- 05 ناۋ. 2024 02:26
- 274
راسيونال سانداردى قوسۋ مەن ازايتۋ
ماتەماتيكا 6 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: راسيونال سانداردى قوسۋ مەن ازايتۋ (ەسەپتەر شىعارۋ)
ساباقتىڭ ماقساتى:
1) وقۋشىلاردىڭ تەرىس سانداردى جانە تاڭبالارى ءار ءتۇرلى سانداردى قوسۋ، ازايتۋ تاقىرىپتارى بويىنشا العان تەوريالىق بىلىمدەرىن پراكتيكادا ەركىن قولدانا ءبىلۋىن جەتىلدىرۋ، تياناقتاۋ.
2) وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا ەسەپتەۋ قابىلەتتەرى مەن لوگيكالىق ويلاۋىن ارتتىرا وتىرىپ، شىعارماشىلىعىن دامىتۋ.
3) اقىل – وي تاربيەسىنە، جاۋاپكەرشىلىككە، جۇمىس ناتيجەسىنە جەتۋگە، ءوز مۇمكىندىگىنە سەنۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك: پرەزەنتاسيا، ينتەربەلسەندى تاقتا، باعالاۋ پاراعى، ۇلەستىرمە ماتەريالدار.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: دەڭگەيلەپ وقىتۋ، پراكتيكالىق ساباق
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: ا) سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ.
ءا) وقۋشىلاردىڭ ساباقتا جۇمىس ىستەۋ دايىندىعىن تەكسەرۋ.
بۇگىنگى ساباقتىڭ ۇرانى: «حالىق پەن حالىقتى، ادام مەن ادامدى تەڭەستىرەتىن نارسە – ءبىلىم». (م. اۋەزوۆ)
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: №531؛ 533
1) «قانداي سۇراق بولسا دا تاپپاي ونى قويمايىق!»
وقۋشىلاردى ساباققا جۇمىلدىرۋ ماقساتىندا ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتىن حابارلايمىن.
تاقىرىپتىڭ ماقساتىمەن تانىستىرىپبولعان سوڭ، وتكەن تاقىرىپتار تۋرالى العان بىلىمدەرىمىزدى جۇگىرتپە سۇراقتاردىڭ كومەگىمەن ەسكە تۇسىرەمىز:
1. قانداي ساندار ناتۋرال ساندار دەپ اتالادى؟
2. قانداي ساندار ءبۇتىن ساندار دەپ اتالادى؟
3. قانداي ساندار راسيونال ساندار جيىنىنا ءتيىستى؟
4. تەرىس سانداردى قوسۋ ەرەجەسى؟
5. تاڭبالارى ءارتۇرلى ەكى ساندى قوسۋ ەرەجەسى؟
6. راسيونال سانداردى ازايتۋ ەرەجەسى؟
2) اۋىزشا ەسەپتەۋلەر:
- 5+20
11+(- 50)
- 2، 8+3، 2
- 4+4
- 4+5
5+20
- 7+50
- 3، 8+6، 1
(- 3)+3
- 5+( )=0
- 15+40
7+(- 50)
4، 5+(- 7، 5)
6+( )=11
- 3+( )=0
0، 06+(- 0، 6)
3) التەرناتيۆتى جاۋاپ پاراقشاسىن تولتىرۋ:
سۇراق: ("يا"، "جوق")
0 سانى ءبۇتىن سان بولا ما؟
تەرىس ساندار راسيونال ساندار بولا ما؟
بولشەك سان ناتۋرال سان بولا الا ما؟
0 سانىنا قاراما - قارسى سان جوق دەگەنگە كەلىسەسىڭ بە؟
4) الگوريتمدىك دەڭگەي: «ءبىلىمدى مىڭدى جىعادى» ءبىلىم شىڭىنا جەتەيىك
7 - 8 - 11=؟
4، 5 - 6، 5=؟
- 20+(- 15)=؟
5) وقۋلىقپەن جۇمىس №542، №543
6) تەستپەن جۇمىس (ءار وقۋشى الدىنداعى پاراقشاداعى تەستتى ورىندايدى).
1) ەسەپتەڭدەر: - 5، 2 - (- 7، 3) - 6، 7=
ا) - 4، 6
ۆ) 19، 2
س) - 19، 2
2) ەسەپتەڭدەر: 14، 8 - 1، 78 - 18، 1=
ا) – 5، 08
ۆ) 5، 08
س) - 3، 8
3) ەسەپتەڭدەر: 5 - (- 13) - 24، 16=
ا) – 6، 16
ۆ) 20، 16
س) 6، 16
4) ەسەپتەڭدەر: - 3، 4 – ( +8، 19 ) - 4، 5=
ا) - 22، 25
ۆ) 22، 25
س) 0، 29
5) ەسەپتەڭدەر: - 8، 6+1، 78+4، 23=
ا) - 2، 59
ۆ) 14، 61
س) 2، 59
7) شىعارماشىلىق تاپسىرما. «تەرىس ساندار تۋرالى تاريحي مالىمەت»
8) لوگيكالىق ەسەپتەر:
ا) دورباداعى 10 اسىقتى 10 بالاعا ءبىر بىرلەپ ۇلەستىرگەندە دوربادا ءبىر اسىق قالىپ قويادى. بۇل قالاي؟ (ءبىر بالاعا دورباسىمەن بەرەدى)
ب) تۇنگى ساعات 10 - دا جاۋىن جاۋىپ تۇر. 36 ساعات وتكەن سوڭ كۇننىڭ جارقىراپ تۇرۋى مۇمكىن بە؟
ۆ) 2 قولدا ون ساۋساق. 10 قولدا نەشە ساۋساق؟ ( 50 ساۋساق)
9) سايكەستەندىرۋ كەستەسى: تەڭدەۋدى شەشىپ، قانداي ساندار جيىنىنا سايكەس ەكەنىن تابۋ
N ناتۋرال سان
Z - ءبۇتىن سان
Q - راسيونال ساندار
10) ۇيگە تاپسىرما: №543، №544
11) باعالاۋ. باعالاۋ پاراعىنان ءار وقۋشى تۇسىنا ءار تاپسىرما بويىنشا توپ باسشىلارى باعا قويىپ وتىرادى دا، ساباق سوڭىندا قورىتىندى باعانى شىعارامىن.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: راسيونال سانداردى قوسۋ مەن ازايتۋ (ەسەپتەر شىعارۋ)
ساباقتىڭ ماقساتى:
1) وقۋشىلاردىڭ تەرىس سانداردى جانە تاڭبالارى ءار ءتۇرلى سانداردى قوسۋ، ازايتۋ تاقىرىپتارى بويىنشا العان تەوريالىق بىلىمدەرىن پراكتيكادا ەركىن قولدانا ءبىلۋىن جەتىلدىرۋ، تياناقتاۋ.
2) وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا ەسەپتەۋ قابىلەتتەرى مەن لوگيكالىق ويلاۋىن ارتتىرا وتىرىپ، شىعارماشىلىعىن دامىتۋ.
3) اقىل – وي تاربيەسىنە، جاۋاپكەرشىلىككە، جۇمىس ناتيجەسىنە جەتۋگە، ءوز مۇمكىندىگىنە سەنۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك: پرەزەنتاسيا، ينتەربەلسەندى تاقتا، باعالاۋ پاراعى، ۇلەستىرمە ماتەريالدار.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: دەڭگەيلەپ وقىتۋ، پراكتيكالىق ساباق
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: ا) سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ.
ءا) وقۋشىلاردىڭ ساباقتا جۇمىس ىستەۋ دايىندىعىن تەكسەرۋ.
بۇگىنگى ساباقتىڭ ۇرانى: «حالىق پەن حالىقتى، ادام مەن ادامدى تەڭەستىرەتىن نارسە – ءبىلىم». (م. اۋەزوۆ)
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: №531؛ 533
1) «قانداي سۇراق بولسا دا تاپپاي ونى قويمايىق!»
وقۋشىلاردى ساباققا جۇمىلدىرۋ ماقساتىندا ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتىن حابارلايمىن.
تاقىرىپتىڭ ماقساتىمەن تانىستىرىپبولعان سوڭ، وتكەن تاقىرىپتار تۋرالى العان بىلىمدەرىمىزدى جۇگىرتپە سۇراقتاردىڭ كومەگىمەن ەسكە تۇسىرەمىز:
1. قانداي ساندار ناتۋرال ساندار دەپ اتالادى؟
2. قانداي ساندار ءبۇتىن ساندار دەپ اتالادى؟
3. قانداي ساندار راسيونال ساندار جيىنىنا ءتيىستى؟
4. تەرىس سانداردى قوسۋ ەرەجەسى؟
5. تاڭبالارى ءارتۇرلى ەكى ساندى قوسۋ ەرەجەسى؟
6. راسيونال سانداردى ازايتۋ ەرەجەسى؟
2) اۋىزشا ەسەپتەۋلەر:
- 5+20
11+(- 50)
- 2، 8+3، 2
- 4+4
- 4+5
5+20
- 7+50
- 3، 8+6، 1
(- 3)+3
- 5+( )=0
- 15+40
7+(- 50)
4، 5+(- 7، 5)
6+( )=11
- 3+( )=0
0، 06+(- 0، 6)
3) التەرناتيۆتى جاۋاپ پاراقشاسىن تولتىرۋ:
سۇراق: ("يا"، "جوق")
0 سانى ءبۇتىن سان بولا ما؟
تەرىس ساندار راسيونال ساندار بولا ما؟
بولشەك سان ناتۋرال سان بولا الا ما؟
0 سانىنا قاراما - قارسى سان جوق دەگەنگە كەلىسەسىڭ بە؟
4) الگوريتمدىك دەڭگەي: «ءبىلىمدى مىڭدى جىعادى» ءبىلىم شىڭىنا جەتەيىك
7 - 8 - 11=؟
4، 5 - 6، 5=؟
- 20+(- 15)=؟
5) وقۋلىقپەن جۇمىس №542، №543
6) تەستپەن جۇمىس (ءار وقۋشى الدىنداعى پاراقشاداعى تەستتى ورىندايدى).
1) ەسەپتەڭدەر: - 5، 2 - (- 7، 3) - 6، 7=
ا) - 4، 6
ۆ) 19، 2
س) - 19، 2
2) ەسەپتەڭدەر: 14، 8 - 1، 78 - 18، 1=
ا) – 5، 08
ۆ) 5، 08
س) - 3، 8
3) ەسەپتەڭدەر: 5 - (- 13) - 24، 16=
ا) – 6، 16
ۆ) 20، 16
س) 6، 16
4) ەسەپتەڭدەر: - 3، 4 – ( +8، 19 ) - 4، 5=
ا) - 22، 25
ۆ) 22، 25
س) 0، 29
5) ەسەپتەڭدەر: - 8، 6+1، 78+4، 23=
ا) - 2، 59
ۆ) 14، 61
س) 2، 59
7) شىعارماشىلىق تاپسىرما. «تەرىس ساندار تۋرالى تاريحي مالىمەت»
8) لوگيكالىق ەسەپتەر:
ا) دورباداعى 10 اسىقتى 10 بالاعا ءبىر بىرلەپ ۇلەستىرگەندە دوربادا ءبىر اسىق قالىپ قويادى. بۇل قالاي؟ (ءبىر بالاعا دورباسىمەن بەرەدى)
ب) تۇنگى ساعات 10 - دا جاۋىن جاۋىپ تۇر. 36 ساعات وتكەن سوڭ كۇننىڭ جارقىراپ تۇرۋى مۇمكىن بە؟
ۆ) 2 قولدا ون ساۋساق. 10 قولدا نەشە ساۋساق؟ ( 50 ساۋساق)
9) سايكەستەندىرۋ كەستەسى: تەڭدەۋدى شەشىپ، قانداي ساندار جيىنىنا سايكەس ەكەنىن تابۋ
N ناتۋرال سان
Z - ءبۇتىن سان
Q - راسيونال ساندار
10) ۇيگە تاپسىرما: №543، №544
11) باعالاۋ. باعالاۋ پاراعىنان ءار وقۋشى تۇسىنا ءار تاپسىرما بويىنشا توپ باسشىلارى باعا قويىپ وتىرادى دا، ساباق سوڭىندا قورىتىندى باعانى شىعارامىن.