InfoHub Logo

ەرتە، ەرتە، ەرتەدە، كادىمگى يت پەن قاسقىر دوس بولىپ، ءتاتۋ-تاتتى ءومىر ءسۇرىپتى. ولار بىرەۋگە زورلىق جاساۋدى بىلمەپتى. ۇرلىققا ءۇيىر بولماپتى. ەكەۋى تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن سۇيەك كەمىرىپ كۇن كورىپتى. ەكى دوستىڭ وسىنداي جاراسىمدى ارەكەتىنە وزگە اڭدار سىرتتاي قىزىعادى ەكەن. «اتتەڭ، ءبىز دە سونداي بولساق قوي» دەپ ارمانداپتى. كۇندەردىڭ كۇنىندە بۇلار تۇرعان جەردەن سۇيەك تابۋ قيىنعا تۇسەدى. ەكەۋى كۇنۇزاق دالا كەزىپ، تۇك تابا الماي قايتادى. ءبىر كۇن سولاي بولادى، ەكى كۇن سولاي بولادى. ءۇشىنشى كۇنى شىدامى تاۋسىلعان قاسقىر: — مىنا تۇرىمىزبەن اشتان ولەمىز. ەندى ەكەۋىمىز جەكە-جەكە سۇيەك ىزدەپ كورسەك قايتەدى، — دەپ دوسىنا ءوز ويىن جەتكىزەدى. — بالكي، سوندا ءبىرىمىز بولماساق ءبىرىمىز مايلى سۇيەككە تاپ بولارمىز. يت كەلىسەدى. بۇدان بىلاي قاسقىر مەن ەكەۋى ەكى باعىتقا كەتىپ، كەشكە ءبىر-اق جولىعىسىپ جۇرەدى. يت سوندا دا ولجالى ورالا قويمايدى. ال قاسقىر دوسى مايى شىلقىپ تۇرعان سۇيەك الىپ كەلىپ جۇرەدى. كەمىرە قالساڭ، ءدامى اۋزىڭنان كەتپەيدى-اۋ. اۋەلگىدە يت وعان جەتە ءمان بەرمەگەن. اكەلگەنىن كەمىرىپ، دوسىنا راقمەتىن ايتۋدى عانا بىلەدى. ءبىر جولى قاسقىر شالا-جانسار قوزىنى ارقاسىنا سالىپ اكەلەدى. ولجاسىن جەرگە اتىپ ۇرىپ: — ال، باۋىرىم، مىنانىڭ سۇيەگى ەكەۋىمىزگە كوپ ۋاقىتقا جەتەدى، — دەيدى ماسايراپ.— بارىنەن دە مۇنىڭ جۇپ-جۇمساق ەتىن ايتساڭشى! ءومىرى ءتىرى نارسەگە قيانات جاساپ كورمەگەن ءيتتىڭ دەنەسى تىتىركەنەدى. — سەن… بۇنى قايدان اكەلدىڭ؟.. — ە، قايدان بولۋشى ەدى، قويشىنىڭ اۋىلىنان. ورىستە مۇنداي قوزىلار قاپتاپ ءجۇر. شەتىنەن اكەتە بەر. يت ونان بەتەر شوشىندى. — سەن… سەن بارىپ تۇرعان جاۋىزسىڭ. كىشكەنتاي قوزىنى قالايشا ايامايسىڭ؟! — في! ايامايسىڭ دەيدى. نەمەنە، سوندا ءبىز اشتان ءولۋىمىز كەرەك پە؟ — اشتان ولگىڭ كەلمەسە سۇيەك ىزدە. ەكەۋى ۇزاق تالاسادى. قاسقىر ءوز ارەكەتىن دۇرىس دەيدى. يت ونىڭ بۇرىس ەكەنىن تۇسىندىرگىسى كەلەدى. ايتەۋىر نە كەرەك، ەكەۋى دە ءبىر توقتامعا كەلە الماي، ەكى جاققا كەتەدى. قاسقىر سول كاسىبىنە ءبىرجولا ويىسادى. ال يت بولسا وي مەن قىردى شارلاپ، سۇيەكتەردى ىزدەپ، سونىمەن كۇن كورەدى. ءبىر جولى يت مالدى اۋىلدىڭ ەتەگىندەگى سايدا قۋراعان اق سۇيەكتى كەمىرىپ جاتسا، جايىلىپ جۇرگەن قورالى قويعا قاراي جەر باۋىرلاپ كەلە جاتقان ەسكى دوسىن كورەدى. وسى كەزدە مۇنىڭ بويىن الدەبىر جاناشىرلىق سەزىمى بيلەيدى. سۇيەگىن تاستاي سالىپ، موماقان قوزىنى سۇيرەي جونەلگەن قاسقىرمەن الىسا كەتەدى. قۇلاعىنان تىستەپ الادى. اناۋ دا قاراپ قالمايدى. مۇنىڭ اياعىنا وتكىر ازۋ تىستەرىن باتىرادى. ولار الىسىپ-جۇلىسىپ جاتقاندا قوتان جاقتان قويشىنىڭ مىلتىعى اتىلادى. قاسقىردىڭ زارەسى ۇشىپ، قاشا جونەلەدى. قويشى ءيتتىڭ بۇل ارەكەتىن بايقاپ قالعان ەدى، ەندى ونى ۇيىنە اكەلىپ، جارالى اياعىن تاڭادى. سوسىن تاماق بەرىپ، ءبىراز كۇن باعادى. يت بولسا كۇننەن-كۇنگە جاقسارىپ، تەز ارادا ايىعىپ كەتەدى. وسىدان سوڭ قويشى ونى مال قورانى كۇزەتۋگە پايدالانادى. يت تاماق بەرگەن كىسىگە ادال قىزمەت ەتەدى. سەنىمدى كومەكشىسى بولادى. مىنە، سول كۇننەن بەرى قاراي قاسقىر مەن يت بىر-بىرىمەن وشتەسىپ كەتىپتى. قويلار ءيتتى وزدەرىنە دوس ساناپ، قاسقىردى كورسە قاشادى ەكەن. وسىلايشا ۇرلىقپەن كۇن كورەمىن دەپ قاسقىر يەسىز قالىپ، ايدالادا وقتا-تەكتە ءىشى ۋداي اشىپ ۇليتىن كورىنەدى.

---