سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 ساعات بۇرىن)
سىيىمدىلىق جانە كولەم ۇعىمدارىن وقىتۋ
قىزىلوردا قالاسى،
م.مامەتوۆا اتىنداعى گۋمانيتارلىق كوللەدجدىڭ
ماتەماتيكا ءپانى وقىتۋشىسى گۇلجانات سارسەن

ساباق جوسپارى
ءپانى: باستاۋىش كلاستا ماتەماتيكانى وقىتۋ ادىستەمەسى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سىيىمدىلىق جانە كولەم ۇعىمدارىن وقىتۋ ادىستەمەسى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: كولەم، سىيىمدىلىق جانە ولاردىڭ ولشەم بىرلىكتەرىن وقىتۋ ادىستەمەسىن جەتىلدىرۋ، وقىتۋدىڭ مىندەتتەرىن جانە ادىستەمەسىن تانىستىرۋ، پراكتيكالىق جۇمىستاردى ورىنداي الۋ، تاقىرىپتار بويىنشا بەرىلگەن ەسەپتەردى شىعارۋ ادىستەمەسىن ۇيرەتۋ؛
ءا) تاربيەلىك: وقۋشىنى ساۋاتتىلىققا، دالدىككە، رەتتىلىككە، ەسەپتى ومىرمەن بايلانىستىرا بىلۋگە ۇيرەتۋ، باستاۋىش سىنىپ وقۋشىسى الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنە بىلۋگە تاربيەلەۋ، كوپشىلىكپەن بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە باۋلۋ؛
ب) دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ ماتەماتيكالىق ويلاۋىن، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن، شىعارماشىلىعىن، ماتەماتيكالىق تىلدە سويلەۋ شەبەرلىگىن ارتتىرۋ؛
ۆ) كاسىبي: بولاشاق باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى رەتىندە تاقىرىپتى تولىق تۇردە وقۋشىعا مەڭگەرتە الۋ بىلىگىن، وقۋشىمەن قارىم-قاتىناس داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءتۇرى: لەكسيا ساباق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: «ماتەماتيكا. 3-سىنىپ» ءۇشىن كورنەكى پلاكاتتار. ابديكومپاني، 2005، تاپسىرمالار پاراقشالارى
ساباقتىڭ ءادىس-تاسىلى: وي قوزعاۋ، تالداۋ، تۇسىندىرمەلى-يلليۋستراتيۆتى، سۇراق-جاۋاپ، تاجىريبەلىك جۇمىس، سالىستىرۋ، سايكەستىكتى تابۋ

پايدالانىلعان ادەبيەتتەر:
1. بانتوۆا م. ا.بەلتيۋكوۆا گ.ۆ. باستاۋىش كلاستا ماتەماتيكانى وقىتۋ ادىستەمەسى. ا، «مەكتەپ» 1978 ج.
2. وسپانوۆ ت.ق. قۇرمانالينا ش. ماتەماتيكانىڭ باستاۋىش كۋرسىن وقىتۋ ادىستەمەسى. ا، 1996 ج.
3. وسپانوۆ ت.ق. جاڭا بۋىن وقۋلىقتارى بويىنشا باستاۋىش سىنىپتاردا ماتەماتيكانى وقىتۋ ادىستەمەسى. ا، «اتامۇرا» 2005 ج.
4. ءا. اقپايەۆا، ل. لەبەديەۆا. ماتەماتيكا. 3-سىنىپ. 2ء-بولىم. الماتىكىتاپ، 2010

ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ا) وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، تۇگەلدەۋ؛
ءا) ءدارىسحانا تازالىعىن، بوردىڭ، سۋلى سۇرتكىشتىڭ بولۋىن قاداعالاۋ؛
ب) ساباققا نازار اۋدارتۋ، ساباق ماقساتىن كورسەتۋ:
بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ماقساتى – باستاۋىش سىنىپتا وقىتىلاتىن شامالاردىڭ ءبىرى – سىيىمدىلىق جانە كولەم ۇعىمدارىنىڭ وقىتىلۋ ادىستەمەسىن تانىستىرۋ، تاقىرىپ بويىنشا پراكتيكالىق داعدىلارىمىزدى جەتىلدىرۋ، باستاۋىش سىنىپ وقۋشىسىنا سىيىمدىلىق، كولەم، ولاردىڭ ولشەم بىرلىكتەرى بويىنشا جۇمىستار ورىنداتۋدى ۇيرەنۋ
ءىى. جاڭا ساباققا دايىندىق:
ا) «ارتىق فيگۋرانى تاپ» (وي قوزعاۋ، سالىستىرۋ)
قورىتىندى: مۇندا ارتىق فيگۋرا – تەكشە، سەبەبى ول كولەمدى فيگۋرا، قالعاندارى جازىق فيگۋرا.
ءا) 3 ليترلىك جانە 7 ليترلىك ىدىستاردى قولدانىپ، 5 ل سۋدى قالاي الۋعا بولادى؟
ءىىى. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ:
• سىيىمدىلىق جانە كولەم ۇعىمدارى
• سىيىمدىلىق پەن كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرى
• سىيىمدىلىق پەن كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرى اراسىنداعى بايلانىس (تاجىريبەلىك جۇمىس)
• تەكشە مەن تىك بۇرىشتى پاراللەلەپيپەدتىڭ كولەمدەرىن تابۋ ەرەجەلەرى

ءىۇ. جاڭا تاقىرىپ بويىنشا پراكتيكالىق تاپسىرمالار ورىنداۋ:
1. وقۋلىقپەن جۇمىس:
ا) تاپسىرما: كولەم جانە سىيىمدىلىق ۇعىمدارىمەن بايلانىستى تاقىرىپتارعا وقۋلىق بويىنشا تالداۋ جاسا، داپتەرگە جاز:
• قانداي تاقىرىپتار بەرىلگەن، قاي بەتتەردە؟
1) 81-تاقىرىپ. كولەمدى فيگۋرالار. 4-بەت. جاڭا تاقىرىپپەن بايلانىستى تاپسىرمالار سانى – 1
2) 102-تاقىرىپ. تىكتورتبۇرىشتى پاراللەلەپيپەد جانە تەكشە. ساننىڭ كۋبى. 51-بەت. جاڭا تاقىرىپپەن بايلانىستى تاپسىرمالار سانى – 3
3) 104-تاقىرىپ. دەنە كولەمى. 57-بەت. جاڭا تاقىرىپپەن بايلانىستى تاپسىرمالار سانى – 3
4) 105-تاقىرىپ. كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرى. تەكشە مەن تىكتورتبۇرىشتى پاراللەلەپيپەدتىڭ كولەمىن تابۋ. 61-بەت. جاڭا تاقىرىپپەن بايلانىستى تاپسىرمالار سانى – 4
5) 106-تاقىرىپ. كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرىنىڭ اراقاتىناسى. 64-بەت. جاڭا تاقىرىپپەن بايلانىستى تاپسىرمالار سانى – 5.
6) 163-تاقىرىپ. پەريمەتر. اۋدان. كولەم. 182-بەت. تاقىرىپپەن بايلانىستى تاپسىرمالار سانى – 1.
ءا) ماتەماتيكا. 3-سىنىپ. 3-تاپسىرما. 59-بەت

• تاپسىرما: كەستە بويىنشا ەسەپتەر قۇراستىر جانە تومەندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ بەر:
1 بوشكەنىڭ سىيىمدىلىعى بوشكەنىڭ سانى جالپى سىيىمدىلىعى

بىردەي---------------6 بوشكە -----------------------80 ل
؟ ---------------------- بوشكە ------------------------300 ل
• تاپسىرمانى ورىنداۋى ءۇشىن وقۋشى نەنى ءبىلۋى، نە ىستەي الۋى كەرەك؟ تاپسىرمانى ورىنداعان سوڭ وقۋشىدا قانداي بىلىك، داعدى قالىپتاستىرىلادى؟
ب) ماتەماتيكا. 3-سىنىپ. 4-تاپسىرما. 62-بەت
• تاپسىرما: ەسەپتى شىعار جانە تومەندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ بەر:
ەگەر ۇزىندىعى 50 م، ەنى 10 م، ال تەرەڭدىگى 2 م بولسا، حاۋىزدىڭ كولەمى قانداي؟
وسى حاۋىز ءتۇبىنىڭ اۋدانىن ەسەپتە.
حاۋىزدىڭ ءبۇيىر قابىرعالارىنىڭ اۋداندارىنىڭ قوسىندىسىن ەسەپتە.
• تاپسىرمانى ورىنداۋى ءۇشىن وقۋشى نەنى ءبىلۋى، نە ىستەي الۋى كەرەك؟ تاپسىرمانى ورىنداعان سوڭ وقۋشىدا قانداي بىلىك، داعدى قالىپتاستىرىلادى؟
2. تاجىريبەلىك جۇمىس:
وقۋشىلارعا ءتۇرلى تەكشە قولدارىنا بەرىلەدى. ولار سىزعىش ارقىلى تەكشەنىڭ قىرىن ولشەپ، ونىڭ كولەمىن ەسەپتەپ تابادى.
ناتيجەسى: وقۋشىلار العان تەوريالىق ءبىلىمدى (تەكشەنىڭ كولەمىن تابۋ ەرەجەسىن) ءىس جۇزىندە قولدانىپ ۇيرەنەدى، قورىتىندى شىعارا الادى.
3. «سايكەستىكتى تاپ» تاپسىرماسىن ورىندا جانە تومەندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ بەر:
تەكشەنىڭ بەرىلگەن قىرلارىنىڭ ۇزىندىقتارىن ونىڭ ءبىر جاعىنىڭ اۋدانىمەن جانە تەكشەنىڭ كولەمىمەن سايكەستەندىر.
ءبىر جاعىنىڭ اۋدانى----------------قىرى ---------------- كولەمى
• تاپسىرمانى ورىنداۋى ءۇشىن وقۋشى نەنى ءبىلۋى، نە ىستەي الۋى كەرەك؟ تاپسىرمانى ورىنداعان سوڭ وقۋشىدا قانداي بىلىك، داعدى قالىپتاستىرىلادى؟
4. شامالاردى وقىتۋعا بايلانىستى تەست جۇمىسى ورىندالادى.
1. شاماعا جاتپايتىن ۇعىم:
ا) ليتر
ۆ) اۋدان
س) ۇزىندىق
د) ماسسا
ە) ۋاقىت
2. سىزىقتىق ولشەم بىرلىگى:
ا) كم
ۆ) سم2
س) سم3
د) دم2
ە) م3
3. ىدىسقا قۇيىلعان سۇيىقتىقتىڭ كولەمى ۇعىمىنا سايكەس ۇعىم:
ا) ىدىستىڭ سىيىمدىلىعى
ۆ) ىدىستىڭ سالماعى
س) كەسىندىنىڭ ۇزىندىعى
د) فيگۋرانىڭ اۋدانى
ە) دەنەنىڭ جىلدامدىعى
4. پارتا بەتىنىڭ ۇزىندىعىن ولشەۋگە قولايلى ولشەم بىرلىگى:
ا) دەسيمەتر
ۆ) ميلليمەتر
س) كيلومەتر
د) مەتر
ە) سانتيمەتر
5. بولمەنىڭ ۇزىندىعى مەن ەنىن ولشەۋگە قولايلى ولشەم بىرلىگى:
ا) مەتر
ۆ) سانتيمەتر
س) ميلليمەتر
د) دەسيمەتر
ە) كيلومەتر
6. 1 ليتر سۋدىڭ ماسساسى:
ا) 100 گ
ۆ) 10مگ
س) 1 كگ
د) 500 گ
ە) 10000 گ
7. قىرى 4سم تەكشەنىڭ كولەمىن تاپ:
ا) 64 دم3
ۆ) 16 سم3
س) 64 سم3
د) 4 سم3
ە) 8 دم3
8. كولەمى 105 دم3 ، ۇزىندىعى 5دم، ەنى 3دم تىك بۇرىشتى پاراللەلەپيپەدتىڭ بيىكتىگىن تاپ:
ا) 5دم
ۆ) 50سم
س) 7دم
د) 15دم
ە) 3دم
9. وقۋلىقتاعى بلوكنوت سۋرەتى نەنى بىلدىرەتىن شارتتى بەلگى:
ا) ءارتۇرلى تاسىلمەن ەسەپتە
ۆ) ەسەپ بويىنشا ورنەك جاز
س) ساباقتىڭ باستالۋى
د) ىزدەنىسكە جەتەلەيتىن تاپسىرمالار
ە) ءتيىمدى تاسىلمەن ەسەپتە
10. ولشەم بىرلىگىنە جاتپايتىن ۇعىم:
ا) كيلومەتر
ۆ) عاسىر
س) كولەم
د) گەكتار
ە) مينۋت
5. لوگيكالىق تاپسىرما بەرىلەدى.
1. قۇندارى بىردەي توعىز كۇمىس تەڭگە بار. ولاردىڭ سەگىزىنىڭ سالماقتارى بىردەي دە، بىرەۋى باسقالارىنان جەڭىل. بەزبەن تارازىعا ەكى رەت قانا تارتۋ ارقىلى جالعان كۇمىس تەڭگەنى انىقتاۋ كەرەك.
2. اكەسى 46 جاستا، بالاسى 10 جاستا. نەشە جىلدان كەيىن اكەسىنىڭ جاسى بالاسىنىڭ جاسىنان 2 ەسە ۇلكەن بولادى؟

ءۇ. وقۋشىلاردى باعالاۋ:
وقۋشىلار:
 وقۋلىقتاعى ەسەپتەردى شىعارۋى
 تەست جۇمىسىن ورىنداۋى
 لوگيكالىق تاپسىرمالاردى ورىنداۋى
 ساباقتاعى بەلسەندىلىگى ارقىلى باعالانادى.

ءۇى. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ:
6. شىعارماشىلىق باعىتتا: «دەنە كولەمى» تاقىرىبىندا ساباق جوسپارىن دايىنداۋ
7. پراكتيكالىق باعىتتا: 3-سىنىپتىڭ ماتەماتيكاسىنان تاقىرىپقا بايلانىستى 10 ەسەپ جازىپ، شىعارۋ، تالداۋ

ءۇىى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ (رەفلەكسيا) :
• بۇگىنگى تاقىرىپتان نەنى مەڭگەرگەندەرىن پىسىقتاۋ
• وقۋشىلاردىڭ جەتكەن جەتىستىكتەرى مەن تولىقتىرۋلار قاجەت ەتەتىن تۇستارىن اتاپ ءوتۋ
• وقۋشىلاردىڭ كوڭىل-كۇيلەرىنە ءمان بەرۋ
• بۇگىنگى ساباقتان العان اسەرلەرى جونىندە قىسقاشا وي ءبولىسۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما