ءسوزدىڭ دالدىگى – ويدىڭ ايقىندىلىعى
قىزىلوردى وبلىسى، قازالى اۋدانى،
ق.كۇلەتوۆ اتىنداعى №92 ورتا مەكتەبىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەت ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
كاناتبايەۆا جانات ونالبەكوۆنا
قازاق ءتىلى 11 - سىنىپ
تاقىرىبى: ءسوزدىڭ دالدىگى – ويدىڭ ايقىندىلىعى (سلايدىمەن)
ماقساتى: ءسوز قولدانىستاعى دالدىك تۋرالى ۇعىمدارىن قالىپتاستىرۋ ارقىلى سويلەي ءبىلۋدىڭ شەبەرلىك ەكەندىگىن ۇعىندىرۋ. شەشەن سويلەۋدىڭ مانەرىن يگەرۋگە ىنتالاندىرۋ. وي بەلسەندىلىگىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق ىزدەنىسكە باعىتتاۋ، سويلەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ، وي بولىسە وتىرىپ، وي – پىكىر، ءسوز ەركىندىگىنە باۋلۋ؛
كۇتىلەتىن ناتيجە: ءسوز قولدانىستاعى دالدىك تۋرالى ۇعىمدار قالىپتاسادى، وي بەلسەندىلىگى داميدى.
قولدانىلاتىن ءادىس - تاسىلدەر: «ويلان. بىرىك. ءبولىس» ءادىسى، تالداۋ، وي قوزعاۋ، سۇراق - جاۋاپ
قولدانىلاتىن كورنەكىلىكتەر: سلايد، ماركەرلەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا، ستيكەرلەر، سمايليكتەر
ءمۇعالىمنىڭ ءىس - ارەكەتى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
وقۋشىلاردى سويلەمنىڭ تۇرلەرى ارقىلى توپقا ءبولۋ
«ماداقتاۋ» ويىنى ارقىلى پسيحولوگيالىق احۋالدى جاقسارتۋ
ءۇي تاپسىرماسىن بەكىتۋ
ميعا شابۋىل
ينتەراكتيۆتى تاقتادان «قايتالاۋ – وقۋ ايناسى» ءار ءتۇرلى دەڭگەيدەگى سۇراقتار بەرىلەدى، ينتەراكتيۆتى تاقتاداعى سۇراقتار ارقىلى وقۋشىلاردىڭ كەزەكپەن جاۋاپ بەرۋى سۇرالادى.
ماعىنانى تانۋ
«ۇتىمدى پىكىر – ۇتقىر وي» ءماتىن قۇراستىرىپ، تاقىرىپتى قورعاۋ
جاڭا تاقىرىپتى وقۋشىلارعا جيناقتاۋ ءۇشىن جاڭا ماتەريالدارعا بايلانىستى رەسۋرستار بەرۋ، ءوز بەتتەرىنشە دايىندىق جاساتۋ. توپپەن جۇمىس جاساتۋ. تاقىرىپتارىن قورعاتۋ
ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك
كەيىنگى تاپسىرمالار
«دانالىق سوزدەن ءدان ىزدە» ساباقتا قولدانىلاتىن ءادىس وقۋشىلاردى سىني ويلاۋىنا ىقپال ەتەدى. مۇندا ءار بالا، ءوز ويىن ايتىپ، شىعارماشىلىعىن قالىپتاستىرادى.
قازىرگى شەشەندىك ۇلگىلەرىندە قولدانىلعان فرازەولوگيزمدەردىڭ سىڭارىن تاۋىپ جازۋ
• ءى توپ
1. تالايعا دەيىن ەستەرىن جيىپ،... جابا المايدى.
2. الايدا ونداي ادامدار ءوزى سەنەتىن مۇراتتاردى كوزدىڭ... قالۋعا تىرىسقاندارىمەن، قورعاپ قالا المادى.
3. ەشتەڭەگە دە قۇلاق... ساياساتى باتىستىڭ تاراپىنان «ءسوسياليزمدى ەتەكتەن...، بىلاي لاقتىرىپ تاستاۋ» ساياساتىن تۋعىزدى.
4الايدا تاريح دارياسىنىڭ جاعاسىندا الىستان كوز...، قۇر باقىلاپ وتىرعاننان دا ەشتەڭە بىتپەيدى.
• ءىى توپ
5. ونداي داڭعويلار ابدەن ۋلانىپ بىتكەن سەمەي جەرىن كورمەيدى. قاراداي قىرشىنىنان ….. جاتقان جازىقسىز جانداردىڭ تاۋقىمەتىن تۇسىنبەيدى.
6. انىق ستراتەگيا مەن ايقىن ماقساتتار كەرەك. باستى ماقسات تايعا …. ايقىن كورىنىپ تۇرۋى قاجەت.
7. ول ماسەلەنى شەشۋگە باستاپقى كەزدە قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىنىڭ بارلىق ورگاندارى ات …..
8. ءبىر عاسىر بويى حالىقتى اشسا ….. ۇستاعان وكتەمدىك ءۇردىستىڭ الدىنداعى قورقىنىش العاش رەت ەڭسەرىلدى.
كوركەم ءسوزىم – كورىكتى ويىم
ءار توپقا ءماتىن تاراتىلادى. ءماتىندى نەگىزگە الا وتىرىپ، «ال مەن بىلاي دەر ەدىم...» دەپ، جاۋاپتىڭ وزگە دە نۇسقالارىن ىزدەستىرىپ كورىڭدەر.
سەرگىتۋ ءساتى نە جاقىن؟
وقۋشىعا كىتاپ جاقىن،
قاساپشىعا ----------(پىشاق) جاقىن.
ويىنشىعا دوپ جاقىن،
مەرگەنگە -----------(وق) جاقىن.
باعبانعا باقشا جاقىن،
ساۋداگەرگە -----------(اقشا) جاقىن.
ارباكەشكە قامىت جاقىن،
باتىرعا --------------(ساۋىت) جاقىن.
اساباعا توي جاقىن،
قويشىعا -----------(قوي) جاقىن.
تىگىنشىگە ءبوز جاقىن،
شەشەنگە ---------(ءسوز) جاقىن.
كىم جەتىم؟
حالقى بولماسا اكىم جەتىم،
ۇستازى بولماسا ---------(شاكىرت) جەتىم.
بازارى بولماسا ساتۋشى جەتىم،
كىتابى بولماسا --------(وقۋشى) جەتىم.
جاۋابى بولماسا سۇراق جەتىم،
بادىك ءسوز تىڭداسا ------- (قۇلاق) جەتىم.
يمانى بولماسا ناماز جەتىم،
ءقادىرسىز سىزىلعان ------(قاعاز) جەتىم
تالداۋ
بەرىلگەن تاپسىرما بويىنشا سويلەم تالداۋ (جەكە جۇمىس)
باعالاۋ
ءار توپ تاپسىرمالار سوڭىندا ءفورماتيۆتى باعالاۋلار جاساپ وتىرادى، ال ساباق سوڭىندا ءمۇعالىم ءسۋماتيۆتى (جيىنتىق) باعالاردى ەسەپتەيدى.
قورىتىندىلاۋ
«بارلىق قازىنا بابالاردىڭ دانالىق سوزدەرىندە، ءار حالىق وزدەرىنىڭ اسىل مۇرالارىن باعالاماي، الەمدىك مادەنيەتكە جەتە المايدى»- دەگەن ەكەن عۇلاما جازۋشى م. اۋەزوۆ. ءسوز قۇدىرەتىنىڭ ءمانىن ءتۇسىنىپ، ادەمى دە ادەپتى سويلەۋ - بۇگىنگى كۇننىڭ تالابى. شەشەن ادام توقسان اۋىز ءسوزدىڭ توبىقتاي ءتۇيىنىن ايتىپ ءدال سويلەۋ كەرەك، تاۋىپ سويلەۋ كەرەك. ول ءۇشىن ويىڭ ايقىن بولۋ كەرەك. ءبىلىمىڭ تەرەڭ بولسا، ويىڭ ايقىن بولادى. ءبىلىمىڭ تەرەڭ بولۋ ءۇشىن كوپ وقۋ كەرەك. كوپ وقۋ ءۇشىن ىزدەنۋ كەرەك. ىزدەنۋ ءۇشىن رۋح مىقتى بولۋ كەرەك. رۋح مىقتى بولسا عانا جولدا كەزدەسكەن كەدەرگىلەردى جەڭە الاسىڭ.
رەفلەكسيا
ستيكەرلەردى تولتىرۋ
وقۋشىلار بۇگىنگى ساباققا دەگەن ويىن ستيكەرگە جازىپ، تاقتاعا ىلەدى (2 مين)
ۇيگە تاپسىرما
شىنايى شەشەن - جارقىن تۇلعا. (شاعىن شىعارما – ويتولعاۋ جازۋ)
ق.كۇلەتوۆ اتىنداعى №92 ورتا مەكتەبىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەت ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
كاناتبايەۆا جانات ونالبەكوۆنا
قازاق ءتىلى 11 - سىنىپ
تاقىرىبى: ءسوزدىڭ دالدىگى – ويدىڭ ايقىندىلىعى (سلايدىمەن)
ماقساتى: ءسوز قولدانىستاعى دالدىك تۋرالى ۇعىمدارىن قالىپتاستىرۋ ارقىلى سويلەي ءبىلۋدىڭ شەبەرلىك ەكەندىگىن ۇعىندىرۋ. شەشەن سويلەۋدىڭ مانەرىن يگەرۋگە ىنتالاندىرۋ. وي بەلسەندىلىگىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق ىزدەنىسكە باعىتتاۋ، سويلەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ، وي بولىسە وتىرىپ، وي – پىكىر، ءسوز ەركىندىگىنە باۋلۋ؛
كۇتىلەتىن ناتيجە: ءسوز قولدانىستاعى دالدىك تۋرالى ۇعىمدار قالىپتاسادى، وي بەلسەندىلىگى داميدى.
قولدانىلاتىن ءادىس - تاسىلدەر: «ويلان. بىرىك. ءبولىس» ءادىسى، تالداۋ، وي قوزعاۋ، سۇراق - جاۋاپ
قولدانىلاتىن كورنەكىلىكتەر: سلايد، ماركەرلەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا، ستيكەرلەر، سمايليكتەر
ءمۇعالىمنىڭ ءىس - ارەكەتى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
وقۋشىلاردى سويلەمنىڭ تۇرلەرى ارقىلى توپقا ءبولۋ
«ماداقتاۋ» ويىنى ارقىلى پسيحولوگيالىق احۋالدى جاقسارتۋ
ءۇي تاپسىرماسىن بەكىتۋ
ميعا شابۋىل
ينتەراكتيۆتى تاقتادان «قايتالاۋ – وقۋ ايناسى» ءار ءتۇرلى دەڭگەيدەگى سۇراقتار بەرىلەدى، ينتەراكتيۆتى تاقتاداعى سۇراقتار ارقىلى وقۋشىلاردىڭ كەزەكپەن جاۋاپ بەرۋى سۇرالادى.
ماعىنانى تانۋ
«ۇتىمدى پىكىر – ۇتقىر وي» ءماتىن قۇراستىرىپ، تاقىرىپتى قورعاۋ
جاڭا تاقىرىپتى وقۋشىلارعا جيناقتاۋ ءۇشىن جاڭا ماتەريالدارعا بايلانىستى رەسۋرستار بەرۋ، ءوز بەتتەرىنشە دايىندىق جاساتۋ. توپپەن جۇمىس جاساتۋ. تاقىرىپتارىن قورعاتۋ
ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك
كەيىنگى تاپسىرمالار
«دانالىق سوزدەن ءدان ىزدە» ساباقتا قولدانىلاتىن ءادىس وقۋشىلاردى سىني ويلاۋىنا ىقپال ەتەدى. مۇندا ءار بالا، ءوز ويىن ايتىپ، شىعارماشىلىعىن قالىپتاستىرادى.
قازىرگى شەشەندىك ۇلگىلەرىندە قولدانىلعان فرازەولوگيزمدەردىڭ سىڭارىن تاۋىپ جازۋ
• ءى توپ
1. تالايعا دەيىن ەستەرىن جيىپ،... جابا المايدى.
2. الايدا ونداي ادامدار ءوزى سەنەتىن مۇراتتاردى كوزدىڭ... قالۋعا تىرىسقاندارىمەن، قورعاپ قالا المادى.
3. ەشتەڭەگە دە قۇلاق... ساياساتى باتىستىڭ تاراپىنان «ءسوسياليزمدى ەتەكتەن...، بىلاي لاقتىرىپ تاستاۋ» ساياساتىن تۋعىزدى.
4الايدا تاريح دارياسىنىڭ جاعاسىندا الىستان كوز...، قۇر باقىلاپ وتىرعاننان دا ەشتەڭە بىتپەيدى.
• ءىى توپ
5. ونداي داڭعويلار ابدەن ۋلانىپ بىتكەن سەمەي جەرىن كورمەيدى. قاراداي قىرشىنىنان ….. جاتقان جازىقسىز جانداردىڭ تاۋقىمەتىن تۇسىنبەيدى.
6. انىق ستراتەگيا مەن ايقىن ماقساتتار كەرەك. باستى ماقسات تايعا …. ايقىن كورىنىپ تۇرۋى قاجەت.
7. ول ماسەلەنى شەشۋگە باستاپقى كەزدە قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىنىڭ بارلىق ورگاندارى ات …..
8. ءبىر عاسىر بويى حالىقتى اشسا ….. ۇستاعان وكتەمدىك ءۇردىستىڭ الدىنداعى قورقىنىش العاش رەت ەڭسەرىلدى.
كوركەم ءسوزىم – كورىكتى ويىم
ءار توپقا ءماتىن تاراتىلادى. ءماتىندى نەگىزگە الا وتىرىپ، «ال مەن بىلاي دەر ەدىم...» دەپ، جاۋاپتىڭ وزگە دە نۇسقالارىن ىزدەستىرىپ كورىڭدەر.
سەرگىتۋ ءساتى نە جاقىن؟
وقۋشىعا كىتاپ جاقىن،
قاساپشىعا ----------(پىشاق) جاقىن.
ويىنشىعا دوپ جاقىن،
مەرگەنگە -----------(وق) جاقىن.
باعبانعا باقشا جاقىن،
ساۋداگەرگە -----------(اقشا) جاقىن.
ارباكەشكە قامىت جاقىن،
باتىرعا --------------(ساۋىت) جاقىن.
اساباعا توي جاقىن،
قويشىعا -----------(قوي) جاقىن.
تىگىنشىگە ءبوز جاقىن،
شەشەنگە ---------(ءسوز) جاقىن.
كىم جەتىم؟
حالقى بولماسا اكىم جەتىم،
ۇستازى بولماسا ---------(شاكىرت) جەتىم.
بازارى بولماسا ساتۋشى جەتىم،
كىتابى بولماسا --------(وقۋشى) جەتىم.
جاۋابى بولماسا سۇراق جەتىم،
بادىك ءسوز تىڭداسا ------- (قۇلاق) جەتىم.
يمانى بولماسا ناماز جەتىم،
ءقادىرسىز سىزىلعان ------(قاعاز) جەتىم
تالداۋ
بەرىلگەن تاپسىرما بويىنشا سويلەم تالداۋ (جەكە جۇمىس)
باعالاۋ
ءار توپ تاپسىرمالار سوڭىندا ءفورماتيۆتى باعالاۋلار جاساپ وتىرادى، ال ساباق سوڭىندا ءمۇعالىم ءسۋماتيۆتى (جيىنتىق) باعالاردى ەسەپتەيدى.
قورىتىندىلاۋ
«بارلىق قازىنا بابالاردىڭ دانالىق سوزدەرىندە، ءار حالىق وزدەرىنىڭ اسىل مۇرالارىن باعالاماي، الەمدىك مادەنيەتكە جەتە المايدى»- دەگەن ەكەن عۇلاما جازۋشى م. اۋەزوۆ. ءسوز قۇدىرەتىنىڭ ءمانىن ءتۇسىنىپ، ادەمى دە ادەپتى سويلەۋ - بۇگىنگى كۇننىڭ تالابى. شەشەن ادام توقسان اۋىز ءسوزدىڭ توبىقتاي ءتۇيىنىن ايتىپ ءدال سويلەۋ كەرەك، تاۋىپ سويلەۋ كەرەك. ول ءۇشىن ويىڭ ايقىن بولۋ كەرەك. ءبىلىمىڭ تەرەڭ بولسا، ويىڭ ايقىن بولادى. ءبىلىمىڭ تەرەڭ بولۋ ءۇشىن كوپ وقۋ كەرەك. كوپ وقۋ ءۇشىن ىزدەنۋ كەرەك. ىزدەنۋ ءۇشىن رۋح مىقتى بولۋ كەرەك. رۋح مىقتى بولسا عانا جولدا كەزدەسكەن كەدەرگىلەردى جەڭە الاسىڭ.
رەفلەكسيا
ستيكەرلەردى تولتىرۋ
وقۋشىلار بۇگىنگى ساباققا دەگەن ويىن ستيكەرگە جازىپ، تاقتاعا ىلەدى (2 مين)
ۇيگە تاپسىرما
شىنايى شەشەن - جارقىن تۇلعا. (شاعىن شىعارما – ويتولعاۋ جازۋ)
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
