- 05 ناۋ. 2024 04:32
- 217
سۇلۋلىقپەن دەنساۋلىق
ماقساتى: «ءبىرىنشى بايلىق - دەنساۋلىق» «قازاقستان - 2030» باعدارلاماسىندا كورسەتىلگەندەي، وركەنيەتتى ەلدىڭ ءاربىر ازاماتىنىڭ دەنساۋلىعى مىقتى، حال - احۋالى جاقسى بولۋ ءۇشىن زياندى ارەكەتتەردەن - ىشىمدىك، ناشاقورلىق، شىلىم شەگۋشىلىكتىڭ دەنساۋلىققا، بولاشاق ۇرپاققا جاۋ ەكەندگىن تۇسىندىرە وتىرىپ، سپورتپەن بەلسەنە شۇعىلدانۋىنا ىقپال ەتۋ. سالاۋاتتى ءومىر سالتىنا قالىپتاستىرۋ.
ءمۇعالىم: «دەنساۋلىق - بايلىعىم» دەگەن ءسوزدىڭ استارىندا ۇلكەن ماعىنا جاتىر. ادام بالاسى ءۇشىن دەنساۋلىقتان اسقان بايلىق جوق. ول اقشاعا ساتىلمايتىن، ەشبىر باعالى زاتپەن تەڭ كەلمەيتىن بايلىعىمىز. سوندىقتان اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدەگەنىمىز ابزال. ەلىمىزدىڭ قاي ازاماتىن بولسادا ءوز ەلىنىڭ بولاشاعى الاڭداتارى ءسوزسىز. ەلىمىزدىڭ بولاشاعى - بۇگىنگى بۇلدىرشىندەر. سوندىقتان ولاردىڭ بولاشاقتا دەنى ساۋ ازامات بولىپ ءوسۋى ەلىمىز ءۇشىن ماڭىزدى.
دەنساۋلىق تۋرالى ءسوز قوزعاعاندا ادام جانىنىڭ اراشاشىسى، اق حالاتتى ابزال جان دارىگەرلەردىڭ ەڭبەگىن اتاپ وتكەنىمىز ءجون بولار، ولار بار كۇش - جىگەرىن ادام دەنساۋلىعىن ساقتاپ قالۋعا جۇمساپ، كۇن - ءتۇنى ايانباي ەڭبەك ەتۋدە.
وي قوزعاۋ: دەنساۋلىق دەگەندى قالاي تۇسىنەسىز؟
جوسپارى:
وقۋشىلاردى ءۇش توپقا ءبولىپ وتىرعىزۋ
ءى - توپ. شىمىر توبى
ءىى - توپ. دەنساۋلىق توبى
ءىىى - توپ. سىمبات توبى
ءى ءبولىم: سالەم بەرەم حالقىما
شارتى: تانىستىرۋ، ۇرانى
ءىى ءبولىم دەنساۋلىعىڭدى ويلاساڭ
شارتى: دەنساۋلىققا زيان كەلتىرەتىن قانداي زاتتاردى بىلىسىڭدەر.
ءىىى ءبولىم دەنساۋلىق - زور بايلىق
شارتى: دەنساۋلىققا بايلانىستى ماقال - ماتەلدىڭ جالعاسىن تابۋ.
ءىۇ ءبولىم سالاۋاتتىلىق، دەنسالىققا ۆيكتورينالىق سۇراقتار.
ءۇ ءبولىم اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدە.
شارتى: زياندى ارەكەتتەر تاقىرىبىندا پىكىرتالاس.
ءى ءبولىم: سالەم بەرەم حالقىما
ءىى - توپ. دەنساۋلىق توبىنىڭ ۇرانى
ءىىى - توپ. سىمبات توبىنىڭ ۇرانى
ءىى ءبولىم دەنساۋلىعىڭدى ويلاساڭ
ءى - توپ. شىمىر توبى.
ءىى - توپ. دەنساۋلىق توبى
ءىىى - توپ. سىمبات توبى
ءىىى ءبولىم دەنساۋلىق - زور بايلىق
دەنساۋلىق تۋرالى ماقال — ماتەل
ءى - توپ. شىمىر توبى
ارۋ باتپانداپ كىرىپ، …….. مىسقىلداپ شىعادى.
جارلىنىڭ بايلىعى،…دەننىڭ ساۋلىعى.
اۋرۋىن جاسىرعان.. ولەدى
ءىى - توپ. دەنساۋلىق توبى
دەمى باردىڭ……….. ەمى بار.
اۋىرىپ تۇردىڭ………. اۋناپ تۇردىڭ.
كوزىڭ اۋىرسا………قولىڭدى تىي،
ءىشىڭ اۋىرسا….. …. اۋزىڭدى تىي.
ءىىى - توپ. سىمبات توبى
جان اۋىرسا … … ءتان ازادى،
قايعى باسسا، … …جان ازادى.
جاسىرعاننىڭ جاراسى… …. اسقىنادى.
اۋرۋ قالسا دا،…. ادەت قالمايدى.
ءىۇ ءبولىم سالاۋاتتىلىق، دەنساۋلىققا ۆيكتورينالىق سۇراقتار. ارنالعان
دەنى ساۋ ادام قانداي بولادى؟
تابيعاتتى نەگە دەنساۋلىقتارىڭدى قالاي كۇتەسىڭدەر؟
ءوز دەنساۋلىقتارىڭدى قالاي كۇتەسىڭدەر؟
دەنساۋلىققا قاجەتتى دارۋمەندەردى قايدان الۋعا بولادى؟
دۇرىس تاماقتانۋ دەگەندى قايدان تۇسىنەسىڭدەر؟
قانداي سپورتتىڭ تۇرلەرىمەن شۇعىلداناسىڭدار؟
ءۇ ءبولىم اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدە.
بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ «مەنىڭ اتىم قوجا» شىعارماسىنان ءۇزىندى كورسەتىلەدى. سول ۇزىندىدەگى قوجا مەن سۇلتاننىڭ ءرولىن سومداۋ.
جۇرەكتەن - جۇرەككە
ءمۇعالىم: «دەنساۋلىق - بايلىعىم» دەگەن ءسوزدىڭ استارىندا ۇلكەن ماعىنا جاتىر. ادام بالاسى ءۇشىن دەنساۋلىقتان اسقان بايلىق جوق. ول اقشاعا ساتىلمايتىن، ەشبىر باعالى زاتپەن تەڭ كەلمەيتىن بايلىعىمىز. سوندىقتان اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدەگەنىمىز ابزال. ەلىمىزدىڭ قاي ازاماتىن بولسادا ءوز ەلىنىڭ بولاشاعى الاڭداتارى ءسوزسىز. ەلىمىزدىڭ بولاشاعى - بۇگىنگى بۇلدىرشىندەر. سوندىقتان ولاردىڭ بولاشاقتا دەنى ساۋ ازامات بولىپ ءوسۋى ەلىمىز ءۇشىن ماڭىزدى.
دەنساۋلىق تۋرالى ءسوز قوزعاعاندا ادام جانىنىڭ اراشاشىسى، اق حالاتتى ابزال جان دارىگەرلەردىڭ ەڭبەگىن اتاپ وتكەنىمىز ءجون بولار، ولار بار كۇش - جىگەرىن ادام دەنساۋلىعىن ساقتاپ قالۋعا جۇمساپ، كۇن - ءتۇنى ايانباي ەڭبەك ەتۋدە.
وي قوزعاۋ: دەنساۋلىق دەگەندى قالاي تۇسىنەسىز؟
جوسپارى:
وقۋشىلاردى ءۇش توپقا ءبولىپ وتىرعىزۋ
ءى - توپ. شىمىر توبى
ءىى - توپ. دەنساۋلىق توبى
ءىىى - توپ. سىمبات توبى
ءى ءبولىم: سالەم بەرەم حالقىما
شارتى: تانىستىرۋ، ۇرانى
ءىى ءبولىم دەنساۋلىعىڭدى ويلاساڭ
شارتى: دەنساۋلىققا زيان كەلتىرەتىن قانداي زاتتاردى بىلىسىڭدەر.
ءىىى ءبولىم دەنساۋلىق - زور بايلىق
شارتى: دەنساۋلىققا بايلانىستى ماقال - ماتەلدىڭ جالعاسىن تابۋ.
ءىۇ ءبولىم سالاۋاتتىلىق، دەنسالىققا ۆيكتورينالىق سۇراقتار.
ءۇ ءبولىم اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدە.
شارتى: زياندى ارەكەتتەر تاقىرىبىندا پىكىرتالاس.
ءى ءبولىم: سالەم بەرەم حالقىما
ءىى - توپ. دەنساۋلىق توبىنىڭ ۇرانى
ءىىى - توپ. سىمبات توبىنىڭ ۇرانى
ءىى ءبولىم دەنساۋلىعىڭدى ويلاساڭ
ءى - توپ. شىمىر توبى.
ءىى - توپ. دەنساۋلىق توبى
ءىىى - توپ. سىمبات توبى
ءىىى ءبولىم دەنساۋلىق - زور بايلىق
دەنساۋلىق تۋرالى ماقال — ماتەل
ءى - توپ. شىمىر توبى
ارۋ باتپانداپ كىرىپ، …….. مىسقىلداپ شىعادى.
جارلىنىڭ بايلىعى،…دەننىڭ ساۋلىعى.
اۋرۋىن جاسىرعان.. ولەدى
ءىى - توپ. دەنساۋلىق توبى
دەمى باردىڭ……….. ەمى بار.
اۋىرىپ تۇردىڭ………. اۋناپ تۇردىڭ.
كوزىڭ اۋىرسا………قولىڭدى تىي،
ءىشىڭ اۋىرسا….. …. اۋزىڭدى تىي.
ءىىى - توپ. سىمبات توبى
جان اۋىرسا … … ءتان ازادى،
قايعى باسسا، … …جان ازادى.
جاسىرعاننىڭ جاراسى… …. اسقىنادى.
اۋرۋ قالسا دا،…. ادەت قالمايدى.
ءىۇ ءبولىم سالاۋاتتىلىق، دەنساۋلىققا ۆيكتورينالىق سۇراقتار. ارنالعان
دەنى ساۋ ادام قانداي بولادى؟
تابيعاتتى نەگە دەنساۋلىقتارىڭدى قالاي كۇتەسىڭدەر؟
ءوز دەنساۋلىقتارىڭدى قالاي كۇتەسىڭدەر؟
دەنساۋلىققا قاجەتتى دارۋمەندەردى قايدان الۋعا بولادى؟
دۇرىس تاماقتانۋ دەگەندى قايدان تۇسىنەسىڭدەر؟
قانداي سپورتتىڭ تۇرلەرىمەن شۇعىلداناسىڭدار؟
ءۇ ءبولىم اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدە.
بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ «مەنىڭ اتىم قوجا» شىعارماسىنان ءۇزىندى كورسەتىلەدى. سول ۇزىندىدەگى قوجا مەن سۇلتاننىڭ ءرولىن سومداۋ.
جۇرەكتەن - جۇرەككە