شىعارما جۇمىسى
سول كۇنى ابيتۋريەنتتەردىڭ جازعان شىعارما جۇمىسىنىڭ قورىتىندىسى وتە كەش شىققان ەدى. بۇرىن بۇلاي بولماعان. بۇل كەزدە قاس قارايىپ تا كەتكەن بولاتىن. ال ىشتەن ءالى حابار جوق. وقۋ ورنىنىڭ اۋلاسى قاراقۇرىم ادامعا تولى. بۇلار - شىعارما جۇمىسىنىڭ قورىتىندىسىن كۇتىپ تۇرعان ابيتۋريەنتتەر مەن سولاردىڭ اتا-انالارى نەمەسە جاقىندارى. سول كوپشىلىكتىڭ اراسىندا بۇل دا ءوزىنىڭ جازعان شىعارما جۇمىسىنىڭ قورىتىندىسىن كۇتىپ وتىردى.
ىلگەرىرەكتە تىل-ادەبيەتتىڭ مۇعالىمدىگىنە ءتۇسۋ ءۇشىن، ابيتۋريەنتتەردەن شىعارما جۇمىسىن الاتىن. ءوزى مەكتەپ قابىرعاسىندا جۇرگەندە-اق شىعارما جۇمىسىن جازعاندى قالاپ تۇرۋشى ەدى. ودان كەيىنگى ءبىر ۇنامدى تاپسىرماسى - قازاق ءتىلى ساباعىندا سويلەم قۇراۋ تاپسىرماسى بولاتىن. ۇستاز بۇل تاپسىرمانى ۇيگە دە بەرەدى نەمەسە سىنىپتاعى ساباق ۇستىندە وتىرىپ تا سويلەم قۇراتادى. ودان كەيىن تاعى دا ءبىر تاپسىرما بولدى. ول قازاق ءتىلى ساباعىنىڭ ۇستىندە مازمۇنداما جازۋ جۇمىسى ەدى. بۇل - شىعارما جۇمىسىنا قاراعاندا ورىندالۋى اسا قيىن ەمەس كورىنەتىن تاپسىرما. ويتكەنى مۇندا ۇستاز الگىندە عانا دايىن ءماتىندى وقىپ بەرگەن. ەندى وسى ءماتىننىڭ جەلىسىنەن شىقپاي وتىرىپ مازمۇنداپ بەرۋ عانا قالعان ەدى. ال شىعارما جۇمىسى بۇعان قاراعاندا كۇردەلىرەك ءارى وندا ەركىندىك بار. مەكتەپ قابىرعاسىندا جۇرگەندە ولەڭ، اڭگىمە نەمەسە ماقالا جازۋ سياقتى جۇمىستارمەن اينالىسقان ەمەس. ال شاكىرتتىك كۇندەرىندەگى جوعارىداعى تاپسىرمالار ەسىندە ساقتالىپ قالعان.
بۇل تىل-ادەبيەت مۇعالىمدىگىنە العاش تاپسىرعاندا مەكتەپ قابىرعاسىنان ەندى عانا كەلگەن ەدى. سوندىقتان شىعارما جۇمىسىن بىردەن-اق باعدارلامالىق تاقىرىپقا جازدى. عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ "قازاق سولداتى" رومانى. وسىنداعى قايروش بەينەسىن اشۋى كەرەك ەدى. ال ەكىنشى رەت تاپسىرعاندا بۇل مەكتەپتىڭ باعدارلاماسىنان الىستاي باستاعان. سوندىقتان باعدارلامالىق تاقىرىپتى تاڭدامادى. ەركىن تاقىرىپقا توقتالدى. "كومسومولدار - جاس قايراتى ەلىمنىڭ". بۇل ءوزىنىڭ تاڭداپ العان وسى تاقىرىبىن اشىپ شىعۋى كەرەك بولاتىن. ەكەۋىندە دا جازباشا ەمتيحاننان وتكەنىمەن، اۋىزشاعا كەلگەندە دايىندىعى جەتپەي سۇرىنگەن ەدى.
ەندى ءۇشىنشى مارتە تاپسىرىپ وتىر. بۇل جولى دا وزىنە ەركىن تاقىرىپتى تاڭداپ الدى. ارال ءوڭىرىنىڭ ەكولوگيالىق جاعدايى، ارال قاسىرەتى، ارال تاعدىرى. تاقىرىپتىڭ نەگىزگى مازمۇنى وسى ەدى. ويلانىپ، شىعارما جۇمىسىنا انا بەينەسىن الدى. ارال قاسىرەتى جونىندە ءوزىنىڭ ۇلىنا انا بايانداپ بەرەتىن ەدى. ەندى وسى جۇمىسىنىڭ قورىتىندىسىن كۇتىپ وتىر.
ءبىر كەزدە اۋلاداعى كوپشىلىكتى شىعارما جۇمىسىنىڭ قورىتىندىسى شىقتى دەگەن داۋىس ەلەڭ ەتكىزدى.
شىعارما سىناعىنان بۇل جولى دا وتكەن ەكەن. ەمتيحان قاعازىن اشىپ قاراعاندا كوميسسيا ءوزىنىڭ جۇمىسىن "جاقسى" دەپ باعالاعانىن كوردى. وسىعان قۋانىپ قالدى. ويتكەنى كوميسسيا ءوزىنىڭ جۇمىسىن ورتاشا دەپ باعالاسا دا، بۇل سوعان قاناعات ەتكەلى تۇر ەدى. كەيىن ويلاپ قاراسا، باعانىڭ ءبىر ساتى دا بولسا جوعارى قويىلۋى بۇعان كونكۋرستا باسىمدىق بەرەدى ەكەن. بۇل، ايتەۋىر، ەمتيحاننان وتسەم بولدى دەپتى. ال سول جىلى بۇل ماماندىققا كونكۋرس وتە قاتتى بولعان ەدى.
بۇدان سوڭ ەكىنشى ەمتيحانىنا كىردى. كوميسسيا قۇرامىندا ءۇش ادام وتىر ەدى. ورتادا ايەل ادام، ونىڭ وڭ جاعىندا بويجەتكەن جاس قىز، ال سول جاعىندا اق كويلەك كيگەن ەر ادام وتىرعان. بۇل وسى ءۇش ادامدى دا سودان كەيىن قايتىپ كەزدەستىرگەن ەمەس.
بيلەتىنە جاۋاپ بەرگەلى كەلە جاتقاندا، ەر ادام تۇرەگەلىپ سىرتقا شىعىپ كەتتى. ول قايتا كىرگەندە، بۇل جاۋابىن اياقتاپ بولعان ەدى. بۇدان ەمتيحاندى كوميسسيانىڭ قالعان ەكى مۇشەسى قابىلدادى.
بيلەتتە سپانديار كوبەيەۆتىڭ "قالىڭ مال" رومانى بولعانى ەسىندە. سەبەبى ەمتيحان قابىلداپ وتىرعان ايەل وسى رومانعا كوبىرەك توقتالدى. سوڭىندا ابيتۋريەنتتىڭ ءوزى وسى رومان جونىندە نە ويلايدى، سونى بىلگىسى كەلدى.
وسى كەزدە ەمتيحان كوميسسياسىنىڭ مۇشەسى بولىپ وتىرعان قىز: "اپاي، ەمتيحان قاعازىن تولتىرا بەرەيىن بە؟" - دەدى. ايەل كۇلدى: "اۋ، تۇرا تۇرساڭشى، جاۋابىن اياقتاپ بولسىن دا".
ارالارىنداعى وسى ءبىر ءتىل قاتىسۋلارىنان مىنا ەكى كوميسسيا مۇشەسىنىڭ ءوزىن ەمتيحاننان وتكىزگەلى جاتقانىن ءبىلدى. وسىعان دەيىن ەكى مارتە الا الماعان ەمتيحانىنان وتكەلى جاتىر ەدى. وسى كەزدە سىرتتان ەر ادام كىردى. ايەل ەر ادامعا: "مىنا بالانى ەمتيحاننان وتكىزگەلى جاتىرمىز"، - دەدى. "وزدەرىڭ بىلىڭدەر، - دەدى ەر ادام. - مەن بۇل بالانىڭ جاۋابىن تىڭداۋعا قاتىسقان جوقپىن". ەمتيحان قاعازى تولتىرىلىپ، قولىنا بەرىلدى. وسىمەن ماماندىعىنا ساي ەمتيحاندارى اياقتالعان بولاتىن. ءۇشىنشى ەمتيحانى دا بار ەدى، ءبىراق ودان باعا قويىلمايتىن. سەبەبى ول ماماندىققا بايلانىستى ەمتيحان ەمەس. تەك ءوتتى نەمەسە وتكەن جوق دەپ بەلگىلەنەتىن.
ءدارىسحانادان شىعا بەرە ەمتيحان قاعازىنداعى ەكىنشى "تورتتىگىن" كوردى. ەندى مۇنى وسى ەكى "تورتتىك" باعاسى تىل-ادەبيەت مۇعالىمدىگىنە تۇسىرگەلى تۇر ەدى.
وقىپ جۇرگەنىندە مەكتەپ ءبىتىرۋ ەمتيحانىندا قانداي شىعارما جۇمىسىن جازعان ەدىم، سونى قايتادان وقىپ كورەر مە ەدى دەگەن وي كەلەتىن. ءبىراق مۇنىڭ مۇمكىن ەمەس ەكەنىن دە بىلەدى. ايتسە دە سونىڭ ءبىر كۇنى مۇمكىندىگى كەلگەنى. وقۋىن ءبىتىرىپ، مەكتەپكە جۇمىسقا كەلگەنىندە، وزىنە ساباق بەرگەن ادەبيەت ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى زەينەت دەمالىسىنا شىقتى دا، بۇعان ادەبيەت كابينەتى مەن سول كابينەتتىڭ ىشىندەگى سەيفتىڭ كىلتىن ۇستاتتى. جۇمىسى وسى سەيفتىڭ ىشىنەن تابىلدى. ەندى ءوزىنىڭ مەكتەپ ءبىتىرۋ ەمتيحانىنداعى شىعارما جۇمىسىن وقىپ وتىردى. "ۇلى وتان سوعىسى جىلدارىنداعى جامبىل جىرلارى". مەكتەپ ءبىتىرۋ ەمتيحانىن وسى تاقىرىپقا جازعان ەكەن.