InfoHub Logo

اتىراۋ قالاسى، جاڭاتالاپ سەلوسى،
جامبىل اتىنداعى ورتا مەكتەبىنىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
دلمۋحانوۆا بيبيگۋل كابەكەنوۆنا

ساباقتىڭ تاقىرىبى: ساندى 5 كە كوبەيتۋ جانە ءبولۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: 5 - كە كوبەيتۋ جانە ءبولۋ كەستەسىن جۇيەلەۋ، جەتىلدىرۋ، تەرەڭدەتۋ جانە تياناقتاۋ، بەكىتۋ.
دامىتۋشىلىعى: بالالاردىڭ تانىمدىق قابىلەتتەرىن، زەيىندەرىن، شىعارماشىلىق بەلسەندىلىگىن دامىتۋ. اۋىزشا ساناۋ، كوبەيتۋ، ءبولۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىگى: وقىتۋدىڭ ومىرىمەن بايلانىسىن نىعايتۋ، شىدامدىلىققا، ساۋاتتىلىققا ۇجىمدا بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋگە تاربيەلەۋ، ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا توسەلدىرۋ.
كورنەكتىلىگى: 5 - كە كوبەيتۋ جانە ءبولۋ كەستەسى، «ەلەكتروندىق وقۋلىق»، «كىم جىلدام؟» ويىنى.
ساباق ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ ساباعى
وقىتۋ ادىستەرى: ءبىلىم بەرۋدى ىزگىلەندىرۋ ءادىسى
ءپانارالىق بايلانىس: انا ءتىلى

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) وقۋشىلاردى ساباققا دايىنداۋ.
ءا) وقۋشىلاردى توپقا ءبولۋ.

II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرىپ باقىلاۋ.
ا) ماتەماتيكالىق ديكتانت
5x2
7x2
3x9
6x5
40: 5
4x3 9x2
4x5
8x5
35: 5

III. جاڭا ساباق. وقۋشىلار قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
كوبەيتۋ دەگەنىمىز نە؟
بىردەي قوسىلعىشتاردى قوسۋدى كوبەيتۋ دەيمىز. 5 سانىنا بايلانىستى سوزدەر:

«وي قوزعاۋ»
1) 5 نارسەگە اسىق بول
2) 5 نارسەدەن قاشىق بول
3) 5 پارىز
4) 5 ارىس
5) 5 قارۋ
6) كوبەيتۋ امالداردىڭ كومپونەنتتەرىن اتا.

ءىۇ.»تي « كەستەسى:
ورنەكتەر
5x6=30
30: 6=5
30: 5=6
6x5=30.
ورنەككە قاتىستى ەرەجە:
ەگەر كوبەيتىندىنىڭ ءمانىن كوبەيتكىشتەردىڭ بىرىنە بولسە، وندا ەكىنشى كوبەيتكىش شىعادى.
ەگەر بولىنگىشتى ءبولىندىنىڭ مانىنە بولسە، وندا بولگىش شىعادى. ەگەر بولگىشتى ءبولىندىنىڭ مانىنە كوبەيتسە، وندا بولىنگىش شىعادى.
كوبەيتۋجانە ءبولۋ ءوزارا كەرى امال.

V. وقۋلىقپەن جۇمىس
№ 3 اۋىزشا
5x7= 35: 7= 35: 5= 7x5=35
5x6= 30: 5= 30: 6= 6x5=30
1 - ەسەپ.
10 ويىنشىقتان - 5 قوراپ
تاعى الىندى - 25 ويىنشىق؟
ج: (10x5) +25=75
بارلىعى: 75 ويىنشىق
ەسەپ: ەكى امالمەن شىعارىلادى. سەبەبى: ەسەپ سۇراعىنا ءبىر عانا امال ورىنداپ، جاۋاپ بەرۋگە بولمايدى.
(بەس قوراپتاعى ويىنشىق سانى بەلگىسىز)
2 - ەسەپ كەرى ەسەپتەر قۇراستىرۋ.
باعاسى ---------- سانى --------- قۇنى
5 تەنگە ------------ 7 --------------؟
5 تەنگە -------------؟-------------- 35تەنگە
؟ -------------------- 7 ------------- 35تەنگە

1) 1 داپتەر - 5 تەڭگە.
7 داپتەر -؟
7 x 5 = 35.
جاۋابى: 7 - داپتەر - 35 تەڭگە
2) 1 داپتەر - 5 تەڭگە
35 - تەڭگە -؟ داپتەر
35: 5=7
جاۋابى: 7 - داپتەر الدى.
2) 7 داپتەر - 35 تەڭگە
1 - داپتەر -؟
35: 7= 5 تەڭگە.
جاۋابى: 1 داپتەر - 5 تەڭگە:
بۇلار ءوزارا كەرى ەسەپتەر
سەبەبى: ءبىر ەسەپتەگى ىزدەلىنگەن سان، ەكىنشى ەسەپتە بەلگىلى سان جانە كەرىسىنشە.

VII «ميعا شابۋىل». بەرىلگەن سانداردى: 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40، 45، 50.
5 - كە كەمىت: 5 - ەسە كەمىت: 5 - كە ارتتىر.
لوگيكالىق سۇراقتار: № 6 مىسال.
ساندى 5 - كە بولگەندە قانداي قالدىقتار قالۋى مۇمكىن؟.
11: 5=2 (1 قالدىق.) 43: 5=8 (3 قالدىق)
22: 5=4 (2قالدىق.) 34: 5=6 ( 4 قالدىق.)
قورىتىندىلاۋ ساباعى: 5 - كە بولگەندە 5 - تەن كەم ساندار: 1، 2، 3، 4 قالدىق قالۋى
مۇمكىن.
0 مەن 5 - كە اياقتالاتىن ساندار قالدىقسىز بولىنەدى.

VIII. «وي تولعاۋ». «سايكەستەندىرۋ» ءادىسى.
7 - ەسەپ
تەڭدەۋ شەشۋ.
45: ا=5 ح ح 5=25 40: ا = 5 4 ح ح=16.
قورىتىندىلاۋ: ءبىز نەنى ۇيرەندىك؟ (كەستەمەن جۇمىس)
ۇيگە تاپسىرما.
باعالاۋ.

تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ