاپ شىققان ەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: بۇل ءان ەل باسىن ۇلىقتاۋ راسىمىندە دە شىرقالدى.
1 - جۇرگىزۋشى: مەنىڭ ءانۇرانىم!
بولاشاققا باعىت بەرگەن، كوكىرەگىنە جارىق بەرگەن،
ءون بويىڭدى شابىت كەرنەپ، ەرتەڭىنە حالىق سەنگەن،
اقىرىندا قازاعىما تاۋەلسىزدىك الىپ كەلگەن.
2 - جۇرگىزۋشى: «مەنىڭ قازاقستانىم» ءان ۇران بوپ
رۋح كوشىن تارتتى العا،
بۇدان اسقان باقىت بار ما، ب ا ق بار ما.؟!
ءانۇراننان تۋعان ۇلتتىق رۋحقا تولعان دۇلەي كۇش، ەلگە، تۋعان جەرگە وشپەس سەزىم سىيلايدى.
ءان «مەنىڭ قازاقستانىم»
1 - جۇرگىزۋشى: ءوزىنىڭ ءبىر سوزىندە «ءاننىڭ شىعۋىنا ۇلكەن سەبەپ بولعان ماعان الەمنىڭ جارىعىن سىيلاۋمەن قاتار ءان دۇنيە ەسىگىنە جەتەلەگەن اياۋلى انام ساقىپجامال بۇحارباي قىزىنىڭ 1959 جىلى مەزگىلسىز دۇنيە سالۋى» دەپتى سازگەر.
2 - جۇرگىزۋشى: «انا مەن سەنىڭ باسىڭا كەسەنە عيمارات ورناتام» دەپ ايتا المايمىن، ءبىراق ساعان ءاننىڭ ەڭ اسىلىن، ەڭ نازىگىن ارناپ جازامىن، ول ەشقاشان ۇمىتىلمايدى»،- دەيدى.
1 - جۇرگىزۋشى: ۇيقىسىز تۇندەر ءوتىپتى، تاڭنان نۇر ساۋعان
نارەستە ءۇنى – شەكەر - اۋ، كۇتىپ تۇرسا الدان،
دۇنيەگە مەنى اكەلگەن جاندى ارداقتاپ،
اناما ءانى شىرقالعان.
2 - جۇرگىزۋشى: عافۋ قايربەكوۆتىڭ سوزىنە جازىلعان «انا تۋرالى جىر»
1 - جۇرگىزۋشى: ءاناپيا جانۇياسىندا ءبىر ۇل دۇنيەگە كەلەدى، «قالداياق سەن ۇلدى بولدىڭ»،- دەپ جەڭگەلەرى ورالعان بالانى اكەسىنىڭ قولىنا ۇستاتا بەرە، اكەنىڭ قايراتتى قولىن سەزىپ جىلاعان ۇلىنا:
- بارەكەلدى، مەن سەنى جامشيد پاتشانىڭ اتىمەن اتاعالى جۇرسەم، ءبىراق مىنا داۋىسىڭ پاتشانىكىنە ەمەس، انشىنىكىنە قوبىرەك ۇقسايدى ەكەن، - دەپتى.
2 - جۇرگىزۋشى: يا، راسىندادا جامشيد اتانعان بالا ءشامشى قالداياقوۆ بولىپ بۇكىل قازاقستانعا «ءۆالستىڭ كورولى» دەگەن اتپەن اتاعى شىعاتىنىن اكە
بىلمەگەن ەدى.
جاستاردىڭ ءسۇيىپ تىڭدايتىن، جىگىت جەلەڭ، بوزبالالارى ءان ارقىلى قىزعا سىرلارىن بىلدىرەتىن ۆالس اندەرى جەتەرلىك. ولار: «اقەركە اقجايىق، ارىس جاعاسىندا، سىر سۇلۋى، تامشى ارۋى، قايىقتا»
1 - جۇرگىزۋشى: ءان. «سىر سۇلۋى»
2 - جۇرگىزۋشى: وسىناۋ اندەردىڭ قاي قايسىسىندا بولماسىن، ادام بالاسىنىڭ كەۋدەسىنەن ورىن تەپكەن نەبىر عاجاپ سەزىمدەردىڭ قاي ءتۇرى بولماسىن ءشامشى اندەرىنەن بايان تاۋىپ جاتادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ءشامشىنىڭ ءانى، ءشامشىنىڭ ءانى
تاڭدايدان كەتپەس، بال شىرىن ءدامى.
سىزىلىپ دەممەن، جايادى جەلمەن
جانرعا ايتپاعان جان سىرىڭدى ءالى.
2 - جۇرگىزۋشى: بىردە دوسى تۇمانباي مولداعالييەۆكە كەلىپ، ءبىز ءبىر ءان جازۋىمىز كەرەك. ءبىر مۇڭلىق جىگىتتىڭ سۇيگەن قىزىنا قوسىلا الماي، سۇيگەنى باسقا بىرەۋگە تۇرمىسقا شىعىپ كەتكەن جىگىتتىڭ وكىنىشتى جىرى بولۋى كەرەك، ءسويتىپ ءبىز ساعىنىشتىڭ زارىن شىعارايىق، - دەيدى.
1 - جۇرگىزۋشى: تۇمانباي مولداعالييەۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ءان «ءانىم سەن ەدىڭ»
2 - جۇرگىزۋشى: ناعىز قۋانىشتى ءسات، ۇيلەنۋ تويى، ەكى جاستىڭ قوسىلۋى، بىلايشا ايتقاندا قوس وزەن سەكىلدەنىپ، دەگەندەي، ءان مۇحتار شاحانوۆتىڭ ۇيلەنۋ تويىنا سىي رەتىندە ءان شاشۋ بولىپ شاشىلعان «قۋانىش ءۆالسى».
1 - جۇرگىزۋشى: مۇحتار شاحانوۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ءان، «قۋانىش ءۆالسى»
2 - جۇرگىزۋشى: 60 - 70 جىلدارداعى ءشامشى اندەرى عاجايىپ سازدىلىعىمەن، سىلدىراپ اققان بۇلاق سۋىنداي تاپ - تازا سىڭعىرىمەن، ليريكالىق نازدىلىعىمەن ەرەكشەلەنەدى. ءشامشىنىڭ جاڭا تۋعان اندەرى بۇكىل جاس تىڭ جۇرەك جالىنىنان ءورشىل دە سۇلۋ سەزىمىن، ادال دا ءمولدىر ماحابباتىن
جەتكىزگەندەي بولاتىن.
1 - جۇرگىزۋشى: جاستار ۇناتقان جاندارىنا ىڭكار سەزىمىن ءشامشىنىڭ اندەرىمەن
جەتكىزەتىن. سونداي اندەردىڭ ءبىرى مايچەكيننىڭ سوزىنە جازىلعان ءان «بارىنەن دە سەن سۇلۋ» ءانى.
2 - جۇرگىزۋشى: ومىرگە اندەتىپ كەلەسىڭ، انمەنەن جەر قوينىنا ەنەسىڭ.
ءاننىڭ قۇدىرەتتىلىگى دە سونىسىندا. ءان - كوڭىلدىڭ قۇمارى، قۋانىش - تويدىڭ سىڭارى، جاستىق - ءومىردىڭ ىنتىزارى.
1 - جۇرگىزۋشى: جىلدار،
ءومىردىڭ وزەنىمەن،
اعادى كەزەگىمەن، - دەپ اقىن جىرلاسا، سازگەر ءومىردىڭ ەرتەڭگى نۇرلى كۇنىنە اسىققان ۇكىلى ءۇمىتىن، ومىرگە قۇشتارلىعىن، انگە اينالدىرا بىلگەن.
2 - جۇرگىزۋشى: ءان «ءومىر وزەن» ءسوزى مۇحتار شاحانوۆتىكى، ءانىن جازعان ءشامشى قالداياقوۆ
1 - جۇرگىزۋشى: كەشىكپەي كەلەم دەپ ەڭ
مەن تۇرمىن ەلەڭدەۋمەن، - قىزدى كۇتكەن جىگىتتىڭ ساعىنىشى اۋەنمەن تەربەلەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: ءان. «كەشىكپەي كەلەم دەپ ەڭ»
1 - جۇرگىزۋشى: سىر جەرىندە تۋعان ءان، ەلدىڭ مىزعىماس بىرلىگى مەن تاماشا تىرلىگى، ىنتىماعى مەن دوستىعى، ىستىق ىقىلاستارىم ەن شىنايى اق پەيىلدەرى سازدىڭ تاماشا ىرعاعىنا تەربەلەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: شۇكىروۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ءشامشىنىڭ ءانى «سىر سۇلۋى»
2 - جۇرگىزۋشى: بىردە جازۋشى، سازگەردىڭ دوسى ورازبەك بودىقوۆ وسى ءاننىڭ قالاي تۋعانى جايىندا بىلاي دەيدى: «مىنا ءبىر كۇنى قارا تورى جىگىت جولىقتى دا بىلاي دەدى:
- ءسىز ەكەۋىمىز ءبىر وزەننىڭ بويىندا تۋىپپىز، ءبىر وزەننىڭ سۋىن ءىشىپپىز. مەن وسىندا ناق سۇلۋ سۇيىكتىمدى تاۋىپپىن. ءشامشى اتىڭىز بار قالايشا سىزگە ءبىر سۇلۋ جولىقپادى؟
- نەگە ولاي دەيسىڭ؟ قيالىمنان تۋعان سۇلۋ وسى جەردە تۋعان.
- ولاي بولسا نەگە اندەرىڭىزدە ارىس جوق، وزەننىڭ سۇلۋلىعىن نەگە انگە قوسىپ جىرلامايمىز، - دەيدى الگى جىگىت.
«وسى كەزدەسۋدەن كەيىن مەن وسى ءاندى دۇنيەگە اكەلدىم»- دەگەن سازگەر.
1 - جۇرگىزۋشى: كەلەسى تىڭدايتىندارىڭىز مۇحتار شاحانوۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ءان «ارىس جاعاسىندا».
2 - جۇرگىزۋشى: 1959 جىلى ءشامشى كونسەرۆاتوريادان شىعىپ قالىپ، ەلگە ورالۋعا ار ساناپ بوس جۇرگەن كەزىندە، جازدىڭ ءبىر كۇندەرىندە الماتىنىڭ «تاستاق» بازارىندا سىعاندار گيتارامەن ءان سالىپ مارە - سارە بولىپ جاتقان ەكەن، سولاردىڭ ونەرىن ۇزاق تاماشالايدى.
1 - جۇرگىزۋشى: سىعاننىڭ ءان ىرعاعىنا ەلىككەن سازگەر سىعان جىگىتىنەن گيتارانى سۇراپ، جاقىندا شىعارعان اندەرىن ورىندايدى. سول سىعان دوستارىنا دەگەن ساعىنىشتىڭ ارقاسىندا «سىعان سەرەناداسى» ومىرگە كەلەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: قىدىر مىرزا - ءاليدىڭ سوزىنە جازىلعان «سىعان سەرەناداسى»
1 - جۇرگىزۋشى: كەلەسى ءاننىڭ دە شىعۋ تاريحى بار، وبكومنىڭ ءۇشىنشى حاتشىسى قاراجان ءابىلازيموۆ، مەكتەپتى جاڭا بىتىرگەن جاس قىزعا ۇيلەنىپ تويعا شاقىرادى. سول كەزدە ارنايى شىعارىلىپ، تويعا سىي رەت ىندە وسى ءان ورىندالادى
2 - جۇرگىزۋشى: ءسوزى م. شاحانوۆتىكى ءان «اق بانتيك»
1 - جۇرگىزۋشى: ۇلى كومپوزيتوردىڭ ارتىندا 300 - گە جۋىق اندەرى قالعان. سول اندەردىڭ ءبىرى: «قايىقتا»
2 - جۇرگىزۋشى: ءان. «شامشىمەن سىرلاسۋ»
1 - جۇرگىزۋشى: ش. قالداياقوۆ ومىردەن وزار شاعىندا «وتىرارداعى توي» دەگەن ءان جازادى. بۇل سوڭعى ءانىن تۋعان جەرىنە ارناعان كومپوزيتوردا ارمان بار ما؟ ولەڭى س. اسانوۆتىكى، ءانى ش. قالداياقوۆتىكى «وتىرارداعى توي».
2 - جۇرگىزۋشى: جىر شۋماقتارى «قوش ءشامشى»
1 - جۇرگىزۋشى:«ءان پاتشاسى» ەتىپ حالقىنىڭ قۇرمەتىنە بولەنگەن، ءار جۇرەكتە ماحاببات وتىن مازداتقان -* ونىڭ ارىستىڭ ەركە تولقىنىنداي، كاسپييدىڭ كوگىلدىر تۇنىعىنداي سۇلۋ دا سىرلى اندەرى ەدى. ەندى مىنە، ءشامشىنىڭ ءوزى دە وشپەس انگە اينالىپ كەتتى.
2 - جۇرگىزۋشى: وسىمەن ءشامشى قالداياقوۆقا ارنالعان «ءان پاديشاسى» اتانعان دارا سازگەر» اتتى سازدى كەشىمىز اياقتالدى.
كوڭىل قويىپ تىڭداعاندارىڭىزعا كوپ راحمەت!
You Might Also Like
-
سىني تۇرعىدان ويلاۋ - قازاقستانداعى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ ءۇشىن ماڭىزدى بولىپ تابىلاتىن قازىرگى ەڭ باستى پەدوگوگيكالىق تۇسىنىك. بۇل مودۋل وقۋشىلاردىڭ دا، مۇعالىمدەردىڭ دە سىني تۇرعىدان ويلاۋدى دامىتۋ...
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ەلەكترماگنيتتىك قۇبىلىستار» ءبولىمىن قايتالاۋ
