InfoHub Logo

سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى پەتروپاۆل قالاسى
م. قوزىبايەۆ اتىنداعى سولتۇستىك قازاقستان
مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى
تاسبۋلاتوۆا ايگەرىم باۋىرجان قىزى

«قازاقتىڭ قانى ءبىر، جانى ءبىر جول باسشىسى — ءمۇعالىم. ەلىمىزدىڭ از عانا جىلدىق ويانۋ داۋىرىنە باعا بەرۋ ءۇشىن التى الاشتىڭ بالاسى باس قوسسا، ءقادىرلى ورىن — مۇعالىمدىكى»، — دەگەن قازاقتىڭ كەمەڭگەر اقىنى ماعجان جۇمابايەۆ. ەرتەڭگى كۇننىڭ بۇگىنگىدەن گورى جارقىنىراق بولۋىنا ىقپال ەتىپ، ادامزات قوعامىن العا اپاراتىن قۇدىرەتتى كۇش تەك بىلىمگە عانا ءتان. دەمەك، قاي ەلدىڭ بولسىن وركەندەۋى، وركەنيەتتى دۇنيەدەگى وزىندىك ورىن الۋى ءبىلىم سالاسىنىڭ دامۋ باعىتىنا تىكەلەي بايلانىستى. ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ: «ەلىمىز ەرتەڭى بۇگىنگى جاس ۇرپاقتىڭ قولىندا»، — دەگەنى بارىمىزگە بەلگىلى. ەلىمىز وركەنيەتتى ەلدەردىڭ قاتارىنان ورىن الىپ، ۇرپاعىمىز قوعام قاجەتتىلىگىنە ساي بولىپ جاتسا،بۇل — ۇستازداردىڭ ەڭبەگىنىڭ جەمىسى. ولاي دەيتىن سەبەبىمىز، اقىندى دا، باتىردى دا، الىپتى دا، دانانى دا ۇستاز تاربيەلەيدى. ءمۇعالىمى قانداي بولسا، قوعامى دا سونداي بولماق دەلىنگەن بۇلجىماس زاڭدىلىق ەرتە ۋاقىتتاردىڭ وزىندە-اق بەلگىلى بولدى. ادامزات وركەنيەتىنىڭ دامۋ تاريحىندا جاقسى مەكتەبى مەن مۇعالىمدەرى بار مەملەكەت قانا وزىپ شىققان. قاسيەتتى قارا شاڭىراقتىڭ ءبىلىم نارىمەن سۋسىنداپ، ءمۇعالىم دەگەن اتاقتى الىپ شىعۋ، وقۋشىلارعا جاقسى تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋ ۇلكەن ەرلىك. سەبەبى ءبىز تاربيەلەگەن ۇرپاق ەرتەڭگى كۇنى ەلىمىزدىڭ تىرەگى بولماق. تاۋەلسىزدىكتىڭ تۇعىرىن،ەلىمىزدىڭ تىنىشتىعىن ساقتاپ قالاتىن دا سولار. سوندىقتان ۇستاز بولۋ — جۇرەكتىڭ باتىرلىعى. ادال ەڭبەگىمەن ەلگە تانىلعان ادامدار قاي سالادا دا كەزدەسەدى.

مەنىڭ ناعاشى اتام — سەيتبايەۆ باعرام 1924 جىلى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى، قازىرگى ەسىل اۋدانىنىڭ يلينكا سەلوسى مەن الەكساندروۆكا اۋىلدى مەكەندەرىنىڭ ەكى ورتاسىندا، ەسىل وزەنىنىڭ جاعالاۋىندا كەزىندە ورىن تەپكەن، كەيىن جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ باسقا جەرلەرگە قونىس اۋدارۋىنا بايلانىستى جويىلىپ كەتكەن اريانكا دەگەن (ءسادىر مەن قۋات تۇقىمدارىنىڭ) ەلدى مەكەندەرىندە دۇنيەگە كەلگەن. 13 جاسىندا اكەسىنەن ايىرىلىپ، ەرتە ەڭبەككە ارالاسىپ، شىڭدالىپ، وسكەن. ۇلى وتان سوعىسى باستالعاننان كەيىن 18 جاسىندا، ياعني 1942 جىلى 15 ماۋسىمدا اسكەر قاتارىنا شاقىرىلىپ، بەلارۋس مايدانىندا نەمىس-فاشيست باسقىنشىلارىمەن شايقاستى. ءبىراق 1944 جىلى 27 ناۋرىزدا قولىنان جارالانىپ، ەلگە ورالعان. مايدانداعى ەرلىگىن دارىپتەيتىن ماراپپاتتارى، اتاپ ايتقاندا «وتان سوعىسى 1 دارەجەلى» وردەنى، «مايدانداعى ەرلىگى ءۇشىن»، «زا بويەۆىە زاسلۋگي»، «زا پوبەدۋ ناد گەرمانيەي»، «ۇلى وتان سوعىسىنىڭ 20،30،40 جىلدىعىنا» وراي بەرىلگەن، «سسسر قارۋلى كۇشتەرىنىڭ 50، 60 جىلدىعى» قارساڭىنا قاراي بەرىلگەن مەدالدارى مەن ءتوس بەلگىلەرى بىزدەر ءۇشىن قۇندى جادىگەر. جارالانىپ ەلگە ورالعاننان كەيىن بەل شەشىپ ەڭبەككە ارالاستى. سوعىس اياقتالعاننان كەيىن 1948 دىلى پەتروپاۆلداعى پەداگوگيكالىق ۋچيليششەگە ءتۇسىپ، ونى بىتىرگەننەن كەيىن 1950 جىلى قىركۇيەكتە امانكەلدى اۋىلىنىڭ باستاۋىش مەكتەبىنىڭ ءمۇعالىمى بولىپ تاعايىندالدى. سول جىلى سىرتتاي قاراعاندىنىڭ قازاق مەملەكەتتىك مۇعالىمدەر ينستيتۋتىنا ءتۇسىپ، ونى 1954 جىلى ويداعىداي تامامداپ، قازاق ءتىلى مەن ادىبيەتى ءپانىنىڭ ۇستازى ماماندىعىن الىپ شىققاننان كەيىن لەنين (قازىرگى ەسىل). ۇلكەن ۇلى سەيتبايەۆ جاقسىلى كوممەرسيالىق سالادا ديرەكتورلىق قىزمەتتەردى اتقارىپ ءجۇر. 1985 جىلى جارى سماعۇلوۆا باقىتجانمەن وتاۋ تىكتى.

سەيتبايەۆ باعرامنىڭ ۇلكەن قىزى مەنىڭ اجەم — راۋزا باعرام قىزى حيميا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى، ول 1967 جىلدان باستاپ اكە جولىن قۋىپ، قاراعاندى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ حيميا-بيولوگيا ءبولىمىن ۇزدىك اياقتاپ، لەنين اۋدانى جارعايىڭ  جىلى سەگىزجىلدىق مەكتەبىندە مۇعالىمدىك جولىن باستادى. 1973 جىلى وتباسىن قۇرىپ،دۇنيەگە بەس بالا اكەلدى. قىزمەت بابىمەن ورنەك اۋىلىنا كوشىپ بارىپ، ۇستازدىق جولىن جالعاستىردى. ءوزىنىڭ ۇستازدىق جولىمەن قوسا بالالارىنا دا ءبىلىم بەرىپ، وقىتىپ، زەينەتكەرلىككە 25 جىل وتىلىمەن شىقتى.
ەلباسىمىز ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ «مادەني مۇرا» باعدارلاماسى اياسىندا، قازىرگى تاڭادعى ۇستازدارعا سىي-قۇرمەتپەن قاراۋ ونەگەلى ءىس بولىپ تابىلادى.

---