قۇستار ءبىزدىڭ دوسىمىز
تاقىرىبى: «قۇستار ءبىزدىڭ دوسىمىز»
تاقىرىبى: قۇستار ءبىزدىڭ دوسىمىز.
ماقساتى: توپتاعى تاربيەلەنۋشىلەردىڭ سوزدىك قورىن دامىتۋ، دىبىستاردى ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ، تورعاي تۋرالى كورگەن، بىلگەندەرىن ايتقىزۋ، قۇستارعا قامقورلىق جاساۋ قاجەتتىگىن ءتۇسىندىرۋ، تابيعاتتى ايالاۋعا ۇيرەتۋ.
سەرۋەن: دالادا جۇرگەندە تورعايلاردى باقىلايدى.
ساباقتىڭ بارىسى:
بۇلدىرشىندەر شەڭبەر جاساپ، ويىن ويناپ وتىرعاندا تاربيەشى:
- بالالار، بىرەۋدىڭ اندەتكەن داۋىسى ەستىلەدى عوي. ءبارى ءۇنسىز تىڭداي قالادى. داۋىس ەستىلىپ تۇرادى. ءبىر ۋاقىتتا ەسىك قاعىلادى. (تىق-تىق-تىق)
تاربيەشى: بۇل كىم ەكەن؟ (تورداعى تورعاي قوناققا كەلەدى)
بالا: بالالار، مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرايىن، كوڭىل قويىپ تىڭداڭدار، جاراي ما؟
بالالارمەن تاڭداسىپ،
جازدا باقتى قورعايدى.
«شيق-شيق» دەيتىن داۋىسى بار
ءبىراق ءوزى ۇشادى.(تورعاي)
- بۇل نە؟ كانە ويلانامىز.
- ءوزى اعاش باسىندا وتىرادى، ۇشادى، بۇل نە بولدى ەكەن دەپ ويلانعان بالالار:
- تورعاي دەپ جاۋابىن بەرەدى.
- دۇرىس بالالار تورعاي.
تاربيەشى: مىنە، بالالار، تورعاي، قاراڭدارشى قانداي ادەمى ءوزى. ءبىز تورعايدى سەرۋەندە جۇرگەندە دە كوردىك قوي، تورعاي نە ىستەپ ءجۇردى؟
- ۇشىپ ءجۇردى.
- قايدا قوندى؟
- اعاش باسىنا قوندى.
- دۇرىس بالالار ەندى تورعايدى مىنە، جاقىننان كورەيىكشى. تورعايدىڭ كوزى بار، تۇمسىعى بار، قاناتى بار، ءجۇنى جۇمساق ەكەن.
- كانە بالالار، ءبارىمىز بىرىگىپ تورعاي دەپ ايتايىقشى.
- تورعاي.
- بالالار مەن سەندەرگە «تورعاي» دەگەن ولەڭدى وقىپ بەرەمىن.
تورعاي – تورعاي توقىلداق
جەردەن تارى شوقىپ اپ.
بوتەگەسى تومپايىپ،
«شيق-شيق» دەسىپ وتىرماق.
- بالالار تورعاي قالاي دىبىستايدى ەكەن؟
- «شيق-شيق» - دەيدى.
- ال سەندەر قۇستار تۋرالى قانداي تاقپاق بىلەسىڭدەر؟
-1ء-شى وقۋشى:نان قوقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا باسپاڭدار،
تەرىپ الىپ، قاستەرلەپ،
تورعايلارعا تاستاڭدار.
2ء-شى وقۋشى:قارعا قارعا قارعالار،
قار ۇستىندە جورعالار،
بوران سوقسا دولدانىپ
بۇتاعا كەلىپ قورعانار.
3ء-شى وقۋشى: الا قانات ساۋىسقان،
جەردى شوقىپ تاۋىسقان.
سەرگىتۋ قيمىل – قوزعالىستى جاساۋ ءۇشىن، «تورعاي» ولەڭىن قايتالاپ ايتىپ، قيمىل جاسايدى. تورعاي – تورعاي توقىلداق، - دەگەندە قاناتىمىزدى جايامىز.
جەردەن تارى شوقىپ اپ،- دەگەندە ءىشىمىزدى كورسەتەمىز. بوتەگەسى تومپايىپ
دەگەندە قايتادان وتىرامىز.
- ال، بالالار، تورعايدىڭ قارنى اشار بولار، جەم مەن سۋ بەرەيىك.
- قاراڭدارشى جەمدى قالاي جەيدى؟
- شوقىپ جەيدى.
- سۋدى قالاي ىشەدى ەكەن؟
- سۋ ىشكەندە باسىن كوتەرەدى ەكەن.
تاربيەشى: ەندى، بالالار بەينەلەۋ بۇرىشىنا بارايىق. سەندەر بۇگىن بىزگە كەلگەن قوناقپەن تورعايمەن تانىستىڭدار، ەندى وسى تورعايعا سىيلىق جاساپ بەرەيىك. اركىم وزىنشە كىم ەرمەكسازبەن مۇسىندەيدى، كىم كارانداشپەن تورعايدىڭ سۋرەتىن سالىپ بەرەدى ەكەن، كىم تورعايعا جەم سالعىش ىستەپ بەرەدى؟ ادەمىلەپ جاساڭدار بالالار. (بالالار جۇمىسقا كىرىسەدى)
ال، ەندى سۋرەت سالعان جەمدەردى تورعايعا بەرەيىك. تورعايدىڭ قارنى تويدى، سەندەرگە راحمەت ايتىپ. ويىنعا شاقىرادى. تورعايدىڭ جولداسى بار مىسىق. «مىسىق پەن تورعايلار» دەگەن ويىندى وينايمىز.
ويىن: «مىسىق پەن تورعايلار».
كانە بالالار (تورعايلار) ۇشىپ كەلىندەر.
- تورعايلار جەم جەڭدەر. كانە كىم قالاي جەيدى؟
- تورعايلار سەندەر تەز ۇشىڭدار، مىسىق ۇيىقتاپ جاتىر، ءقازىر مىسىق ويانىپ كەتىپ، ۇستاپ الادى – دەگەندە مىسىق:
- مياۋ – مياۋ دەپ ويانادى، تورعايلاردى كورىپ قۇلاعى تىكىرەيەدى.
- تورعايلار الىسقا ۇشىڭدار، مىسىق ويانادى. (مىسىق مياۋ دەپ تورعايلاردى قۋادى. ءبىراق تورعايلار ۇستاتپاي ۇيالارىنا كىرەدى).
- بالالار سەندەر بارىندە جاقسى وينادىڭدار.
- ەندى مىسىق تۋرالى تاقپاق ايتامىز.
1ء-شى وقۋشى: تىكىرەيىپ قۇلاعى،
مەنەن بۇرىن تۇرادى.
بويىن جازىپ كەرىلىپ،
بەتى – قولىن جۋادى.
مياۋ-مياۋ، مياۋ-مياۋ.
2ء-شى وقۋشى: پەش ۇستىندە مىسىق وتىر،
ەكى كوزىن قىسىپ وتىر.
تىشقان ەتىن جەگىسى كەپ،
ونىڭ ءتىسى قىشىپ وتىر.
قورىتىندى: تورعايمەن قوشتاسۋ. بالالار تورعايعا ارنالعان ولەڭدى ايتايىقشى. «سۋىق تورعاي» ولەڭى.
تاقىرىبى: قۇستار ءبىزدىڭ دوسىمىز.
ماقساتى: توپتاعى تاربيەلەنۋشىلەردىڭ سوزدىك قورىن دامىتۋ، دىبىستاردى ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ، تورعاي تۋرالى كورگەن، بىلگەندەرىن ايتقىزۋ، قۇستارعا قامقورلىق جاساۋ قاجەتتىگىن ءتۇسىندىرۋ، تابيعاتتى ايالاۋعا ۇيرەتۋ.
سەرۋەن: دالادا جۇرگەندە تورعايلاردى باقىلايدى.
ساباقتىڭ بارىسى:
بۇلدىرشىندەر شەڭبەر جاساپ، ويىن ويناپ وتىرعاندا تاربيەشى:
- بالالار، بىرەۋدىڭ اندەتكەن داۋىسى ەستىلەدى عوي. ءبارى ءۇنسىز تىڭداي قالادى. داۋىس ەستىلىپ تۇرادى. ءبىر ۋاقىتتا ەسىك قاعىلادى. (تىق-تىق-تىق)
تاربيەشى: بۇل كىم ەكەن؟ (تورداعى تورعاي قوناققا كەلەدى)
بالا: بالالار، مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرايىن، كوڭىل قويىپ تىڭداڭدار، جاراي ما؟
بالالارمەن تاڭداسىپ،
جازدا باقتى قورعايدى.
«شيق-شيق» دەيتىن داۋىسى بار
ءبىراق ءوزى ۇشادى.(تورعاي)
- بۇل نە؟ كانە ويلانامىز.
- ءوزى اعاش باسىندا وتىرادى، ۇشادى، بۇل نە بولدى ەكەن دەپ ويلانعان بالالار:
- تورعاي دەپ جاۋابىن بەرەدى.
- دۇرىس بالالار تورعاي.
تاربيەشى: مىنە، بالالار، تورعاي، قاراڭدارشى قانداي ادەمى ءوزى. ءبىز تورعايدى سەرۋەندە جۇرگەندە دە كوردىك قوي، تورعاي نە ىستەپ ءجۇردى؟
- ۇشىپ ءجۇردى.
- قايدا قوندى؟
- اعاش باسىنا قوندى.
- دۇرىس بالالار ەندى تورعايدى مىنە، جاقىننان كورەيىكشى. تورعايدىڭ كوزى بار، تۇمسىعى بار، قاناتى بار، ءجۇنى جۇمساق ەكەن.
- كانە بالالار، ءبارىمىز بىرىگىپ تورعاي دەپ ايتايىقشى.
- تورعاي.
- بالالار مەن سەندەرگە «تورعاي» دەگەن ولەڭدى وقىپ بەرەمىن.
تورعاي – تورعاي توقىلداق
جەردەن تارى شوقىپ اپ.
بوتەگەسى تومپايىپ،
«شيق-شيق» دەسىپ وتىرماق.
- بالالار تورعاي قالاي دىبىستايدى ەكەن؟
- «شيق-شيق» - دەيدى.
- ال سەندەر قۇستار تۋرالى قانداي تاقپاق بىلەسىڭدەر؟
-1ء-شى وقۋشى:نان قوقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا باسپاڭدار،
تەرىپ الىپ، قاستەرلەپ،
تورعايلارعا تاستاڭدار.
2ء-شى وقۋشى:قارعا قارعا قارعالار،
قار ۇستىندە جورعالار،
بوران سوقسا دولدانىپ
بۇتاعا كەلىپ قورعانار.
3ء-شى وقۋشى: الا قانات ساۋىسقان،
جەردى شوقىپ تاۋىسقان.
سەرگىتۋ قيمىل – قوزعالىستى جاساۋ ءۇشىن، «تورعاي» ولەڭىن قايتالاپ ايتىپ، قيمىل جاسايدى. تورعاي – تورعاي توقىلداق، - دەگەندە قاناتىمىزدى جايامىز.
جەردەن تارى شوقىپ اپ،- دەگەندە ءىشىمىزدى كورسەتەمىز. بوتەگەسى تومپايىپ
دەگەندە قايتادان وتىرامىز.
- ال، بالالار، تورعايدىڭ قارنى اشار بولار، جەم مەن سۋ بەرەيىك.
- قاراڭدارشى جەمدى قالاي جەيدى؟
- شوقىپ جەيدى.
- سۋدى قالاي ىشەدى ەكەن؟
- سۋ ىشكەندە باسىن كوتەرەدى ەكەن.
تاربيەشى: ەندى، بالالار بەينەلەۋ بۇرىشىنا بارايىق. سەندەر بۇگىن بىزگە كەلگەن قوناقپەن تورعايمەن تانىستىڭدار، ەندى وسى تورعايعا سىيلىق جاساپ بەرەيىك. اركىم وزىنشە كىم ەرمەكسازبەن مۇسىندەيدى، كىم كارانداشپەن تورعايدىڭ سۋرەتىن سالىپ بەرەدى ەكەن، كىم تورعايعا جەم سالعىش ىستەپ بەرەدى؟ ادەمىلەپ جاساڭدار بالالار. (بالالار جۇمىسقا كىرىسەدى)
ال، ەندى سۋرەت سالعان جەمدەردى تورعايعا بەرەيىك. تورعايدىڭ قارنى تويدى، سەندەرگە راحمەت ايتىپ. ويىنعا شاقىرادى. تورعايدىڭ جولداسى بار مىسىق. «مىسىق پەن تورعايلار» دەگەن ويىندى وينايمىز.
ويىن: «مىسىق پەن تورعايلار».
كانە بالالار (تورعايلار) ۇشىپ كەلىندەر.
- تورعايلار جەم جەڭدەر. كانە كىم قالاي جەيدى؟
- تورعايلار سەندەر تەز ۇشىڭدار، مىسىق ۇيىقتاپ جاتىر، ءقازىر مىسىق ويانىپ كەتىپ، ۇستاپ الادى – دەگەندە مىسىق:
- مياۋ – مياۋ دەپ ويانادى، تورعايلاردى كورىپ قۇلاعى تىكىرەيەدى.
- تورعايلار الىسقا ۇشىڭدار، مىسىق ويانادى. (مىسىق مياۋ دەپ تورعايلاردى قۋادى. ءبىراق تورعايلار ۇستاتپاي ۇيالارىنا كىرەدى).
- بالالار سەندەر بارىندە جاقسى وينادىڭدار.
- ەندى مىسىق تۋرالى تاقپاق ايتامىز.
1ء-شى وقۋشى: تىكىرەيىپ قۇلاعى،
مەنەن بۇرىن تۇرادى.
بويىن جازىپ كەرىلىپ،
بەتى – قولىن جۋادى.
مياۋ-مياۋ، مياۋ-مياۋ.
2ء-شى وقۋشى: پەش ۇستىندە مىسىق وتىر،
ەكى كوزىن قىسىپ وتىر.
تىشقان ەتىن جەگىسى كەپ،
ونىڭ ءتىسى قىشىپ وتىر.
قورىتىندى: تورعايمەن قوشتاسۋ. بالالار تورعايعا ارنالعان ولەڭدى ايتايىقشى. «سۋىق تورعاي» ولەڭى.
You Might Also Like
-
ءمۇعالىم مەن وقۋشىلار اراسىنداعى قارىم-قاتىناس پسيحولوگياسى جانە ونىڭ تالىم-تاربيەلىك ماڭىزى
