InfoHub Logo

شىرماۋىق بۋدرا (بۋدرا پليۋششيەۆيدنايا) — كوپ جىلدىق، ءشوپ تەكتەس وسىمدىك. كولبەۋ وسكەن، جاتاعان ساباقتارىنان تىك كوتەرىلە شىققان بۇتالارى بار. بيىكتىگى 90 سانتيمەترگە دەيىن جەتەدى. تومەنگى جاعىنداعى جاپىراقتارى بۇيرەك سىقىلدى، ءارى دوڭگەلەك، جوعارعى جاعىنداعى جاپىراقتارى — جۇرەك ءتارىزدى. جاپىراقتارىنىڭ ساعاقتارى ۇزىن، جۇپتالىپ وسەدى. گۇلدەرى جوعارعى جاپىراقتارىنىڭ قۋىسىنا ورنالاسقان، كوك ءتۇستى، گۇل جاپىراقشالارى بەسەۋ. مامىر-ماۋسىم ايلارىندا گۇلدەيدى.

شىرماۋىق بۋدرا باقتاردىڭ، ورمانداردىڭ ىشىندە، بۇتالاردىڭ اراسىندا، ەگىستىك جەرلەر مەن شابىندىقتاردا، وزەن جاعالارىندا وسەدى. وسىمدىكتىڭ ءيىسى جالبىزدىڭ يىسىنە ۇقسايدى. جاپىراعىن ەرتە كوكتەمدە گۇلدەي باستاعاندا جينايدى. ونىڭ قۇرامىندا ەفير مايى، يلىك زاتتار، سمولا، اسكوربين قىشقىلى بار.

حالىق مەديسيناسىندا شىرماۋىق بۋدرانى قاقىرىق تۇسىرەتىن ءدارى رەتىندە، جالپى قابىنۋعا قارسى جانە اسقازان، باۋىر، بۇيرەك، قۋىق اۋرۋلارىن ەمدەۋ ءۇشىن دە پايدالانىلادى. شىرماۋىق بۋدرانى سىرتقى جارالاردى، تەرى اۋرۋلارىن ەمدەۋ ءۇشىن دە قولدانادى. ال بولگار حالىق مەديسيناسىندا بۇل وسىمدىك بۇيرەككە تاس بايلانعاندا جانە قۇم پايدا بولعاندا، تاس پەن قۇمدى نەسەپپەن بىرگە ايداپ شىعارۋ ءۇشىن قولدانىلادى.

ءدارىنى دايىنداۋ جانە قولدانۋ ءتاسىلى

سۋلى تۇنبا: وسىمدىكتىڭ ۇنتاقتالعان ءبىر قاسىق جاپىراعىن 200 مل قايناعان سۋعا سالۋ ارقىلى جاسالادى، ءسويتىپ ونى كۇنىنە 2-3 اس قاسىقتاين 4 رەت ىشەدى. ونىڭ 10 گرامم جاپىراعىن 200 مل سالقىن سۋعا سالىپ، 8 ساعات تۇندىرىپ قويادى دا 2-3 قاسىقتان، 4 مەزگىل ىشەدى. ال ءسپيرتتى تۇنبا بىلاي جاسالادى: وسىمدىكتىڭ 15 گرامم جاپىراعىن 100 مل سپيرتكە قوسىپ 8-10 كۇن تۇندىرادى دا، ونىڭ سۋىن 15 تامشىدان كۇنىنە 3 رەت ىشەدى.

مىناداي قوسپالار جاساسا ءدارىنىڭ تيىمدىلىگى ارتا تۇسەدى:

1-قوسپا: ۇنتاقتالعان شىرماۋىق بۋدرا جاپىراعىنىڭ 2 قاسىعىن، تەرەك بۇرشىكتەرىنىڭ 2 قاسىعىن، ىرعاي گ ۇلىنىڭ نەمەسە جاپىراعىنىڭ 1 قاسىعىن الىپ ارالاستىرىپ، 3 ستاكان قايناعان سۋعا تۇندىرادى دا، سۋىن ءبىر كۇن ىشىندە بەس رەت ءىشىپ تاۋىسادى. بۇل وكپە قابىنعاندا ىشىلەتىن ءدارى.

2-قوسپا: ۇنتاقتالعان شىرماۋىق بۋدرا جاپىراعىنىڭ 1 قاسىعىن، سارى سوياۋ ءشوبىنىڭ 1 قاسىعىن الىپ ارالاستىرىپ، قايناپ تۇرعان 3 ستاكان سۋعا تۇندىرادى دا، 1 كۇن ىشىندە بەس رەت ءىشىپ تاۋىسادى. بۇل قوسپا قاقىرىق تۇسىرەتىن ءدارى رەتىندە قولدانىلسا، وتە جاقسى ناتيجە بەرەدى.

---